دلیل بی‌حسی پس از عمل جراحی چیست؟

شفاآنلاین>سلامت> به دلایل مختلفی امکان دارد که بی‌حسی و گزگز پس از عمل جراحی رخ دهد. گاه رخ دادن بی‌حسی عمدی (قابل پیش‌بینی) و گاه رخ دادن آن دور از انتظار است و در قالب عوارض جراحی رخ می‌دهد.

به گزارش شفاآنلاین: اینکه دست یا پا بی‌حس باشد، بسیار آزاردهنده است و می‌تواند روی فعالیت‌های روزمره افراد اثر سوء داشته باشد؛ پس نباید آن را بی‌اهمیت شمرد. پس اگر احساس کرختی در اندام دارید و جراح قبل از عمل بیان نکرده بود که این اتفاق محتمل است اصلا تردید نکنید که باید این موضوع را با پزشک در میان بگذارید. امکان دارد دلیلی منطقی پشت این قضیه باشد یا حتی علامتی مهم از یک عارضه پس از عمل باشد.

 علل بی‌حسی بعد از عمل جراحی
دلایل متعددی می‌تواند سبب بروز بی‌حسی شود. بیهوشی به صورت عمدی سبب ایجاد بی‌حسی می‌شود و این حالت می‌تواند تا ساعت‌ها یا حتی روزها باقی بماند. مدت زمان طولانی باقی‌ماندن روی تخت عمل جراحی می‌تواند سبب بروز بی‌حسی شود. هر چه طول پروسیجر بیشتر شود به همان نسبت ریسک بروز مشکلات این چنینی هم بیشتر می‌شود. اگر پس از کمی نشستن پایتان خواب می‌رود نسبت به ابتلا به این چنین مشکلات مستعدتر هستید. تفاوت آنجاست که اگر در طی عمل پایتان خواب برود در حالتی از هوشیاری نیستید که جا یا حالت بدنتان را عوض کنید. به منظور پیشگیری از وقوع این چنین مسائلی تقریبا تمام تخت‌های اتاق عمل با لایه‌هایی از بافت نرم پوشیده شده اند. زمانی که به عصب آسیب وارد می‌شود احتمال بروز بی‌حسی در منطقه فعالیت عصب وجود دارد؛ مثلا برش عمقی در قسمت پایینی پا می‌تواند سبب قطع عصب و بروز بی‌حسی در قسمت برش و بخش‌های پایینی آن شود. احتمال قطع عصب حین انجام جراحی نیز وجود دارد و ناگزیر می‌باید این مسئله را پذیرفت. جراحانی که در فیلد صورت جراحی می‌کنند به شدت مراقب این مسئله هستند که به عصب آسیب وارد نکنند که حتی آسیب کوچک عصبی ممکن است توانایی لبخند زدن را از بیمار سلب کند یا محل جراحی را حس نکند، در این موارد حتی بروز مشکل در هنگام صحبت کردن نیز محتمل است. احتمال پیشروی بی‌حسی به دنبال التهاب شدید عصب بسیار است. این احتمال وقتی بیشتر می‌شود که روی سطح سخت و سفت قرار داشته باشید (مثلا نشستن روی زمین یا تشک سفت یا...) یا زمانی که پانسمان سفتی داشته باشید.
علتی که حین جراحی از بیهوشی استفاده می‌شود این است که شما درد را احساس نکنید. روش‌های بی‌شماری برای ایجاد بیهوشی وجود دارد که تمام این روش‌ها یک هدف واحد دارند و آن هم ممانعت از هوشیاری مغز در حس کردن پروسیجر و روند آن است. بسیاری از پروسیجرها آنقدر دردناک‌اند که حتی جایی برای شک کردن به مزیت ایجاد بیهوشی باقی نمی‌ماند. پس از جراحی ممکن است به صورت موقتی بیمار بی‌حس باقی بماند به خصوص اگر عصبی بلوک شده باشد (شیوه رژیونال یا اسپاینال و اپی دورال و...). در مورد برخی پروسیجرها این بی‌حسی تا مدت‌ها پس از عمل باقی می‌ماند؛ مثلا از چند ساعت تا چند روز این موضوع برای بیمار نعمت است؛ چون در ناحیه‌ای که بی‌حس است دردی حس نمی‌کنید.
ناحیه اطراف برش ممکن است تا مدت‌ها پس از جراحی حتی تا ماه‌ها بی‌حس باقی بماند و دلیل این مسئله هم آسیب به عصبی است که ناحیه برش جراحی را عصب دهی کرده است. حس ناحیه معمولا چند ماه پس از جراحی دوباره باز می‌گردد.
اگر آسیب دائمی به اعصاب یکی از عوارض عمل جراحی شما بوده است، جراحتان باید قبل از انجام جراحی با شما در این مورد صحبت کرده باشد. این مسئله یکی از مسائل مهمی است که حین تصمیم‌گیری برای انجام یاعدم انجام جراحی باید آن را مد نظر قرار دهید بدون اینکه به مزایای جراحی فکر کنید ریسک‌ها را هم باید محتمل رخ دادن قرار دهید و بعد آگاهانه تصمیم بگیرید.
اگر قبل از عمل در اندام بی‌حسی دارید، احتمال اینکه بعد از جراحی شرایط بی‌حسی وخیم‌تر شود وجود دارد به خصوص اگر علت جراحی هم همان بی‌حسی باشد. اگر جراح، جراحی موفقیت‌آمیزی داشته باشد پس از بهبود و کشیده شدن ورم و التهاب، کم کم شرایط بهتر می‌شود و حستان را به دست می‌آورید؛ به طور مثال اگر در قسمت پشت و کمرتان عصبی تحت فشار بوده باشد و در قسمت پا بی‌حسی داشته‌اید ممکن است پس از عمل بی‌حسی بیشتری داشته باشید اما بعد از اینکه دوره ریکاوری طی شد و کامل بهبود یافت اوضاع بهتر می‌شود.
بی‌حسی می‌تواند یکی از مسائل جدی بعد از عمل باشد لذا اگر شرایط زیر را داشتید باید سریعا آن را درمان کنید:
- کنترل ادرار را از دست بدهید
-کنترل مدفوع را از دست بدهید
- ناگهان توانایی صحبت کردنتان تغییر کند.
- تجربه ناتوانی در حرکت کردن و راه رفتن
- افتادن صورت به خصوص به صورت یک طرفه
- احساس ضعف در تمام نیمی از بدن
- احساس بی‌حسی شدید و قابل توجه در قسمت پایینی عمل، اگر روی کمر و پشتتان جراحی انجام داده اید.
اگر هر یک از حالات بالا را تجربه کردید حتما از مراقبت‌های ویژه کمک بخواهید.
بی‌حسی پس از عمل به محض آف شدن بیهوشی و ریکاوری کامل شروع به از بین رفتن می‌کند. اکثر بیماران بعد از یک روز تا دو روز پس از جراحی کاملا از بی‌حسی ریکاوری می‌یابند. آسیب عصبی زمان بیشتری نیاز دارد تا بهبودی کامل حاصل آید و حدودا ۶ ماه تا یک سال بعد از عمل آن سطح از بهبود عصب که مدنظر است رخ می‌دهد. همیشه استثناهایی وجود داشته است و برخی از بیماران نیازمند عمل‌های جراحی متعاقب هستند تا بی‌حسی کاملا برطرف شود.