شفاآنلاین>سلامت> امروزه در شرایطی بحث دُز چهارم کرونا در میان است، که فقط 23 میلیون نفر در ایران، دز سوم واکسن را تزریق کرده‌اند.
در این میان برخی کشورها که سبد واکسیناسیون‌شان شامل واکسن‌های فایزر، مدرنا و جانسون‌اند جانسون بود تزریق دُز چهارم را برای کارکنان خط اول مقابله با اپیدمی یعنی پرستاران و پزشکان شاغل در آی‌سی‌یو شروع کرده‌اند اما اخیرا مقاله‌ای در مورد واکسن‌های سینوفارم چاپ شده مبنی بر اینکه دُز چهارم سینوفارم نمی‌تواند روی افزایش سطح آنتی‌بادی نقش داشته باشد. با توجه به اینکه سینوفارم 80 درصد سهم سبد واکسیناسیون ما را تشکیل می‌دهد و از طرفی مطالعه‌ای درباره واکسن‌های دیگر هم نداریم نمی‌توانیم اظهار نظر دقیقی داشته باشیم.
همچنین شروع واکسیناسیون در ایران عملاً چند ماه دیرتر از کشورهای غربی بود بنابراین تا زمانی که تست «سرواپیدمیولوژی» (اندازه‌گیری سطح آنتی‌بادی حاصل از واکسن در نمونه‌ای از جامعه برای مثال جمیعت دانش‌آموزی) انجام نداده‌ایم درباره تزریق دُز چهارم نمی‌توان تصمیم گرفت. برای اینکه بدانیم دُز چهارم برای جامعه مفید است، هیچ مستنداتی نداریم و مطالعات انجام شده روی واکسن‌های سبد واکسیناسیون ما در دنیا خیلی کم است و قضاوت علمی راجع به آنها نیز دشوار. یکی از راه‌های مقابله و کاهش وخامت اپیدمی تزریق واکسن به شکل دُز یادآور و تقویت‌کننده است، مقاله‌ای که اخیراً چاپ شده نشان می‌دهد دُز سوم واکسن سینوفارم اثر بخشی زیادی ندارد. همچنین متأسفانه ما هنوز نمی‌دانیم سطح ایمنی حاصل از واکسن‌ها در جامعه چقدر است.
تا زمانی که نتایج مقالات در این زمینه منتشر نشده نمی‌توان درباره ضرورت تزریق دُز چهارم اظهار نظر قطعی داد. چنانچه سطح آنتی‌بادی افراد جامعه بالا باشد دلیلی ندارد که سیستم ایمنی بدن را به شکل مصنوعی فعال کنیم. از طرفی واکسیناسیون کادر درمانی ما با اسپوتنیک شروع شد که هیچ مطالعه‌ای در این زمینه نیز موجود نیست که نشان دهد دُز تقویت کننده اسپوتنیک مؤثر است یا خیر. هر نوع مداخله بیولوژیکی عوارض دارد، عمده‌ترین نگرانی ما در مورد واکسیناسیون این است که هنوز از عوارض طولانی‌مدت واکسن‌ها چیزی نمی‌دانیم. همه واکسن‌ها در بازه زمانی کوتاه و در شرایط اورژانسی مورد استفاده قرار گرفتند و اثرات درازمدت‌شان را ندیده‌ایم. به عبارتی حجم و بزرگی مسأله شیوع اپیدمی به قدری بود که بشر ترجیح داد خطر را بپذیرد تا مردم کمتر کشته شوند. اینکه آیا ادامه تزریق دُزهای تقویتی درست است یا خیر، باید در نظر داشت وقتی به شکل مصنوعی سیستم ایمنی افراد را فعال می‌کنیم طبیعتاً تعادل سیستم طبیعی بدن به هم می‌خورد و این مداخله در شرایط عادی به حسابی نمی‌آید و باید با احتیاط هر مداخله‌ای انجام گیرد. رفتار ویروس ناشناخته است و نمی‌دانیم دُزهای تقویتی را تا چه زمانی می‌توانیم پیش ببریم.حمید سوری عضو ستاد ملی مقابله با کرونا
