برخی کارشناسان سلامت تاکید دارند که با توجه به گران بودن تست‌های تشخیص کرونای انگلیسی، نیازی نیست که تست کرونای انگلیسی برای همه بیماران انجام شود.
شفاآنلاین>سلامت> به گفته مسئولان نظام سلامت، ردپای کرونای جهش یافته انگلیسی در اغلب استان‌های کشور دیده شده است. با وجود هشدار جامعه پزشکی درخصوص شیوع گسترده این نوع جهش یافته، هنوز امکانات تست تشخیص کرونای انگلیسی به اندازه کفایت وجود ندارد. برخی از فعالان جامعه پزشکی تاکید دارند که با توجه به احتمال همه‌گیر شدن این نوع جهش یافته در موج چهارم کرونا، باید تسهیلاتی فراهم شود که امکان تشخیص سریع و گسترده کرونای انگلیسی در نقاط مختلف کشور وجود داشته باشد.
به گزارش شفاآنلاین: ضا جلیلی خشنود، رئیس بیمارستان شهدای تجریش هم با اشاره به محدودیت کشور برای تست کرونای انگلیسی گفت: «در خصوص تشخیص ویروس جهش یافته کرونا باید بگویم ما قدرت شناسایی تشخیص ویروس جهش یافته از ووهان را در همه بیمارستان‌های کشور نداریم. قطعا یک مخلوطی از ویروس جهش یافته انگلیسی، ویروس قدیمی و یک تعدادی ویروس جهش یافته دیگر وجود دارد که خوشبختانه واکسن کرونا روی همه آنها تاثیر دارد.»
به طور مثال، کامبیز مهدی زاده، معاون دانشگاه علوم پزشکی بیرجند هم با اشاره به محدودیت امکانات برای تست کرونای انگلیسی در کشور، یادآور شد: «کیت‌های کرونای انگلیسی در کشور محدود است و قیمت بالایی هم دارد. بنابراین از مردم خواستاریم محدودیت‌ها و مسائل بهداشتی را جدی بگیرند.»
آیا باید از همه بیماران، تست کرونای انگلیسی گرفته شود؟
برخی کارشناسان سلامت تاکید دارند که با توجه به گران بودن تست‌های تشخیص کرونای انگلیسی، نیازی نیست که تست کرونای انگلیسی برای همه بیماران انجام شود.
مسعود مردانی، عضو کمیته علمی ستاد ملی مقابله با کرونا هم موافق همین دیدگاه است. او یادآور شد: «در صورتی که پزشک شک کند که فرد به ویروس جهش یافته مبتلا شده است، می‌تواند برای او تست آزمایش مولکولی تجویز کند تا نوع ژنتیک و ردیف توالی ژنتیک ویروس مشخص شود. این آزمایش البته گران است و برای همه مبتلایان انجام نمی‌شود. وزارت بهداشت به صورت تصادفی برای بررسی وضعیت ویروس در کشور این آزمایش را برای تعدادی از بیماران به صورت رایگان انجام می‌دهد.»
او تاکید کرد: «با توجه به اینکه آزمایش تشخیص نوع ژنتیک ویروس گران است، برای همه مبتلایان انجام نمی‌شود. در هیچ جای دنیا نیز آزمایش تشخیص نوع ویروس برای همه مبتلایان صورت نمی‌گیرد و لازم نیست برای همه انجام شود. فقط باید وضعیت کلی ویروس را در سطح کشور بدانیم که با آزمایش تصادفی میسر است.»
مردانی یادآور شد: «هزینه آزمایش مخصوص تشخیص این ویروس حدود هشت میلیون تومان است. از آنجایی که تفاوتی میان راههای درمان و پیشگیری کرونای انگلیسی با نوع معمولی این ویروس وجود ندارد، لزومی ندارد وجود ویروس جهش یافته در بدن تشخیص داده شود. انجام این تست برای همه بیماران اصلا لازم نیست، چرا که راههای درمان و پیشگیری کرونای انگلیسی با نوع معمولی این ویروس تفاوتی ندارد.»
همچنین شهرام غفاری، مدیرکل درمان غیر مستقیم سازمان تامین اجتماعی هم در خصوص تعرفه تست تشخیص کرونای انگلیسی، توضیح داد: «در این خصوص تعرفه جدیدی به سازمان تامین اجتماعی اعلام نشده است. چناچه در این باره تعرفه جدیدی تصویب شود، آن را تحت پوشش قرار می‌دهیم. در خصوص تست PCR برای تشخیص کرونا مبلغی بین ۲۰۰ تا ۳۰۰ هزار تومان مصوب و به ما ابلاغ شده است. انجام این تست در شرایطی تحت پوشش قرار می‌گیرد که از جمله آن می‌توان به نوشتن تست در مراکز جامع و بستری اشاره کرد.»
او تاکید کرد: «در خصوص تست تشخیص کرونای انگلیسی تعرفه جدیدی به سازمان تامین اجتماعی اعلام نشده و چنانچه در این باره تعرفه جدیدی تصویب شود، ما آن را تحت پوشش قرار می‌دهیم.»
فرآیند تشخیص کرونای انگلیسی
تشخیص کرونای انگلیسی، فرآیندی تخصصی است که نیاز به نیروی انسانی ماهر و تجهیزات کافی در مراکز تشخیصی و درمانی دارد.
علی امجدی، متخصص بیماری‌های عفونی و گرمسیری هم درباره فرآیند تشخیص کرونای انگلیسی، یادآور شد: «درمورد این نوع کرونا اگر تست‌های مولکولی بر پایه ژن s باشد، ممکن است به اشتباه منفی کاذب گزارش شود، اما اکثر کیت‌ها بر اساس دو ژن هستند و قابلیت تشخیص نوع انگلیسی ویروس را دارند. تاکنون چندین جهش در ژن‌های مختلف ویروس کرونا ایجاد شده، ولی جهش در ژن s اخیرا باعث نگرانی شده است. اسپایک همان پروتئین اتصال دهنده ویروس به گیرنده غشا سلول است و متعاقب این جهش در نوع انگلیسی، میزان سرایت ویروس ۵٠ تا ٧٠ درصد بیشتر شده است.»
امجدی درباره راههای انتقال ویروس کرونای انگلیسی بیان کرد: «راههای شایع انتقال ویروس مثل قبل است و از طریق مخاط بینی، دهان و چشم منتقل می‌شود. ویروس از طریق تماس با وسایل و سطوح نیز منتقل می‌شود، ولی احتمال انتقال از طریق سطوح از میزانی که قبلا تصور می‌شد کمتر است. همچنین متاسفانه ابتلای قبلی به کووید ١٩، ایمنی دائم نمی‌دهد و بعد از گذشت چند ماه ممکن است فرد مجددا به بیماری مبتلا شود. در برخی موارد بعد از گذشت حتی شش هفته، ابتلا مجدد دیده شده است.»
او به ایسنا یادآور شد: «راههای پیشگیری از کرونا و ویروس جهش یافته انگلیسی همان روش‌هایی است که از ابتدای شیوع اپیدمی کووید 19 عنوان شده و شامل استفاده حداقل یک ماسک ترجیحا همراه با شیلد، شست‌وشوی مکرر دست‌ها و حفظ حداقل فاصله دو متری از افراد است.»
همچنین کیانوش جهانپور، رئیس مرکز اطلاع رسانی و روابط عمومی وزارت بهداشت هم درباره فرآیند تشخیص ویروس کرونای انگلیسی در کشور، گفت: «مواردی که از کرونای انگلیسی تاکنون اعلام شده، موارد قطعی شناسایی شده است که طبیعتا علاوه بر تست PCR که ابتلای فرد به کرونا را نشان می‌دهد، توالی‌یابی ژنتیکی هم انجام شده باشد. در مواردی که بر اساس شرح حال و علائم بالینی، مشکوک به کرونای انگلیسی در فردی شوند، نمونه تست فرد برای توالی‌یابی به آزمایشگاه ارجاع داده می‌شود.»
وی افزود: «تعداد تست‌های توالی‌یابی ژنتیکی و آزمایشگاه‌هایی که می‌توانند آن را انجام دهند، محدود است. بنابراین قطعا افراد مبتلا به کرونای انگلیسی بیش از تعداد اعلامی است که به صورت قطعی شناسایی شده‌اند. ما فقط موارد قطعی شناسایی شده را که توالی‌یابی ژنتیکی برایشان انجام شده را می‌توانیم اعلام کنیم.»
جهانپور ادامه داد: «البته روش‌های سریع‌تری هم دارد و در انستیتو پاستور کشور در حال آماده شدن است تا مسیر تشخیص تسهیل شود. باید توجه کرد که تشخیص و تفکیک کرونا از واریانت‌های جدید از جمله واریانت بریتانیایی کمکی به امر درمان نخواهد کرد و صرفا از نظر مدیریتی و اپیدمیولوژیک مهم است، اما آنچه که در این میان قابل گفتن است، این است که ویروس انگلیسی کرونا وارد کشور شده و در برخی استان‌ها در گردش است.»
چالش‌های کاری فعالان آزمایشگاهی
بسیاری از فعالان آزمایشگاهی در دوران کرونا با موانع کاری متعددی مواجه شده‌اند که انتظار دارند برای رفع آنها چاره‌اندیشی شود.
محمد صاحب‌الزمانی، دبیر مجمع انجمن‌های علوم آزمایشگاهی کشور نیز به برخی مشکلات آزمایشگاه‌ها در دوران کرونا اشاره می‌کند و می‌گوید: «آزمایشگاه‌ها در دوران کرونا با مشکلات مختلفی مواجه هستند و کیت‌های آزمایشگاهی نیز به سختی پیدا می‌شود. ورود کیت‌های پی‌سی‌آر به کشور با مشکلات متعددی مواجه است. متاسفانه هیچ گونه نظارتی هم بر قیمت کیت‌های آزمایشگاهی وجود ندارد. هر شرکتی هر طور که دلش می‌خواهد، کیت‌ها را با قیمت‌های مختلف به فروش می‌رساند. دسترسی به کیت‌های آزمایشگاهی نیز در نقاط مختلف کشور یکسان نیست. از سوی دیگر، مواد اولیه برخی از کیت‌های آزمایشگاهی نیز از خارج از کشور تامین می‌شود. در این بین، برخی می‌گویند ما هزینه واردات این کیت‌ها را پرداخت کرده‌ایم، اما به دلیل نوسانات نرخ ارز، این کیت‌ها به دست ما نرسیده است. حتی برای تامین مواد اولیه کیت‌های داخلی نیز به واردات نیاز داریم که گاهی در این زمینه به مشکل برمی‌خوریم.»
او با اشاره به مشکلاتی که پیش‌روی افزایش آمار تست کرونا وجود دارد، یادآور می‌شود: «واقعیت این است که سیاست وزارت بهداشت در حوزه آزمایشگاهی، درست نبوده است. از آزمایشگاه‌های متقاضی تست کرونا به تعداد کافی بازدید نکردند و خیلی از آزمایشگاه‌ها را معطل گذاشتند. حتی باید دانشگاه‌ها به سمت تشویق آزمایشگاه‌ها گام برمی‌داشتند تا آزمایشگاه‌ها برای انجام آزمایش پی‌سی‌آر، خود را تجهیز کنند، اما نه تنها تشویقی صورت نگرفت، بلکه دانشگاه‌های علوم پزشکی نتوانستند آزمایشگاه‌های متقاضی تست پی‌سی‌آر را ارزیابی کنند و به آنها مجوز تست کرونا بدهند. همین اواخر برخی دانشگاه‌ها به این فکر افتاده‌اند که از آزمایشگاه‌های متقاضی تست کرونا بازدید کنند، در صورتی که این اقدام باید از همان ابتدای بحران کرونا انجام می‌شد.»
صاحب‌الزمانی خاطرنشان می‌کند: «برخی آزمایشگاه‌ها در صورت خرابی تجهیزات خود، به سختی می‌توانند قطعات را تامین کنند. شرکت‌ها تا بخواهند این قطعات را تامین کنند، گاهی چندین روز طول می‌کشد. بعضی مواقع به دلیل تحریم‌ها اصلا نمی‌توانند این قطعات را تامین کنند. در این بین، بیماران هم سردرگم می‌شوند. اگر وزارت بهداشت می‌خواهد آمار تست‌های کرونا را افزایش دهد و بیماریابی را قوی‌تر انجام دهد، باید یک تصمیم عالمانه و کارشناسی اتخاذ شود. باید چندین کارشناس و متخصص در حوزه آزمایشگاه‌ها، بیرون از مجموعه وزارت بهداشت حضور داشته باشد تا در سیاستگذاری‌ها به وزارت بهداشت کمک کنند.»
همچنین محمدرضا یثربی، مدیر اداره امور آزمایشگاه‌های دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی نیز با بیان اینکه آزمایشگاه‌ها از ابتدای شیوع کرونا فعالانه به ارایه خدمت پرداختند، یادآور شد: «کادر آزمایشگاه‌ها به عنوان پرسنل خط مقدم مقابله با کرونا یکی از پرخطرترین محیط‌ها در زمان این پاندمی از ابتدای شیوع بیماری خدمات ارزنده‌ای ارایه کردند. به گونه‌ای که از ابتدا با وجود کمبودهای موجود در زمینه وسایل حفاظتی مانند دستکش، گان، ماسک، شیلد و الکل فعالیت کردند و همچنان با وجود تمامی خطرها با تمام قوا به ارایه خدمت می‌پردازند.»
همچنین او در ادامه نسبت به نتایج تست‌های آنتی بادی هشدار داد و گفت: «مثبت بودن جواب تست آنتی بادی در تست‌های سرولوژی به معنای ایمنی قطعی فرد نسبت به بیماری نیست. در این رابطه باید به این نکته توجه داشته باشیم که تاکنون تایپ‌های مختلفی از کروناویروس شناخته شده است. بنابراین آنتی بادی شناسایی شده بر اساس تست سرولوژی می‌تواند مربوط به سایر ویروس‌ها هم باشد. با توجه به عدم قطعیت جواب تست سرولوژی، این نوع تست برای ابتلا و عدم ابتلای فرد به کووید 19 ارزش بالایی ندارد و درصورت مثبت شدن جواب تست حتما باید توضیحات مربوطه در قالب کامنت برای پزشک متخصص ارایه شود.»
مدیر اداره امور آزمایشگاه‌های دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی تاکید کرد: «در صورت مثبت بودن جواب تست آنتی بادی نباید با تصور ایمن بودن و عدم ابتلای مجدد، موارد بهداشتی و فاصله‌گذاری‌ها را رها کنیم؛ چراکه هیچ قطعیتی در این رابطه وجود ندارد. رفتار این ویروس نسبت به سایر ویروس‌ها در گذشته متفاوت شده است.»
همچنین برخی از نمایندگان جامعه پزشکی می‌گویند که با توجه به افزایش روزافزون جمعیت مبتلا به کرونا و نیاز به انجام تست‌های بیشتر کرونا، باید تعداد آزمایشگاه‌های مجاز تست کرونا نیز افزایش پیدا کند. افزایش تعداد آزمایشگاه‌های مجاز تست کرونا، علاوه بر اینکه باعث می‌شود سطح دسترسی مردم به خدمات آزمایشگاهی افزایش پیدا کند، موجب می‌شود که فشار کاری در آزمایشگاه‌ها نیز کمتر شود. روزنامه سپید
نظرشما
آخرین اخبار