نهادهای متولی، میزان باقیمانده سموم در محصولات کشاورزی ایران را بسیار کم گزارش میدهند.این درحالیاست که وزارت بهداشت قبلا در این زمینه هشدار داده است
شفاآنلاین>سلامت>نهادهای متولی، میزان باقیمانده سموم در محصولات کشاورزی ایران را بسیار کم گزارش میدهند.این درحالیاست که وزارت بهداشت قبلا در این زمینه هشدار داده است
به گزارش شفاآنلاین:سازمان جهانی حفاظت از حیوانات و مرکز تنوع زیستی درباره افزایش استفاده از آفتکشهای سرطانزا در مزارع جهان هشدار داده و توضیح داده است که نوع خاصی از این آفتکشها میتواند ابتلا به سرطان را تا حدود 40 درصد افزایش دهد. این موضوع در حالی رخ میدهد که وضعیت استفاده از سموم کشاورزی و کودهای شیمیایی در مزارع ایران شفاف نیست و سازمانهای متولی نظارت دقیقی بر میزان باقیمانده سموم کشاورزی در محصولات غذایی ندارند. همین مساله در چند ماه اخیر موجب بازگشت سریالی محمولههای صادراتی ایران شده است و هرچند که سازمان غذا و دارو وعده داده است که برای محصولات کشاورزی صادراتی گواهینامه باقیمانده سموم تهیه میکند اما سلامت محصولات کشاورزی در بازار داخلی همچنان در هاله ابهام است.
هشدار درباره افزایش مصرف آفتکشهای سرطانزا
سازمان جهانی حفاظت از حیوانات و مرکز تنوع زیستی نسبت به افزایش استفاده از آفتکشهای سرطانزا در مزارع جهان هشدار داده است.
این سازمان گزارش داده است که حدود ۲۳۵ پوند علفکش و حشرهکش سمی برای تولید محصولات خوراک دام حیوانات پرورشی در سراسر ایالات متحده مورد استفاده قرار گرفته که روی محصولات ذرت و سویا اسپری شده است. برخی از آنها به طور ویژه برای انسان، حیوانات و گیاهان مضر هستند.
این گزارش همچنین تاکید میکند که استفاده از 6
ماده شیمیایی و یک گروه از مواد شیمیایی که در این گزارش مشخص شده در سالهای اخیر افزایش یافته است. علفکشی که در سال ۲۰۱۸ بیشتر در مزارع کشاورزی مورد استفاده بوده گلیفوسات نام داشته است و در مجموع ۱۰۰ میلیون پوند از آن در مزارع ذرت و سویا استفاده شد. بررسیها نشان میدهد که گلیفوسات خطر ابتلا به سرطان را تا ۴۰ درصد افزایش میدهد.
این گزارش در حالی منتشر میشود که همین چند وقت پیش اخبار سریالی برگشت محصولات کشاورزی صادراتی در ایران حاشیهساز شد و کشورهای خریدار محصولات کشاورزی ایران اعلام کردند که باقیمانده بالاتر از حد مجاز سموم در این محصولات یا استفاده از آفتکشها و سموم غیرمجاز علت برگشت محمولههای صادراتی بوده است.
در این میان اما نهادهای متولی گزارشهای منتشر شده را رد کردند و حتی در مواردی مدعی شدند که مصرف سم کشاورزی در ایران پایینتر از سایر کشورهای جهان است! اما در نهایت انتشار نامهای از یکی از کشورهای مقصد صادرات روی خروجی یکی از رسانههای کشور موجب شد که وزارت کشاورزی بپذیرد که مصرف بالاتر از حد مجاز سموم علت برگشت این محمولههای صادراتی بودهاند.
با وجود این، گزارشهای رسمی درباره وضعیت مصرف سموم کشاورزی و کودهای شیمیایی و همچنین پایشها درباره میزان آلودگی محصولات کشاورزی نه تنها شفاف نیست که بسیار متناقض است.
وزارت کشاورزی: محصولات کشاورزی سالم است
پس از حواشی ایجاد شده درباره برگشت سریالی محمولههای صادراتی محصولات کشاورزی شاهپور علائیمقدم، رییس سازمان حفظ نباتات کشور در ادعایی عجیب اعلام کرد که مردم ایران سالمترین محصولات کشاورزی جهان را مصرف میکنند. او توضیح داد: «در کشور ما میانگین مصرف سم در هر هکتار چهار دهم کیلوگرم (۴۰۰ گرم) است در حالی که میانگین مصرف سم دنیا ۱.۷ کیلوگرم است که این آمار ما بر اساس سمی که از طریق سازمان حفظ نباتات و فروشگاهی سموم براساس سطح زیرکشت و محصول تولیدی مورد مصرف قرار می گیرد محاسبه میشود.»
او تاکید کرد: «ژاپن و چین میانگین مصرف سمومشان ۱۲ کیلوگرم در هکتار و آمریکا ۱۱.۵ کیلوگرم در هکتار است. در کشور ما میانگین مصرف سموم به دلیل بالا بودن قیمتها و عدم آگاهی کشاورزان خرده پا در استفاده به موقع آفات و بیماری ها پایین است.»
او در ادامه مدعی شد که مردم ایران سالمترین محصولات کشاورزی را مصرف میکنند!
صرف نظر از درستی آمار این مقام مسئول، ادعای او در شرایطی مطرح میشود که در کشورهای توسعه یافته بهرهوری کشاورزی بالا است و به ازای هر هکتار، چندین برابر ایران محصول کشاورزی برداشت میکنند و طبیعی است که در ازای تولید بیشتر محصولات کشاورزی، مصرف سم نیز بالاتر میرود. بنابراین میزان مصرف سم در هر هکتار نمیتواند موید سالمتر بودن محصولات کشاورزی ایران باشد.
سازمان غذا و دارو: محصولات کشاورزی ناسالم است
از این گذشته گزارشهای دیگری از مراجع رسمی کشور وجود دارد که برخلاف ادعای برخی متولیان وزارت کشاورزی، وضعیت مصرف سموم و کودهای شیمیایی در ایران را نگرانکننده ارزیابی میکند. وزارت بهداشت در سال 97 هشدار داده بود که در 8 نوع از محصولات پر مصرف کشاورزی بیش از حد مجاز سم استفاده می شود.
رسول دیناروند، رییس سابق سازمان غذا و دارو هم از وجود باقیمانده بیش از حد مجاز نیترات و سموم کشاورزی در برخی محصولات زراعی پر مصرف هشدار داده بود و گفته بود: «سازمان غذا و دارو در آخرین پایش خود برای بررسی باقیمانده سموم کشاورزی، ۸ محصول زراعی پر مصرف را بررسی کرد. نتیجه بررسیها نشان داد که در ۸ درصد این محصولات باقیمانده سموم کشاورزی بیش از حد مجاز است که وضعیت نگران کنندهای است.»
او ادامه داد: «محصولاتی که در آخرین پایش وزارت بهداشت بررسی شدند شامل پیاز، گوجهفرنگی، سیبزمینی، برنج، خیار و چند میوه پرمصرف بودند. همچنین بررسیهای وزارت بهداشت نشان میدهد که میزان باقیمانده سموم در برخی محصولات کم و در حد یک درصد تولیدات آن محصول است اما در برخی محصولات دیگر این میزان زیاد و در حدود ۳۰ درصد تولیدات زراعی آن محصول است.»
رییس سابق سازمان غذا و دارو اضافه کرد: «با این وجود مسالهای که بیشتر وزارت بهداشت را نگران کرده بالا بودن میزان نیترات در برخی محصولات کشاورزی است که میزان آن به مراتب بیش از سموم آفات نباتی است.» او از بیان نام محصولات کشاورزی که نیترات بالا دارند خودداری کرد و گفت: «باقیمانده سموم کشاورزی و نیترات در تولیدات زراعی عوارض و اثرات کوتاه مدت ندارند، اثرات خطرناک این سموم در طی زمان و طولانی مدت بروز میکند.»
هزینهتراشی سه هزار میلیارد تومانی سرطان
این اتفاقات در حالی رخ میدهد که ایرانیها سالانه بیشتر از سه هزار میلیارد تومان برای داروهای سرطان هزینه پرداخت میکنند. این موضوعی است که محمداسماعیل اکبری، رییس مرکز تحقیقات سرطان در دی ماه امسال گفته و به ایلنا توضیح داده است که سالانه 3 تا 6 درصد به شمار بیماران سرطانی ایران اضافه میشود.
او گفت: «شایعترین سرطان در ایران بین زنان و مردان یعنی مابین هر دو جنس، سرطان پستان است، یعنی این سرطان نهتنها در خانمها بلکه بین زنان و مردان هم از همه بیشتر شیوع دارد؛ پس از آن، سرطان پوست دومین، معده سومین، روده بزرگ چهارمین و مثانه پنجمین سرطانهای رایج در ایران هستند.»
او در ارتباط با وضعیت شیوع سرطانها افزود: «قریب به ۲۰۰ نوع سرطان وجود دارد اما سرطانهای شایع ده مورد اصلی آن است که ابتدا عرض کردم و بیشتر در ارتباط با این ده مورد بحث میشود. سرطانهای دستگاه گوارش که معروفترین آنها سرطان مری و معده هستند، در شمال ایران اعم از شمال غرب، شمال و شمال شرق، بیشتر است. بهطوریکه بین ۴۰ تا ۴۵ در صد هزار نفر در استان گلستان، مازندران، گیلان و اردبیل سرطان معده یا مری میگیرند.»
رییس مرکز تحقیقات سرطان گفت: «اما وقتیکه به سمت جنوب کشور میآییم، این رقم به 7 نفر در صد هزار نفر میرسد؛ یعنی این عدد از یکپنجم هم کمتر میشود. برخی سرطانها مانند سرطان پستان که شایعترین سرطان در ایران است، در برخی استانها که جوانتر هستند، مانند سیستان و بلوچستان، نصف استانهایی است که سالمندتر هستند، مانند گیلان، اصفهان و سمنان. سرطان به سرطان وضعیت هر استان فرق دارد، برای مثال سرطان مثانه در جنوب غربی کشور ما بیشتر از مرکز کشور است، اما میزان ابتلا به سرطان پروستات در بین استانها تقریباً مشابه است.»
در سالهای گذشته متخصصان زیادی با اشاره به جغرافیای سرطان در ایران اعلام کردهاند که علت شیوع این بیماری در مناطقی خاصی از کشور با وضعیت کشاورزی آن مناطق ارتباط مستقیم دارد. به عنوان مثال استانهای شمالی به عنوان قطب کشاورزی مطرح هستند و از قضا استانی مانند مازندران رکوددار بیشترین مصرف سم کشاورزی در ایران است. جغرافیای سرطان در ایران نشان میدهد که مردم استانهای شمال پیشتاز ابتلا به سرطانهای گوارشی هستند.
در همین زمینه محسن وکیلیصادقی، عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی بابل با اشاره به شیوع سرطانهای گوارشی در مازندران گفت: «یکی از دلایل اصلی بیماریهای گوارشی در مازندران مصرف سموم به ویژه در کشت دوم است و در مزارع استانهای شمالی به ویژه مازندران مصرف بیرویه سم و کود برای تولید برنج رایج است و سموم کشاورزی یکی از عوامل شناخته شده سرطانها است و آلودگی خاک که گفته میشود به دلیل استفاده از سموم کشاورزی است.»