شفاآنلاین>سلامت>در حالی که بنا بود روشهایی همچون IVF در خدمت درمان زوجهای نابارور قرار گیرد حالا مراکز درمان ناباروری از این تکنولوژی برای تعیین جنسیت و یا دوقلوزایی استفاده و خطر سرطان را به مادر تحمیل می کنند!*** خطرات فرزندان آزمایشگاهی برای مادر و فرزند
تعیین جنسیت از طریق لقاح مصنوعی از سال ۸۲ در کشور ما هم انجام می‌شود. برای این کار از روشهای PGF و PGD که هر دو برگرفته از روش IVF هستند و حدود ۲۰ سالی در ایران قدمت دارد، استفاده می‌شود. این روشها ابتدا برای درمان زوجهای نابارور ابداع شده بود، اما استفاده از آن‌ها حتی برای درمان ناباروری هم عوارض و مشکلاتی را برای مادر و نوزاد به همراه دارد. در واقع، بارداری آزمایشگاهی به طور کلی با خطراتی همراه است. داروهای هورمونی که در این روشها برای مادران تجویز می‌شود با عوارضی همچون بزرگ شدن تخمدان‌ها، خونریزی، سقط جنین، دردهای مزمن، حساسیت و چاقی همراه خواهد بود که این علائم، در افراد مختلف متفاوت است.
نتایج برخی پژوهش‌ها نشان می‌دهد استفاده از داروهای هورمونی می‌تواند عاملی برای افزایش احتمال سرطان تخمدان در مادران باشد. علاوه بر این طبق تحقیقاتی منتشر شده، کودکانی که به شکل آزمایشگاهی متولد می‌شوند، با احتمال بالاتری نسبت به کودکانی که به روش طبیعی متولد می‌شوند در معرض خطراتی همچون نقص جسمی یا عارضه قلبی قرار دارند.
***قانونی برای تعیین جنسیت جنین وجود ندارد!
برای دانستن جزئیات بیشتر درباره راهکارهای تعیین جنسیت و یا تعیین دوقلو یا یک قلو بودن جنین و عوارض احتمالی به سرغ دکتر علی صادقی‌تبار، مدیر مرکز درمان ناباروری و سقط مکرر پژوهشگاه ابن‌سینا می‌روم. وی درباره روند کار در تعیین جنسیت جنین اینگونه توضیح می‌دهد: « برای تعیین جنسیت از تکنیک‌های درمان ناباروری استفاده می‌شود به این صورت که بعد از انجام یک مرحله درمان ناباروری، در آزمایشگاه ژنتیک دختر و پسر بودن جنین‌ها تشخیص داده می‌شود تا طبق خواسته زوج برایشان اقدام شود.»
وقتی از او می پرسم؛ آیا قانون خاصی برای پذیرش داوطلبان تعیین جنسیت جنین وجود دارد؟ پاسخ می‌دهد: « نه، قانونی وجود ندارد، اما در مرکز ما توصیه می‌کنیم که برای بارداری اول این کار انجام نشود و از بارداری دوم برای تقاضا با جنس مخالف کار انجام می‌شود.»
صادقی تبار در رابطه با خطرات احتمالی این هورمون تراپی برای مادر می‌گوید:« در درمان ناباروری معمول هم داروها عوارضی دارند. اما عوارض این داروها به گونه‌ای نیست که کاری غیرمجاز و غیراخلاقی باشد.»
از او می پرسم نظر خود شما در این باره چیست؟ آیا چنین کاری را می‌کنید یا به اطرافیان خودتان توصیه می‌کنید که برای تعیین جنسیت فرزندشان اقدام کنند؟ و اینگونه پاسخ می‌دهد :« من توصیه می‌کنم کسی دنبال جنسیت خاص نباشد. متأسفانه در کشور ما اغلب خانواده‌ها به دنبال جنس مذکر هستند و پسر می‌خواهند. من معتقدم هر جنسی خداوند به پدر و مادر عطا می‌کند لطف و نعمت و هدیه خداست.»
صادقی تبار درباره انتخاب دوقلوزایی نیز می‌گوید:« برای افرادی که به صورت طبیعی می‌توانند باردار شوند، راهکارهای دارویی برای کمک به دوقلوزایی وجود دارد. اما توصیه می‌شود فردی که به صورت طبیعی باردار می‌شود برای دوقلوزایی وارد پروسه درمان آی وی اف نشود. فردی که به صورت طبیعی باردار می‌شود باید از مسیر طبیعی پیش برود نه درمان آی وی اف.»
به گفته این پزشک برای دوقلوزایی باید شرایط بالینی مادر به عبارتی وضعیت جسمی، اندازه رحم و قطر لگن بررسی شود و باید دید آیا مادر می‌تواند بچه‌ها را تحمل کند و سالم به دنیا بیاورد یا خیر؟ صادقی‌تبار تاکید می کند:« در حال حاضر سیاست بسیاری از مراکز درمان ناباروری در دنیا به سمت بارداری یک قلو پیش می‌رود و ما توصیه نمی‌کنیم دوقلو یا بیش از دو قلو را ترویج کنیم؛ چراکه این کار می‌تواند برای مادر با عوارضی همراه باشد.»
***افزایش ریسک سرطان مادر برای تعیین جنسیت فرزند
پروفسور داریوش فرهود پدر علم ژنتیک ایران درباره راه‌های تعیین جنسیت می‌گوید:« در حال حاضر برای تعیین جنسیت دو روش رایج وجود دارد که روش اول موسوم به IVF و روش دوم مربوط به سبک زندگی افراد است. در این روش بعد از انجام مشاوره و آزمایش‌های لازم باید 12 تا 17 تخمک در طول یک ماه از مادر و تعدادی اسپرم از پدر گرفته شود که لازمه این موضوع انجام هورمون‌تراپی یا دوپینگ هورمونی مادر است و از آنجا که لازم است بنا به تشخیص پزشک مقداری هورمون به مادر تزریق شود، درصد ابتلا به سرطان سینه، سرطان تخمدان و سرطان رحم در مادر افزایش می‌یابد.»
***بر هم خوردن توازن جنسیتی
طبق آمار رسمی سازمان ثبت احوال در کشور ما به ازای تولد هر 100 دختر، حدود 105 پسر به دنیا می‌آیند اما دستکاری در جنسیت نوزدان علاوه بر تبعاتی که برای مادر و نوزاد در پی دارد می‌تواند توزان جنسیتی کشور را هم به هم بزند. طبق تحقیقاتی که در مجله BMJ Global Health منتشر شده است، از دهه ۱۹۷۰ تاکنون سقط جنین بر پایه جنسیت در کشورهایی مثل چین، هند و ۱۰ کشور دیگر باعث از بین رفتن ۲۳ تا ۴۵ میلیون نوزاد دختر شده است و پیش‌بینی می‌شود تا سال ۲۰۳۰، حدود ۴/۷ میلیون نوزاد دختر دیگر نیز از بین بروند. در چین و هند که تعداد مردان ۷۰ میلیون بیشتر از زنان است این عدم تعادل و مضیقه در ازدواج باعث نگرانی برای تنها ماندن و افزایش خشونت و قاچاق زنان شده است؛ سرنوشتی که با ادامه تجاری سازی درمان های ناباروری ممکن است در انتظار ما هم باشد!
