مهمترین علل بروز سرطان افزایش سن جمعیت و نسبت جمعیت سالمند نسبت به جمعیت جوان است که در کشور ما و دیگر کشورها در حال رخ دادن است
شفاآنلاین>سلامت> «بیشتر از 80 درصد ایرانیها پنج وعده مطلوب میوه و سبزیجات در روز را مصرف نمی‌کنند و این موضوع یکی از علل افزایش سرطان‌ها در ایران است.» این جملات را علی قنبری‌مطلق، رئیس اداره سرطان وزارت بهداشت گفته و سبک تغذیه را یکی از مهمترین عامل سرطان دانسته است.
به گزارش شفاآنلاین: این موضوع در حالی رخ می‌دهد که تشکل‌های صنفی در ایران از کاهش قابل توجه مصرف میوه و سبزیجات در ایران گزارش می‌دهند. در عین حال گزارش‌های مراکز آماری و از جمله بانک مرکزی حاکی از آن است که تورم میوه و سبزیجات در ایران در برخی اقلام سه رقمی شده است و در سایر اقلام نیز از نرخ تورم عمومی کشور پیشی گرفته است.
علی قنبری‌مطلق، رئیس اداره سرطان وزارت بهداشت گفت: «مهمترین علل بروز سرطان افزایش سن جمعیت و نسبت جمعیت سالمند نسبت به جمعیت جوان است که در کشور ما و دیگر کشورها در حال رخ دادن است.»
او درباره شایع‌ترین سرطان‌ها در ایران گفت: «شایع ترین سرطان در زنان، سرطان پستان و در مردان سرطان پروستات است.»
رئیس اداره سرطان وزارت بهداشت درارتباط با علل بروز سرطان گفت: «مهمترین علل بروز سرطان افزایش سن جمعیت و نسبت جمعیت سالمند نسبت به جمعیت جوان است که در کشور ما و دیگر کشورها در حال رخ دادن است. ما در کشورمان جمعیت جوانی داریم که در سال‌های آینده به سمت پیری خواهند رفت. این مساله باعث خواهد شد که در طی دو دهه آینده بر اساس پیش‌بینی‌ها بروز سرطان در ایران بیشتر از متوسط جهانی باشد.»
قنبری مطلق گفت: «به غیر از افزایش سن می‌توانیم به تغییر شیوه زندگی و کم تحرکی نیز اشاره کنیم. تقریباً ۶۰ درصد جمعیت کشور کم تحرک هستند، همچنین چاقی یکی دیگر از عوامل است که در آن مورد هم ۶۰ درصد جمعیت دچار اضافه وزن هستند، کمی مصرف میوه و سبزیجات نیز از دیگر عوامل است و بیش از ۸۰ درصد جمعیت پنج وعده میوه و سبزیجات به میزان مطلوب را مصرف نمی‌کنند و همچنین می‌توان به مصرف سیگار و الکل به عنوان دیگر علل بروز سرطان‌ها اشاره کرد که باعث افزایش بروز این بیماری‌ها می‌شوند.»
او درارتباط با راهکارهای پیشگیری از سرطان گفت: «اصلاح الگوی تغذیه، افزایش فعالیت بدنی و مصرف غذاهای سالم‌تر از جمله راه‌های پیشگیری از بروز سرطان است. موضوع دیگری که اهمیت دارد تشخیص زودهنگام سرطان است که به ویژه برای سرطان پستان، دهانه رحم و روده بزرگ بسیار مهم است و می توان برنامه‌ریزی کرد و با تشخیص زودهنگام باعث کاهش بروز این گونه سرطان‌ها شد.»
قنبری مطلق در ادامه گفت: «ما حدود پنج سال پیش روی این سرطان‌ها در سطح شبکه بهداشت و درمان برنامه‌ریزی کردیم و این برنامه‌ها در حال توسعه هستند و نهایتاً سبب خواهد شد که سرطان‌های ذکر شده کاهش پیدا کنند و اگر سرطان بروز پیدا کرد در مراحل زودتری شناسایی شود که نهایتا منجر به بهبود وضعیت بقای بیماران مبتلا به سرطان و بهبود کیفیت زندگی آنها نیز خواهد شد.»
موضوع مصرف ناکافی میوه در ایران بارها از سوی مدیران وزارت بهداشت مطرح شده است اما عدد سرانه مصرف میوه در ایران مبهم است و ارقام متفاوتی برای آن ذکر شده است و در حالی که متولیان وزارت بهداشت تاکید دارند که رقم مصرف میوه و سبزیجات در ایران پایین است، متولیان بخش تولید و توزیع میوه و سبزیجات ارقام قابل توجهی به عنوان سرانه مصرف میوه و سبزیجات مردم ایران ذکر می‌کنند. هرچند که به نظر می‌رسد متولیان بخش تولید و توزیع، آمار ضایعات محصولات کشاورزی در ایران که از قضا رقم بسیار بالایی است در محاسبه سرانه مصرف میوه در ایران لحاظ می‌شود.
به‌عبارتی میزان خرید میوه و سبزی هر خانواده تهرانی از این مراکز در هر هفته به 3کیلوگرم می‌رسد.
در اینجا باید اشاره کرد که حجم ضایعات محصولات کشاورزی در ایران بسیار زیاد است و مطابق با برآورد فائو حدود 30 درصد محصولات کشاورزی تولید شده را شامل می‌شود. مسعود لطیفیان، معاون کنترل آفات سازمان حفظ نباتات کشور در این زمینه گفت: «بنابر برآوردهای به عمل آمده، ضایعات کشاورزی و هدر رفت مواد غذایی در ایران حدود 30 درصد در سال تخمین زده می‌شود که این مقدار حدود 3 درصد از کل ضایعات تولیدات کشاورزی و دورریز مواد غذایی در جهان است.»
در واقع با وجود آنکه ایران حدود یک درصد مساحت دنیا را تشکیل می‌دهد اما 3 درصد ضایعات محصولات کشاورزی را به خود اختصاص داده است.
بنابراین به نظر می‌رسد که علت اختلاف در عدد سرانه مصرف میوه و سبزی مردم ایران این باشد که ضایعات محصولات کشاورزی نیز در زمره سرانه مصرف محاسبه می‌شود.
با این وجود به نظر می‌رسد که مصرف میوه و سبزیجات در ایران تحت تاثیر تورم سرسام‌آور اقلام خوراکی قرار گرفته است.
جدول‌های آماری سازمان میادین حاکی است بازارهای میوه‌وتره‌بار شهرداری طی یک‌سال گذشته در بخش میوه به‌طور میانگین شاهد افزایش ۳۵.۶ درصدی و در بخش محصولات فرنگی، سبزی و صیفی شاهد رشد ۴۴ درصدی بوده‌اند.
در میان میوه‌های پرمصرف بیشترین رشد مربوط به موز، لیموشیرین و سیب‌زرد بوده که به‌ترتیب ۵۲، ۴۷.۶ و ۴۲ درصد گران شده‌اند. در این بخش پرتقال با ۱۲ درصد رشد، کمترین افزایش قیمت را در یک سال اخیر داشته است. در بخش سبزیجات اما بادمجان، سیب‌زمینی و سبزیجات برگی تورم بالای ۸۰ درصد را به ثبت رسانده‌اند که بادمجان با ۱۰۶ درصد افزایش قیمت، رکورددار است. در این بخش، پیاز محصولی است که بدون تغییر قیمت، همچنان با نرخ آذرماه سال گذشته به فروش می‌رسد. در جدول‌های زیر قیمت کنونی ۱۰نوع میوه و ۱۰ نوع سبزی و صیفی پرمصرف میادین میوه‌وتره‌بار با مدت مشابه سال گذشته مقایسه شده است.
این در حالی است که نه تنها میوه و سبزیجات که اخیرا مقامات وزارت بهداشت بارها نسبت به آثار تورم غذا بر سلامتی ایرانیها هشدار داده‌اند.
علی قنبری‌مطلق، رئیس اداره سرطان وزارت بهداشت با اشاره به هزینه اقتصادی سرطان برای بیماران گفت: «به طور کلی هرچه میزان بروز سرطان بالاتر باشد و هرچه دیرتر شناسایی شود، از لحاظ مالی هزینه بیشتری را به بیماران تحمیل می‌کند اما به طور کلی می توان گفت بیماری سرطان در صدر بیماری‌های پرهزینه قرار می گیرد. سرطان دومین دلیل مرگ در ایران و جهان است، اما به لحاظ اقتصادی اولین مشکل اقتصادی در نظام سلامت بوده و هزینه‌های زیادی را به نظام سلامت تحمیل می‌کند. مهمترین دلیل آن هم این است که سرطان دیر تشخیص داده می‌شود. بنابراین این بیماری هر چه زودتر تشخیص داده شود، میزان تحمیل هزینه‌های اقتصادی آن هم کاهش پیدا می‌کند. راهبردهای ما نیز بیشتر مبتنی بر پیشگیری و تشخیص زودهنگام این بیماری است.»
قنبری مطلق درارتباط با وضعیت شناسایی زودهنگام سرطان در کشور گفت: «اکثر سرطان‌ها عمدتاً چهار مرحله دارند. اغلب سرطان‌ها متاسفانه در مرحله دو و سه شناسایی می‌شوند که باید تلاش کنیم زمان شناسایی آنها بیشتر در مراحل یک و دو بیماری باشد. در بسیاری از کشورها سرطان در مرحله یک و دو شناسایی می‌شود، بنابراین هزینه‌های کمتری دربردارند. البته این درباره همه سرطان‌ها صادق نیست و راجع به سرطان‌هایی صدق می‌کند که روش‌هایی برای تشخیص زودهنگام آنها وجود دارد.»
او درارتباط با علل تشخیص داده نشدن زودهنگام سرطان در ایران گفت: «به طور کلی عللی که سرطان هم در ایران و هم در جهان دیر تشخیص داده می شود اول عدم آگاهی مردم راجع به علائم و نشانه‌های سرطان و راه‌های پیشگیری از آن، دوم عدم آشنایی ارائه دهندگان خدمت در سطوح شبکه بهداشت درباره علائم و نشانه‌های سرطان و سوم عدم وجود یک برنامه نظام‌مند برای تشخیص زودهنگام این بیماری است. در ایران برروی این زمینه‌ها کار می‌شود تا آگاهی مردم راجع به علائم و نشانه‌های سرطان افزایش پیدا کند.»
قنبری مطلق افزود: «از طرفی با تدوین برنامه و آموزش ارائه دهندگان خدمت در نظام شبکه بهداشتی تلاش کرده‌ایم با علائم سرطان و راه‌های شناسایی زودرس آن آشنا شوند. به علاوه برنامه نظام‌مندی را برای ارجاع بیماران به سطوح تخصصی‌تر تنظیم کرده‌ایم که همگی باعث خواهد شد به تدریج سرطان زودتر شناسایی شود تا میزان بهبود پذیری آن بیشتر شود و تاثیرات اقتصادی آن نیز کاهش پیدا کند.»
رییس اداره سرطان وزارت بهداشت گفت: «اما در کل می‌توان گفت عوامل محیطی کمتر از عوامل مربوط به شیوه زندگی در ایجاد سرطان به طور عام موثر هستند. دلیل آن نیز واضح است، زیرا عوامل مربوط به شیوه زندگی چیزی است که همیشه با ما همراه هستند و مواجهه ما با شیوه زندگی ناسالم بیشتر از عوامل محیطی است. برای مثال فردی که دچار اضافه وزن و تغذیه ناسالم است همیشه در مواجهه مستقیم این عوامل قرار دارد.»
نظرشما
آخرین اخبار