خوشبختانه ارتباط بین شرکتهای داروسازی و شتابدهندههای کسبوکار شکلگرفته که این اتفاق بزرگی است. ضمن آنکه جوانان توانمندی داریم که قادر هستند این محصولات را در کشور تولید کنند و به نتیجه برسانند
شفاآنلاین>سلامت> معاون علمی و فناوری رئیسجمهوری با بیان اینکه امروز بیش از یک میلیارد دلار مواد اولیه دارویی به کشور وارد میشود، گفت: «این اتفاق در حالی رخ میدهد که بسیاری از این مواد قابلتولید در کشور هستند. ضمن اینکه کشورمان در تولید مقالات شیمی رتبه پنجم- ششم جهانی را دارد و این شایسته ما نیست که با توجه به این بنیه علمی، مبالغ بالایی را برای واردات مواد اولیه دارویی که بسیاری از آنها فرمولاسیون پیچیدهای هم ندارند، هزینه کنیم.»
به گزارش شفاآنلاین: در مراسم رونمایی از فرآوردهها و دانش فنی محصولات زیستفناوری دو شتابدهنده دانشبنیان از 9 محصول زیستی در حوزه دارو و واکسن رونمایی شد. این محصولات شامل بذر واکسن کووید ۱۹، واکسن کشته برونشیت ماساچوست، رلتسیمود، پکسیگانان، تلاوانسین، امیگانان، اکسیتوسین و سه نوع واکسن کشته نیوکاسل حاوی (حاوی سروتیپ ۲ و ۶ و ۷) بودند. همچنین در این مراسم قرارداد تجاریسازی واکسن کووید ۱۹ برای تولید صنعتی بین شرکتهای بخش خصوصی به امضا رسید.
رتبه پنجم ایران در تولید مقالات شیمی
سورنا ستاری، معاون علمی و فناوری رئیسجمهوری در این مراسم با بیان اینکه در حال حاضر بیش از یک میلیارد
دلار مواد اولیه دارویی به کشور وارد میشود، گفت: «این اتفاق در حالی رخ میدهد که بسیاری از این مواد قابلتولید در کشور هستند. البته معاونت علمی در راستای تامین مواد اولیه دارویی برنامه مفصلی را از یک سال و نیم گذشته جهت تولید محصولاتی که بیش از دو میلیون دلار واردات داشتند، طرحریزی کرده است.»
وی افزود: «تدوین برنامه تولید مواد اولیه دارویی در کشور بر اساس ظرفیت بسیار بالای ایران در حوزههای زیستفناوری، بیوتکنولوژی و مهندسی شیمی بوده است. ضمن اینکه در حال حاضر کشورمان در تولید مقالات شیمی رتبه پنجم- ششم جهانی را دارد و این شایسته ما نیست که با توجه به این بنیه علمی، مبالغ بالایی را برای واردات مواد اولیه دارویی که بسیاری از آنها فرمولاسیون پیچیدهای ندارند هزینه کنیم.»
ستاری با ابراز خرسندی از شکلگیری اکوسیستم نوآوری و فناوری در کشور، اظهار داشت: «خوشبختانه ارتباط بین شرکتهای داروسازی و شتابدهندههای کسبوکار شکلگرفته که این اتفاق بزرگی است. ضمن آنکه جوانان توانمندی داریم که قادر هستند این محصولات را در کشور تولید کنند و به نتیجه برسانند؛ لذا همه اینها اتفاقات بزرگی است که در کشور صورت گرفته، ولی مهمتر از آن فرهنگی است که در این زمینه در کشور در حال شکلگیری و توسعه است.»
معاون علمی و فناوری رئیسجمهوری با تاکید بر اینکه در زمینه بیوتکنولوژی ایران دارای بزرگترین شرکتهای بیوتکنولوژی منطقه است، افزود: «در حال حاضر ما شرکتهای خصوصی در این حوزه داریم که سالی چند صد میلیارد تومان هزینه برای بخش تحقیق و توسعه (R&D) سرمایهگذاری میکنند و این اتفاق بزرگی است.»
ستاری با تاکید بر اینکه زمانی که بخش خصوصی بر روی تحقیق و توسعه سرمایهگذاری میکند کیفیت آن نسبت به بخش دولتی متفاوت است، تاکید کرد: «در بخش خصوصی کارآفرینانی داریم که برای پژوهش از سرمایه خود و پول جیبشان هزینه میکنند و کارآفرینی که از سرمایه خودش برای پژوهش هزینه میکند متفاوت از سرمایهگذار دولتی است که از پول مردم و مالیات مردم هزینه میکند؛ بنابراین از لحاظ درصد و کیفیت تاثیرگذاری بسیار با هم متفاوت خواهند بود و دلیل اینکه از محل هزینه کرد بخش خصوصی محصول خارج میشود و از سرمایهگذاری بخش دولتی محصولی حاصل نمیشود؛ همین موضوع است.»
وی اضافه کرد: «کسی که در بخش خصوصی سرمایه خود را برای تحقیق و توسعه هزینه میکند نظارت آن نیز با بخش دولتی فرق دارد چراکه بخش خصوصی نسبت به سرمایه خود دلسوزتر است.»
معاون علمی و فناوری رئیسجمهوری در پایان شرکتهای دانشبنیان، شتابدهندهها و اعضای اکوسیستم نوآوری کشور را سربازان کشور در حوزه تحریم و حل مشکلات توصیف کرد و گفت: «در حال حاضر اعضای این سیستم تعداد بالایی اشتغال در کشور ایجاد کردهاند و تولید تعداد زیادی از اقلام وارداتی که برای حوزه سلامت کشور است توسط این شرکتها صورت گرفته و در حال انجام است.»
تولید ۳۶ ماده اولیه دارویی در کشور
مصطفی قانعی، دبیر ستاد توسعه زیستفناوری معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری هم در مراسم رونمایی از فرآوردهها و دانش فنی محصولات زیستفناوری با اشاره به برنامه معاونت علمی برای راهاندازی شتابدهندهها، گفت: «امروز شاهد هستیم که شتابدهندهای که در دیماه سال ۹۷ تاسیس شد و در دیماه سال ۹۸ فعالیت آن توسعه یافت، پس از گذشت یک سال ۴ محصول به بازار عرضه کرد و ۴ میلیون دلار صرفهجویی ارزی برای کشور به همراه داشت.» وی افزود: «این در حالی است که زیرساخت تهیهشده یک زیرساخت کارخانهای نبوده بلکه فعالیت تعدادی از دانشجویان و فارغالتحصیلانی بود که این شتابدهنده را راهاندازی کردند.»
قانعی با تاکید بر اینکه در سال آینده نیز ۴ داروی دیگر در دستور کار تولید این شتابدهنده قرار خواهد گرفت، خاطرنشان کرد: «راهاندازی این شتابدهنده در راستای تامین مواد اولیه دارویی بود که حدود ۳۰۰ میلیون دلار در سال صرف واردات آنها میشد.»
دبیر ستاد توسعه زیستفناوری معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری اضافه کرد: «وقتی در تحریم هستیم و انتقال ارز با مشکل مواجه میشود، امنیت کشور در خطر قرار میگیرد و ما باید به دنبال راهکاری برای حل این موضوع باشیم؛ البته صنعت داروسازی به دنبال حل این موضوع نرفته زیرا این صنعت بیشتر تمایل دارد تا ماده اولیه را از کشورهایی چون هند و چین وارد کند و در کشور محصول نهایی تولید کند. ضمن اینکه توجیه اقتصادی داروهای شیمیایی تولیدشده در واردات آنها است.»
وی افزود: «البته پایهگذاری این شتابدهنده سبب شد تا ما در قرارداد دیگری تولید ۳۶ ماده اولیه دارویی جدید را در دستور کار قرار دهیم که جلسات این برنامه در ستاد توسعه زیستفناوری معاونت علمی در حال برگزاری است.» به گفته او، ۴ مورد از ۳۶ ماده اولیه دارویی تایید نهایی شده است.
قانعی همکاری با صندوق نوآوری و شکوفایی را از دیگر اقدامات ستاد توسعه زیستفناوری نام برد و یادآور شد: «در این همکاری قصد داریم با حمایت صندوق نوآوری و شکوفایی، سرمایهگذاری بر روی این ۳۶ ماده اولیه دارویی صورت گیرد. ضمن اینکه یکی از شتابدهندهها تولید ۳ ماده از ۳۶ ماده اولیه دارویی را قبول کرده است.»
وی با اشاره به دستاوردهای یکی دیگر از شتابدهندههای حوزه زیستفناوری و تولید دارو گفت: «عملیات اجرایی این شتابدهنده در اول مرداد ۹۸ آغاز شد و شاهد هستیم که در مدت یک سالی که از فعالیت آن گذشته، علاوه بر اینکه زمینه اشتغال بسیار خوبی برای فارغالتحصیلان فراهم کرده، تولید مواد و داروهای زیستی را نیز در دستور کار خود قرار داده و از این طریق مسیر جدیدی را در حوزه داروهای زیستی باز کرده است.»
دبیر کمیته علمی ستاد ملی مقابله با کرونا ادامه داد: «یکی از دستاوردهای این شتابدهنده تولید داروهای ضدمیکروبی است که از جنس آنتیبیوتیک نیستند و با توجه به مقاومت آنتیبیوتیکی که پیش آمده است، این داروها کاملا بهروز و جدید هستند و قابلیت صادراتی نیز دارند.»
قانعی اضافه کرد: «این شتابدهنده در این مراسم علاوه بر رونمایی از دستاوردهای دانشبنیان خود، قرارداد صنعتی شدن واکسن کووید ۱۹ را نیز منعقد خواهد کرد که این امر فرصت مناسبی است تا پس از تولید دانش فنی، آن را به واحد صنعتی واگذار کنیم تا در مقیاس بزرگ صنعتی سازی شود.»
وی تاکید کرد: «بر این اساس تکلیف صنعتی سازی دو واکسن که با حمایت معاونت علمی تولید شده، روشن شد و امروز صنعت پشت این دو نوع واکسن است و امید قطعی داریم که این دو واکسن وارد بازار شوند.»
دبیر ستاد توسعه زیستفناوری اضافه کرد: «یکی از سوالات اساسی که همواره از ما پرسیده میشود در زمینه تکلیف دانش فنی واکسنهای تولید شده در کشور است که ما امروز برای واکسنهای تولیدی این دو شتابدهنده قرارداد صنعتی منعقد کردیم.»
قانعی با بیان اینکه تولید واکسن کووید ۱۹ در کمترین زمان یعنی کمتر از یک سال صورت گرفت، گفت: «خوشبختانه در این زمینه همت بسیار بالایی در بخش تولید دانش فنی وجود داشت. البته ما شتابدهندههای فعال دیگری نیز در این حوزه داریم که امروز بهصورت نمادین دستاوردهای شتابدهندهای که یک سال از فعالیت آن گذشته، عرضه شده است.»
عدم چالاکی سازمان غذا و دارو در صدور مجوزها
احمدی، مدیرعامل یکی از شرکتهای شتابدهندههای فعال در حوزه زیستفناوری نیز در این مراسم با اشاره به محصولات عرضه شده توسط این شتابدهنده گفت: «مجموع حجم مورد نیاز دو ماده اولیه تولید شده در این شتابدهنده از سوی تیمهای فناوری کمتر از ۵۰۰ کیلوگرم است، اما میزان ارزبری آن حدود ۱.۵ تا ۲ میلیون دلار بود.»
وی با بیان اینکه امسال ماده اولیه پرگابالین ۱۷ تن وارد کشور شده است، افزود: «خوشبختانه در یک سال گذشته دانش فنی ساخت این ماده توسط این شتابدهنده به اتمام رسیده و از امروز دانش فنی آن به صنعت منتقل میشود.»
مدیرعامل این شتابدهنده دانشبنیان با اشاره به تلاشهای شبانهروزی محققان این شرکت، اظهار داشت: «چالشی که در این زمینه وجود دارد عدم چالاکی سازمان غذا و دارو برای صدور مجوزها است و زمان آن رسیده است که این سازمان به سمت تفکر مهندسی پیش برود و این امر باید از سوی خود ما انجام شود.»
احمدی با بیان اینکه در این شتابدهنده ۲۰ نفر اشتغالزایی شده است، تاکید کرد: «ما در ابتدای راه هستیم و به این میزان بسنده نخواهیم کرد چراکه باید به سمتی برویم که بتوانیم هزار نفر از نخبگان حوزههای شیمی و داروسازی کشور را جذب کنیم.» وی با اشاره به سندی که در شورای عالی انقلاب فرهنگی در زمینه مهاجرت نخبگان به تصویب رسیده خاطرنشان کرد: «طبق این سند مهمترین دلیلی که افراد از کشور مهاجرت میکنند عدم داشتن حس اثرگذاری است که لازم است در این زمینه اقدامی صورت گیرد.»
احمدی با اشاره به حضور ۸ نفر از برترینهای المپیاد شیمی در بین دانشجویان دانشگاه شریف و مهاجرت آنها به خارج از کشور، اضافه کرد: «این ضعف باید رفع شود و بهجایی برسیم که از حضور این افراد استفاده شود و زمانی که توانستیم از توانمندیهای آنها بهرهمند شویم، آن زمان است که میتوانیم جشن بگیریم که توانستیم در زمینه استفاده از نخبگان گام بزرگی را برداریم.» وی در پایان عنوان کرد: «از سال ۹۸ که استارت فعالیت این شتابدهنده زده شد ۷ محصول دستور کار شتابدهنده بود که امروز از ۴ محصول آن رونمایی شد.»
تولید داروهای ضد باکتری با منشا بیولوژیکی در ایران
هومن کاغذیان، مدیرعامل یکی دیگر از شتابدهندههای فعال در حوزه زیستفناوری نیز در مراسم رونمایی از فرآوردهها و دانش فنی محصولات زیستفناوری دو شتابدهنده دانشبنیان که در محل ساختمان معاونت علمی ریاست جمهوری برگزار شد، گفت: «پیام ما با این رونمایی استفاده از دانش بومی است.»
وی با بیان اینکه ما با این شتابدهنده توانستیم محتوا و مغز افزار دانش تولید را با ۵۰ نفر فناور ایجاد کنیم، افزود: «علاوه بر آن توانستیم ایزوهای مدیریت ریسک و آموزش را دریافت کنیم، ضمن آنکه در این شتابدهنده ۵ پلتفرم اصلی بیوتکنولوژی نوترکیبها، جانوری، باکتریایی، مخمری و فرآوردههای بیولوژی غیرنوترکیب شامل واکسنها اعم از انسانی، طیور، آبزیان و سلولهای بنیادی را در اختیار گرفتیم.»
کاغذیان با اشاره به موفقیت شتابدهنده این شرکت در زمینه انعقاد ۳ قرارداد صنعتی، یادآور شد: «برای تولید منوکلونالآنتیبادیها قرارداد منعقد شد و برای واکسن کووید ۱۹ نیز با پلتفرمهایی که از سوی ستاد زیستفناوری حمایت شد، قراردادی منعقد شد.»
وی با تاکید بر اینکه فرآوردههای دارویی که امروز رونمایی شدند بالغبر ۴۰ میلیون دلار پتانسیل صادرات دارند، ادامه داد: «در ابتدای سال ۲۰۰۰ از سوی سازمان جهانی بهداشت اعلام شد که مقاومت میکروبی از مهمترین چالش بشریت در هزاره سوم است. ازاینرو ما نسل جدیدی از فرآوردههای ضدمیکروبی (آنتیبیوتیکها) را عرضه کردیم که در آنها مقاومت میکروبی معنا ندارد چراکه منشا بیولوژیکی دارد.»
کاغذیان با تاکید بر اینکه تولید این آنتیبیوتیکها الگوگیری از طبیعت بوده است، یادآور شد: «ما با منشا بیولوژیکی مواد ضدمیکروبی را عرضه کردیم.» وی امیگانان را از محصولات تولیدی این مجموعه دانشبنیان نام برد و یادآور شد: «این دارو برای عفونتهای کاتتر و آکنه کاربردی است. ضمن آنکه پکسیگانان تولیدی ما با اثرات ضد باکتری و قارچ و تکیاخته برای زخم پای دیابتی تولید شده است.»
وی با بیان اینکه داروی رلتسیمود نیز برای مقابله با باکتریهای گرم مثبت و منفی و عفونتهای کلیوی عرضه شده است، خاطرنشان کرد: «تلاوانسین نیز از دیگر دستاوردهای محققان این شتابدهنده است که یک آنتیبیوتیک لیپوگلیکوپپتیدی است که با اتصال به غشاهای باکتریایی، عملکرد غشا را مختل میکند و این برای اولین بار است که برای درمان عفونت حاد باکتریایی پوست و ساختار تایید شده است.»
به گفته وی این دارو برای بیماران مبتلا به پنومونی باکتریایی وابسته به ونتیلاتور و اکتسابی از بیمارستان و هنگامیکه درمانهای جایگزین موثر نیستند، استفاده میشود. کاغذیان با اشاره به موفقیت این مجموعه در دانش فنی تولید بذر واکسن طیور نیز خاطرنشان کرد: «ما بذر این واکسن را تولید کردیم و کاری است که تاکنون بذرها را به کشور وارد میکردیم و کمتر در داخل کشور توسعه یافته است.» وی اضافه کرد: «در این مراسم همچنین از بذر واکسن ماساچوست نیز رونمایی شد.»روزنامه سپید