سند خانه بیاور، دارو ببر

شفاآنلاین>سلامت> حداقل یک‌ماه است داروهای وارداتی بیماری ‌ام‌اس نایاب شده؛ این درحالی است ‌که در بازار سیاه قیمت برخی از داروهای مورد نیاز بیماران 10برابر قیمت واقعی به فروش می‌رسد

به گزارش شفاآنلاین: مشکلات نایاب‌ و کمیاب‌شدن بعضی از داروها، رنج تازه‌ای نیست. همین چند‌ماه پیش بود که بحران نبود و کمبود انسولین و برخی از داروهای مربوط به بیماری‌های گوارشی و کلیوی سروصدای زیادی به راه انداخت. این‌بار، در کوران کرونایی که برای بار پنجم زبانه کشیده، قرعه نگرانی به نام برخی از بیماران خاص، به‌ویژه مبتلایان‌ ام‌اس افتاده است.

قیمت 10برابری در بازار سیاه
آمنه و بسیاری از بیماران مبتلا به ‌ام‌اس، باید هفته‌‎ای سه آمپول ربیف استفاده کنند. به‌گفته خودش هربار یک بسته 12تایی برای مصرف ماهانه می‌گرفته که قیمتش با دفترچه بیمه‌ حدودا 850هزار تومان می‌شده است. حالا؟ بازار سیاه دارو داغ است و تا 10برابر قیمت اصلی هم خریدوفروش می‌شود؛ «به یک کانال تلگرامی پیام دادم و گفت بسته یک‌ماهه آمپول ربیف را به قیمت 8میلیون تومان می‌فروشد. دارویی که آخرین بار آن را 850هزار تومان خریده بودم. نمی‌توانم هر‌ماه 8میلیون تومان پرداخت کنم، ضمن اینکه از سلامت و تاریخ انقضای دارو هم مطمئن نیستم».

سند خانه بیاور، دارو ببر
اما نکته عجیب ماجرا استعلام سند خانه به نام بیمار برای فروش دارو بوده است؛ «با نماینده بیمه صحبت کردم و گفتند کارت شناسایی و سند خانه بیاور تا مشخص شود محل زندگی‌ات در منطقه‌ای‌ است که داروخانه قرار دارد. اما عجیب‌ترین بخش‌اش این بود که گفتند باید سند خانه به نام خود بیمار باشد. گفتند دارو، حواله‌ای شده و باید از همان داروخانه‌ای که همیشه می‌گرفتید، تهیه کنید و حالا که این مصیبت به‌بار آمده بود، سند خانه می‌خواستند. من این شانس را داشتم که خانه‌ به نام خودم بود اما واقعا چنددرصد از بیماران چنین امکانی دارند؟ حس کردم این حرف بهانه‌ای ‌است برای اینکه دارو به بیمار ندهند. به هر حال من توانستم یک بسته بگیرم».

70هزار بیمار ‌ام‌اس در ایران
چند سالی می‌شود که سیاست وزارت بهداشت، تولید حداکثری دارو در کشور است. تا جایی که اواخر سال97، ایرج حریرچی، معاون کل وزارت بهداشت، اعلام کرد که با هدف حمایت از تولید داخل، واردات داروی مشابهی که در کشور تولید می‌شود، ممنوع است و درخصوص داروی داخلی که میزانش به‌اندازه کافی باشد، به هیچ‌وجه اجازه واردات نخواهیم داد. اما زمزمه‌های مربوط به منع واردات ربیف، از سال95 مطرح شده بود. فروردین95، رئیس وقت سازمان غذا و دارو گفته بود که پزشکان داروی ایرانی رسیژن را برای مبتلایان به ‌ام‌اس تجویزکنند و واردات داروهای مشابه داخلی، مغایر با اصل اقتصاد مقاومتی است. با این حال، تا به امروز، روند درمان بسیاری از بیماران مبتلا به ام‌اس، با داروهای وارداتی ادامه پیدا کرده است.

مگر تغییر دارو راحت است؟!
حمید، یکی دیگر از مبتلایان ام‌اس است که به‌دلیل کمبود دارو، تاکنون پزشک 4بار داروهایش را تغییر داده است. می‌گوید زمان زیادی صرف شده تا بدنش به داروی جدید عادت کند. می‌گوید سخت است که یک سال دارویی را مصرف کنید بعد با انجام آزمایش‌های مختلف آنزیم‌های کبدی را اندازه‌گیری کنند و بعد اگر دارو جواب نداد، این پروسه زجرآور در مورد داروی دیگری دنبال شود. شیوا هم زن جوان دیگری است که مبتلا به ‌ام‌اس است و در یک‌ماه گذشته و به‌دلیل پیدانکردن داروهای مورد نیازش، خودسرانه و از سر استیصال دوز مصرفی‌اش را کمتر کرده است. به جای هفته‌ای سه‌آمپول، دوآمپول زده و دوره چهارهفته‌ای مصرف دارو را به شش‌هفته رسانده است. اما بعد دچار حمله بیماری شده و سمت چپ بدنش به کل بی‌حس شده است. به دستور پزشک دوباره به دوز قبلی برگشته، البته با این نگرانی که به‌زودی داروهایش تمام خواهد شد.

داروهای ایرانی چه کم از داروی خارجی دارد؟
هیچ‌کس نبودِ برخی از داروهای مربوط به بیماری‌های خاص، به‌ویژه ‌ام‌اس را کتمان نمی‌کند. با این حال، تدبیری هم جز مصرف نمونه‌های مشابه ایرانی اندیشیده نمی‌شود. درواقع برخی معتقدند داروهای داخلی چیزی از داروهای خارجی کم ندارد. نمونه‌اش عبدالحسین هوشمند، مدیرعامل انجمن ‌ام‌اس ایران که می‌گوید: «داروهای داخلی به‌خوبی جایگزین نمونه‌های مشابه خارجی می‌شود. مشابه داروی داخلی ربیف هم وجود دارد. با توجه به شرایط ارزی کشور و مصوبه مجلس در مورد منع ورود داروهایی که مشابه داخلی آن وجود دارد، مدتی است با این مشکل مواجهیم. البته برخی از داروهای جدید ‌ام‌اس در داخل هم تحت پوشش بیمه قرار گرفته و در دسترس بیماران مبتلا قرار خواهد گرفت».
او معتقد است که جای نگرانی برای بیماران وجود ندارد: «بیمارانی که تاکنون از ربیف استفاده می‌کردند هم باید با مشورت پزشک متخصص داروهایشان را عوض کنند».

جایگزینی دارویی را توصیه نمی‌کنم
عظیمی با اشاره به حضورش در بسیاری از کارآزمایی‌های بالینی داروهای ایرانی می‌گوید: «حذف داروی خارجی از بازار به کیفیت داروی ایرانی لطمه می‌زند. در مواردی که مشابه خارجی وجود نداشته، کیفیت داروی ایرانی به لحاظ سرویس‌دهی و خدمات به بیمار، افت پیدا کرده است. بنابراین اصلا موافق این نیستم که یکباره واردات داروی مشخصی قطع شود». این متخصص مغز و اعصاب توصیه‌ای هم برای بیماران دارد: «کارکرد و ماده مؤثر داروهای ایرانی بسیار خوب است اما بهتر است تا زمانی‌که برایشان ممکن است داروهایشان را ترک نکنند و بعد هم با نظر پزشک از داروهای مشابه ایرانی استفاده کنند». عظیمی البته به این موضوع هم اشاره می‌کند که نایاب‌شدن برخی از داروها از چند‌ماه پیش شروع شده است؛ «تقریبا از آذر سال پیش، واردات قرص «مارلا» قطع شد. این نخستین دارویی بود که این اتفاق برایش افتاد. بعد از آن حدود بهمن و اسفند99، داروی «بتافرون» نایاب شد؛ آمپولی که برخی از بیماران باید یک‌روز درمیان آن را تزریق می‌کردند. الان هم یک‌ماه است که آمپول ربیف موجود نیست. این نکته را هم درنظر بگیرید که این دو دارو مشابه ایرانی داشت اما داروهایی هم داشتیم که اصلا مشابه ایرانی نداشتند و آنها هم گاهی دچار کمبود می‌شوند که بسیار برای بیماران استرس‌آور است».

نفت نفروشیم، دارو هم نمی‌توانیم بخریم
همایون سامه‌یح، عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس، محدودیت ارزی را یکی از مهم‌ترین چالش‌ها در زمینه واردات داروهای بیماران خاص می‌داند و معتقد است: «محدودیت‌ ارز، مشکلات زیادی، هم برای واردات داروهای خارجی و هم برای تولید داروهای داخلی به‌وجود آورده است. البته ترجیح دولت هم بر این است که فعلا از داروهای تولید داخل برای درمان استفاده شود». او کاهش صادرات  نفت را مهم‌ترین دلیل مشکلات ارزی می‌داند: «اگر نتوانیم نفت بفروشیم، نمی‌توانیم ارز وارد کشور کنیم. از سوی دیگر برخی از منابع ارزی ما در کشورهای خارجی بلوکه است، ضمن اینکه بیشتر داروهای وارداتی از چین و هند وارد می‌شود و به روپیه و ین نیاز دارند و برای تبدیل دلار به این واحدهای پولی، 20درصد ارزش آنها از بین می‌رود. همه‎ اینها در کنار مشکلات ارزی، بر واردات دارو اثرگذار بوده است بنابراین هم داروهای وارداتی و برخی از داروهای ایرانی که مواداولیه آنها از خارج وارد می‌شود، این روزها دچار کمبود شده‎اند».روزنامه همشهری