حتما در اطراف خود زنان و مردان زیادی را دیده‌اید که از درد زانو شکایت دارند و هنگام بالا رفتن از پله‌ها مدام ناله می‌کنند.این بیماران عمدتا آرتروز دارند. آرتروز که گاهی با عنوان بیماری مفصلی «دژنراتیو» یا «آرتریت دژنراتیو» و «استئوآرتریت» نیز یاد میشود، شایع‌ترین بیماری مزمن مفاصل است.
شفاآنلاین>سلامت> حتما در اطراف خود زنان و مردان زیادی را دیده‌اید که از درد زانو شکایت دارند و هنگام بالا رفتن از پله‌ها مدام ناله می‌کنند.این بیماران عمدتا آرتروز دارند. آرتروز که گاهی با عنوان بیماری مفصلی «دژنراتیو» یا «آرتریت دژنراتیو» و «استئوآرتریت» نیز یاد میشود، شایع‌ترین بیماری مزمن مفاصل است.
به گزارش شفاآنلاین: بیش از صد نوع آرتروز وجود دارد. انواع مختلف آرتروز، علائم متفاوتی دارند و این علائم در افراد مختلف شدت‌های متفاوتی دارد. متخصصان براساس شرایط بیمار و شدت آسیب‌های مراجعه‌کنندگان بی‌شمار خود، روش‌هایی، چون اصلاح سبک زندگی، ورزش درمانی، دارو درمانی، درمان‌های دستی و تزریقات مفصلی و... را برای درمان بیماری‌های اسکلتی و عضلانی پیشنهاد می‌کنند.
در ابتدا دکتر محمدی در اینباره می‌گوید: آرتروز یکی از بیماری‌های شایع در بین عموم افراد جامعه است. به طور کلی بیماری آرتروز چهار درجه دارد که در صورتی که فرد به نوع درجه یک بیماری آرتروز مبتلا باشد نیازی به درمان نیست و فرد با کاهش وزن و بهره‌گیری از سبک زندگی مناسب می‌تواند بهبود یابد. وی افزود: در صورت ابتلا فرد به نوع درجه دو یا سه بیماری آرتروز می‌توان از روش‌های درمانی مختلف از جمله اوزون تراپی برای بهبود فرد، بهره برد اما اگرآرتروز فرد شدید باشد و به درجه چهار رسیده باشد نیاز به تعویض مفصل است البته در برخی موارد که فرد نمی‌تواند جراحی را انجام دهد در این صورت نیز می‌توان از اوزون تراپی برای بهبود بیمار، کمک گرفت.
این فوق تخصص کنترل و درمان درد توضیح داد: به طور کلی می‌توان گفت که امروزه روش‌های جدیدی جهت درمان آرتروز جایگزین جراحی شده و اوزون تراپی یکی از روش‌های مناسب است که به درمان بسیاری از بیماری‌ها از جمله آرتروز می‌پردازد. وی خاطرنشان کرد: اوزون تراپی یک روش درمانی است که بهبودی سریع بیماران را به همراه دارد و سبب ترمیم و بازسازی بافت آسیب دیده و کاهش درد میشود.
دکتر محمدی، اوزون تراپی را اینگونه تشریح کرد: اوزون یک گازی است که به صورت فرمول شیمیایی "O3 " وجود دارد. این گاز به وسیله ژنراتور‌ها یا دستگاه‌های تولید‌کننده اوزون درست میشود و با استفاده از آنها می‌توانیم اوزون را دریافت نماییم و به داخل بافت‌های بدن تزریق نماییم.
این فوق تخصص کنترل و درمان درد ادامه داد: از جمله بافت‌های بدن که می‌توان داخل آنها اوزون را تزریق کرد بافت‌های مفصلی، عضلات، داخل دیسک و اطراف تاندون‌ها است. اوزون در این بافت‌ها با تحریک فاکتور رشد باعث تکثیر سلول‌های اولیه، سلول غضروفی، سلول‌های تاندونی و بافت‌های طبیعی بدن میشود و باعث بهبود و ترمیم بافت‌های تخریب شده و آسیب دیده میشود.
وی در پاسخ به این پرسش که " فواید درمان آرتروز با اوزون تراپی چیست"، ابراز کرد: اوزون تراپی یک روش درمانی بدون هیچ گونه عارضه می‌باشد و همچنین می‌تواند سبب ترمیم و بازسازی بافت تخریب شده شود. با توجه به هزینه‌های زیاد جراحی روش اوزون تراپی بهترین روش درمانی و کم هزینه می‌باشد. دکتر محمدی درباره نحوه انجام اوزون تراپی توضیح داد: در اوزون تراپی از سرنگ‌ها یا نیدل‌های ظریف و خاصی استفاده میشود که ابتدا باید ناحیه مورد نظر استریل شده و سپس بی‌حسی موضعی تزریق شود. در نهایت پس از انجام این فرآیند ها، تزریق اوزون تراپی انجام می‌گردد. این فوق تخصص کنترل و درمان درد در پاسخ به این پرسش که " آیا درمان آرتروز با اوزون تراپی به تنهایی کفایت می‌کند؟ "، مطرح کرد: فردی که به اوزون درمانی می‌پردازد بهتر است که رژیم غذایی مناسب داشته باشد و سبک زندگی خود را تغییر دهد و در صورت داشتن اضافه وزن به کاهش وزن خود بپردازد. اما در خصوص درمان باید گفت درصد موفقیت این روش درمانی با توجه به میزان یا شدت بیماری متفاوت است. وی افزود: در هر صورت با توجه به صلاحدید طب فیزیکی می‌توان در کنار اوزون درمانی به درمانی دیگر نظیر ورزش درمانی و فیزیوتراپی جهت تقویت عضلات مفصل تخریب شده پرداخت.
دکتر محمدی تصریح کرد: تاثیرات درمان بیماری‌ها با اوزون تراپی از جمله بیماری آرتروز بسیار سریع انجام میشود و میزان تاثیر درمان را می‌توان در همان جلسه ابتدایی با توجه به شدت بیماری مشخص نمود.
این فوق تخصص کنترل و درمان درد گفت: اوزون تراپی یک روش کاملا ایمن و بدون عارضه است. در صورتی که مبتلا به بیماری آرتروز هستید بهتر است با مشاهده علائم سریعا به کلینیک درد در تهران مراجعه نمایید تا از بروز عوارض غیر قابل جبران بکاهید.
در ادامه نیز مرزبان خاطرنشان کرد: یکی از شایع‌ترین دردهایی که به مرور زمان با افزایش سن افراد میانسال و سالخورده را درگیر می‌کند، درد زانو ناشی از آرتروز یا سائیدگی است. در نتیجه می‌توان گفت آرتروز یا همان سائیدگی مفصل یک پدیده مرتبط با سن و تا حدی فیزیولوژیک است.
وی ادامه داد: بجز سن موارد دیگری چون ژنتیک فرد، جنسیت، نوع و مقدار فعالیت عضو، شغل، وزن، ورزش، آسیب‌های فیزیکی به اندام و حتی تغذیه می‌توانند روی روند بیماری آرتروز موثر باشند و مسلما استفاده بیشتر از عضو، وزن بیشتر، عضلات ضعیف تر، جنسیت مونث، آسیب بیشتر و تغذیه نامناسب این روند آرتروز را تسریع می‌کنند.
این فیزیوتراپیست مطرح کرد: مفصل زانو در محل انتهای استخوان ران و ابتدای استخوان ساق که از غضروف پوشیده شده است قرار گرفته و از جلو با کشکک در ارتباط است و بزرگترین مفصل بدن انسان است که نقش اساسی در تحمل وزن بدن و حرکت و راه رفتن دارد لذا ازاین جهت دارای اهمیت فراوانی می‌باشد.
وی توضیح داد: از علائم ابتلا به آرتروز زانو می‌توان به درد زانو، تورم زانو، محدودیت حرکت زانو، آب آوردن زانو، تغییر شکل زانو مانند بزرگ شدن یا انحراف (پای پرانتزی یا ایکس شکل) نام برد البته لزوما همه علائم و به صورت مداوم نیز لزوما وجود ندارند و ممکن است گاهی وجود داشته باشد و گاهی وجود نداشته باشد که البته با شدیدتر شدن ساییدگی تواتر بروز علائم بیشتر میشود و در نهایت همیشگی میشود.
این فیزیوتراپیست بیان کرد: صدا دادن زانو در حرکات یکی از مواردی است که خیلی از افراد آن را تجربه می‌کنند و آنان را نگران می‌کند. اما صدای مفصل به تنهایی دلیل بر مشکل زانو نیست و اگر با علائم دیگر همراهی داشته باشد باید بررسی گردد.
وی خاطرنشان کرد که اصلاح شیوه زندگی و مراعات کردن رکن اساسی درمان آرتروز است. وزن کم کردن یکی از بهترین راه حل‌ها و شیوه درمان در کنترل و آهسته کردن سیر بیماری آرتروز می‌باشد. هر یک کیلوگرم کاهش وزن فشاری معادل ۳ تا ۴ کیلوگرم را از زانو بر می‌دارد لذا توصیه اول پزشکان در این بیماری کاهش وزن می‌باشد.
این عضو انجمن فیزیوتراپی ایران بیان کرد: اجتناب از فشار زیاد روی زانو‌ها مانند بالا پایین کردن پله‌های زیاد نیز از دیگر توصیه‌ها برای افراد دارای آرتروز می‌باشد و گاهی فرد دارای آرتروز نیاز به متعادل کردن شغل و حتی تغییر آن پیدا می‌کند.
مرزبان ابراز کرد: ورزش و تقویت عضلات اثرات بسیار مفید روی استخوان و مفاصل دارد، با ورزش کردن از پوکی استخوان جلوگیری میشود و استخوان‌سازی تحریک می‌گردد و از طرفی با تقویت عضلات فشار زیاد از روی مفاصل برداشته میشود و حرکات اندام بهتر و با قدرت انجام میشود البته ورزش شدید و حرفه‌ای خود می‌تواند آسیب زا باشد که به علت فشار بیش از اندازه روی استخوان و مفاصل و آسیب‌های ورزشی رخ می‌دهد.
وی اضافه کرد:توصیه ما به افراد دارای آرتروز زانو ورزش در حد متعادل آن است. پیاده روی در فضای مسطح توصیه میشود و منعی برای بیماران ندارد ولی سطوح ناهموار و دارای شیب می‌تواند آسیب زننده باشد.
مرزبان عنوان کرد: معمولا به افراد مبتلا به آرتروز توصیه به مصرف لبنیات که حاوی کلسیم است میشود زیرا کلسیم جزو اصلی استخوان است و همچنین مصرف ویتامین D برای تقویت استخوان و عضلات نیاز است که در نور آفتاب، غذاهای دریایی موجود است و استفاده از مکمل‌های آن یا مواد غنی شده از آن توصیه می‌گردد.
وی متذکر شد: دارو درمانی بخش دیگری از درمان افراد مبتلا به آرتروز است که به وسیله داروهای مختلف سعی در کاهش درد و التهاب مفصل میشود تا بیمار احساس راحتی و عملکرد مناسب داشته باشد.
این فیزیوتراپیست می‌گوید: خیلی از افراد تصور می‌کنند داروها باعث درمان قطعی آرتروز می‌شوند که چنین نیست و هیچ دارویی جهت درمان قطعی آرتروز وجود ندارد و همانطور که گفته شد اکثرا با مکانیسم کاهش درد و التهاب، عملکرد بیمار را بهبود می‌بخشند و نهایتا سیر بیماری را آهسته‌تر می‌نمایند وگروه دیگری از داروها نیز جهت رساندن مواد معدنی و ویتامین‌ها در صورت کمبود تجویز میشود.
وی توضیح داد: در مراحل شدید آرتروز، ساییدگی آنقدر شدید است که غضروفی در سطح تحمل‌کننده وزن در مفصل باقی نمی‌ماند و در حقیقت استخوانی که زیر مفصل بوده است نمایان گشته و بر روی استخوان زیری کشیده میشود که بسیار دردناک است و باعث تورم زانو شده و معمولا انحراف زانو نیز مشاهده می‌گردد.
وی ابراز کرد:در نتیجه عمل جراحی تعویض مفصل زانو درد و انحراف زانوی بیمار اصلاح می‌گردد و مجددا می‌تواند به زندگی با عملکرد خوب باز گردد البته باید توجه داشت که هیچ چیز نمی‌تواند بهتر از عملکرد عضو اصلی خود انسان باشد و مسلما محدودیت‌هایی برای اندامی که عمل شده و دارای پروتز است وجود دارد.
مرزبان افزود: از جمله محدودیت‌ها و مشکلات می‌توان به احتمال عفونت مفصل مصنوعی، شل شدن مفصل مصنوعی، شکستن مفصل مصنوعی و محدودیت رنج حرکتی زانو نام برد البته با پیشرفت تکنولوژی در سال‌های اخیر عمر و ماندگاری مفصل‌های مصنوعی افزایش یافته به طوریکه حدود پانزده سال عمر دارند. پس از این مدت وسیله کارگذاری شده دچار شکستگی در قطعات یا شل شدن از استخوان میشود که مجددا با عمل جراحی باید تعویض گردد و پروتز جدید دیگری جایگزین خواهد شد.
این فیزیوتراپیست هشدار داد: نگهداری از مفصل مصنوعی مهم است و بیمار باید سعی کند از آن درست استفاده کند تا ماندگاری بیشتری برایش داشته باشد لذا توصیه میشود از حرکاتی که فشار زیادی روی مفصل زانو اعمال میشود خودداری کند و همچنین بیمار باید مراقب عفونت‌های اعضای مختلف بدن باشد و از آن اجتناب نماید و در صورت درگیری فورا درمان را شروع کند زیرا عامل عفونت که باکتری‌ها هستند می‌توانند وارد جریان خون شده و توسط جریان خون به محل پروتز رسیده و در آن ناحیه مستقر گردند و تکثیر شوند.
وی افزود: از آن جهت که وسیله خارجی در بدن انسان دارای خونرسانی نیست بنابراین سلول‌های ایمنی کمتر به آن دسترسی دارند و بنابراین محل مناسبی برای رشد باکتری‌ها و میکروب‌ها می‌باشد لذا در صورت آلوده شدن پروتز با میکروب‌ها درمان آن بسیار مشکل بوده و ممکن است حتی نیاز به تعویض مجدد پروتز شود.
هیچ عضو مصنوعی مانند عضو اصلی خود انسان عملکرد ندارد
این عضو انجمن فیزیوتراپی ایران عنوان کرد: سن خاصی برای انجام جراحی تعویض مفصل زانو تعیین نشده و بیماران جوان نیز که به دنبال حادثه یا علتی دیگر دچار تخریب و از بین رفتن غضروف‌های مفصل زانو شده‌اند نیز می‌توانند این عمل را انجام دهند ولی واضح است که هیچ عضو مصنوعی مانند عضو اصلی خود انسان عملکرد ندارد و بهتر است خصوصا در افراد جوان تا جایی که میشود از مفصل طبیعی خودشان استفاده نمایند مگر چاره‌ای وجود نداشته باشد.
وی ادامه داد: از طرفی افراد بسیار سالخورده نیز می‌توانند این عمل را انجام دهند به شرطی که شرایط فیزیکی مناسبی داشته باشند و بیماری زمینه‌ای جدی که مانع از عمل جراحی بشود وجود نداشته باشد البته واضح است با توجه با ماهیت بیماری که ناشی از افزایش سن است و داشتن شرایط عمل جراحی معمولا اکثر بیماران بین ۵۵ تا ۸۵ سال سن دارند. داشتن بیماری‌های زمینه‌ای مانند فشار خون، دیابت، چربی خون، روماتیسم و... اگر کنترل شده باشد منعی جهت عمل جراحی نیست.
این فیزیوتراپیست توضیح داد: تزریقات داخل مفصلی به علت غلظت بالای دارو در محل تزریق که مفصل است اثرات ضد درد و ضد التهاب قوی‌تری نسبت به داروهای خوراکی دارد و زمان ماندگاری آن نیز بیشتر است اما باید توجه کردکه این تزریقات باعث درمان قطعی بیماری نمیشود و آرتروز یا ساییدگی را از بین نمی‌برد بلکه با کاهش درد و التهاب بیمار را قادر به عملکرد مناسب می‌کند تا بتواند فعالیت‌های روزانه خود را انجام بدهد.
وی افزود: با تمام شدن اثر داروی تزریق شده به مفصل مجدد بیمار علائم قبل را خواهد داشت و ممکن است مجدد نیاز به تزریق داشته باشد. بنابراین درمانی موقت است که برای بیمارانی که شرایط عمل جراحی را ندارند توصیه میشود و خود دارای عوارضی مانند احتمال عفونت مفصل، تخریب بیشتر مفصل، واکنش به داروهای تزریقی و... می‌باشد.
مرزبان هشدار داد: استفاده خودسرانه از تزریقات داخل مفصلی خطرناک است و توصیه می‌گردد حتما در صورت تجویز پزشک متخصص و داشتن شرایط آن اقدام پذیرد.
این فیزیوتراپیست با بیان این نکته که " اوزون تراپی زانو هم از جمله درمان‌های مناسب برای آرتروز زانو می‌باشد "، تصریح کرد: اوزون در مفصل سه کار مهم انجام می‌دهد که عبارتند از اینکه اول با خاصیت ضد التهابی قوی باعث از بین رفتن التهاب مفصل خواهد شد و اهمیت موضوع در این است که در پروسه بیماری آرتروز، مفصل پر از مواد التهابی میشود،این التهاب به نوبه خود باعث بدتر شدن سیر بیماری خواهد شد.
مرزبان متذکر شد استفاده از وسایل کمکی مانند انواع عصا و انواع
زانو بندها می‌تواند بیمار مبتلا به آرتروز را در راه رفتن کمک کرده و فشار بر روی مفصل زانو را کم کند، عملکرد بیمار را بهبود بخشیده و درد را کم کند. بستن زانو به وسیله پارچه و وسایل غیر استاندارد توصیه نمیشود زیرا باعث فشار نامتناسب به مفصل شده و ممکن است حتی باعث بدتر شدن درد شود.
این فیزیوتراپیست مطرح کرد: باید توجه داشت که تمام دردهای زانو علتش آرتروز یا ساییدگی نیست و می‌تواند طیف وسیعی از بیماری‌ها باعث به وجود آمدن زانو درد بشوند. پارگی مینیسک ها، پارگی رباط‌های صلیبی، کندگی قسمتی از غضروف و حتی تومورها می‌توانند همگی علائم درد زانو و مشابه آرتروز داشته باشند وحتی گاهی منشاء درد ممکن است خود زانو نباشد و دردهای ارجاعی از ستون فقرات منشاء آن باشند لذا با مراجعه به پزشک باید بررسی انجام گرفته و علل دیگر رد شوند.
نظرشما
آخرین اخبار