علل انسداد لوله هاي رحمي چيست؟

از علل مهمي که باعث انسداد لوله ي رحم ميشود عفونت ها هستند . عفونت ها بخصوص عفونت دستگاه تناسلي فوقاني يعني عفونتي که خود رحم و لوله را درگير کرده است باعث انسداد لوله ي رحمي ميشود . زيرا عفونتها خيلي شايع هستند . بيشتر عفونتها در دستگاه تناسلي تحتاني مي مانند و بالا نمي روند ولي اگر بالا رونده باشند و لوله ي رحمي را درگير کنند باعث انسداد لوله هاي رحمي ميشوند و عوارض بجا ميگذارند و باعث نازايي ميشوند . اگر شما دچار عفونتي شديد آن را جدي بگيريد و حتما به پزشک مراجعه داشته باشيد مخصوصا زوج هايي که هنوز بچه ندارند تا درمان صحيح صورت بگيرد تا دچار عوارض رحمي نشويد . غير از عفونت ها ، اعمال جراحي بخصوص اعمال جراحي که در عفونت يا خونريزي شديد باشد مثلا بيماري که آپانديسيت آن عود کرده است و دير مراجعه کرده يا پزشک دير تشخيص داده است و باعث شده که آپانديس پاره بشود و يک عفونت لگني ايجاد کند و وقتي عمل جراحي انجام ميشود معمولا چسبندگي اطراف لوله ي رحمي مي دهد که باعث انسداد لوله هاي رحمي ميشود . از طرفي کيست هايي داريم که بزرگ هستند و يک دفعه دچار خونريزي ميشوند و خود اين خونريزي زمينه را براي چسبندگي ايجاد مي کند که بعد بايد عمل بشود و اين ها ممکن است عارضه ي نازايي ايجاد بکنند . در مقايسه لاپاراسکوپي با عمل جراحي باز مي توان گفت که در لاپاراسکوپي چند سوراخ در روي شکم ايجاد ميشود و دوربين به داخل فرستاده ميشود و عمل انجام مي گيرد و در اينجا خونريزي کمتر است و مخصوصا اين عمل براي  خانم هاي جواني که خواستار باروري هستند خيلي بهتر است . در اکثر اعمال جراحي زنان عمل لاپاراسکوپي قابل انجام است حتي درموارد اورژانس با توجه به پزشک و امکانات اين عمل امکان پذير است 
علل ديگر
آندومتريوز يک بيماري نسبتا شايعي است و اين هم ميتواند بخاطر ضايعات چسبندگي که داخل لگن ايجاد ميکند روي تخمدان ، رباط هاي اطراف رحم ، روده و مثانه که روي تخمدان بصورت کيست درمي آيد ولي بعلت خاصيت چسبندگي که اين ضايعات دارد باعث چسبندگي اطراف لوله هاي رحمي ميشوند و لوله هاي رحمي را دچار انسداد ميکند . در واقع يکي از عللي که آندومتريوز دچار نازايي ميشود انسداد لوله هاي رحمي است . بنابراين آندومتريوز مي تواند انسداد لوله هاي رحمي را ايجاد کند و در مورد تشخيص آندومتريوز که به غير از سونوگرافي که ممکن است کيسه ي تخمدان را مشخص بکند ، ما تقريبا وسيله ي تشخيص ديگر نداريم . باز بايد به سمت لاپاراسکوپي برويم . در لاپاراسکوپي با ديدن اين ضايعات مي توانيم به تشخيص برسيم . ما مي توانيم در حين لاپاراسکوپي مي توانيم اين ضايعات را برداريم و اگر انسداد خيلي شديد نباشد ، انسداد را برگردانيم و لوله را بازا کنيم . ديگري ناهنجاري هاي رحمي هستند که از دوران جنيني باقي ماندند که در دوران جواني خودشان را بصورت نازايي نشان مي دهند که ممکن است لوله هاي رحمي تشکيل نشده يا در ارتباط با آن قسمتي از رحم تشکيل نشده است يا مسائل ديگر که ما وارد آن نمي شويم. از علل ديگر که تقريبا هم نادر است فيبروم ها هستند . فيبروم ها معمولا باعث انسداد لوله هاي رحمي نمي شوند بطور نادر اگر فيبروم ها در جايي قرار گرفته باشند مثلا فيبرومي باشد که در طرفين لگن قرار گرفته باشد و اينها از بيرون روي لوله هاي رحمي فشار بيارود ممکن است لوله هاي رحمي دچار انسداد بشود و يا فيبروم هاي داخل مخاط در حفره ي داخل آندومتر که از نوع خاصي هستند ، سوراخي که رحم به خود رحم دارد را مي بندند و باعث انسداد لوله ي رحمي ميشود  براي درمان هم مي توان اين فيبروم را برداشت 
درمان
از طريق عکس رنگي که کمي هم دردناک است  مي توان مسير لوله هاي رحم و خود رحم را ديد و شکل رحم را تشخيص داد. يکي اينکه آيا اين رحم دچار ناهنجاري است يا خير ؟ آيا اين لوله هاي رحمي دچار انسداد هست يا خير ؟ البته با توجه به نوع انسداد فرق مي کند . اگر انسداد در قسمت اول لوله يعني قسمتي که از رحم منشا مي گيرد دچار انسداد شده باشد اين ميتواند به دو علت باشد . يا اينکه لوله ي رحم دچار مشکل است و اين انسداد از منشا آن است يا بخاطر عفونت يا آندومتريوز و ... يا اينکه ميتواند يک امر فيزيولوژيک باشد يعني در اثر اسپاسم آن ناحيه ي آن لحظه آن ماده ي حاجب رد نشده است . بنابراين قدم بعدي در اين موارد حتما لاپاراسکوپي است . با لاپاراسکوپي حفره ي شکم ديده ميشود و داخل حفر ها و لگن با بزرگنمايي چند برابر ديده ميشود و تشخيص داده مي شود   که آيا لوله مشکل دارد يا مخاط داخل لوله هاي دچار مشکل است  و از طرفي در عکس رنگي در بيهوشي مي توانيک ماده ي رنگي به دهانه ي رحم فرستاد که اين ماده وارد رحم و لوله مي شود  و چون زير بيهوشي است معمولا آن اسپاسم برطرف شده خيلي اوقات لوله باز ميشود

دکتر اعظم السادات مهدوي -فوق تخصص نازايي