در ابتدای امر واکسیناسیون افراد سالمند و دارای معلولیت در مراکز شبانهروزی توانبخشی سازمان بهزیستی قرار بود بر اساس مصوبه ستاد ملی کرونا در فاز نخست واکسیناسیون همزمان با کادر درمان انجام شود
شفاآنلاین>سلامت> در حالی تزریق دوز سوم واکسن کرونا به افراد بالای 60 سال آغاز شده که هنوز تعدادی از سالمندان تنها و وابسته به تخت، واکسینه نشدهاند
به گزارش شفاآنلاین: از زمان آغاز واکسیناسیون کرونا در بهمنماه سال گذشته، مراکز تجمعی بهزیستی به عنوان یکی از اولویتهای دریافت واکسن پس از کادر درمان در سند ملی واکسیناسیون در نظر گرفته شدند. از آن زمان تا امروز حدود 8 ماه میگذرد و قرار است دوز سوم واکسیناسیون آنها نیز آغاز شود، با این حال هنوز نگرانیها از واکسیناسیون سالمندان ناتوان، تنها و وابسته تخت وجود دارد.
در ابتدای امر واکسیناسیون افراد سالمند و دارای معلولیت در مراکز شبانهروزی توانبخشی سازمان بهزیستی قرار بود بر اساس مصوبه ستاد ملی کرونا در فاز نخست واکسیناسیون همزمان با کادر درمان انجام شود. وزارت بهداشت این فاز را به دو مرحله تقسیم کرد. حدود 75 هزار نفر پرسنل و افراد مقیم مراکز، سالمندان و معلولان قرار بود که در این فاز واکسینه شوند.
برای20 هزار نفر سالمند و کارکنان
مراکز سالمندان، واکسن در اختیار سازمان بهزیستی قرار گرفت که توسط دانشگاههای علوم پزشکی در اختیار مراکز استانها قرار گرفت و فرآیند واکسیناسیون آنها آغاز شد.
به تدریج واکسیناسیون این افراد به عنوان افراد پرخطر آغاز شد، اما این فرایند با انتقاد مسئولان سازمان بهزیستی کشور به دلایلی چون عدم واکسیناسیون پرسنل مراکز و یا افراد مجهولالهویهای که از سوی مقامات قضایی و نیروی انتظامی به مراکز نگهداری سازمان بهزیستی فرستاده میشدند یا کندی روند واکسیناسیون در برخی از استانها و همچنین نگرانی از عدم واکسیناسیون افراد دارای معلولیت شدید و تحت نگهداری در منازل همراه شد.
مصطفی سراج سخنگوی کمیته کرونا سازمان بهزیستی کشور در آن زمان، گفت: «مجهولالهویهها حدود یکسوم افراد تحت مراقبت را در این مراکز تشکیل میدهند، این افراد خانواده و برگه شناسایی نداشته و با احکام قضایی، نیروی انتظامی و... به ما معرفی میشوند. روزانه افراد مختلفی از این گروه به مراکز معرفی شده و بهزیستی هیچگونه سوابق پزشکی از آنها ندارد. این افراد مجهولالهویه که امکان دارد دارای اختلال شدید روانی هم باشند پذیرش آنها به صورت بالقوه در شرایط شیوع کرونا علیرغم رعایت شدید پروتکلهای بهداشتی یک خطر برای دیگر افراد مقیم مراکز محسوب میشوند و با توجه به اینکه این افراد مجهولالهویه هر روز به مراکز مراقبتی معرفی میشوند و به دلیل تماس پرسنل با آنها، امکان دارد که این همکاران در معرض ابتلا قرار بگیرند.»
مدیر کل دفتر امور مراکز توانبخشی و مراقبتی سازمان بهزیستی یادآور شد: «برخی از دانشگاهها میگویند که چون افراد مجهولالهویه کد ملی ندارند به آنها واکسن نمیزنیم، در حالیکه در دستورالعمل وزارت بهداشت قید شده دانشگاهها موظف هستند بر اساس شناسه و کدی که سازمان بهزیستی ارائه میدهد به این افراد نیز واکسن تزریق شود. حل این موضوع با تذکرات وزارت بهداشت و رایزنی با دانشگاهها حدود یک ماه به طول انجامید در حالیکه شرایط ما در حال حاضر شرایط جنگی و خاص است و نباید فرایند واکسیناسیون زمانبر شود در این شرایط ما نمیتوانیم برای این افراد از ثبت احوال شماره ملی اخذ کنیم اما وقتی فردی مجهولالهویه معرفی میشود تحت هر شرایطی بهزیستی موظف به پذیرش آنها هست.»
در فاز سوم واکسیناسیون نیز قرار بود بر اساس اولویتهای مندرج در سند ملی واکسیناسیون زندانها، پرسنل بانکها، کمپهای مهاجران واکسینه شوند. بر این اساس مراکز اقامتی بهبود و بازتوانی اعتیاد، مراکز نگهداری روزانه، کلینیکهای مددکاری، مراکز مشاوره و دیگر مراکز تحت پوشش سازمان و مددجویان تحت حمایت بهزیستی، زنان سرپرست خانوار، فرزندان امداد بگیر و کارکنان واحدها و ادارات بهزیستی که به گفته سراج بالغ بر ۴ میلیون نفر هستند میبایست واکسینه میشدند. با افزایش سطح واکسیناسیون در کشور و تعداد افراد واکسینه شده در کشور به نظر میرسد این افراد نیز واکسینه شده باشند اگرچه آماری از سوی وزارت بهداشت در رابطه با واکسیناسیون سالمندان تنها و افراد معلول ساکن در منازل به سازمان بهزیستی ارائه نشد اما با توجه با توجه آمار رسمی وزارت بهداشت از تعداد کل افراد واکسینه شده در کشور این احتمال وجود دارد که عمده این افراد نیز واکسینه شده باشند.
واکسیناسیون سالمندان تنها
واکسیناسیون سالمندان تنها یا بیسرپرست یکی از نگرانیهای موجود فعالان اجتماعی از ابتدای شروع واکسیناسیون کرونا بوده است. این افراد که عمده آنها سالمندانی هستند که تنها زندگی میکنند و عموما از سواد کافی برخوردار نبوده و دسترسی آنها به وسایل ارتباطی نیز محدود است، موجب این نگرانی شد که از فرایند واکسیناسیون جا بمانند. در همین راستا سازمان بهزیستی کشور از وزارت بهداشت درخواست کرد واکسیناسیون این افراد حتماً در برنامه کاری دانشگاههای علوم پزشکی قرار گیرد تا ایمنی تمام افراد جامعه هدف حفظ شود، زیرا ماهیت مراکز تجمعی به گونهای است که با ابتلا یک فرد سایر آنها هم در معرض خطر قرار میگیرند.
حسامالدین علامه، رئیس دبیرخانه شورای ملی سالمندان با بیان اینکه حدود 28 درصد از سالمندان کشور تنها و بدون همسر هستند، گفت: «برخی از این سالمندان با فرزندان خود زندگی میکنند. برخی دیگر نیز تنها هستند که واکسیناسیون عمده این افراد به همراه سالمندان رها شده که در مراکز بهزیستی حاضر هستند، نیز انجام شده است.»
حدود 8 میلیون سالمند در کشور زندگی میکنند و این نگرانی وجود داشت که بسیاری از این سالمندان از فرایند واکسیناسیون جا بمانند. علیرضا رئیسی معاون سابق وزیر بهداشت در رابطه با این نگرانی گفت که وزارت بهداشت لیست عمده سالمندان کشور به همراه شماره تلفن و محل زندگی آنها را در سیستم شبکه بهداشت دارد و از این طریق سالمندی را فراموش نخواهد کرد.
با این حال محسن شتی رئیس اداره سالمندان وزارت بهداشت ، با بیان اینکه وزارت بهداشت مشخصات حدود 7 میلیون سالمند را ثبت کرده است، گفت: «حرف معاون سابق وزیر بهداشت درست است، اگرچه حدود یک میلیون نفر از این افراد به دلیل نقص پوشش ثبت نشدهاند. با این حال سعی شده که واکسیناسیون این افراد نیز به هر نحوی انجام شود. اما سالمندان معلول و ناتوانی نیز وجود دارند که عموما توانایی خروج از منزل ندارند. دغدغه واکسیناسیون این افراد هم در سازمان بهزیستی و هم در وزارت بهداشت وجود دارد که این دغدغه به مرکز مدیریت بیماریهای واگیر منتقل شده و آنها هم برای این امر برنامهریزی کردهاند.»
شتی یادآور شد: «بسیاری از سالمندان تنها، خود توانایی انجام کارهای خود را دارند و اگر در میان سالمندان کسی واکسن نزده باشد در میان افرادی هستند که توانایی خروج از منزل را ندارند یا افراد ناتوان وابسته به تخت هستند. اگرچه این افراد به دلیل کم بودن تماس آنها با بیرون کمتر هم در معرض ابتلا به کرونا هستند اما به دلیل بازدید دیگران از آنها ممکن است در خطر باشند.»
وی یادآور شد: «هماهنگی تنگاتنگی بین سازمان بهزیستی و وزارت بهداشت از نظر واکسیناسیون سالمندان و معلولان وجود دارد در همین راستا اداره سالمندان لیست این افراد را از سازمان بهزیستی گرفته و در اختیار مرکز گسترش شبکه و مرکز مدیریت بیماریهای واگیر قرار داده است.»
چگونگی واکسیناسیون سالمندان در منازل
نگرانیها و درخواست برای واکسیناسیون افراد ناتوان ساکن در منازل موجب شد تا تیمهای سیاری در تهران و سایر نقاط کشور راهاندازی شده و افراد با ثبت نام در سامانه اعلامی وزارت بهداشت بتوانند واکسیناسیون خود را دریافت کنند.
علیرضا زالی، فرمانده ستاد عملیات مقابله با کرونا تهران بزرگ در این راستا اعلام کرد: « افراد ناتوانی که قادر به مراجعه به مراکز واکسیناسیون نیستند میتوانند به سامانه vaccine.sbmu.ac.irمراجعه و اطلاعات خود را ثبت کنند. این واحدهای سیار براساس زمانبندی به درب منزل این افراد برای واکسیناسیون اعزام خواهند شد. افرادی که به دلیل بیماری، ناتوانی، نداشتن همراه و … نمیتوانند به مراکز واکسیناسیون مراجعه کنند پس از ثبت اطلاعات در سامانه مذکور پیامکی را دریافت خواهند کرد و پس از طی مراحل در زمان بندی مقرر واحدهای سیار برای تزریق واکسن به نشانی این افراد اعزام خواهند شد.»
آغاز دوز سوم واکسیناسیون سالمندان
روز سه شنبه هفته قبل وزارت بهداشت در رابطه با انجام واکسیناسیون دوز سوم افراد سالمند بالای 60 سال اطلاعیهای صادر کرد و در همین راستا محسن زهرایی، رئیس اداره پیشگیری از بیماریهای قابل پیشگیری وزارت بهداشت هم درباره شرایط تزریق دز سوم واکسن به افراد بالای ۶۰ سال و فراخوان داده شده، گفت: «افراد بالای ۶۰ سالی که در نوبت اول و دوم، واکسن غیرفعال شده کووایران برکت و سینوفارم دریافت کردند و چهار ماه از تزریق دوز دومشان گذشته باشد، مشمول این طرح هستند و پس از مراجعه به مراکز مجددا همان نوع واکسن را در دوز سوم دریافت خواهند کرد. دوز بوستر یا یادآور اکنون برای کادر درمان و کارکنان مراکز تجمعی مانند کارکنان آسایشگاههای سالمندان بدون محدودیت سنی و شش ماه پس از دریافت دوز دوم تزریق میشود و این افراد میتوانند بدون در نظر گرفتن نوع واکسن تزریق شده در نوبت اول و دوم، واکسن بوستر را انتخاب کنند.»
سازمان بهزیستی نیز در این رابطه بخشنامهای صادر کرد. این بخشنامه با توجه به بخشنامه معاونت بهداشت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در خصوص هماهنگی جهت آغاز واکسیناسیون دوز بوستر واکسن کووید۱۹ در افراد مقیم و پرسنل مراکز توانبخشی مراقبتی خطاب به معاونت بهداشت دانشگاههای علوم پزشکی؛ از سوی کمیته پیشگیری از بیماریهای واگیر سازمان بهزیستی کشور به مدیران کل استانی ابلاغ شد.
در این بخشنامه از مدیران کل بهزیستی استانها خواسته شده تا در خصوص هماهنگی با دانشگاههای علوم پزشکی و مراکز بهداشتی در راستای آغاز یا تداوم واکسیناسیون دوز تقویتی واکسن کووید۱۹ جهت تمامی افراد مقیم و پرسنل مراکز توانبخشی مراقبتی و سایر مددجویانی که شش ماه از تزریق دوز دوم واکسن آنها گذشته است، دستور اقدام عاجل را صادر کنند.روزنامه سپید