اقدامات قطره چکانی دولت برای تامین دارو

شفاآنلاین>سلامت> روزهای پایانی دولت تدبیر و امید با رکوردزنی انواع بحران‌ها سپری می‌شود. این روزها کمبود دارو هم به دردسرهای مردم افزوده شده است. به‌طوری که به جز داروهای خاص که عامل کمبودش تحریم ظالمانه محسوب می‌شود، دسترسی به داروهای معمولی و تولید داخل هم با دشواری صورت می‌گیرد.

به گزارش شفاآنلاین: بعد از عبور از خط قرمز مسائل اقتصادی و گرانی که همچنان ادامه دارد، انواع کمبودها دایره زندگی را برای مردم سخت کرده است. بعد از گرانی گوشت، مرغ، نان، روغن و هزار و یک مورد دیگر نوبت به کمبود دارو رسیده و هم‌اکنون تامین دارو به‌عنوان یک چالش جدی در سطح جامعه مطرح است.

مشاهدات میدانی حکایت از آن دارد که حتی در تهیه داروهای عمومی و معمول نیز کمبودهایی در سطح بازار مشاهده می‌شود که این موضوع به‌دلیل تحریم‌های ظالمانه علیه ایران، کمبود مواد اولیه و ایجاد رانت در پی تزریق دلار ۴۲۰۰‌تومانی برای تامین دارو صورت می‌گیرد.

البته قیمت دارو در بازار علاوه بر کمبود، گران نیز هست، این گرانی‌ها فشار زیادی را به مردم وارد می‌کند، به‌طوری که خیلی ها به‌دلیل افزایش قیمت دارو ها به ناچار از خرید آن‌ها حذر می‌کنند و سلامت آن‌ها به خطر می‌افتد. با‌توجه به تأثیر تحریم‌‌ها بر کاهش منابع ارزی کشور، اهمیت مدیریت منابع ارزی موجود، این روزها بر هیچکس پوشیده نیست اما تخصیص ارز دولتی به واردات داروها، این مدیریت منابع را با چالشی اساسی روبه‌رو کرده است.

اختلاف چند برابری قیمت ارز دولتی و آزاد و تخصیص ارز دولتی به واردات داروها، علاوه بر اینکه جذابیت مالی واردات را افزایش داده است، هیزمی است در آتش قاچاق معکوس داروها؛ در حال حاضر به‌دلیل تخصیص ارز دولتی به واردات داروها، قیمت دارو در ایران پایین است و شاهد «قاچاق معکوس دارو» به کشورهای همسایه هستیم!

مسأله‌‌ای که مورد اذعان بسیاری از مسوولان نیز بوده و هست.دکتر «همایون سامه یح» نماینده و عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی با ابراز نگرانی درباره کمبود دارو، گفت: بسیاری از داروها در شرکت‌های توزیع‌کننده پخش نمی‌شود. چون این داروها اصلا در کشور موجود نیست که به دست مصرف‌کننده برسد.

متاسفانه کمبود دارو مشهود است که علل بسیاری برای این کمبود وجود دارد. ارز 4200تومانی که توسط مجلس برای خرید دارو تصویب شد به درستی هدایت نشده است. به همین دلیل قیمت‌ها در حال افزایش هستند.این نماینده مجلس کمبود مواد اولیه تولید دارو را یکی از عوامل بحران کمبود دارو بیان کرد و افزود: «اولین مسأله موجود در تولید دارو واردات مواد اولیه به کشور است. برای این مسأله نیازمند برنامه‌ریزی دقیق هستیم که به درستی انجام نگرفته است.

بی‌برنامگی در برنامه‌ریزی برای تهیه دارو و همچنین مسائل بانکی برای وارد کردن دارو و مواد اولیه دست به دست هم داده تا شرایط دارویی کشور بحرانی شود.» وی تصریح کرد: «میزان بالایی از مواد اولیه تولید دارو با واردات تأمین می‌شود. متاسفانه مدیریت اشتباه در تأمین مواد اولیه دارو تولید دارو در داخل کشور را تحت تأثیر قرار داده است.

باید از هفت سال پیش فکر امروز را می‌کردیم و برای تأمین دارو و مواد اولیه تولید چانه‌زنی و برنامه‌ریزی می‌کردیم. متاسفانه دولت در این زمینه کم‌کاری کرده است و مردم باید تاوانش را پس بدهند.» عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس درباره راه برون‌رفت از این شرایط توضیح داد: «برای این شرایط یک مدیریت قوی نیازمند است که از بانک مرکزی تا وزارت بهداشت در کنار هم قرار بگیرند و مسأله کمبود دارو را حل کنند.»


کمیابی داروهای تولید داخل

دکتر «فرید عبدل‌پور» یک داروساز است که کمبود برخی داروهای تولید داخل را حاصل دلایل بسیاری می‌داند: برخی داروهای تولید داخل (حدودا ۳۰ تا ۳۵‌درصد کل سبد دارویی) از جمله کپسول «فنی‌تویین»، «فاموتیدین»، «فلوکستین»، «کلیندامایسین»، «ریواستیگمین» و ... اکنون در سطح داروخانه‌ها تقریبا نایاب یا کم یابند.

دلیل کمبود برخی داروها در کشور وقفه چند هفته‌ای در تأمین مواد اولیه است. با‌توجه به اینکه مواد اولیه بیشتر داروها از کشورهایی مانند هند، چین، اسلوونی، روسیه و ... وارد می‌شوند گاهی یک وقفه چند هفته‌ای در واردات مواد اولیه باعث بروز کمبود چندماهه در زمینه یک داروی خاص می‌شود. چون مطمئنا از سرگیری تولید و ورود به زنجیره توزیع پروسه‌ای زمان‌بر است.این داروساز بیان کرد:

در بحث کمبود برخی اقلام، موضوع قیمت‌گذاری هم مطرح است. برای مثال در کجای دنیا شما با مبلغی معادل هزار تومان می‌توانید دارو تهیه کنید در حالی که به‌عنوان مثال قرص «متوکلوپرامید»، «دی سیکلومین» یا «دیفنوکسیلات» با قیمت هر ورق هزار تومان به فروش می‌رسد. واضح است که با یک حساب سرانگشتی هزینه تولید دارو، بسته‌بندی و هزینه نیروی انسانی باعث می‌شود تولیدکننده بیشتر دچار مشکلات اقتصادی شود. برای نمونه کپسول «فیفول» برای درمان فقر آهن به قیمت هر بسته سی عددی ۴۹‌هزار‌تومان به فروش می‌رسد اما چند ماهی هست که به بهانه افزایش قیمت، نایاب است و توزیع‌کننده آن را به داروخانه عرضه نمی‌کند.

شرکت تولید یا واردکننده به‌دلیل تورم در خواست افزایش قیمت می‌کند اما از طرفی سازمان‌های بیمه‌گر زیر بار این افزایش قیمت حداقل برای مدت‌ها نمی‌روند و پوشش نمی‌دهند. دولت هم به منظور کنترل تورم اجازه افزایش قیمت را نمی‌دهد. در این شرایط، آسان‌ترین راه برای تولیدکننده یا واردکننده یا توزیع قطره‌چکانی است یا واردات نکردن یا دپوکردن در انبار و در نهایت این مصرف‌کننده‌ها هستند که نیاز به دارو دارند و آسیب می‌بینند و داروخانه‌ها به‌عنوان آخرین حلقه زنجیره دارویی متهم به احتکار یا موارد دیگر می‌شود و ما شاهدیم در مواردی که اعتراضات به سطح فضای مجازی یا جراید می‌کشد نهایتا دولت با افزایش قیمت موافقت می‌کند و بلافاصله همان دارو به صورت فراوان وارد چرخه توزیع می‌شود.همه این موارد به‌دلیل عدم درک صحیح از نحوه مدیریت کلان است.

ارز قطرچکانی دولت برای تهیه دارو

دکتر سیدعلی فاطمی، نایب‌ رییس انجمن داروسازان ایران با اشاره به چالش‌های حوزه داروسازی و داروخانه‌داری در کشور و درخواست‌ها در این حوزه از دولت آینده، گفته است: مهم‌ترین موضوع مورد درخواست ما دسترسی مردم به دارو است. متاسفانه در حال حاضر کمبودهای دارویی بیداد می‌کند و طی ۱۰ تا ۱۵‌سال اخیر هیچگاه به اندازه امروز کمبود دارو نداشتیم. ما که در داروخانه کار می‌کنیم، شاهدیم برای ساده‌ترین داروها و حتی برای یک داروی زخم معده ساده هم مردم دنبال دارو می‌گردند، برای انسولین مردم گرفتارند.»

وی در ادامه افزود: یکی از مهم‌ترین اشکالاتی که منجر به بروز عارضه کمبود دارو در کشور شده، کنترل قیمت ارز در حوزه دارو و بحث ارز دولتی ۴۲۰۰‌تومانی است. این موضوع باعث شده از آنجا که این نرخ بسیار پایین و یک‌پنجم قیمت واقعی دلار است، دارو به اندازه کافی و به موقع تأمین نشود، چرا‌که ارز دولتی به صورت قطره‌چکانی به واردکننده یا تولیدکننده دارو برای خرید مواد اولیه داده می‌شود و بر این اساس واردکننده و تولیدکننده واقعی نمی‌تواند به موقع دارو را تأمین کند، بنابراین شاهدیم که بسیاری از داروها متاسفانه به موقع دست مصرف‌کننده نمی‌رسد و مردم سرگردان از این داروخانه به آن داروخانه دنبال دارو می‌گردند.

علاوه بر مشکلات فوق، قاچاق دارو از داخل به خارج از مرزها نیز هم‌اکنون به یک چالش جدی تبدیل شده به‌نحوی که نایب ‌رییس انجمن داروسازان ایران بر این باور است که باید برای قاچاق معکوس چاره‌ای جدی اندیشید. فاطمی ادامه داد: دولت با پرداخت یارانه سنگین، دارو را وارد ایران کرده و بعد می‌بینیم همان دارو مجددا از کشور خارج شده و به چند برابر قیمت فروخته می‌شود.

این مشکل که از سال‌۱۳۹۷ به بعد آغاز شد به‌دلیل تحریم‌های دولت ترامپ بود و ما از همان زمان با موضوع قاچاق دست به گریبان هستیم. وی گفت: دولت آینده اگر واقعا می‌خواهد به صنعت داروسازی کشور کمک کند، هیچ یارانه‌ای به این صنعت تخصیص ندهد و فقط یک سری معافیت‌های مالیاتی در حوزه زنجیره تأمین دارو - چه برای واردکننده و تولیدکننده و چه برای پخش‌کننده و داروخانه - در نظر بگیرد تا این مجموعه‌ها بتوانند دارو را با قیمت ارزان‌تر در اختیار مردم قرار دهند.

در عین حال یارانه‌ای هم که دولت قرار است برای حمایت از بیماران بپردازد، به‌طور مستقیم از طریق سازمان‌های بیمه در اختیار بیماران قرار گیرد یا پوشش بیمه‌ای افزایش یابد، نه اینکه قیمت دارو را به صورت مصنوعی ارزان نگه داریم که هم مصرف دارو را بالا می‌برد، هم قاچاق معکوس را به همراه دارد و هم باعث کمبود ارز و دارو می‌شود. اگر واقعا قیمت ارز را به ارز نیمایی بدل کنند و مابه‌التفاوت آن را به بیمه منتقل کنند، در کشور به نفع همه است . روزنامه صبح نو