به گزارش شفاآنلاین: مسئله تک جنسیتی کردن تخصص زنان و زایمان از آن چالش هایی بود که بلافاصله بعد از انقلاب فرهنگی در کشور طرح و پیگیری شد. از همان روزها این مسئله موافقان و مخالفانی داشت. آنهایی که موافق آموزش آقایان در این تخصص هستند میگویند عدم حضور آقایان در این رشتهها در آینده میتواند آسیبهایی را به دنبال داشته باشد. اما موضوع اصلی این است که این کارشناسان در باره جزییات احتمالی این آسیب ها صحبت نمیکنند. مخالفان این جریان اما با صراحت از مصوبات قانونی مجلس می گویند و نظرشان این است که با وجود زنان پزشک توانمند و دانشجویان مشتاق به این رشته هیچ ضرورتی به آموزش آقایان در این تخصص وجود ندارد. در گزارش پیش رو با نگاهی موشکافانه تر به این اختلاف نظرها پرداختهایم.
این آمار از کجا آمد؟!
در روز 16 اردیبهشت سال 1397 بود که اظهارات وزیر بهداشت وقت در باره پرهیز جدی از تک جنسیتی کردن تخصص زنان و زایمان و مامایی با جنجال هایی همراه شد. حسن قاضی زاده هاشمی در روز ماما با تاکید بر این که در شاخه تخصصی اورولوژی هم دستیاران خانم فعالیت می کنند از همه خواست تا کمک کنند مشکل تک جنسیتی شدن این رشته حل شود. وزیر در ادامه این اظهارات گفت: «در برخی بیمارستان ها از هر 10 نفر که زایمان کردند سوال می شد که برای شما تفاوتی دارد که دانشجوی خانم یا آقا زایمان را انجام بدهد و آن ها نیز گفته بودند که این موضوع برای شان تفاوتی ندارد و مهم سالم بودن نوزاد است.» بلافاصله بعد از این اظهار نظر ها موجی از اعتراض به عادی انگاری در این مسئله آغاز شد. تا جایی که جمعی از پزشکان از رشته های مختلف در نامه ای سرگشاده از دقیق نبودن این آمار انتقاد کرده و از وزیر خواستند به طور شفاف به معایب تک جنسیتی شدن رشته تخصصی زنان و زایمان اشاره کند.
بهانهای که خود متهم ردیف اول بود!
خدمات نامناسب برخی از متخصصان زنان و همچنین عدم پذیرش برخی از آنها برای گذراندن دوره ماموریت در شهرها و روستاهای کشور از جمله دلایلی بود که گروه مخالفان تک جنسیتی شدن بر روی آن ها تمرکز داشتند. اما آنچه به طور دقیق و شفاف در روستاهای دورافتاده می گذشت درد عمیق و جدیتری بود که سال ها به آن بی اعتنایی میشد. طبق گزارشهای موجود بسیاری از زنان در مناطق روستایی و دورافتاده از امکانات، به دلیل تعصبهای بی رویه فرهنگی حتا برای دیگر بیماری ها به پزشک آقا مراجعه نمیکنند.در واقع تا وضعیت اورژانسی برای آن ها پیش نیاید به مطب دکتر منتقل نمیشوند. به همین دلیل بسیاری از این زنان دچار بیماریهای عفونی داخلی میشوند و سالها با آن سر میکنند. تعدادی از آن ها به دلیل عدم مراقبت در دوره بارداری دچار مشکلات جدی می شوند و تشخیص بیماری به دلیل عدم دسترسی به پزشک زن ممکن است حتا تا بیش از دو سال به طول بینجامد.
راهکار کجاست؟
پس از علنی شدن برخی از این آسیب شناسی های سطحی تعداد زیادی از پزشکان در نامه ای سرگشاده وزیر وقت را خطاب کرده و از سوال هایی کردند. سوالهایی به نظر میرسد بعد از گذشت 3 سال هنوز هم بدون پاسخ مانده اند.هنوز هم صورت مسئله پاک می شود و راهکاری به مرحله اجرایی شدن در این امر مهم نرسیده است و همچنان به طور شفاف درباره آسیب های احتمالی تک جنسیتی شدن این رشته سخنی به میان نیامده است.جامعه پزشکی منتقد این جریان این سوال را مطرح می کند:«دقیقا چه مشکلاتی در رشته تخصصی زنان هست که در دیگر رشته های دو جنسیتی وجود ندارد؟ورود آقایان به این رشته قرار است چه مشکلاتی را حل کند؟پر واضح است که اگر در زمینه خدمات رسانی پزشکان متخصص در حوزه بیماری های زنان کم و کاستی وجود دارد باید سعی در حل این موانع داشته باشیم.تربیت دستیاران این رشته باید بهبود پیدا کند.اما اکنون چه اتفاقی در بیمارستان ها در حال رخ دادن است؟به جای آموزش های عملی بیشتر دستیاران رشته زنان را با کشیک های سنگین کم بازده می کنیم و همین روند باعث کاهش کیفیت آموزش و همچنین تجربه این گروه مستعد شده است.اگر شرایط مناسبی برای این دسته از دستیاران و متخصصان فراهم شود آن ها به صورت دوره ای به مناطق دورافتاده نیز اعزام می شوند.اما به نظر می رسد عزمی در این باره وجود ندارد تا موانع این راه از میان برداشته شود.
تحصیل آقایان در این رشته خلاف مصوبات است
تحصیل مردان در رشته رشته دستیاری زنان و زایمان همچنان ادامه دارد.این در حالی است که پیش از این نمایندگان مجلس در طرحی موسوم به طرح انطباق خواستار تصویب مصوبه ای مبنی بر جلوگیری از تحصیل آقایان در این رشته شده بودند. «مرضیه طالبان» از متخصصان زنان این رویه را خلاف مقررات میداند و میگوید وزارت بهداشت در این زمینه باید پاسخگو باشد: «هدف از طرح انطباق که در مجلش شورای اسلامی به تصویب رسید این بود که اگر خانم بیماری خواست به مرکز درمانی مراجعه کند قادر باشد در محیطی که خدمات در مانی همجنس باشد به مداوای خود بپردازد چرا که برای بسیاری از زنان معاینه شدن توسط پزشک آقا مشکلاتی را به همراه دارد.» طالبان ادامه میدهد: «متاسفانه در آزمون سال 99 شاهد پذیرش مردان در رشته زنان و زایمان هستیم. این موضوع برخلاف مقررات و مصوبه مجلس است. عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی کاشان میگوید این رشته باید در طرح انطباق قرار بگیرد: «رشته هایی مانند قلب، عروق، جراحی از مواردی هستند که در آن ها پزشک زن کم است. شاید در این شرایط ایرادی نداشته باشد که طرح انطباق برای این رشتهها مطرح نشود اما رشتهای مانند تخصص زنان و زایمان به طور کامل باید منطبق با این طرح باشد و این خواست بسیاری از بانوان هم وطن ماست.»