برخی از صاحبنظران واكسن اسپوتنیك روسی را تزریق نمیكنند، وزیر بهداشت مخالفت با این واكسن را ناشی از خباثت دانسته و مجله لانست مقالهای در موثر بودن اسپوتنیک منتشر کرده است.
شفاآنلاین>سلامت>سازمان بهداشت جهانی واكسن اسپوتنیك روسی را تأیید نكرده است اما بهزودی وارد کشور خواهد شد، شاید هم تا الان وارد شده است. برخی از صاحبنظران این واكسن را تزریق نمیكنند، وزیر بهداشت مخالفت با این واكسن را ناشی از خباثت دانسته و مجله لانست مقالهای در موثر بودن اسپوتنیک منتشر کرده است، در این میان چند سئوال ساده وجود دارد: یك- عدم رعایت نظر سازمان بهداشت جهانی و بیاعتنایی به ضرورت وجود این مصوبه محدود به واكسن اسپوتینك است یا بقیه مصوبات این سازمان را هم شامل میشود؟ مصوباتی نظیر نقشه راه درمان سكته مغزی در دنیا، برنامه ریشهكنی فلج اطفال و... ؟ آیا پیرو گایدلاینهای مراجع هستیم یا مقالات؟ نهاد مسئول تعیین مقالهای که باید مورد استناد قرار بگیرد کدام است؟ دو- نهادها و افراد مهمی مثل سازمان نظام پزشكی ایران كه منتخب جامعه پزشكی ایران است، رئیس كمیسیون بهداشت مجلس و برخی از زبدهترین و شناختهشدهترین كارشناسان ایرانی، که گرایشهای سیاسی متفاوتی هم دارند استفاده از هر نوع واكسنی را منوط به تأیید سازمان بهداشت جهانی دانستهاند. مخالفت با این نهادهای تخصصی و كارشناسی و خباثت خواندن رفتار آنها را چگونه میتوان توجیه كرد؟ آیا انتشار یک مقاله (که تازه بعد از آن اظهارات منتشر شده) میتواند توجیه گر خبیث خواندن نهادهای رسمی جامعه پزشکی و رافع ضرورت عذرخواهی باشد؟ سه- مردم و پزشكان ایرانی از دیرباز سیستم پزشكی شوروی سابق و روسیه امروز را میشناسند. در شوروی سابق بهدلیل متابعت سیستم بهداشت از دستورات سیاسی حزب که حتی نحوه عمل آپاندیسیت را هم محدود کرده بود و مثلاً یکی از تشخیصهای رایج برای کمر درد پایین افتادن کلیه بود! و... یكی از عقبافتادهترین و بیفایدهترین سیستمهای بهداشتی جهان بود. بعد از فروپاشی شوروی، سیستم پزشكی روسیه نتواست پابهپای سیستم بهداشتی اروپای شرقی كه نزدیكی بیشتر به اروپای غربی داشت، پیشرفت كند و جای خالی مقالات علمی پزشكان روسی در كلیه كنگرههای بینالمللی آشكار بود. در مراودات و بازدیدهای رسمی هم كه از سیستم بهداشت و درمان روسیه توسط پزشكان ایرانی منجمله خود بنده صورت گرفت - فیالمثل سیستم اورژانس شهر مسكو كه سه سال پیش مورد بازدید قرار گرفت- فاصله عظیم بین سیستم درمانی روسیه و اروپای غربی و حتی اروپای شرقی مشهود بود. با چنین سابقهای خباثت ! تردید و سوال در میان مردم و پزشکان امری بدیهی است، بخصوص عدم استفاده از آخرین تکنولوژی ساخت واکسن مورد تردید جدیست. استفاده از تکنولوژی قدیمی تولید واکسن که تکنولوژی سادهایست در حضور تکنولوژیهای پیشرفتهتر در شرایط اضطرار اجتنابناپذیر است در اروپا هم اتفاق خواهد افتاد اما بحث در ترجیح آن جای تردید بسیار و نیاز به اثبات دارد.
چهار- مسئولین کشورهای دنیا فقط بهجهت ترغیب مخالفین ضدعلم و ضد واکسیناسیون است که در برابر تلویزیون واکسن میزنند یا احیاناً میخواهند از این طریق تأثیر واکسن را به اثبات برسانند؟ احتمالاً حالت اول صحیح است اما اگر کسی میخواهد به واکسن اعتبار بدهد بهتر نیست چند هفته پس از تزریق، مواجههای هم با بیمار کرونایی داشته باشد و بعد اعلام کند؟ بههرحال سم که نیست قرار است مصونیت بدهد! از شوخی گذشته آیا بهجای تعارفِ «جان» بهتر نیست جزئیات مطالعه اسپوتنیک حداقل در اختیار انجمنهای تخصصی بهخصوص انجمن پزشکی اجتماعی که همواره یاور جامعه پزشکی در تحقیقات است گذاشته شود؟ آیا خرید واکسن قبل از تأیید سازمان بهداشت جهانی نباید حداقل با رویت جزئیات مطالعه توسط این انجمن باشد؟
پنج- كسانی كه در جامعه پزشكی ایران نسبت به تأخیر در تأیید واكسن اسپوتییك توسط سازمان بهداشت جهانی و اطلاعات دقیق آن و دلایل برتری آن به واکسنهای دیگر دچار تردید و ابهام هستند و سئوالاتی دارند چطور میتوانند به اطلاعات متقن دسترسی پیدا كنند؟ شاید هم بهتر است یک لیوان آب خنک بخورند و دنبال ریشههای خباثت در وجود خود بگردند.
دكتر بابك زماني / متخصص مغز و اعصاب