برای برخی جوانان قرار گرفتن بر سر دوراهی تجرد یا تأهل، مسألهساز میشود، بسیاری از جوانان مشکلات اقتصادی، اجتماعی و خانوادگی را مهمترین دلیل تأخیر در ازدواج مطرح میکنند و شرط تشکیل خانواده را برطرف شدن مشکلات موجود میدانند
شفاآنلاین>سلامت> چندسالی است که به دلایل مختلف از جمله افزایش سالهای تحصیل، پیدا کردن شغل مناسب، تهیه مسکن و نمونههای دیگری از این دست، جوانان دیرتر از آنچه که باید، ازدواج میکنند، در این میان خیلیها هم بعد از ازدواج ترجیح میدهند، تولد فرزند را به سالهای بعد موکول کنند و همین موجب میشود که اغلب، تولد فرزندان، زمانی اتفاق میافتد که دیگر سن و سالی از مادر و پدر گذشته، این اتفاق به اندازهای مهم است که نباید و نمیتوان براحتی از کنار آن عبور کرد، زیرا به اعتقاد متخصصان چالشهای تفاوت سنی زیاد والدین و فرزندان میتواند در تمامی سالهای زندگی آنها اثرات منفی زیادی برجای گذارد.
به گزارش شفاآنلاین: در سال گذشته مجموع یک میلیون و ۱۱۴ هزار و ۱۲۸ تولد در کل کشور ثبت شد، همچنین از کل ولادتهای رخ داده در سال گذشته، ۴۰ درصد ولادت مرتبه اول (فرزند اول)، ۴۰.۸ درصد ولادت مرتبه دوم (فرزند دوم)، ۱۴.۲ درصد ولادت مرتبه سوم (فرزند سوم) و ۴.۳ درصد ولادت مرتبه چهارم و بیشتر بوده است؛ به این ترتیب نیمی از ولادتهای رخ داده در سال گذشته مربوط به نوزادانی است که یک برادر یا خواهر بزرگتر از خود دارند، همچنین بر اساس اطلاعات سالنامه آماری سال ۱۳۹۹ سازمان ثبت احوال، میانگین سنی مادران در ولادتهای مرتبه اول ۲۶ سال است.
یعنی نیمی از مادران در زمان به دنیا آوردن اولین فرزند خود ۲۶ ساله یا بیشتر بودهاند و حدود ۸۸.۲ درصد از نوزادانی که اولین فرزند هستند مادرانی با سن ۱۵ تا ۳۵ سال داشتهاند. بر اساس اطلاعات سالنامه آماری سال ۱۳۹۹ بیشترین سهم ولادتهای مرتبه دوم ثبت شده با ۳۱.۵ درصد مربوط به مادران ۳۰ تا ۳۴ ساله است و در حدود ۵۹.۹ درصد از ولادتهای مرتبه دوم مربوط به مادران ۲۵ تا ۳۴ ساله است. این ولادتها مربوط به نوزادانی است که یک خواهر یا برادر بزرگتر از خود دارند. بر اساس اطلاعات سالنامه آماری سال ۱۳۹۹ بیشترین سهم ولادتهای مرتبه سوم و بیشتر ثبت شده با رقم ۳۷.۳ درصد مربوط به مادران گروه سنی ۳۰ تا۳۴ ساله است.
دکتر فهیمه نظری، مدرس دانشگاه و پژوهشگر مسائل اجتماعی با اشاره به اینکه یکی از مهمترین مسائلی که جوانان با آن مواجه میشوند، تصمیم و برنامهریزی برای موضوعاتی چون ازدواج است، میگوید: برای برخی جوانان قرار گرفتن بر سر دوراهی تجرد یا تأهل، مسألهساز میشود، بسیاری از جوانان
مشکلات اقتصادی، اجتماعی و خانوادگی را مهمترین دلیل تأخیر در ازدواج مطرح میکنند و شرط تشکیل خانواده را برطرف شدن مشکلات موجود میدانند. به طور حتم تعلل و تأخیر در تصمیم و اقدام به ازدواج موجب میشود تا آسیبهای جدیتر دیگری به وجود آید، یعنی تأخیر در تشکیل خانواده و فاصله سنی با فرزند داشتن، موضوع جدی پس از آن است. مطالعات علمی نشان میدهد سنین باروری عموماً بین ۱۲ تا ۶۱ سالگی در زنان است. با بالا رفتن سن به طور طبیعی قدرت باروری در زنان کاهش پیدا میکند و باردار شدن دشوارتر میشود. از سوی دیگر حاملگی در سنین بالاتر میتواند با عوارض بیشتری همراه باشد. هرچند نباید فراموش کرد که سن، تنها یکی از فاکتورهای دخیل در تصمیمگیری برای حاملگی است و در نظر گرفتن مسائل روانی و اقتصادی نیز بسیار مهم هستند، به جز موارد یاد شده، افزایش سن مادر، ناهنجاریهای دیگری نظیر اندومتریوز، ناهنجاریهای لولههای رحمی، سختی در باردار شدن و سقط جنین را ممکن است، به دنبال داشته باشد.
به گفته این جامعهشناس، علاوه بر مشکلات جسمی جهت بارداری در سنین بالای مادر، فاصله سنی مادر و فرزند هم مهم است. موضوعی که موجب زحمات مضاعف و دردسرهای ویژه برای مادر و پدر میشود. برخی از این مشکلات جدی از جمله، سخت شدن شیوههای تربیتی فرزند، نداشتن حوصله جهت همبازی شدن با کودک، تربیت وسواس گونه والدین با فرزند، نبود همبازی در محیط خانواده، ارتباط کم ناشی از بی حوصلگی والدین، وابسته شدن کودک به تلویزیون، فضای مجازی و بازیهای کامپیوتری، تمایل کودک به دیگران و محیط و فضای بیرون از خانه، مشکلات جسمی والدین در سنین بالا و گله مندی دائم از شرایط، ترجیح فرزندان به گردش و تفریح با دوستان به جای والدین، کاهش احساس عاطفی نسبت به والدین سن بالا، نمونههای دیگر از این دست است.
به گفته وی، باید بپذیریم که موضوع ازدواج و فرزندآوری امروز جوانان با جوانان نسلهای گذشته، تفاوت بسیار فاحشی پیدا کرده است.
افزایش سطح دانش، آگاهی و معلومات والدین نسبت به گذشته برکسی پوشیده نیست اما نباید از معایب تأخیر در فرزندآوری غفلت ورزید. وی میگوید: همان طور که فاصله سنی کم والدین بویژه مادر با فرزند شانس بیشتری برای بارداری و داشتن یک فرزند سالم را موجب میشود و احتمال فرزندآوری دوم و سوم را مهیا میسازد، فاصله سنی زیاد بین والدین و فرزند موجب تعداد کمتر فرزندان میشود. در این صورت فرصتهای کمی برای بارداریهای بعدی مادر باقی میماند، از این رو توجه و تمرکز بیش از اندازه والدین به تنها فرزند خود موجب میشود، او به طور دائم رصد شود تا مبادا خطایی انجام دهد و این امر بزرگترین خطای تربیتی محسوب میشود. امری که نه تنها موجب بی اعتمادی به فرزند میشود، بلکه وابستگی او را بیشتر میکند و عدم مسئولیتپذیری او را شکل میدهد.او در ادامه توضیح میدهد: به نظر میرسد راهکارهای تأخیر در ازدواج و تعلل در فرزند آوری را میتوان در دو سطح کلان و خرد واکاوی نمود. در سطح کلان، این دولتها و سازمانهای مربوطه هستند که باید تسهیلات در امر ازدواج جوانان، ایجاد شرایط آسان زندگی، تأمین شغل، ارائه تسهیلات مالی و تهیه مسکن را در اولویت کاری خود قرار دهند و در سطح خرد نیز بهتر است، جوانان تدبیر تازه ای بیندیشند و مادر و پدر شدن را نشان سرزندگی، شادابی و حال خوب خود ببینند.
بستر ایجاد خانواده شاد در گرو اختلاف سنی کمتر والدین و فرزندان
مینو اصلانی، فعال حوزه زنان نیز با بیان اینکه درک متقابل والدین و فرزندان در امر فرزندپروری بسیار حیاتی است، توضیح میدهد: اساساً اگر ازدواج در یک بازه زمانی مناسب و منطقی صورت بگیرد، فرزندپروری هم در زمان مناسبی شکل میگیرد و درنهایت والدین و فرزندان میتوانند درک متقابلی از یکدیگر داشته باشند و شکاف بین نسلی کمتری هم به وقوع میپیوندد. موضوع شکاف نسلی کمتر به تفاوت سنی والدین و فرزندان باز میگردد. از آنجایی که فرزندان از والدین الگو میگیرند، اگر فاصله سنی خیلی زیاد باشد، فرزند در هر دورهای از رشد خود مجبور میشود، گروههای مرجع دیگری را به عنوان الگو در نظر بگیرد. در مورد پدرها از قدیم الایام پسربچهها به زور بازوی پدر خود میبالیدند، معمولاً پسرها در سنین پایین میخواهند پدری مقتدر، قوی و توانمند داشته باشند، در مورد مادرها هم، دختران باید مادران خود را به عنوان الگو قرار دهند، هرچقدر فاصله سنی کمتر باشد، احساسات، عواطف و ظرافت زنانه راحتتر منتقل میشود. هرچقدر مادر به سمت میانسالی پیش رود، خواستههای فرزندانش را کمتر درک میکند و نمیتواند احساسات خود را به درستی به آنها منتقل کند.
به گفته او، هرچه تفاوت سنی بیشتر باشد، فرزندان بین انتخاب الگو و یادگرفتن راه و رسم زندگی سردرگم میشوند. ازدواج دیرهنگام و فرزندآوری دیرهنگام سبب میشود، فرزندان در فضایی خلأمانند غوطه ور شوند و احساس بی پشت و پناهی کنند، چون نمیتوانند ارتباط خوبی با والدین برقرار کنند. در این خصوص برخی سؤالات را بسته به گروه سنی، فرزندان باید از والدین خود بپرسند و هرچه والدین جوانتر باشند، فرزندان راحتتر میتوانند سؤالات و مسائل خود را با آنها در میان گذارند. در یک کلام، راه و رسم و سبک زندگی درست در خانوادهای ایجاد میشود که تفاوت سنی میان والدین و فرزندان زیاد نیست.روزنامه ایران