آلودگی هوا چندین سال است که هم‌زمان با فصل زمستان تشدید می‌شود و آسمان بسیاری از شهرهای کشور ازجمله تهران، اصفهان و اراک را غبارآلود و خاکستری می‌کند
شفاآنلاین>سلامت> آلودگی هوا چندین سال است که هم‌زمان با فصل زمستان تشدید می‌شود و آسمان بسیاری از شهرهای کشور ازجمله تهران، اصفهان و اراک را غبارآلود و خاکستری می‌کند؛ این درحالی است که طی سال‌های اخیر قانون هوای پاک برای حل این معضل تصویب شده؛ اما نه‌تنها برخی دستگاه‌های متولی به آن عمل نکرده‌اند، بلکه با اقدامات خود باعث تشدید آلودگی هوا نیز شده‌اند. آلودگی هوا درحالی بغرنج شده است که سال۹۶ قانون هوای پاک با در نظر گرفتن ۲۰دستگاه متولی تصویب شد؛ اما با گذشت سه‌سال هنوز برخی از آیین‌نامه‌های اجرایی آن مورد بی‌توجهی قرار گرفته یا به مرحله اجرا نرسیده است.
مجتبی خالدی، در تشریح مراجعات هموطنان به اورژانس بیمارستان‌ها طی روزهای 28 آذر تا 3 دی‌ماه و هم‌زمان با افزایش آلاینده‌های هوا گفت: به‌دلیل بروز آلودگی هوا و افزایش ذرات معلق هوا در شهرهای استان اصفهان، البرز، تهران، مرکزی، قزوین، قم، آذربایجان‌شرقی و غربی، خوزستان و یزد، ۱۳هزار و ۹۳۱نفر به اورژانس پیش‌بیمارستانی سراسر کشور مراجعه کردند که از این تعداد، هشت‌هزار و ۵۴۷ نفر بیماران قلبی و پنج‌هزار و ۳۸۴نفر بیماران تنفسی بوده‌اند.
مازوت‌سوزی؛ از انکار تا پذیرش و تکذیب
معضل آلودگی هوا و ابهامات درباره مصرف سوخت مازوت در نیروگاه‌ها از اواسط آذرماه توسط برخی نهادها مطرح شد و ۳۰آذرماه بود که دو تن از اعضای شورای شهر انگشت اتهام را به‌سمت سازمان حفاظت محیطزیست گرفتند و نسبت به احتمال مصرف مازوت در برخی نیروگاه‌های استان تهران تذکر دادند.
زهرا نژادبهرام، عضو هیئت رئیسه شورای شهر تهران، در جلسه شورای شهر تهران ضمن اشاره به صحبت‌های عیسی کلانتری، رئیس سازمان حفاظت محیطزیست، درباره تأثیر تحریم‌های بین‌المللی بر سوزاندن سوخت مازوت در نیروگاه‌ها، یکی از دلایل آلودگی هوای تهران را استفاده از این سوخت در صنایع و نیروگاه‌ها ذکر و تأکید کرده بود با چه تدبیری به جای ساخت و ایجاد انبارهای جدید برای نگهداری مازوت، از ریه‌های شهروندان بهعنوان انبار مازوت استفاده می‌شود؟
این اظهارات درحالی مطرح شد که اداره کل محیطزیست استان تهران بهعنوان دستگاه ناظر این موضوع را تأیید نکرد. محمد رستگاری، معاون نظارت و پایش اداره کل محیطزیست استان تهران، گفت: تاکنون هیچ یک از واحدهای صنعتی و نیروگاه‌هایی که روی آلودگی شهر تهران تأثیر می‌گذارند، سوخت مازوت مصرف نکرده‌اند. علاوه‌بر محیطزیست، شرکت ملی گاز ایران تأکید کرد که هنوز از مازوت در اطراف تهران، اصفهان و کلان‌شهرهای دیگر استفاده نمی‌شود و نمی‌توان آلودگی هوا طی روزهای اخیر را به این مسأله ارتباط داد.
درحالی محیطزیست تهران و شرکت ملی گاز با قاطعیت مصرف مازوت در پایتخت را رد کردند که براساس اطلاعات شرکت کنترل کیفیت هوای تهران، طی چندماه اخیر، به‌ویژه طی آذرماه غلظت آلاینده دی‌اکسید گوگرد در برخی از ایستگاه‌های شهر تهران افزایش قابل‌توجهی یافته و حتی در برخی موارد بسیار بالاتر از حد مجاز قرار گرفته است. با تداوم آلودگی هوا در کلان‌شهرهای مختلف ازجمله تهران، سازمان محیطزیست سرانجام مازوت‌سوزی را در برخی نیروگاه‌ها تأیید کرد و مسعود تجریشی، معاون محیطزیست انسانی سازمان حفاظت محیطزیست، از تذکر به وزارت نیرو درباره مازوت‌سوزی خبر داد و گفت: متأسفانه براساس آخرین آمار از روزهای ابتدایی هفته گذشته تعدادی از نیروگاه‌ها در تهران به‌سمت مازوت‌سوزی رفته‌اند و ما به دادستانی نامه زده و خواسته‌ایم که به‌سرعت جلوی این اقدام گرفته شود.
ابهام در مصرف سوخت مازوت
ماجرای مصرف سوخت مازوت توسط نیروگاه‌هایی شهرهایی مانند تهران و اصفهان هنوز محل ابهام و بحث است؛ درحالی‌که مصرف این سوخت خطرناک و سمی در نیروگاه‌های شهرهای اراک، قزوین، اهواز و مشهد توسط داریوش گل‌علی‌زاده، معاون مرکز ملی هوا و تغییر اقلیم سازمان حفاظت محیطزیست، صراحتاً تأیید شده است. حالا عیسی کلانتری، رئیس سازمان حفاظت محیطزیست، می‌گوید: خانواده‌ها باید گاز کم‌تری مصرف کنند؛ چراکه برخی نیروگاه‌ها با کمبود سوخت مواجه هستند؛ از این‌رو مردم یا باید نبود برق را بپذیرند یا استفاده از سوخت مازوت اجتناب‌ناپذیر خواهد بود.
کیفیت سوخت استاندارد است؟
فرشید باباخانی، معاون فنی شرکت کنترل کیفیت هوای تهران، نیز درباره ارتباط افزایش غلظت آلاینده دی‌اکسید گوگرد در تهران با آلودگی هوا طی روزهای اخیر گفت: استفاده از سوخت‌های غیراستاندارد در صنایع، علاوه‌بر افزایش غلظت آلاینده دی‌اکسید گوگرد بر افزایش غلظت ذرات معلق کم‌تر از 5/2میکرون نیز اثرگذار است؛ بنابراین سوخت غیراستاندارد علاوه‌بر گوگرد سبب تولید آلاینده‌های دیگری ازجمله ذرات معلق کم‌تر از 5/2میکرون نیز می‌شود؛ اما درپی این اظهارنظرها شرکت پخش فرآورده‌های نفتی اعلام کرد روزانه بیش از ۲۴۰میلیون لیتر انواع فرآورده‌های نفتی توزیعی درسراسر کشور با استانداردهای دقیق و تحت نظارت سازمان‌های ذی‌صلاح و آزمایشگاه‌های مرجع در پالایشگاه‌های داخلی تولید و توسط این شرکت توزیع می‌شود و هر ساله شاهد ارتقای استاندارد فرآورده‌های توزیعی ازجمله گازوئیل در کشور هستیم.
ادعای شرکت فرآورده‌های نفتی درباره استاندارد بودن کیفیت سوخت توزیع شده در سراسر کشور، درحالی مطرح می‌شود که سمیه رفیعی، رئیس فراکسیون محیطزیست مجلس، درپی بازدید از یک نیروگاه مازوت‌سوز در اطراف تهران در ۱۴دی‌ماه اعلام کرد که سوخت گازوئیل نیروگاه فوق غیراستاندارد بود و ۱۲۰برابر از حد مجاز آلایندگی بیش‌تری تولید می‌کرد.
بودجه و برنامه نصب فیلتر جاذب دوده برای اتوبوس‌ها چه شد؟
هر چند که موضوع مصرف مازوت و نقش آن در آلودگی هوا این روزها برجسته شده؛ اما نباید از این نکته غافل شد که آلاینده شاخص هوا در روزهای سرد سال ذرات معلق کم‌تر از 5/2میکرون است و براساس آخرین سیاهه انتشار شهر تهران، سهم منابع متحرک مانند تاکسی‌ها، خودروهای شخصی، اتوبوس‌ها و... در تولید ذرات معلق ۶۰درصد است که در این بین خودروهای دیزلی پررنگ‌ترین نقش را دارند؛ اما شورای شهر تهران که حالا انگشت اتهام در زمینه آلودگی هوا را به‌سمت سازمان حفاظت محیطزیست گرفته است، طی سال۹۷ به خرید فیلتر دوده از محل اوراق مشارکت رأی نداد و موضوع خرید فیلتر جاذب دوده از ردیف این اعتبار حذف شد.
عدم‌نصب فیلتر جاذب دوده روی اتوبوس‌ها بهعنوان منابع آلاینده متحرک باعث می‌شود که خروجی خودروهای دیزل بدون هیچ پالایشی وارد حلق مردم شود؛ علاوه‌بر این معاون محیطزیست انسانی سازمان محیطزیست نیز اظهار کرده بود که شورای شهر تهران نه تنها بودجه فیلتر دوده را حذف کرد، بلکه از اختصاص تسهیلات و اعتبار برای نوسازی اتوبوس‌ها هم خودداری کرد. متأسفانه درحال‌حاضر هیچ گزینه‌ای برای اجرای مصوبات و قانون هوای پاک در تهران وجود ندارد که مطمئن باشیم این تحرکات در کاهش آلودگی هوای تهران اثرگذار خواهد بود، چون شورای شهر تهران هیچ برنامه‌ای برای این امر ارائه نداده و شهرداری تهران هم هیچ بودجه‌ای اختصاص نداده است.
با وجود این اعضای شورای شهر تهران، همچنان همه مسئولیت کاهش آلودگی هوا را متوجه دستگاه‌های دیگر می‌دادند. محسن هاشمی، رئیس شورای شهر تهران، ۱۴دی‌ماه با اشاره به این‌که متأسفانه داده‌های صحیح به ما نمی‌رسد و اختیارات خوبی در این زمینه برای شورای شهر در نظر گرفته نشده است، عنوان کرد: فعلاً در حد تذکر و پیگیری می‌توانیم عمل کنیم و از مسئولان می‌خواهیم به وظایف خود عمل کنند.
همچنین علی اعطا، سخنگوی شورای شهر، در توییتر خود به نقش موتورسیکلت‌ها در انتشار آلاینده‌ها اشاره کرد و گفت: میزان انتشار آلاینده هر موتورسیکلت بیش از ۱۸برابر یک خودروی سبک است و مسأله نوسازی ناوگان اتوبوسرانی باید از طریق دولت حل شود؛ نه از طریق نصب فیلتر جاذب دوده روی اتوبوس‌های فرسوده که قاعدتاً باید تاکنون از رده خارج می‌شدند.
موتورسیکلت‌های رسوبی به خیابان‌ها بازمی‌گردند
از طرفی دیگر ماه گذشته پلیس راهنمایی و رانندگی ناجا از ترخیص ۶۲هزار دستگاه موتورسیکلت در اجرای طرح تسهیلات ویژه پلیس برای ترخیص موتورسیکلت‌های رسوبی خبر داد. این طرح که از ۱۸ آبان آغاز شد، حالا تا اواخر بهمن تمدید شده است و به گفته جانشین رئیس پلیس راهنمایی و رانندگی ناجا بیش از ۸۰۰هزار موتورسیکلت در پارکینگ‌های سراسر کشور به‌دلایل مختلفی قرار دارند. این تصمیم درحالی اتخاذ شده که براساس اطلاعات سیاهه انتشار شهر تهران، سهم موتورسیکلت‌ها در تولید آلاینده‌های گازی حدود ۲۱درصد و در تولید ذرات معلق ۱۰درصد است. همچنین هر ۱۰موتورسیکلت کاربراتوری در هر کیلومتر به اندازه یک اتوبوس دیزلی قدیمی، ذرات معلق تولید می‌کند.
حذف سهم محیطزیست از عوارض آلایندگی
این دسته تصمیمات و تدابیر که تأثیر مستقیمی در افزایش آلودگی هوا دارند، همه در حالی اتخاذ می‌شود که مجلس شورای اسلامی نیز در ابتدای مهرماه تصمیم به حذف سهم محیطزیست از عوارض آلایندگی گرفت. این تصمیم مجلس شورای اسلامی اعتراض شدید عیسی کلانتری، رئیس سازمان حفاظت محیطزیست، را به‌دنبال داشت. او اظهار کرده بود: کسری بودجه دستگاه‌ها نباید از کیسه محیطزیست جبران شود. همچنین بخشی از این عوارض آلایندگی قرار بود برای رفع آلایندگی صنایع هزینه شود و چنین تصمیمی نشانگر هدف‌گذاری مجلس برای مخالفت با محیطزیست است.پریناز نقاشیان/ روزنامه سبزینه
نظرشما
آخرین اخبار