ازدواج دارای جنبههای زیستی، روانی و اجتماعی است. در هر یک از این جنبهها باید توازن و هماهنگی بین طرفین موجود باشد
شفاآنلاین>سلامت> گزارشهای رسمی از روند افزایشی طلاق و کاهش ازدواج در ۱۰ سال گذشته حکایت دارد.
به گزارش شفاآنلاین: به طوری که نسبت طلاق به ازدواج طی سال ۱۳۹۰ تا ۱۳۹۹ از ۳/۱۶ به ۹/۳۲ افزایش داشته است که روندی افزایشی را طی کرده ولی در سال ۱۳۹۸ در بالاترین نقطه در این دوره یعنی ۳۳ درصد قرار میگیرد. جزئیات دیگری از این آمار نشان میدهد که در سال ۱۳۹۰ مجموع ازدواج ثبت شده ۸۷۴ هزار و ۷۰۲ نفر بوده که در سال ۱۳۹۹ به ۵۵۶ هزار و ۷۳۱ نفر کاهش یافته است.
حال با آماری که گزارش شده میتوان با نگاه بالینی و روانشناسانه به
طلاق، بخشی از این آمار را کاهش داد اما روند افزایش طلاق چه به صورت مطلق و چه نسبی ادامه خواهد داشت چراکه جامعه در ابعاد ذهنی و عینی اقتضای طلاق را دارد و روزبهروز افزایش خواهد داشت.
اما باید در سطح سیاستگذاری تصمیم بگیریم که برای دوران پس از آن چه کنیم و بیاموزیم چطور میتوان با طلاق زندگی کرد. دوگانه پیشگیری از طلاق یا انکار واقعیت هر دو به شکست خواهند رسید.
چرایی افزایش آمار طلاق
در همین حال دکتر فربد فدائی، روانپزشک، دلیل اصلی طلاق در جامعه امروز را بیتوجهی به ضرورت هماهنگی بین زوجین دانست و گفت: ازدواج دارای جنبههای زیستی، روانی و اجتماعی است. در هر یک از این جنبهها باید توازن و هماهنگی بین طرفین موجود باشد. برای نمونه، از نظر زیستی هماهنگی بین سن زوجین برای ازدواج موفق، لازم است. تفاوت سنی زیاد بین زن و شوهر از عمدهترین دلایل نارضایتی و کشمکش بین آنان است. وی افزود: از نظر روانی، زوجین باید دیدگاهها و علایق مشترک داشته باشند و حرف یکدیگر را بفهمند. از نظر اجتماعی، هماهنگی اقتصادی، تحصیلی و خانوادگی لازم است. از نظر دلایل اختصاصی، اعتیاد، فقر، رفتارهای ضداجتماعی و بزهکارانه شوهر، نداشتن مهارت حل مساله به علت بیسوادی، عمدهترین دلایل طلاق هستند. دکتر فدائی با اشاره به شرایط اقتصادی فعلی بیان کرد: دیده میشود که زن و مرد به طور مصلحتی طلاق میگیرند تا زن بتواند از مستمری پدرش که درگذشته، استفاده کند و چرخ لنگ زندگی را بگردانند. گاه پدر و مادر مرد جوانی که مشمول خدمت نظام وظیفه است، طلاق صوری میگیرند تا مرد جوان به عنوان متکفل مادر سالمند مطلقه، از خدمت معاف شود. وی درخصوص نابسامانیهای شخصیتی و بیماریهای روانی به عنوان دلایل طلاق گفت: در بین نابسامانیهای شخصیتی، افراد بدگمان، گسیختهوار، خودشیفته، مرزی، هیستریونیک بیشتر در معرض طلاق قرار میگیرند. افرادی با شخصیت بدگمان با شکهای نابجا نسبت به همسر، زندگی را به او تلخ میکنند. شخصیتهای گسیختهوار که تنهایی را به ازدواج ترجیح میدهند، قادر به بیان احساسات خود نیستند. افراد خودشیفته نیز برای خود ویژگیهای اغراقآمیز قائل هستند و توجهی به همسر و فرزند ندارند و مدام بر همسر خود منت میگذارند.
این روانپزشک ادامه داد: شخصیتهای مرزی گویی همیشه در بحران به سر میبرند و احساس ناسرخوشی مزمنی دارند. این افراد فرد مقابل خود را از عرش به فرش سرنگون میکنند و اگر بدرفتاری به نتیجه نرسد، تهدید به خودزنی و خودکشی میکنند که نهایتا به طلاق منجر خواهد شد. شخصیتهای هیستریونیک جنبه نمایشی دارند و تلقینپذیر و دهانی هستند. همچنین پیروی مدها و روشهای نو هستند، بیآنکه ضرورت آنها را بدانند.
فدائی شیوع کرونا را در دو سال اخیر موجب افزایش کشمکش بین زوجین و خشونت خانگی دانست و تشریح کرد: با توجه به اینکه در چند سال اخیر میزان طلاق به صورت ثابت و چشمگیر رو به افزایش بوده است، نمیتوان به طور دقیق نقش کرونا را در افزایش طلاق تعیین کرد. اما اصطحکاک روزانه زن و شوهر به دلیل محدود و محصور بودن آنان در خانه و کمبودهای اقتصادی به علت کرونا بیتردید نقشی در این افزایش طلاقها داشته است.
اهمیت رواندرمانی در کاهش آمار طلاق
سمانه تابش روانشناس بالینی و زوج درمانگر از مهمترین انواع طلاق را طلاق عاطفی دانست و بیان کرد: در طلاق عاطفی ظاهرا زوجین در یک خانه زندگی میکنند و ساختار خانواده حفظ میشود، ولی رابطه به طور کامل پویایی خود را از دست میدهد. این خطرناکترین طلاقی است که قبل از طلاق قانونی اتفاق میافتد. این روانشناس بالینی گفت: سایر طلاقها مانند طلاق روانی که زوجین تعهدات و مسوولیتها را نسبت به یکدیگر انجام نمیدهند که این باعث افسردگی و ناسازگاری در رابطه میشود. طلاق اقتصادی که معمولا زنها هزینهها را از همسرهایشان دریافت میکنند ولی مردها سر باز میزنند و در نهایت ترجیح میدهند به صورت کاملا مجزا هزینهها را تامین کنند. طلاق اجتماعی نوعی از طلاق است که زوجین از هم میخواهند با یکسری از عوام و دوستان ارتباطشان را به حداقل برسانند و یا قطع ارتباط کنند. تابش افزود: متاسفانه در طلاق هم والدی، بچهها نیز به صورت مستقیم درگیر میشوند و در واقع یکی از والدین یکی از بچهها را به سمت خودش میکشاند و مسلطسازی ایجاد میکند که این آسیب گستردهتری است. این زوج درمانگر با اشاره به اینکه مهمترین دلیل طلاق در جامعه امروزی، میزان تابآوری افراد در مواجهه با مسائل است، گفت: در گذشته از زنها این انتظار میرفت که انعطافپذیری و تابآوریشان را بیشتر حفظ کنند و در واقع به اصطلاح عامیانه در روابطشان کوتاه بیایند. اما به دلیل اینکه در جامعه امروزی زنها هویت اجتماعی پیدا کردهاند، تحصیلات دارند و در واقع یکجورهایی قدرت پیدا کردهاند، میزان تابآوری زنها نسبت به گذشته بسیار کاسته شده و به نظر میرسد که این بیشترین تاثیر را در طلاق دارد. وی درخصوص بیشترین مشکلات مراجعهکنندگان افزود: البته موارد دیگری از جمله خیانت، مشکلات اقتصادی، ناسازگاری و ازدواج اجباری نیز تاثیرات زیادی در طلاق دارند. متاسفانه بیشترین مشکلات رایج در مراجعهکنندهها خیانت است و معمولا افرادی که یکبار خیانت میکنند، احتمال خیانت برای بار دوم نیز در آنان زیاد است. موضوع خیانت بیشتر در دوران بارداری و بعد از بارداری رخ میدهد. مشکلات اقتصادی نیز در بسیاری از مراجعهکنندگان دیده میشود. یعنی نقص و یا کمکاری در پرداخت هزینههای زندگی طلاقها را رقم میزند. این روانشناس بالینی با اشاره به دامنزدن بحران کرونا بر طلاقها گفت: در شرایط کرونا به دلیل کاهش ساعات کاری، تعامل و ارتباط با اطرافیان بیشتر بر مشکلات زوجین دامن زده است نه طلاق. ما روانشناسها معتقدیم که معمولا اغلب دعواهای زوجین در روزهای تعطیل و جمعهها اتفاق میافتد و این به دلیل تعاملات بیشتر بین افراد است و طبیعتا تنش بیشتری ایجاد میشود. تابش آسیبشناسی مشکلات فردی توسط رواندرمان را راهکاری برای کاهش طلاق و مشکلات زوجین پیشنهاد کرد و افزود: افراد قبل از اینکه بخواهند رابطه جدی داشته باشند و همسری انتخاب کنند، حتما باید رواندرمانی شوند و آگاهی خود را افزایش دهند، زیرا هر کدام از ما فرآیند رشدی متفاوتی داشتهایم و وقتی به یکدیگر میرسیم، طبیعتا آسیبها و تفاوتهای فردی داریم که در کنار هم قرار گرفتن این آسیبها، آسیب جدیتری را رقم میزند. این زوج درمانگر افزود: قبل از ازدواج و به خصوص در مواجهه با مشکلات در زمان ازدواج، باید مراجعه به روانشناس صورت گیرد که متاسفانه مسالهای که بسیار با آن روبهرو شدیم این است که معمولا خانمها مراجعه میکنند و همسرهایشان برای گرفتن مشاورههای زوجدرمانی مقاومت میکنند مگر در مواردی که تنش میان آنها بسیار شدید باشد.روزنامه جهان صنعت