یافته محققان کشور درباره عامل موثر در درمان سرطانهای دستگاه گوارش

به گزارش شفاآنلاین:سرطان‌های دستگاه گوارش، شامل سرطان کلورکتال، معده، کبد، مری و تومورهای پانکراس، علت مرگ‌های فراوانی در سراسر جهان هستند. شیمی‌درمانی معمول‌ترین روش درمانی برای غلبه بر سرطان‌های دستگاه گوارش است.

با این وجود سلول‌های مقاوم به شیمی‌درمانی چالشی جدی در درمان موفق تومورها هستند که منجر به متاستاز (به جدا شدن سلول سرطانی از تومور و مهاجرت آن به سایر نقاط بدن که منجر به تشکیل تومورهای جدید و توسعه بیماری می‌شود متاستاز می‌گویند) و بازگشت بیماری می‌شوند. سازوکار مقاومت به شیمی‌درمانی پیچیده است و عوامل متعدد و مسیرهای پیام‌رسان سلولی زیادی در آن موثر هستند.

یکی از این عوامل RNAهای کوچک غیرکدکننده است. ۹۵ درصد ماده ژنتیکی انسان (DNA) به پروتئین رونویسی نمی‌شود؛ پژوهش‌ها نشان داده‌اند که بخش زیادی از این قسمت از ژنوم الگوی رونویسی بیش از ده هزار RNA غیرکدکننده شامل miRNAs، siRNAs، asRNAs و lncRNAs است.

این تحقیقات نشان داده شده است که RNAهای کوچک غیرکدکننده تنظیم‌کننده‌هایی حیاتی برای توسعه تومورهای دستگاه گوارش محسوب می‌شوند و می‌توانند باعث مقاومت به شیمی‌درمانی شوند.

با هدف جمع‌بندی دانش موجود در خصوص نقش RNAهای کوچک غیرکدکننده در مقاومت سرطان‌های دستگاه گوارش به شیمی‌درمانی و چگونگی کارکرد آنها،محققان در دانشگاه علوم پزشکی کاشان، پژوهشگاه رویان، دانشگاه علوم پزشکی ایران و دانشگاه آزاد واحد علوم تحقیقات به نگارش یک مقاله مروری پرداختند که در مجله بین‌المللی Molecular Therapy: Nucleic Acids به چاپ رسیده است.

در این مقاله شرح داده می‌شود که RNAهای کوچک غیرکدکننده با هدف قرار دادن مسیرهای پیام‌رسان سلولی متعدد، ژن‌های پایین‌دستی را تحت تأثیر قرار می‌دهند و تقسیم، آپوپتوز (مرگ برنامه‌ریزی‌شده سلولی)، مهاجرت و تخریب سلول‌های سرطانی را تعدیل می‌کنند.

همچنین RNAهای کوچک غیرکدکننده می‌توانند خصوصیات سلول‌های بنیادی سرطانی را تحت تأثیر قرار داده تغییر از حالت اپیتلیالی (چسبیده در محل خود) به مزانشیمی (مهاجرت کننده) را القا کنند، شرایطی که منجر به متاستاز سرطان می‌شود.

این مقاله در نهایت چنین نتیجه می‌گیرد که RNAهای کوچک غیرکدکننده می‌توانند به عنوان هدف در درمان‌های چندگانه سرطان در نظر گرفته شوند تا از درمان سرطان و عدم بازگشت مجدد آن اطمینان حاصل شود.

دکتر حامد میرزایی، دکتر مسعود وثوق، دکتر فاطمه دشتی، دکتر سید محمدعلی میرعظیمی و همکارانشان این مقاله را به نتتیجه رسانده‌اند.