به گفته مسوولان برکت واکسن باید در شرایط دو تا هشت درجه نگهداری شود ولی در عکس دیگری یکی از کارکنان خط تولید نشسته و تمام واکسنها را از جعبه خارج کرده و در محیط عمومی قرار داده است
شفاآنلاین>سلامت> حواشی تولید و تزریق واکسن برکت انگار تمامی ندارد؛ طی ۱۸ ماهی که از اعلام رسمی شیوع کرونا در ایران گذشته مجموع جانباختگان این بیماری به بیش از ۹۵ هزار تن رسیده است.
به گزارش شفاآنلاین: این در حالی است که براساس گزارشها، هماکنون هر دو دقیقه یک ایرانی قربانی کرونا میشود و در هر دو ثانیه نیز یک نفر مبتلا. در این روزها صرفنظر از فرصتسوزیهای جبرانناپذیر گذشته، وقتی برای هدر دادن نداریم، برخی مسوولان کماکان بر تولید واکسنهای داخلی اصرار دارند. این در حالی است که چند روز پیش نیز تصاویری از تست فنی خط دوم تولید واکسن برکت در رسانهها منتشر شد که به جای تحسین، واکنش منتقدان را برانگیخت. زیرا عکسهایی که از کارخانه تولید واکسن برکت منتشر شد، نشان داد در مراحل آمادهسازی این واکسن فقدان تجهیزات و امکانات بهداشتی همانند دمپایی، لباس مناسب و دستکش برای همه کارکنان وجود دارد. حتی در یکی از عکسها نصب برچسب ویال با دست انجام میشود نه به صورت ماشینی! برخی از منتقدان در واکنش به این عکسها گفتند کاش مسوولان برکت از یک داروساز به عنوان مشاور در محل استفاده میکردند تا به دیگران بگوید چگونه و چطور عکس بگیرند؟! بدین ترتیب انتقادها در فضای مجازی به اندازهای زیاد شد که حجت نیکی ملکی مسوول روابط عمومی ستاداجرایی فرمان امام در این باره گفت: اولا فرآیند لیبل زدن ویالهای واکسن کاملا اتوماتیک انجام میشود ولی برای تمام واکسنها چه ایرانی و چه خارجی از طرف مجموعه وزارت بهداشت برچسبهای اصالتی طراحی شده که برای همه واکسنها به صورت دستی روی ویالها نصب میشود. ثانیا فضایی که ادعا میشود کلین روم است و افراد با کفش وارد آن شدهاند یکی از خطوط پرکنی (فیلینگ) جدید این کارخانه است که هنوز وارد مدار بهرهبرداری نشده است.»
این در حالی است که برخلاف ادعای مسوول روابط عمومی ستاد، دیگر شرکتهای دارویی برچسب اصالت را اتوماتیک میزنند. زمانی که الصاق برچسب اصالت از سوی وزارت بهداشت اجباری شد، اکثر کارخانههای تولید دارو به صورت دستی برچسبها را زدند ولی به مرور خطهایشان را به روز کردند. حال امروزه نصب برچسب اصالت به صورت اتوماتیک با دستگاهی بسیار ساده انجام میشود. به همین خاطر منتقدان بر این باورند که وقتی خط تولید واکسن حیاتی با بودجههای نجومی راهاندازی میشود، چرا در طراحی اولیهاش چنین موضوعی دیده نشده است. از طرفی در یکی از عکسهای منتشره یکی از مجریان بخش کنترل کیفیت برای اطمینان نهایی که درون واکسن ذره خارجی نباشد آن را زیر نور مهتابی گرفته است، در حالی که این کار باید با یک دستگاه مخصوص و ذرهبین چشمی انجام شود. حال مشخص نیست چرا مسوولان خط تولید برکت به دستگاه ذرهبینی اعتماد ندارند ولی به چشمهای یک فرد در زیر نور مهتابی اعتماد ۱۰۰درصد دارند؟!
به گفته مسوولان برکت واکسن باید در شرایط دو تا هشت درجه نگهداری شود ولی در عکس دیگری یکی از کارکنان خط تولید نشسته و تمام واکسنها را از جعبه خارج کرده و در محیط عمومی قرار داده است. البته اینکه اصولا خروج از آن محیط برای زمان اندکی ایراد ندارد، درست است ولی به گفته کارشناسیها، چنین مواردی بیاحتیاطی در طراحی خط تولید به شمار میرود. در نتیجه با انتشار چنین عکسهایی از خط تولید مشخص است که فعلا خبری از تولید صنعتی واکسن برکت نیست. چرا که ۲۲ تیر سال جاری محمد مخبر- رییس وقت ستاد اجرایی فرمان امام- اعلام کرد از مرداد ماه هفتهای دو میلیون دوز واکسن برکت به وزارت بهداشت تحویل داده میشود. همچنین در نشست دیگری از تحویل ۵۰ میلیون دوز واکسن برکت به وزارت بهداشت در پایان شهریور نیز خبر داد. مردادماه که رو به اتمام است و با توجه به راهاندازی نشدن خط تولید صنعتی، تحقق چنین وعدهای دور از ذهن است. تمام این اتفاقات در حالی رخ میدهد که مشکلات دارویی و درمانی کشور به حدی جدی شده که دیروز انتقادهای تند رهبری را هم به دنبال داشت. حضرت آیتالله خامنهای در توصیه به مسوولان، مساله تامین گسترده واکسن را مورد تاکید قرار دادند و گفتند: «خوشبختانه با تولید واکسن در داخل مسیر واردات خارجی آن نیز هموار شد، در حالی که تا قبل از آن با وجود پرداخت بهای واکسن، فروشندگان خارجی بدعهدی میکردند. واکسن چه از راه واردات و چه با تولید داخلی باید با تلاش مضاعف و به هر شکل ممکن تامین شود و در اختیار همه مردم قرار گیرد.»
ایشان در خصوص مساله تامین دارو برای بیماران نیز گفتند: «با وجود کمبود یا نبود دارو در داروخانهها و بیمارستانها، گفته میشود همان داروها در بازار آزاد با قیمت چندبرابری فروخته میشود که این نشاندهنده مشکل در شبکه توزیع است و این مشکل باید حل شود.»
از سر ناچاری برکت زدیم!
تقریبا یک ماه پیش تعدادی از هنرمندان و مردم عادی در کارآزمایی بالینی واکسن برکت شرکت کردند. چند روز پیش مونا فرجاد بازیگر سینما و تلویزیون از ابتلای خود به کرونا پس از دریافت واکسن ایرانی برکت خبر داد. فرجاد گفته علاقهای به دریافت واکسن ایرانی نداشته اما به دلیل در دسترس نبودن واکسنهای تایید شده جهانی در ایران، مجبور به دریافت واکسن برکت شده است.
در همین رابطه مهدی یکی از خبرنگارانی که یک ماه پیش به صورت داوطلبانه واکسن برکت را تزریق کرده درخصوص ابتلای خود به کرونا میگوید: متاسفانه این روزها عطش واکسن زدن در کشور ما زیاد شده است. من هم به دلیل شغلم بیش از همه درگیر دریافت واکسن کرونا بودم. به همین دلیل من هم همانند دیگر افراد در کارآزمایی بالینی واکسن برکت شرکت کردم چراکه نگران بودم به دلیل سن کم، واکسنی به من نرسد. از طرفی از سر ناچاری واکسن برکت را تزریق کردم. واکسن من واکسننما نبود چون همان زمان که واکسن را زدم آنتیبادیام سه شد. اما بعد از سه هفته و با بروز علائم شدید به کرونا مبتلا شدم. این را هم در نظر بگیرید وقتی آزمایش کرونا دادم، سه روز بعد پاسخاش آمد. در حالی که سه روز طلایی از دست رفت و حدود ۲۰ درصد ریهام درگیر شد.
وی افزود: وقتی پاسخ کرونا را بعد از سه روز تاخیر اعلام کردند، به بیمارستان مراجعه کردم ولی هیچ پزشک عفونی در آنجا حضور نداشت. به طور کلی به دلیل ازدحام و هجوم بیش از حد بیماران، امکان رسیدگی حداکثری به بیماران کرونایی تهران وجود ندارد. یک بیمارستان با برکت قرارداد دارد. پیش از این قرار بود هر فردی که واکسن برکت زد و کرونا گرفت به این بیمارستان مراجعه کند تا توسط دکتر محرز ویزیت شود. ولی دکتر محرز به طور معمول در بیمارستان حضور نداشت. در اصل باید از مطب ایشان وقت میگرفتیم که من هم زمان نداشتم. در هر صورت من دوره سختی را گذراندم و حالا که همکارانم به راحتی واکسنهای وارداتی را تزریق میکنند به حالشان غبطه میخورم زیرا سهمیه من در حال حاضر از دست رفته است. به نظرم مسوولان ذیربط برکت با این کارشان اقشار مختلف جامعه را دچار سردرگمی کردند. افرادی که همانند من در این کارآزمایی بالینی شرکت کردند باید دو ماه صبر کنند تا برکت به آنها بگوید آیا واقعا واکسن زدهاند یا واکسننما تزریق شده؛ موضوعی که امروزه افرادی مثل من یا معلمان سهمیههایشان از دست رفته و مشخص نیست دو ماه دیگر واکسن در کشور وجود دارد یا خیر.
احتمال ابطال مجوز اضطراری واکسن برکت
دکتر سیدعلیرضا ناجی- رییس مرکز ویروسشناسی بیمارستان مسیح دانشوری- درخصوص احتمال ابطال مجوز اضطراری واکسن برکت گفت: ماندگاری مجوزهای اهدایی به واکسن برکت بسته به نتایجی دارد که بعد از اتمام کارآزمایی بالینی به دست میآید. به طور کلی صدور مجوز زودتر از موعد برای واکسنهایی که سه فاز را به اتمام نرساندند در کشورهای دیگر وجود ندارد. با این تفاسیر احتمال دارد مجوز اضطراری واکسن برکت براساس عملکرد و نتایج بهدستآمدهاش باطل شود. این مراحل حدود یک ماه طول میکشد.
وی افزود: من در ارتباط با واکسن برکت صحبتی ندارم ولی این انتقاد وجود دارد که با توجه به سادهانگاری و سختانگاری در تولید واکسن کرونای ایرانی، میتوانستیم بسیار زودتر از امروز به تولید انبوه برسیم ولی در حال حاضر زمان طلایی واکسیناسیون را از دست دادهایم. البته اگر حالا هم واکسیناسیون را با منابع خارجی باکیفیت سرعت ببخشیم باز هم جان افراد زیادی را نجات دادهایم. بنابراین بهتر است دولت هر چه زودتر واکسنهای معتبر با اثربخشی زیاد را وارد کشور کند تا روند واکسیناسیون افزایش یابد. البته سرمایهگذاری در قسمتهای داخلی خیلی خوب است و همگان باید بدانند که کروناویروس اولین و آخرین ویروس کشنده در دنیا نیست اما نباید همه چیز را در گرو تولید داخل بگذاریم. باید به موقع واکسن را از منابع خارجی وارد کنیم.
دکتر ناجی درباره واردات واکسنهای فایزر و مدرنا از دیگر کشورها همانند کانادا و آلمان نیز بیان کرد: از قضا واکسن مدرنا که بسیار اثربخشی مطلوبی نسبت به دیگر واکسنها را دارد میتوان از هلند هم وارد کرد. به نظرم باید از ابتدای امر چنین کاری میکردیم زیرا واکسن فایزر و مدرنا بهترین واکسنهای اثربخش دنیا هستند. چهبسا با وجود واریانتهای کرونا، واردات هر چه بیشتر واکسنهای معتبر به نفع کشور است. چرا که تاثیرپذیری واکسن مدرنا و فایزر از سینوفارم بسیار بیشتر است.
واکسن، تنها راه عبور از پیک خطرناک
چند روز پیش حامد حسینی مدیر کارآزمایی بالینی دانشگاه علوم پزشکی تهران در واکنش به اخباری مبنی بر اینکه تعدادی از افرادی که بعد از تزریق واکسن برکت به کرونا مبتلا شدند، تصریح کرد: «در مطالعات فاز یک، یک نفر، در مطالعات فاز دو ۱۱ نفر (که از این ۱۱ نفر شش نفر واکسن و پنج نفر دارونما دریافت کرده بودند) و در فاز سه بین ۶۰۰ تا ۷۰۰ نفر به کرونا مبتلا شدهاند که به دلیل اینکه مطالعات فاز سه هنوز به اتمام نرسیده، فعلا نمیتوانیم بگوییم از این تعداد ۶۰۰ تا ۷۰۰ نفر چند نفر واکسن زده بودند و چند نفر دارونما دریافت کرده بودند.»
هیچ واکسننمایی تزریق نشده
این در حالی است که مرتضی خاتمی، عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس با تاکید بر اینکه هیچیک از افرادی که به عنوان داوطلب برکت زدهاند، واکسننما دریافت نکردهاند گفت: در حال حاضر مسوولان برکت حق ندارند واکسننما را بدون اطلاع فرد تزریق کنند. چهبسا چنین کاری در این وضعیت سیاه غیراخلاقی و غیرعلمی است. چرا که برکت در شرف تولید انبوه است و بعید میدانم چنین ریسکی را انجام دهد.
وی افزود: اینکه برخی از هنرمندان میگویند از سر ناچاری واکسن برکت زدهاند و حالا درگیر کرونا شدهاند هیچ ارتباطی به نوع واکسن ندارد. مسلما در چنین وضعیتی شما هر واکسنی را تزریق کنید باید همچنان پروتکلهای بهداشتی را رعایت کنید. چنین گفتههایی جوسازی رسانهای است. برخی از افراد میخواهند دست ما را در تولید داخلی واکسن ببندند. در حال حاضر ما برای ایجاد ایمنی نسبی در جامعه به چندین میلیون واکسن کرونا نیاز داریم و علاوه بر تولید داخل باید تعدادی وارد کنیم. بهتر است هرچه زودتر سرعت روند واکسیناسیون بیشتر شود تا از پیک خطرناک و پرتلفات عبور کنیم.
عضو کمیسیون بهداشت درباره تحویل ۵۰ میلیون دوز واکسن در پایان شهریور اظهار کرد: در حال حاضر وزارت بهداشت در مجلس قول داده که به زودی تعداد قابل توجهی واکسن کرونا توسط بخش خصوصی وارد شود. زیرا نمیتوانیم سلامت مردم را معطل تولید داخلی کنیم. با این حال هنوز مشخص نیست برکت به قولهایی که داده عمل کند. اما همچنان امیدواریم دیگر واکسنها به تولید انبوه برسند. زیرا مسوولان برکت قول مستندی به ما ندادند. روزنامه جهان صنعت