اختلال دوقطبی یا همان بیماری شیدایی نوعی اختلال خلقی است که باعث نوسانات شدید در خلق و خوی میشود. این نوسانات نه تنها روی خلق و خوی فرد بلکه روی فکر، رفتار و عملکرد فرد تاثیر میگذارد.
شفاآنلاین>سلامت> اختلال دوقطبی یا همان بیماری شیدایی نوعی اختلال خلقی است که باعث نوسانات شدید در خلق و خوی میشود. این نوسانات نه تنها روی خلق و خوی فرد بلکه روی فکر، رفتار و عملکرد فرد تاثیر میگذارد.
این بیماری به صورت دورهای است یعنی فرد در طول زندگی خود تجربه این را دارد که دورههایی حداقل یک هفته را در فاز افسردگی و یا بالعکس در فاز شیدایی یا مانیا به سر برد. درمیان این دورهها فرد دورههایی سالم دارد که ممکن است حتی سالها طول بکشد. البته فراز و نشیب در خلق و خو ممکن است به صورت طبیعی در هر انسانی وجود داشته باشد ولی در بیماری دوقطبی دامنه این تغییرات و نوسانات بسیار شدید است. این بیماری اکثرا در اواخر سن بلوغ و شروع جوانی خودش را نشان میدهد هرچند ممکن است در سنین پایینتر هم وجود داشته باشد ولی غالبا با استرسهای دوران نوجوانی اشتباه گرفته میشود و تشخیص داده نمیشود.
در دوره مانیا فرد لزوما شادی بیش از حد و سرخوشی را تجربه نمیکند بلکه ممکن است بسیار پرخاشگر و تحریکپذیر باشد. در این دوره فرد حداقل سه تا از علائم زیر را دارد: انرژی بیش از اندازه (معاشرت بیش از حد در محل کار یا مدرسه، ممکن است فرد در مراحل اولیه مانیا، پروژههای زیادی را شروع کند و بازدهی بالایی داشته باشد ولی بعد از وخیمتر شدن مانیا، کارهایش را نیمهکاره رها میکند.)
سرخوشی
میل جنسی بالا (انجام فعالیتهای جنسی پرخطر که ممکن است منجر به بارداری و یا بیماریهای مقاربتی شود)
ریسکپذیری بالا
پرحرفی (بلند بلند و تند تند حرف زدن، علاقه به جک گفتن و تکرار کلمات به صورت ریتمیک، اگر کسی جلوشان را بگیرد عصبانی میشوند)
ولخرجی
تصمیمهای ناگهانی (در قضاوت دچار مشکل میشوند به همین دلیل ممکن است تصمیمهای ناگهانی بگیرند و یا دست به کارهایی بزنند که به عواقب آن فکر نکنند این امر میتواند منجر به معاملههای اشتباه، شکست در روابط و ورشکستگی شود)
دست زدن به کارهای پرخطر
میل به مصرف مواد مخدر
اعتماد به نفس کاذب (ممکن است فکر کنند به آنها قدرتی ماورایی داده شده و یا باید زمین را نجات دهند)
تحریکپذیری
پرخاشگری
توهم (جدا شدن از واقعیت، حتی ممکن است صداهایی بشنوند)
نیاز به خواب کم (به طوری که با حدود ۳یا۴ ساعت خواب در روز بسیار پر انرژی هستند و یا حتی روزها نمیخوابند)
دورههای مانیا در صورتعدم درمان ممکن است ۲یا۳ ماه ادامه داشته باشد.
علائم بیماری دوقطبی در دوره افسردگی:
دوره افسردگی باید حداقل دو هفته ادامه داشته باشد بهطوریکه در بیشتر روزها و در بیشتر طول روز این حالت با آنها همراه است. در این فاز باید حداقل ۵ تا از علائم زیر را داشته باشند:
خلق افسرده
از چیزهایی که قبلا لذت میبردند و برایشان سرگرمکننده بود دیگر لذت نمیبرند مشکلات خواب (اکثرا از بیخوابی رنج میبرند ولی گاهی افراد، زیادی میخوابند بهخصوص در طول روز) کم کردن وزن و یا زیاد شدن وزن (به علت تغییر در اشتها)
از دست دادن انرژی
احساس بیارزشی و گناه (اعتماد به نفس خود را از دست میدهند، دچار عذاب وجدان میشوند که گناهی مرتکب شدهاند و سزاوار مجازات هستند) افکار خودکشی
توهم
با توجه به دلایل ذکر شده خطر ورشکستگی، اعتیاد، خودکشی، تصادفات رانندگی، ازدواجیا طلاقهای ناگهانی در این بیماران به وفور دیده میشود. درمان: اگر دچار بیماری اختلال دوقطبی هستید نیاز به مداوا با دارو دارید برای اینکه مانع از حمله بیماری شوید و از خطر یک دوره تازهی بیماری جلوگیری کنید. هم شما و هم اطرافیان شما لازم است که درباره این بیماری اطلاعات بیشتری داشته باشید و نشانههای شروع آن را یاد بگیرید تا خطر بروز دوباره آن را کاهش دهید. روان درمانی و یک گفتگوی خوب با درمانگرتان، مهم است و میتواند به شما کمک کند. فاطمه رسولی روزنامه آفتاب یزد/