شفاآنلاین>سلامت>شاید در خانواده و فامیل شما کسانی بوده‌اند که کلیه هایشان از کار افتاده و به همین دلیل مجبورند دیالیز بکنند. امروزه یکی از عمده نگرانی‌های افراد این است که از سلامتی کلیه و احتمال کشیده شدن کارشان به دیالیز شدیداً نگران هستند.
به گزارش شفاآنلاین: به‌همین دلیل در این مطلب قصد داریم شما را با علائم این بیماری آشنا کنیم تا بتوانیم از این بیماری پیشگیری و یا در مراحل اولیه به درمان آن بپردازیم.
نقش طبیعی کلیه در بدن ما چیست؟
هر فردی ۲ تا کلیه دارد که در پشت و پهلو و زیر دنده‌ها قرار دارند و نقش عمده آنها تمیز کردن و دیالیز کردن خون از مواد زاید که بدن نیازی به آنها ندارد می‌باشد و اگر این مواد به صورت ترشح ادرار از بدن خارج نشوند باعث به خطر افتادن سلامتی کلی بدن می‌گردند و علائمی را ایجاد می‌کنند که در ادامه به آنها می‌پردازیم.
دومین نقش کلیه تنظیم املاح بدن از جمله سدیم و پتاسیم می‌باشد. در صورت به هم خوردن این تنظیم و بالا رفتن k ممکن است بلافاصله قلب ما از کار بیافتد.
نارسا شدن و یا کم کاری کلیه‌ها یعنی چه؟
اگر به علتی کلیه‌های ما کم کار شوند قادر به تصفیه و یا دیالیز طبیعی خون ما نشوند باعث تجمع مواد سمی در خون و به هم خوردن تنظیم املاح بدن ما می‌شوند. در حالت طبیعی در داخل کلیه میلیون‌ها واحد سلول‌های تصفیه کننده خون به نام نفرون قرار دارند که در نارسائی کلیه نفرون‌ها خون را تصفیه نمی‌کنند.
دو نوع نارسائی کلیه و یا کم کاری کلیه داریم:
۱. نوع نارسائی کلیه حاد
در این نوع، کلیه‌ها به صورت ناگهانی کار نمی‌کنند.
۲. نوع نارسایی کلیه مزمن
در این نوع نارسایی، تدریجاً به علت بیماری زمینه‌ای موجود و عدم کنترل آنها توسط فرد همه اعضای بدن دچار مشکل تدریجی می‌شوند از جمله کلیه ها. در رأس این بیماری‌ها می‌توان به دیابت کنترل نشده، فشار خون کنترل نشده و برگشت ادراری از مثانه به کلیه‌ها در اطفال اشاره کرد.
اصلی‌ترین نشانه‌های از کار افتادن کلیه‌ها
اختلال در عملکرد کلیه‌ها عوارض زیادی در بدن ایجاد می‌کند که مهم‌ترین آنها عبارتند از:
خستگی
بیمار احساس خستگی می‌کند، انرژی کمتری دارد یا در تمرکز دچار مشکل است. کاهش شدید عملکرد کلیه می‌تواند منجر به تجمع سموم و ناخالصی‌ها در خون شود. این مسئله می‌تواند باعث احساس خستگی و ضعف در افراد شود و تمرکز را دشوار کند. یکی دیگر از عوارض ثانویه بیماری کلیه، کم خونی است که می‌تواند باعث ضعف و خستگی شود.
اختلال در خواب
بیمار در خوابیدن مشکل دارد. وقتی کلیه‌ها به درستی کار نکنند، سموم به جای خروج از بدن از طریق ادرار، در خون مانده و در بدن رسوب می‌کند. این امر می‌تواند خوابیدن را دشوار کند. هم‌چنین بین چاقی و بیماری مزمن کلیه ارتباط وجود دارد و آپنه خواب در کسانی که بیماری مزمن کلیه دارند در مقایسه با افراد دیگر بیشتر است.
خشکی و خارش پوست
بیماران مبتلا به نارسایی کلیه اغلب پوستی خشک و خارش‌دار دارند. کلیه‌های سالم کار‌های مهم بسیاری را در بدن انجام می‌دهند: آنها مواد زائد و مایعات اضافی را از بدن پاک می‌کنند، به ساخت گلبول‌های قرمز خون کمک می‌کنند، باعث استحکام استخوان‌ها می‌شوند و در حفظ تعادل مواد معدنی در بدن نقش دارند. خشکی و خارش پوست می‌تواند نشانه‌ای از بیماری‌های مرتبط با اختلال در مواد معدنی بدن و یا مشکلات مشابه باشد که اغلب همراه با بیماری پیشرفته کلیه ایجاد می‌شوند. این حالت زمانی رخ می‌دهد که کلیه‌ها دیگر قادر به حفظ تعادل مناسب مواد معدنی و مواد مغذی در خون بیمار نباشند.
تکرر ادرار
بیمار مرتبا نیاز به دفع ادرار دارد. احساس نیاز به دفع مکرر ادرار به خصوص در شب، می‌تواند نشانه‌ای از بیماری کلیه باشد. البته نباید این مسئله را با تکرر ادرار ناشی از عفونت کلیه و مجاری ادراری و یا بزرگ شدن غده پروستات در مردان اشتباه گرفت.
دفع خون از طریق ادرار
وجود خون در ادرار یکی از نشانه‌های اختلال در عملکرد کلیه‌هاست. کلیه‌های سالم به طور معمول از خروج سلول‌های خونی بدن از راه ادرار جلوگیری می‌کنند، اما وقتی فیلتر‌های کلیه آسیب ببینند، این سلول‌های خونی می‌توانند به داخل ادرار نشت کنند. وجود خون در ادرار علاوه بر نشان دادن نارسایی کلیه، می‌تواند نشان دهنده تومور، سنگ کلیه یا عفونت کلیه هم باشد.
ادرار کف آلود
وجود حباب بیش از حد در ادرار نشان دهنده پروتئین در آن است. دفع پروتئین از طریق ادرار یکی از متداول‌ترین نشانه‌های اختلال در عملکرد صحیح کلیه‌هاست. این کف ممکن است شبیه کفی باشد که هنگام مخلوط کردن تخم مرغ مشاهده می‌کنید، زیرا پروتئین موجود در ادرار انسان، از جنس آلبومین بوده که همان پروتئین سفیده تخم مرغ است.
پف اطراف چشم
مشکلات کلیوی در برخی از افراد باعث ایجاد پف در اطراف چشم می‌شوند. گفتیم که وجود پروتئین در ادرار علامت اولیه آسیب دیدگی فیلتر‌های کلیه است و باعث می‌شود پروتئین به ادرار نشت کند. پف کردگی اطراف چشم می‌تواند به این دلیل باشد که کلیه‌ها به جای نگه داشتن پروتئین در بدن، مقدار زیادی از آن را توسط ادرار از بدن خارج می‌کنند.
تورم پاها
وجود تورم در پاها، به ویژه در ناحیه مچ پا یکی از نشانه‌های مشکلات کلیوی است. کاهش عملکرد کلیه می‌تواند منجر به احتباس سدیم شود و این امر باعث تورم پاها شود. تورم در اندام تحتانی علاوه بر اختلالات کلیوی، می‌تواند نشانه‌ای از بیماری قلبی، کبدی و مشکلات مزمن ورید پا باشد.
کاهش اشتها
از دست دادن اشتها ممکن است نشانه مشکلات مختلفی در بدن باشد؛ اما یکی از عوامل ایجاد کننده آن، تجمع سموم در بدن، ناشی از عملکرد ضعیف کلیه‌هاست.
گرفتگی ماهیچه‌ها
گرفتگی عضلات یکی از علائم شایع در مشکلات کلیوی است. عدم تعادل الکترولیت می‌تواند ممکن است باعث اختلال در عملکرد کلیه‌ها شود. به عنوان مثال، سطح پایین کلسیم و فسفر کنترل نشده ممکن است در گرفتگی عضلات نقش داشته باشد.
علاوه بر علائمی که ذکر کردیم علائم دیگری نیز وجود دارند که مشاهده آنها، حاکی از مشکلات کلیه است. این نشانه‌ها عبارتند از:
- حالت تهوع
- استفراغ
- کاهش میل جنسی
- کم خونی (کاهش گلبول‌های قرمز)
- افزایش ناگهانی سطح پتاسیم (هایپرکالمی)
- تورم معمولاً در ساق پا، پا یا مچ پا
- سردرد
- احساس بیماری در ناحیه شکم، از دست دادن حس چشایی، عدم احساس گرسنگی، یا کاهش وزن
- ادرار کم می‌شود یا اصلاً ادرار تولید نمی‌شود
- بروز درد، خشکی یا تجمع مایعات در مفاصل
- احساس گیجی، مشکل تمرکز، یا مشکلاتی در حافظه
