تخت خالی نیست

همه مراکز درمانی کشور پرازدحام‌ترین لحظات‌شان را در تاریخ از سر می‌گذرانند. شیوع بی‌سابقه ویروس دلتا و ثبت بیشترین تعداد مراجعین به مراکز درمانی از ابتدا تاکنون و وضعیت بغرنج بیماران در پیک پنجم صحنه‌های عجیب و غریبی را در مراکز درمان رقم زده است. دیروز نیز با فوت 458 بیمار کرونایی دیگر مجموع جانباختگان از 93 هزار نفر در کشور گذشت. این رقم مرگ‌و‌میر تنها مربوط به بیماران کرونایی است که تست پی‌سی‌آرشان مثبت است و اسامی بیمارانی که با علائم حاد و نتیجه سی‌تی ریه در بیمارستان‌ها بستری می‌شوند یا در منزل خوددرمانی می‌کنند و در نهایت قربانی می‌شوند در این فهرست ثبت نشده‌اند. گرچه که تأکید می‌شود؛ کمبود اکسیژن، کمبود نیرو و سرم تزریقی و افزایش هزینه‌های دارو به وخامت اوضاع افزوده است اما کماکان متخصصان حوزه سلامت هشدار می‌دهند؛ تنها راه نجات در این شرایط این است که با چنگ و دندان از خود و خانواده‌های‌مان محافظت کنیم. یک راه ساده این است ماسک بزنیم، در تجمعات شرکت نکنیم، دورهمی نرویم و به دعوت‌کنندگان جشن و عزاداری «نه» بگوییم.

با این وجود؛ موج پنجم کرونا در ایران با آمار رسمی کم‌سابقه مبتلایان و قربانیان روزانه پیش می‌رود و مسئولان استانی درخواست تعطیلی دو هفته‌ای و منع سفر به مشهد و استان‌های شمالی را داشته‌اند اما رئیس ستاد مقابله با کرونا در تهران می‌گوید که هنوز اهمیت تعطیلی واقعی درک نشده است و به دلیل ضعف نظارت‌ها مردم به محض تعطیلی‌ها راهی سفر می‌شوند. علیرضا زالی گفته است هنوز اهمیت لاک‌داون درک نشده است و با ادامه آمار بالای بیماران فشار زیادی بر کادر درمان وارد است.

گزارش‌ها در روزهای گذشته حاکی از آن است در برخی شهرها ظرفیت بیمارستان‌ها پر و برخی اقلام دارویی ابتدایی نایاب شده است. سیل عظیم مرگ بر اثر ابتلا به ویروس دلتا در کشور در راه است و جنازه‌ها پشت سر هم راهی بهشت زهرا و آرامستان‌ها می‌شوند.

در همین زمینه طبق اعلام سازمان بهشت زهرا، این آرامستان آرایش بحرانی به خود گرفته و در مسیر مدیریت اجساد کرونایی و انجام امور متوفیان تمهیدات ویژه‌ای اتخاذ کرده است. با همه این اوصاف اگر به گوشه و کنار شهر سر بزنیم می‌بینیم هنوز عده زیادی از شهروندان بعد از نزدیک به دو سال خطر ویروس کرونا را درک نکرده‌اند.

مشاهدات میدانی ما در مرکز شهر نشان می‌دهد، ماسک‌ها اغلب کنار گذاشته شده‌اند و برگزاری جشن‌های عروسی نیز پیش از آغاز ماه محرم به شکل بی‌سابقه‌ای شدت گرفته است. پروتکل شکنی‌ها در حالی ادامه دارد که گاهی منجر به دعوای لفظی بین شهروندان در معابر و مراکز خرید شده است. آنهایی که به قواعد پایبند مانده‌اند می‌گویند؛ اینها افرادی خودخواه هستند که حاضر نیستند برای حفظ جان خود و بقیه ماسک بزنند، مبتلا می‌شوند و خودشان را با شرایط بد سازگار می‌کنند مثلاً در ماشین یا حیاط بیمارستان بستری شوند. افرادی که رفتارهای بهداشتی را جدی گرفته‌اند و امید دارند تا پایان سال همه شهروندان واکسینه شوند تقصیرها را به گردن افرادی می‌اندازند که به محض تعطیلی به سمت شمال کشور هجوم می‌برند.

ازدحام جوانان در سفره خانه‌های سنتی و قلیان‌سراها و باشگاه‌های ورزشی و فروشگاه‌های بزرگ اعتراض خیلی‌ها است؛ افرادی که به خودشان هم رحم نمی‌کنند و زدن ماسک را هم فراموش کرده‌اند و البته درک درستی هم از شرایط فعلی ندارند مگر وقتی که گرفتار بیمارستان و هزینه‌های کمرشکن بیماری کرونا می‌شوند. اوضاع اسفناک کاهش رعایت پروتکل‌های بهداشتی در شرایطی ادامه دارد که گزارش‌های رسیده به ما حاکی از آن است که اغلب بیماران به دلیل پیدا نکردن تخت خالی برای بستری روانه منزل می‌شوند و هزینه‌های سرسام‌آوری را بابت ویزیت پزشک، تزریق دارو، سرم و پرستار می‌پردازند. در برخی مراکز درمان مردم در عوض تخت بیمارستان در صندلی ماشین‌های‌شان بستری شده‌اند. همه این وضعیت اسفناک در شرایطی اتفاق می‌افتد که کارشناسان حوزه سلامت می‌گویند؛ چنانچه عدد رعایت پروتکل‌های بهداشتی از 40 درصد به 80 درصد برسد و مردم تنها یک هفته شیوه‌نامه‌های بهداشتی را رعایت کنند پیک پنجم تا اواخر مرداد کنترل می‌شود در غیر این‌صورت وضعیت نامعلومی در انتظار تک تک ماست.

علیرضا زالی درباره شروط مؤثر در تعطیلی دو هفته‌ای کشور برای مهار کرونا، گفت: تعطیلی مؤثر از نظر ما یعنی لاک‌داون و هرنوع تعطیلی غیر از این عملاً اثربخشی ندارد. در واقع تعطیلی موقتی یا ناقص اصلاً اثربخشی نخواهد داشت. لاک‌داون به معنای واقعی مدنظر ما است.

فرمانده عملیات ستاد مقابله با کرونا در تهران افزود: لاک داون به معنای تعطیلی کامل است و باید همه‌ شهر تعطیل شده و فعالیت‌های اجتماعی به حداقل برسد و جز مشاغل بسیار ضروری مانند تأمین غذا، دارو و امدادی سایر مشاغل باید تعطیل شوند. حتی حمل و نقل عمومی هم در لاک‌داونی که مدنظر ما است باید تعطیل شود.

زالی با تأکید بر اینکه آنچه در فضای گفتمان شهری وجود دارد با لاک داون فاصله دارد، اظهار کرد: لاک‌داون تصمیم تلخی است که مانند مُسکن عمل می‌کند و تنها جنبه تسکینی دارد و همانگونه که در اصطلاح جهانی از لاک‌داون یاد می‌شود، این اصطلاح یعنی سرعت‌گیر و یک تصمیم مقطعی و گذرا ست و تنها وقتی اثربخشی کافی دارد که در کنار آن کارهای بنیادی‌تری انجام شود. به گفته وی، ردیابی بیماران، بیماریابی سریع، افزایش تست غربالگری، بالابردن پوشش واکسیناسیون، حمایت از گروه‌های پرخطر، تأمین بسته‌های معیشتی برای گروه‌های آسیب‌پذیر، ایجاد حمایت اقتصادی و مدنی برای گروه‌هایی از مشاغل که در تعطیلی آسیب می‌بینند و... ملاحظاتی است که باید برای لاک‌داون مؤثر عملی شود. رئیس دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، ادامه داد: اگر تعطیلی اعمال شود اما هیچ‌ بسته حمایتی از مردم نداشته باشیم، همراهی آنها را نخواهیم داشت. لاک داون نیاز به اقناع افکار عمومی دارد تا همراهی کنند.

دادن بسته‌های کمک معیشتی به اقشار فرودست در لاک‌داون بسیار ضروری است. وی افزود: به نظر می‌رسد با توجه به اینکه در جلسه قرارگاه کرونا در روز سه‌شنبه ۱۲ مرداد ماه که با درخواست تعطیلی موافقت نشد، اهمیت این موضوع هنوز خیلی درک نشده است درحالی که فشار زیادی بر کادر درمان وارد می شود و تاب‌آوری آنها را تحت تأثیر قرار داده است. زالی گفت: بیماری کرونا مزمن است و شرایط فرسایشی را رقم می‌زند و مهمترین کار اقناع‌سازی مردم و بالا بردن میزان اعتماد عمومی است که اگر این کار درست انجام نشود، اثربخشی تعطیلی عمومی هم کافی نخواهد بود. برای تحقق مضامین بهداشتی نیازمند همکاری مردم هستیم که این موضوع با تحلیل درست واقعیت‌ها رخ می‌دهد.روزنامه ایران