هربار که موضوع گورخوابی، پشت‌بام خوابی و در مجموع کارتن‌خوابی در سطح جامعه مطرح می‌شود، از گوشه و کنار جامعه و در رسانه‌های حقیقی و مجازی به‌دفعات متعدد و مکرر نارضایتی‌های متعدد از اینگونه سبک زندگی، مطرح می‌گردد.
شفاآنلاین>سلامت> هربار که موضوع گورخوابی، پشت‌بام خوابی و در مجموع کارتن‌خوابی در سطح جامعه مطرح می‌شود، از گوشه و کنار جامعه و در رسانه‌های حقیقی و مجازی به‌دفعات متعدد و مکرر نارضایتی‌های متعدد از اینگونه سبک زندگی، مطرح می‌گردد.
از نگاه آسیب شناسی اجتماعی، کارتن‌خوابی به منزله یک سبک زندگی آزار‌دهنده هم موجب جریحه‌دار شدن عواطف انسانی و هم باعث وهن ما می‌شود. متاسفانه گویی این شکل از زندگی به‌عنوان یک شاخه از سبک و روش زندگی در جامعه پذیرفته شده و چشم‌ها به‌دیدن این مناظر غیر انسانی و دلخراش عادت کرده‌اند.
سرما و گرمای هوا، برف و باران نیز نتوانستند عواطف بسیاری از شهروندان را تحریک کنند و از آنجا که حدود ۹۰ درصد از کارتن‌خواب‌ها گرفتار درد خانمان‌سوز اعتیاد بوده و تنها وجه مشترک این جماعت همان درد بی‌درمان اعتیاد است. براساس ارزیابی‌های میدانی، حدود ۱۰ تا ۱۵درصد از این انسان‌های دردمند را زنان تنها یا بچه‌دار تشکیل می‌دهند. در این شرایط هر از چندگاهی نوع جدیدی از ابتکارات اقامتی این جمعیت سرگردان توسط آسیب‌شناسان یا جامعه شناسان کشف و در سطح جامعه مطرح می‌گردند. گورخوابی، پشت‌بام خوابی و اینک اتوبوس‌خوابی از شکل‌های مختلف بی‌سر و سامانی می‌گردند.
البته شهرداری تهران در دوره دکتر قالیباف با ایجاد «سامان‌سرا»ها در تمام مناطق (۲۲ گانه) توانست از مرگ دلخراش کارتن‌خواب‌ها بر اثر سرما، ضعف عمومی بدنی و بیماری‌های متعدد آنها جلوگیری کرده و ۱۵ تا ۲۰نفر از این افراد را از مرگ حتمی نجات دهد. یک وعده شام، صبحانه ساده، حمام و جیره سیگار و پزشک مقیم از امتیازات این خوابگاه‌ها که به (گرمخانه) معروف شد، به‌حساب می‌آمد. متاسفانه طبق معمول و بر اساس سنت جاری بعد از جابه‌جایی شهرداران تکلیف این مراکز نیز درهاله‌ای از ابهام فرو رفت و به کارهای روزمره و بی‌خاصیت تبدیل شد که بیشتر برای رفع تکلیف و بستن دهان رسانه‌ها مطرح می‌شد.
در بسیاری از شب‌های خیلی سرد تهران، گرمخانه‌ها تا سه برابر ظرفیت خود پناهگاه بی‌پناهان از تازیانه‌های سرما می‌شد و گاهی نیز با در اختیار گرفتن تعدادی اتوبوس افراد در این اتوبوس‌ها جای داده شده و با پتو از جانشان محافظت می‌کردند. البته شهرداری تهران مخصوصا در مناطق جنوب، جنوب شرقی و بعضی دیگر از مناطق آسیب‌خیز می‌تواند با ایجاد سالن‌های اقامتی در سوله‌های مدیریت بحران که در تمام مناطق شهرداری تجهیز شده و آماده هستند، اقدامات انتقال افراد نیازمند به آن اماکن را ساماندهی نموده و با عقد قرار‌داد با مهمانپذیرها و مسافرخانه‌های موجود در مناطق جنوبی تهران و حوالی میادین راه‌آهن و کشتارگاه، افراد متاهل یا بانوان تنها و بچه‌دار را به اینگونه مراکز معرفی نمایند و آنها را از معرض خطرات جنسی و اخلاقی نجات بخشند. بنابر این ساماندهی بی‌خانمان‌ها و کارتن‌خواب‌ها در صورت وجود اراده قطعی چندان دشوار نبوده، بلکه ساده نیز است. اینکه خوابیدن چند نفر در اتوبوس‌ها یا مترو را موضوع جدیدی در کلانشهر تهران که سال‌هاست با آن دست و پنجه نرم می‌کند، را پدیده حیرت‌آور و نوظهوری بدانیم، چندان منصفانه نیست بارها این اتفاق در سال‌ها پیش نیز رخ داده است.
باتوجه به حضور و فعالیت سازمان‌ها و موسسات توانمند خیریه عمومی، نظیر کمیته امداد امام (ره)، سازمان بهزیستی، هلال احمر، و صدها تشکل مردمی دیگر و صندوق‌های خیر وابسته به بقاع متبرکه بزرگان دینی مثل استان قدس رضوی، حرم مطهر، حضرت معصومه (س)، حرم حضرت احمد بن موسی شاهچراغ (س)، آستانه متبرکه امامزاده صالح (س) و چندین بقعه متبرکه موجود که مورد احترام واعتقاد مردم بوده و هریک صندوق‌های متعددی برای رسیدگی به محرومان و نیازمندان دارند، ما نباید این‌همه افراد در خط فقر سیاه داشته باشیم. متمرکز نمودن بخشی از توانمندی‌های مالی یادشده و سیاست‌گزاری‌های مدون و مستمر برای حمایت سازنده و خلاق از تهی‌دستان و نیازمندان می‌تواند موتوری توانمند در فقرزدایی از جامعه باشد. نقش پویا و ایثارگرانه مردم مومن و فداکار کشور در حمایت‌های چشمگیر از نیازمندان در مراحل مختلف غیرقابل انکار و چشم پوشی که این یاری‌های سخاوتمندانه مردمی در دنیا کم نظیر است. مجید ابهری آسیب‌شناس
