این تنها ایران نیست که شاهد حضور مخالفان واکسن یا به اصطلاح واکسن ستیزان در خیابانها و فضای عمومی است. در کشورهایی چون فرانسه، انگلستان و آمریکا نیز این روزها افراد و گروههای مختلفی از مردم هستند که با افسانه دانستن بیماری کرونا بر طبل مخالفت با واکسیناسیون میکوبند
شفاآنلاین>سلامت> در روزهای گذشته ورود واکسن به کشور و همزمان تزریق آن به شهروندان روند افزایشی به خود گرفته و میزان واکسیناسیون نیز به بالای 1 میلیون در روز رسیده است. در این میان اما گروهی از مردم با حضور در مقابل وزارت کشور به آنچه «اجباری شدن واکسن» و «وحشت آفرینی رسانهای» در مورد کرونا میخواندند اعتراض کردند. این افراد از منظر حقوق شهروندی بر مخالفت خود اصرار میورزند، حال آنکه قاطبه کارشناسان بر این باورند که نمیتوان در شرایط پاندمی بیماری کرونا که روزانه جان افراد زیادی جان خود را از دست میدهند اصل حقوق شهروندی را دستآویزی برای مخالفت با واکسیناسیون قرار داد.
به گزارش شفاآنلاین: اجباری شدن واکسن در پی سخنان بهرام عیناللهی وزیر بهداشت مطرح شد که گفته بود: «به زودی بسیاری از خدمات با ارائه کارت واکسن انجام خواهد شد.» همین سخنان موجب شد تا گروهی که از چند ماه قبل تجمعات مختلفی را در مقابل وزارت بهداشت انجام داده بودند و در فضای مجازی بر علیه واکسن کرونا مطالب مختلفی منتشر میکردند این بار سخنان وزیر بهداشت را بهانه مخالفت و وزارت کشور را مکان تجمع خود انتخاب کنند.
البته این تنها ایران نیست که شاهد حضور مخالفان واکسن یا به اصطلاح واکسن ستیزان در خیابانها و فضای عمومی است. در کشورهایی چون فرانسه، انگلستان و آمریکا نیز این روزها افراد و گروههای مختلفی از مردم هستند که با افسانه دانستن بیماری کرونا بر طبل مخالفت با واکسیناسیون میکوبند.
دلایل مخالفت با واکسیناسیون کرونا
مهرداد عسکریان، متخصص پزشکی اجتماعی و استاد تمام دانشگاه علوم پزشکی شیراز با بیان اینکه مخالفت با واکسیناسیون در ایران و جهان یک پدیده جدید نیست، گفت: «مخالفان واکسن دلایل مختلفی برای مخالفت خود دارند که از نظر پزشکی، «شبه علم» است اما از نظر این افراد، واکسیناسیون یک کلاهبرداری پزشکی و توطئهای از سوی تولید کنندگان واکسن است.»
وی افزود: «برخی دیگر با اجباری بودن واکسن مخالف هستند و این مخالفت را از منظر حقوق بشر توجیه میکنند. در حالیکه حقوق بشر یک امر دوطرفه است و اگر شخصی واکسن تزریق نکند، امنیت و سلامت دیگر افراد را از بین میبرد.»
عسکریان بیان کرد: «موضوع اجباری بودن واکسن اگرچه در کشورهای غربی به صراحت مطرح نشده است اما عملا با محدودیتهای اعمال شده برای افرادی که واکسن نمیزنند جنبه اجباری به آن دادهاند که در کشور ما هم قرار است این چنین باشد.»
وی ادامه داد: «در امر واکسیناسیون باید اقناعی عمل کرد. این وظیفه حاکمیت است که میزگردهای علمی برگزار کند و از گروههای مرجع مانند کارکنان بهداشتی برای اقناع مردم استفاده کند. در واقع باید نخست این افراد اقناع شوند تا آنها هم بتوانند بر مردم و نظرات آنها تاثیر بگذارند. این گروه نزد مردم مقبولیت دارند.»
عسکریان یادآور شد: «اگر دادههای بیماری را زودتر در اختیار مردم میگذاشتیم و از افراد مخالف واکسیناسیون نیز دعوت میکردیم تا در رسانهها سخنان خود را بگویند و افراد متخصص به آنها پاسخ میدادند و اطلاعات درست را منتقل میکردند بسیاری از مخالفان واکسیناسیون به سوی تزریق واکسن جلب میشدند.»
وی یادآور شد: «یکی از مشکلات امروز ما این است که در هر جهت تندوری میکنیم. در حالی که باید اقناع کننده باشیم و بدون هیچ تندروی خاصی آمار و ارقام کسانی که واکسن زدهاند و فوت کردهاند یا کسانی که به وسیله واکسن زنده ماندهاند را منتشر کنیم. این گونه آمار و ارقام در تصمیمگیری مردم نقش خواهد داشت و بسیاری از مشکلات را حل خواهد کرد.»
این پزشک اجتماعی با بیان اینکه تعدادی از واکسنستیزان نیز کسانی هستند که به صورت ذاتی با واکسیناسیون مخالف هستند، گفت: «این افراد در کشور ما درصد بسیار کمی را تشکیل میدهند، اما تاثیر گذاری آنها بسته به جایگاه اجتماعی است که در آن قرار دارند. از سوی دیگر این گونه نیست که همه این افراد کسانی باشند که از روی لجبازی با واکسیناسیون مخالفت کنند، بلکه ممکن است مخالفت آنها از روی ترس باشد و معتقد به این باشند که حتی در صورت واکسیناسیون ممکن است فرد بمیرد. به همین دلیل باید بر روی این ترس و اعتقاد کار کنیم و سعی شود اعتماد آنها را با آمار و ارقام علمی جلب کرد.»
وی تاکید کرد: «ما باید روشهای علمی را به مردم آموزش دهیم. در زمینه واکسیناسیون ما باید در رابطه با ریسک بیماری و چند برابر شدن شدت بیماری و مرگ و میر در صورت عدم واکسیناسیون سخن بگوییم. همه مخالفان واکسن که عناد و دشمنی ندارند بلکه برخی از سر ناآگاهی مخالف تزریق واکسن هستند. آگاه کردن مردم نقش اساسی در تشویق آنان و کم کردن این مخالفتها دارد.»
مخالفت با واکسیناسیون حق شهروندی است؟
همانگونه که عنوان شد برخی از مخالفان واکسن از مفاهیمی مانند حقوق شهروندی یا حقوق بشر برای مخالفت خود با واکسیناسیون یا واکسنستیزی استفاده میکنند. حال این پرسش به وجود میآید که در زمان پاندمی بیماری مرگباری مانند کرونا، آیا مخالفت با ابزار رفع آن، مصداق حقوق شهروندی یا حقوق بشر است؟
شهرام شمس، پزشک و دانشآموخته حقوق گفت: «از نظر علمی وقتی فرد میتواند واکسن علیه یک بیماری را با تکیه بر حقوق شهروندی خود تزریق نکند که آن بیماری ریشهکن شده باشد. اما وقتی که یک بیماری مسری در جریان باشد و فرد واکسن نزند و در صورت ابتلا به بیماری، درمان دریافت نکند، میتواند این بیماری را به دیگران انتقال داده و بیماری به سرعت در بین گروههای زیادی منتشر شود.»
وی افزود: «در مورد ضرورت واکسن دو گزاره عقل علما و نتیجه تحقیقات وجود دارد. نتایج تحقیقات در کشور ما نشان داده است که 91 درصد افرادی که در آیسییوها به دلیل این بیماری فوت کردهاند کسانی بودهاند که واکسن تزریق نکردهاند. مفهوم مخالف آن نیز این است که واکسنزدهها کمتر فوت کردهاند.»
شمس یادآور شد: «این بیماری به دلیل سرایت بیش از حدی که دارد ایجاد مشکل میکند. بنابراین اگر کسی بر اساس حق شهروندی بر طبل مخالفت با واکسیناسیون میکوبد باید ادله علمی و شواهد داشته باشد.»
وی یادآور شد: «هر چیزی را که عقل حکم میکند، شرع نیز آن را تایید میکند. عقل حکم میکند که واکسن کرونا تزریق شود بر همین اساس شرع نیز آن را تایید میکند.»
شمس بیان کرد: «از سوی دیگر قانون در کشور ما باید تابع شرع و قانون اساسی باشد. در قانون اساسی تولیت نظام سلامت بر عهده وزارت بهداشت گذاشته شده است. لذا مخالفت با واکسیناسیون، مخالفت با تولیت نظام سلامت و در نتیجه قانون است.»
وی همچنین در رابطه با اجباری کردن واکسن نیز گفت: «این موضوع به هیچ عنوان حقوق شهروندی را زیر سوال نمیبرد. الان کشور با مرگهای روزانه بسیاری مواجه است و وزارت بهداشت تشخیص میدهد که با واکسیناسیون جلوی این مرگها را بگیرد. این موضوع نه تنها مخالفت با حقوق شهروندی نیست بلکه صیانت از آن است.»
شمس ادامه داد: «مخالفت با واکسیناسیون میتواند حقوق شهروندی را زیر سوال ببرد. اگر فردی مبتلا شود میتواند دیگران را مبتلا کند. واکسن نزدن میتواند هزینه اضافی بر اقتصاد و نظام سلامت تحمیل کند.»
وی یادآور شد: «در قانون مجازات اسلامی شخص در مقابل فعل یا ترک فعلی که دیگران را در خطر قرار دهد مسئول است. اگر ابتلای شخصی به یک بیماری فرد دیگری را در معرض خطر قرار دهد شخص از نظر قانونی مسئولیت دارد. طبق این قانون کسی اجازه ندارد کاری را انجام دهد که جان دیگران را به خطر بیندازد.»
اجباری شدن واکسن کرونا در جهان
همانگونه که گفته شد، اجباری کردن واکسن کرونا تنها در ایران نیست که مخالفانی دارد. به گزارش ایرنا، بیمارستان متدیست هوستون در تگزاس آمریکا واکسیناسیون کرونا را برای دو هزار و ۵۰۰ کارمند خود ازجمله پرستاران و دیگر کادر پزشکی اجباری کرد؛ نتیجه آن که ۱۵۳ نفر به دلیل امتناع از دریافت واکسن کرونا در ماه گذشته (ژوئن) اخراج شدند. دولت انگلیس هم اعلام کرد که واکسن کرونا برای کلیه کارکنان خانههای سالمندان از جمله پرستاران، کادر پزشکی و خدمه اجباری خواهد بود.
در ایتالیا کارکنان بخش درمان و بهداشت این کشور ملزم به دریافت واکسن کرونا از ابتدای ماه آوریل شدهاند. ماریو دراگی، نخست وزیر ایتالیا تماس پرسنل بهداشتی واکسینه نشده با بیماران را غیرقابل قبول دانست. مقامات بهداشتی منطقه کالابریا (واقع در جنوب غربی این کشور) از تعلیق حقوق ۱۶ نفر از مراقبان سلامت ازجمله پرستار، ماما و دامپزشک خبر دادند و افزودند: «این تعلیق تا ۳۱ دسامبر برداشته نخواهد شد، مگر اینکه آنها نظر خود را تغییر دهند و واکسن کرونا را دریافت کنند.»
سیصد نفر از کادر درمان و بهداشت ایتالیا برای لغو این قانون به دادگاه مراجعه کردند.
دولت عربستان هم سختترین موضع را در رابطه با اجباری بودن واکسن کرونا اتخاذ کرده و در ماه مه اعلام کرد که کلیه کارمندان بخشهای دولتی و خصوصی قبل از بازگشت به محل کار خود باید واکسن بزنند.
دولت فرانسه قرار است لایحه «اجباری بودن واکسن کرونا» برای کادر بهداشت و درمان را بررسی کند و ژان کاستکس، نخست وزیر این کشور از رایزنی در خصوص این موضوع با نمایندگان پارلمان و مقامات منتخب محلی خبر داده است؛ ۹۶ پزشک با انتشار نامهای در ژورنال دودیمانش خواستار اجباری شدن واکسیناسیون کرونا برای نظام سلامت و همچنین تسریع در روند آن شدهاند.
فدراسیون بیمارستانهای فرانسه اعلام کرد اگرچه تاکنون ۵۷ درصد کارکنان خانههای سالمندان و ۶۴ درصد کادر بیمارستانها علیه کووید19 واکسینه شدهاند، اما این شاخصها با شیوع پرشتاب ویروس دلتا در این کشور ناکافی است. الیویه وران وزیر بهداشت فرانسه اعلام کرد تا ماه سپتامبر (شهریور/مهر) ۸۰ درصد افراد باید واکسینه شوند در غیر این صورت واکسن کرونا همانند دیگر بیماریها ازجمله دیفتری، کزاز، فلج اطفال و هپاتیت ب اجباری خواهد بود.روزنامه سپید