تاثیر رژیم غذایی در بروز سرطان

شفاآنلاین>سلامت> سرطان یکی از ۳۳ هزار بیماری شناخته شده در دنیا است. با توجه به افزایش شیوع سرطان در سال‌های اخیر در تمام کشورهای دنیا، سازمان جهانی بهداشت پیش‌بینی کرده است که آمار مبتلایان به این بیماری در سال 2030 میلادی به 27 میلیون نفرخواهد رسید لذا ضروری است که در ابتدا توجه به پیشگیری از طریق آگاه‌سازی از عوامل خطرزا در ایجاد سرطان و یادآوری عوامل محافظ در برابر سرطان برای مبارزه با این بیماری و در مرحله دوم، ثبت سایر عوامل اپیدمیولوژیک از قبیل تغذیه و آب و هوا بتوان عوامل دخیل در ایجاد سرطان را شناخته و در راستای رفع آنها اقدام کنیم.

به گزارش شفاآنلاین: حال با توجه به اهمیت موضوع درباره تغذیه مناسب برای پیشگیری از ابتلا به سرطان و دیگر اینکه برای مبتلایان چه تغذیه‌ای مناسب است با دکتر خدیجه رحمانی، متخصص تغذیه، استاد دانشگاه علوم پزشکی تهران و دکتر حمیده اخیانی، متخصص تغذیه گفتگو کرده ایم.

وی ادامه داد: عوامل ژنتیکی و فاکتورهای محیطی از کنترل فرد خارج هستند اما محققان می‌گویند که حدود 70 درصد عوامل خطر ساز ابتلا به بیماری سرطان را می‌توان کنترل کرد که مهمترین آنها داشتن رژیم غذایی سالم، اجتناب از مصرف سیگار و الکل، حفظ وزن سالم، داشتن برنامه ورزشی منظم و آرامش و دوری از استرس است که رعایت همه این فاکتورها در پیشگیری از ابتلا به سرطان
موثر هستند.
دکتر رحمانی می‌گوید:اگر در خانواده فرد سابقه ابتلا به بیماری سرطان وجود دارد، وی می‌تواند با یک تغییر کوچک در رژیم غذایی و پیروی از رفتارهای سالم بهداشتی اثرات بلند مدت آنها را بر روی سلامتی خویش مشاهده کند و حتی در صورت ابتلا به سرطان نیز فرد می‌تواند با داشتن یک رژیم غذایی سالم و مصرف مغذی‌های مفید مقاومت بدن خویش را افزایش داده و بهبودی سریع‌تر حاصل شود.
وی ابراز کرد:از جمله رژیم‌های غذایی مفید برای پیشگیری از ابتلا به سرطان،رژیم غذایی سرشار از آنتی اکسیدان است که اغلب در سبزی ها، میوه ها، غلات کامل، مغزها،نان‌های سبوس دار و روغن‌های سالم می‌باشد و در مقابل رژیم غذایی حاوی آنتی اکسیدان پایین برای افراد مضر است.
دکتر رحمانی بیان کرد:در مطالعات محققان آمده جهت پیشگیری از ابتلا به سرطان افراد باید حداقل 5 واحد سبزی و میوه در روز مصرف کنند بدین صورت که دو واحد میوه و سه واحد سبزی روزانه مصرف کنند و افراد مبتلا به بیماری سرطان باید 9 الی 10 واحد در روز میوه و سبزی مصرف کنند.
این استاد دانشگاه افزود: بهتر است افراد از خود میوه به جای آب میوه استفاده کنند و در کنار وعده‌های اصلی شان ( صبحانه، نهار و شام ) از سبزیجات بخصوص سبزیجات بخارپز استفاده کنند زیرا جذب
آنتی اکسیدان موجود در آنها در کنار وعده غذایی بسیار است البته مصرف سبزی‌های خام نیز در هر سه وعده غذایی می‌تواند جذب ویتامین سی را در افراد بالا ببرد .
وی توضیح داد: حذف شکر و شیرینی‌های مصنوعی، کربوهیدرات‌های تصفیه شده، انواع نوشابه‌های شیرین که مصرف آنها افزایش سریع قند خون را تا 88 درصد در پی دارد، خطر ابتلا به سرطان پروستات و بسیاری از بیماری‌های مزمن را کاهش خواهد داد.
وی ابراز کرد: مطالعات نشان داده است که مصرف 50 گرم گوشت فرآیند شده در روز خطر ابتلا به سرطان را در افراد تا 20 درصد افزایش می‌دهد لذا توصیه ما این است که افراد مصرف گوشت قرمز بخصوص گوشت‌های فرآیند شده را کاهش داده و به جای آن از ماهی، تخم مرغ و مغزها استفاده کنند تا کمتر در معرض ابتلا به انواع سرطان باشند واگر مبتلا هستند روند درمان سریع‌تر طی شود.
وی بیان کرد: اگر اشتهای فرد مبتلا به سرطان کم است و برای بالا بردن وزن خود تلاش می‌کند، ممکن است لازم باشد بدون توجه به چربی و کلسترول، آنچه مورد علاقه است میل کند. تخم مرغ و لبنیات از جمله پنیر منابع عالی پروتئین هستند. کالری لبنیات پرچرب بسیار بیشتر از لبنیات کم یا بدون چربی است و چربی متمرکزترین منبع کالری است وبرای کم کردن مصرف روغن‌های حاوی اسید چرب اشباع شده، از روغن‌های گیاهی مانند روغن زیتون، کره بادام زمینی و آجیل می‌توان
دکتر اخیانی مطرح کرد: به دلیل بروز بی‌اشتهایی در افراد مبتلا به سرطان گاهی اوقات تلاش بیش از حد اطرافیان برای تشویق به خوردن، می‌تواند باعث اضطراب و احساس گناه بیشتر در فرد شود و نتیجه معکوس بدهد. لذا توصیه می‌شود برای رفع بی‌اشتهایی فرد برخی نکات را مدنظر قرار دهد.
مبتلایان به سرطان بهتر است در دفعات بیشتر میل کنند
دکتر اخیانی توصیه کرد: مبتلایان به سرطان بهتر است که در مقادیر کم و در دفعات بیشتر و منظم غذا میل کنند و اگر فقط بعد از خوردن مقدار کمی غذا، احساس سیری می‌کنند، ممکن است خوردن مقادیر کم در طول روز و به دفعات مکرر آسان‌تر باشد.
این متخصص ادامه داد: این بیماران باید زمان‌های غذا را برنامه ریزی کنند و اگر هرگز احساس گرسنگی نمی‌کنند، معمولاً خوردن طبق برنامه به جای اعتماد به اشتها مفید است و آنها هنگام گرسنگی می‌توانند بیشتر بخورند و از مواقعی که بیشترین میل را برای خوردن غذا دارید، استفاده کنند. بسیاری از افراد صبح ها، هنگام استراحت، بهترین اشتهای خود را دارند.
وی متذکر شد بیماران مصرف مایعات را همراه وعده‌های غذایی محدود کنند زیرا مایعات می‌توانند معده فرد را پر کنند و مصرف غذاهای با کالری بالاتر را محدود کنند بدین خاطر توصیه می‌شود که مایعات مورد نیازتان را یک ساعت قبل یا بعد از غذا میل کنند.
این متخصص تغدیه اضافه کرد: هنگام میل کردن میان وعده خیلی نگران نباشید که برخی از این گزینه‌ها سرشار از کلسترول یا چربی هستند. هنگامی که اشتهای خود را بازیافتید، می‌توانید روی گزینه‌های میان وعده کم کالری تمرکز کنید و نیز یک میان وعده قبل از خواب بخورید. زمان خواب می‌تواند زمان مناسبی برای میان وعده باشد زیرا اشتهای شما را برای وعده بعدی از بین نمی‌برد.
دکتر اخیانی یادآور شد: در طول دوره درمان یا بهبودی بیماری سرطان، نیاز فرد به کالری و پروتئین ممکن است بیش از حد معمول باشد. پیشنهاداتی مانند اضافه کردن کره به غذا،کلوچه و خوردن غذاهای پرکالری می‌تواند به افزایش کالری مصرفی فرد کمک کند.
این متخصص تغذیه افزود:اگرچه برخی از این پیشنهادها چربی و قند زیادی به رژیم غذایی فرد مبتلا به سرطان اضافه می‌کنند، اما نگران نباشید زیرا فرد فقط تا زمانی کالری اضافی را مصرف می‌کند که اشتهایش دوباره باز گردد اما اگر نگرانی در مورد تغییر نحوه غذا خوردن دارید با پزشک یا یک متخصص تغذیه مشورت کنید.
> پروتئین برای رشد، سلامت و ترمیم بدن مهم است
وی تشریح کرد پروتئین برای رشد، سلامت و ترمیم بدن مهم است. اگر مبتلا به بیماری سرطان هستید، ممکن است به پروتئین اضافی نیاز داشته باشید.
دکتر اخیانی افزود: برخی از پیشنهادات برای بهره‌گیری از پروتئین اضافی عبارتند از اینکه گوشت، مرغ، ماهی، پنیر یا انواع لوبیا به سوپ یا خورشت اضافه کنید و سالادهای حاوی گوشت مانند مرغ، بوقلمون یا ماهی تن را انتخاب کنید و یک چهارم فنجان شیر خشک را به یک فنجان شیر پرچرب اضافه کنید، یا یک فنجان شیر خشک را به یک چهارم فنجان شیر پرچرب اضافه کنید و از آن به عنوان یک نوشیدنی استفاده کنید، آن را به دسر‌ها یا شیک‌ها اضافه کنید و یا در پخت و پز به کار ببرید و در نهایت درصورت صلاحدید پزشک معالجتان، از مکمل پروتئین معتبر استفاده کنید.
وی عنوان کرد: اگر بیماری سرطان باعث شده گوشت قرمز (گوشت گاو یا گوشت بره ) برای فرد جذابیت کمتری داشته باشد، غذاهایی که منبع خوبی از پروتئین نیز هستند مانند لوبیا، عدس، تخم مرغ، ماهی، پرندگان، آجیل و کره مغزهامثل کره بادام زمینی، شیر، نوشیدنی‌های ترکیبی ساخته شده با شیر، فرنی، پودینگ، همبرگر گیاهی،ماست و کینوا می‌تواند جایگزین مناسبی باشد.
مواد غذایی ضد سرطانی را بشناسیم
یک متخصص تغذیه در خصوص توصیه‌های غذایی برای پیشگیری از ابتلا به سرطان به معرفی منابع طبیعی مفید در این زمینه پرداخت.سید ضیاءالدین مظهری، در گفتگو با مهر گفت: عموم افراد جامعه با مصرف سبد غذایی اشتباه در معرض خطر ابتلا به سرطان‌ها هستند. سبد غذایی پر چرب و کم فیبر، نوشیدن نوشابه‌های گازدار از هر نوع و الکل، راه را برای افزایش رادیکال‌های آزاد و آمادگی بدن برای سرطان فراهم می‌کنند.وی افزود: مصرف آنتی اکسیدان‌هایی مانند سبزیجات، مغز دانه‌ها و پروتئین‌ها می‌تواند به شکل قابل توجهی از ابتلا به انواع سرطان‌ها جلوگیری کند. همچنین از مصرف ویتامین C که در سبزیجات و میوه‌ها به وفور یافت می‌شود نباید غافل شد. برای مثال مصرف پرتقال، نارنگی، گریپ فروت، سبزی جعفری منبع غنی از این ویتامین هستند.مظهری با اشاره به مصرف ویتامین A جهت جلوگیری از ابتلا به انواع سرطان ها، اظهار داشت: سبزیجاتی مانند هویج و فلفل دلمه‌ای منبع غنی از ویتامین A هستند و نباید مصرف آنها را فراموش کرد. همچنین مصرف مغز دانه‌هایی مانند تخم شربتی، تخم کتان و کنجد منبع غنی از ویتامین E هستند که مصرف آنها برای این منظور باید مورد توجه بیشتری قرار گیرد.وی در پایان گفت: ویتامین D از آن دسته ویتامین‌هایی است که تامین آن جهت جلوگیری از بسیاری از بیماری‌ها اعم از دیابت و بیماری‌های کبد و کلیه مفید واقع خواهد شد اگرچه که منبع بسیار خوب این ویتامین نور خورشید است و در سبد غذایی ما به مقدار کمتری حضور دارد اما مصرف شیر و ماهی به دفعات زیاد می‌تواند درصد زیادی از این ویتامین را تامین کند. توجه به این نکته ضروری است که برای مقابله با هر بیماری و پیشگیری از ابتلا به آن باید اطلاعات درستی از منابع غذایی و میزان مصرف آنها در دست داشته باشیم.
معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی تهران، ضمن تاکید بر قابل پیشگیری بودن بیش از یک سوم سرطان ها، به معرفی شایع‌ترین سرطان‌ها در کشور پرداخت.علیرضا دلاوری، در گفتگو با مهر، از سرطان‌ها به عنوان یکی از مهم‌ترین بیماری‌های غیر واگیر در قرن حاضر نام برد و گفت: در حال حاضر، سرطان پس از بیماری‌های قلبی و عروقی دومین عامل مرگ در کشورهای توسعه یافته و سومین عامل مرگ در کشورهای کمتر توسعه یافته است.وی افزود: به طور کلی سرطان در جهان ۱۲ درصد مرگ‌ها و در ایران ۱۰ درصد مرگ و میرها را به خود اختصاص می‌دهند.معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی تهران، تاکید کرد: با افزایش امید به زندگی و افزایش جمعیت سالمندی در کشور انتظار می‌رود موارد بروز سرطان در دهه آینده به دو برابر وضعیت فعلی افزایش یابد.وی افزود: تا سال ۲۰۳۰ میلادی بروز سرطان در جهان دو برابر خواهد شد و از ۱۴ میلیون نفر ابتلای سالیانه به ۲۷ میلیون نفر خواهد رسید.دلاوری گفت: بیش از ۷۰ درصد موارد افزایش بروز و مرگ و میر ناشی از سرطان‌ها در کشورهای در حال‌توسعه رخ می‌دهد که ایران نیز در زمره این کشورها است.وی با عنوان این مطلب که سالیانه در کشور بیش از ۹۰ هزار نفر دچار سرطان می‌شوند، افزود: آنچه مسلم است اینکه بیش از یک سوم موارد سرطان‌ها قابل پیشگیری و یک سوم دیگر به شرط تشخیص زودهنگام، درمان‌پذیر است.دلاوری با عنوان این مطلب که برنامه‌ریزی برای کنترل و پیشگیری از سرطان یک ضرورت بهداشتی است، به مهم‌ترین عوامل خطرساز قابل پیشگیری از سرطان اشاره کرد و گفت: عوامل خطرساز مربوط به سبک زندگی شامل چاقی، افزایش وزن، رژیم غذایی نادرست، مصرف زیاد نمک و گوشت قرمز و چربی و مصرف کم میوه و سبزی‌ها، کم‌تحرکی، استعمال سیگار و الکل است.وی، سرطان‌های شایع در ایران را به ترتیب سرطان پوست، پستان و معده دانست و افزود: در مردان به ترتیب ‌ سرطان‌های پوست، معده و پروستات و در زنان، سرطان‌های پستان، پوست و کولون شایع‌ترین است. روزنامه آفتاب یزد