طی دو سال اخیر بارها با اجرای سختگیرانه پروتکلهای بهداشتی شاهد فروکش کردن ویروس کرونا بودیم، اما با بیتوجهی باز نظارگر شدتگیری موج پنجم بیماری در کشور هستیم
شفاآنلاین>سلامت> کاهش رعایت پروتکلها و تاخیر در واکسیناسیون، میتواند موجهای بعدی کرونا را در پی داشته باشد
به گزارش شفاآنلاین: در شرایطی که به سمت قله موج پنجم کرونا پیش میرویم، برخی صاحبنظران سلامت بر این باورند که با رویه فعلی، حتی اگر از موج پنجم کرونا هم عبور کنیم، وقوع پیک ششم کرونا دور از انتظار نیست. کاهش رعایت پروتکلهای بهداشتی و تاخیر در واکسیناسیون سراسری از جمله عواملی است که میتواند موجهای بعدی کرونا را در پی داشته باشد.
محمد علی محسنی بندپی، عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس هم با اشاره به اینکه وقوع موج ششم کرونا دور از انتظار نیست، تاکید کرد: «طی دو سال اخیر بارها با اجرای سختگیرانه پروتکلهای بهداشتی شاهد فروکش کردن ویروس کرونا بودیم، اما با بیتوجهی باز نظارگر شدتگیری موج پنجم بیماری در کشور هستیم. متاسفانه اگر با همین سیاستهای منفعلانه پیش برویم موجب شیوع موج ششم بیماری در کشور خواهیم بود. امروزه بسیاری از کشورها که
واکسیناسیون عمومی را انجام دادهاند باز هم به اجرای پروتکلهای بهداشتی پایبند هستند و سعی کردهاند با افزایش آگاهی، مردم را با رفتارهای متفاوت ویروس جهش یافته کرونا آشنا کنند.»
وی یادآور شد: «حدود دو سال از اپیدمی ویروس کرونا میگذارد، ویروسی که تاکنون چهرههای متفاوتی از خود نشان داده است. در این فاصله زمانی خسارات مادی و جانی جبرانناپذیری از خود به جای گذاشته است. از زمان شیوع اپیدمی ویروس کرونا باید یک کمیته به موازات ستاد ملی مبارزه با کرونا شکل میگرفت تا برنامه ریزی مناسبی در راستای رفتار با ویروس کرونا شکل میگرفت. به فرض مثال اگر تعطیلی یا دور کاری در نظر گرفته میشود در ذیل این کمیته بررسى و برنامهریزی میشد.»
محسنی بندپی خاطرنشان کرد: «حدود 75 درصد مبارزه با کرونا به پیشگیری و اجرای پروتکلهای بهداشتی مربوط است و حدود ۲۵ درصد به عواملی نظیر رفاه اجتماعی، سلامت و اقتصاد. تشکیل کمیتهای به موازات ستاد ملی مبارزه با کرونا در این شرایط لازم و ضروری بود تا بتوانیم آموزشها را به صورت مجازی ادامه بدهیم. به بیانی باید سبک جدیدی از زندگی با کرونا را بیاموزیم. متاسفانه ادامه دادن به سیاستهای منفعلانه در مبارزه با کرونا نتیجهای جز بیتوجهی مردم به پروتکلهای بهداشتی را نداشته و گاهی این رفتارهای نادرست فشار بر معیشت قشر ضعیف را به دنبال دارد.»
عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس ادامه داد: «امروزه اقتصاد کشور بر دوش مردم است. از تحریمها گرفته تا هزینههای بیماری، معیشت مردم را تحت تاثیر قرار داده است. در این بین دولت حتی در پرداخت قبض برق، آب، گاز و تلفن و هزینههای دیگر مساعدتی با مردم نداشته است. مصوبهای در هیات دولت نداشتیم تا قبوضی از قبیل آب، برق، گاز و تلفن را مردم با قید سه فوریت مجبور به پرداخت آنها نباشند. هیچ مهلتی در تاخیر پرداخت آنها مشخص نشده است تا در این شرایط فشار بر دوش قشر ضعیف جامعه نباشد.»
وی اظهار کرد: «حمایتهای دولتی، حلقه مفقوده مبارزه با کرونا است. تا زمانی که هیات دولت از حداقل انعطافپذیری خود در راستای حمایت مردم گام برندارد، بدون شک این تعطیلات و دورکاریها فقط برای گروه خاصی خواهد بود و اقشار ضعیف جامعه بدون حمایت مجبور هستند برای گذران زندگی خود حتی در اوج کرونا دل به دامن حوادث بزنند. در حال حاضر بعد از یک هفته تعطیلی، تهران در شرایط فوق قرمز قرار دارد. بایستی به این موضوع توجه کنیم تا چه زمانی مردم کسب و کارهای خود را بدون حمایت تعطیل کنند؟ در کشورهای دیگر زمینه تعطیلی و دورکاری مهیا شد و شرایط و دغدغههای مردم به ویژه قشر ضعیف جامعه در نظر گرفته شد. چنین رفتارهایی با ویروس کرونا باید در دولت جدید در دستور کار قرار بگیرد.»
محسنی بندپی اظهار داشت: «بایستی به خودکفایی داخلی برسیم تا امیدواری به حمایت دیگر کشورها! در همین راستا باید واکسیناسیون عمومی با حمایت از تولید واکسن داخلی جزو برنامههای ابتدایی دولت سیزدهم قرار بگیرد. باید بتوانیم با تکیه بر علم و دانش جوانان داخلی، گلیم خود را از آب بیرون بکشیم. در حال حاضر شاهد هستیم آمریکا با فشارهایی که به کشورهای دیگر وارد کرده مانع از واگذاری و رسیدن واکسن به کشور ما شد.
اگر دولت جدید طرحی برای مبارزه با کرونا برنامهریزی نکند شاهد هیچگونه تغییر در راستای بهبود شرایط بیماری کرونا نخواهیم بود. در حال حاضر تمام شهرهای کشور در شرایط قرمز و اکثر تختهای بیمارستانی پر هستند. این ماجراها نه تنها نشان از شکست کرونا نمیدهد، بلکه شاهد رشد موج جدیدی از بیماری در کشور هستیم.»
تبعات موجهای بعدی کرونا
در حال حاضر، اغلب مراکز دولتی و خصوصی فعال در حوزه درمان با حداکثر توان در حال تلاش هستند که مانع از افزایش آمار مبتلایان به بیماری کرونا شوند. البته این فقط یک سمت ماجراست. کارشناسان هشدار میدهند که اگر مردم به پروتکلهای بهداشتی بیتوجه باشند، افزایش تجهیزات و تعداد کادر درمان هم نمیتواند از موجهای بعدی ابتلا به کرونا جلوگیری کند.
هوشنگ ساغری، متخصص عفونی و استاد بازنشسته دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی هم در گفتگو با سپید به تبعات موجهای آینده کرونا میپردازد و میگوید: «شمار زیادی از کادر بهداشت و درمان در دوران مقابله با کرونا، جانشان را از دست دادهاند. آنها سرمایه ملی کشور بودند. پزشکان و پرستاران از جانشان مایه گذاشتهاند و نظام سلامت برای تربیت و آموزش آنها، زمان و هزینه زیادی صرف کرده است. متاسفانه بخشی از این سرمایه مهم کشور از دست رفتهاند..»
ساغری هشدار میدهد: «اگر کادر درمان بر اثر خستگی و فرسایش کاری، کنار بکشد و از درمان بیماران پرشمار مبتلا به کرونا ناامید شود، فاجعه بزرگی اتفاق میافتد. باید این وضعیت را کنترل کنند. نباید اجازه دهند که مردم بدون محدودیت به سفر بروند. این سفرهای غیرضروری، باعث گسترش بیماری میشود و توان باقیمانده کادر درمان را از بین میبرد. باید با اعمال محدودیتهای قانونی در زمینه تردد و اجتماعات، موج بعدی بیماری کنترل شود.»
او با انتقاد از رویه فعلی مدیریت بیماری کرونا میگوید: «اینکه مراکز تجمع مردم باز باشد، پروتکلهای بهداشتی را رعایت نکنند و انتظار داشته باشیم که آمار مبتلایان به کرونا کاهش پیدا کند، ادعای منطقی نیست. باید هم مردم و هم مسئولان به فکر کادر درمان باشند و بدانند که نادیده گرفتن پروتکلهای بهداشتی، ضربه زدن به سلامت خودشان، جامعه و کادر درمانی است.»
هر موج جدید، ظلم مضاعف در حق کادر درمان است
همچنین افشین علیزاده، متخصص عفونی و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی نیز در گفتگو با سپید به اوضاع سخت این روزهای کادر درمان اشاره میکند و میگوید: «صیانت و حفاظت از سلامت جامعه و ارائه خدمات درمانی، وظیفه ذاتی کادر درمان است. با این وجود باید در نظر داشت که ما سه نوع ارائه خدمات درمانی شامل ارائه خدمات در شرایط مساعد، ایدهآل و سخت داریم. الان در شرایط سخت ارائه خدمت هستیم. اگر پروتکلهای بهداشتی رعایت نشود، موجهای بعدی بیماری ایجاد خواهد شد. این موجها موجب محدودیت شدید کادر درمانی خواهد شد و شرایط نفسگیری برای کادر درمان ایجاد میکند. بنابراین از تمام مردم میخواهیم که پروتکلهای بهداشتی را رعایت کنند.»
او تصریح میکند: «بارها اعلام کردیم که سفرها میتواند موج جدید بیماری کرونا را ایجاد کند، اما این توصیهها جدی گرفته نشد. این اتفاقها موجب افزایش فشار به کادر درمان خواهد شد. برخی از مسافرانی که به سفر رفتند، احتمال دارد که به بیماری کرونا مبتلا شده باشند. سپس در یک دوره کمون که میتواند تا 14 روز طول بکشد، بیماری را از شهری که به آن سفر کردهاند، به شهر خودشان منتقل میکنند. در این بین امکان دارد که با این سفرهای غیرضروری، موجهای بعدی کرونا را در شهر خودشان ایجاد کنند. تمام این اتفاقات در نهایت به افزایش خستگی و فرسودگی کادر درمان منتهی میشود.»
علیزاده با اشاره به اینکه تبعات موجهای بعدی کرونا، بسیار فراگیر خواهد بود، خاطرنشان میکند: «هربار با بروز موج جدید کرونا، دوباره بیمارستانها کم کم بخشهای غیرمرتبط با کرونا را تعطیل میکنند و بیماران عادی را دوباره به فهرست انتظار خواهند برد. برای خیلی از این بیماران، تداوم این شرایط در بیمارستانها کاملا غیرقابل تحمل شده است. مردم میتوانند با رعایت پروتکلهای بهداشتی، هم به یاری کادر درمان بشتابند و هم به این گروه از بیماران غیرکرونایی کمک کنند.»
او یادآور میشود: «متاسفانه انگار خیلی از مردم یادشان رفته است که بیماری خطرناک کرونا هنوز تمام نشده است. با این وجود، ممکن است تبعات سلامتی و اقتصادی بیشتری را متحمل شویم.»
این استاد دانشگاه با اشاره به شیفتهای سخت و طولانی بیمارستانها در دوران مقابله با کرونا، خاطرنشان میکند: «اگر قرار باشد که بار مراجعه بیمارستانها دوباره به شکل هجومی باشد، فرسودگی کادر درمان در فصل گرما تشدید میشود. از مردم میخواهیم که با رعایت پروتکلهای بهداشتی، اجازه تنفس به کادر درمان بدهند تا از این شرایط خطرناک عبور کنیم.»
اگر شرایط امروز را شبیه شرایط جنگی ببینیم، انتظار این است که از سربازان خط مقدم، حمایت کنیم تا در نبرد با این ویروس ناشناخته پیروز شویم، اما اینکه حمایت نکنیم و با رعایت نکردن پروتکلهای درمانی نیز بار اضافهای بر دوش سربازان این نبرد سخت بگذاریم، در آن صورت بازنده نهایی، همه آنهایی خواهند بود که عامدانه یا ناآگاهانه به انتشار این بیماری جانکاه، دامن میزنند.
کارشناسان سلامت تاکید دارند که در شرایط فعلی، هر موج تازه کرونا به نوعی یک ظلم مضاعف در حق کادر درمان است. مردم و فعالان جامعه پزشکی انتظار دارند که با تسریع واکسیناسیون سراسری و رعایت بیشتر پروتکلهای بهداشتی، موجهای بعدی کرونا در کشور شکل نگیرد.