مهاجرت پزشكان در پيك ششم

چندی پیش نیز امیر صدری، سرپرست روابط عمومی سازمان نظام پزشکی گفت: «در سه ماهه تابستان امسال بیش از هزار پزشک برای مهاجرت از ایران و فعالیت در حوزه پزشکی در کشورهای دیگر، از این سازمان درخواست صدور گواهی «گود استندینگ» کرده‌اند.

این آمار از افزایش محسوس مهاجرت پزشکان در سال ۱۴۰۰ حکایت دارد.» در این بین هیچگونه خدمات رفاهی و حتی بیمه‌ای از سوی سازمانی که ظفرقندی ریاست آن را برعهده داشت، صورت نمی‌گیرد و بیمه و خدماتی که از سوی صندوق رفاهی سازمان مذکور، به پزشکان ارائه می‌شود آنقدر ضعیف و پرهزینه است، صدای همه پزشکان را در آورده. در این شرایط میزان دستمزد و قراردادهای کوتاه مدت با پزشکان نیز مزید برعلت شده و در شرایطی که پزشکان با حدود 30 تحصیل مداوم، می‌توانند بیشترین درآمد را در کشورهای دیگر داشته باشند، در ایران به دلیل یک بیمه تامین اجتماعی یا یک وام 100 میلیونی باید از هفت خان رستم عبور کنند.

نامه چند روز پیش رئیس کمیسیون بهداشت مجلس به رهبر معظم انقلاب نیز در همین راستا است و حسینعلی شهریاری، از کمبود نیروی متخصص درمانی در کشور، ابراز نگرانی کرده است. وی در این نامه از افزایش آمار مهاجرت پزشکان و خروج پزشکان از کسوت عضویت هیات علمی ابراز نگرانی کرد و کاهش تمایل به تحصیل در مقطع دستیاری و کاهش اقبال پزشکان عمومی برای تصاحب صندلی‌های رشته‌های تخصصی و فوق تخصصی از سال ۱۳۹۶ درباره پیامدهای این وضعیت بر «کیفیت، سرعت و دقت خدمات بهداشتی و درمانی هشدار داده است. شهریاری همچنین خالی ماندن صندلی‌های تخصصی در برخی از رشته‌های مادر را بسیار نگران‌کننده عنوان کرده است. در بخشی از نامه رئیس کمیسیون بهداشت به کاهش استقبال پزشکان برای ادامه تحصیل در رشته‌های تخصصی و فوق تخصصی اشاره دارد و به باور او، ساختار، روش و فرایند نامناسب پذیرش، دستیار تخصصی – دریافتی بسیار پایین دستیاران – تعیین سقف و پلکان ناعادلانه برای پرداخت کارانه به پزشکان که مستقیم به کارکرد تخصصی و واقعی پزشک ارتباط دارد. شهریاری تبدیل مالیات پلکانی از ۳۵ درصد به ۱۰ درصد (برابری مالیات بخش خصوصی و دولتی) به شرط تمام وقت جغرافیایی،  خرید خدمات پزشکان تمام وقت جغرافیایی در دانشگاه‌ها معادل ۲.۶کا و برای پزشکان مستقر در مناطق محروم با ۲ کا و محروم ویژه با ۴ کا به شرط تمام وقت جغرافیایی، پرداخت وام کم بهره به پزشکان و سایر کادر درمان، متناسب با ضریب منطقه و عملکرد پزشک از ۴ تا ۱۲ درصد را راهکار رهایی از این چالش می‌داند.

اما صحبت‌های شهریاری را نمی‌توان بی‌ارتباط با مشکلات رزیدنت‌ها دانست. در همین حال در ماه‌های گذشته گزارش‌های متعددی نیز از افزایش آمار خودکشی در میان رزیدنت‌ها یا دستیاران پزشکان متخصص در کشور منتشر شده است. ۲۰ اردیبهشت ایسنا، از خودکشی چهار دانشجوی دستیاری پزشکی در بیمارستان طی دو هفته گذشته خبر داده بود. در این رابطه شوراهای صنفی دانشجویان بیش از ۹ دانشگاه علوم پزشکی کشور با ارسال نامه‌ای به وزیر بهداشت خواستار رسیدگی به وضعیت دانشجویان این رشته شده‌اند. حسین کرمانپور، مدیر اسبق روابط عمومی سازمان نظام پزشکی کشور در همان زمان فشار کاری و سطح درآمد را از جمله مهم‌ترین مشکلات دانشجویان پزشکی عنوان کرده بود.

روز گذشته نیز سخنگوی سازمان نظام پزشکی با تاکید بر این که دستیاران تخصصی به کارگرانی با کمترین جیره و مواجب در نظام شغلی کشور تبدیل شده‌اند، تصریح کرد: «اگر دستمزد رزیدنت‌ها با رقم دریافتی آنها در سال 86، مقدار افزایش هزینه‌ها در 15 سال گذشته، رتبه علمی بالا و ساعت کاری بسیار زیاد به‌خصوص شیفت‌های شب آنها معادل سازی شود، در شرایط کنونی حقوق ماهیانه دستیاران تخصصی پزشکی بسته به رشته و سنوات تحصیل آنها باید به 20 تا 24 میلیون تومان در ماه برسد.»‌ این گفته‌ها در شرایطی مطرح می‌شود که رزیدنت‌ها ماهیانه حداقل 432 ساعت در بیمارستان‌ها کشیک می‌دهند. این در حالی است که حقوق ماهیانه رزیدنت‌ها بسته به سنوات تحصیلی و محل تحصیل بین 3 میلیون و 200 هزار تا 4 میلیون و 400 هزار تومان است. البته چون رزیدنت‌ها در قوانین کشور، شاغل محسوب نمی‌شوند و دانشجو هستند، بنابراین حقوق ماهیانه رزیدنت‌ها در واقع کمک هزینه تحصیلی پرداختی به آنها ست. براساس آیین نامه وزارت بهداشت، رزیدنت‌ها باید ماهیانه 12 کشیک 36 ساعته یعنی 432 ساعت در بیمارستان‌های دولتی فعالیت کنند و آزمون‌های دوره‌ای این وزارتخانه را نیز بگذرانند تا بتوانند مدرک تخصصی خود را بگیرند. البته باید توجه داشت که در پیک‌های کرونا، بسیاری از بیمارستان‌های دولتی با تخصیص مبالغ بسیار اندک بابت اضافه کاری، رزیدنت‌ها را در شیفت‌های بسیار طولانی‌تر نیز در بیمارستان نگه می‌داشتند.روزنامه آرمان ملی