شفاآنلاین>اجتماعی>مفهوم توسعه پايدار از ضرورت حضور موثر الزامات زيست محيطي در فرايند توسعه اقتصادي و اجتماعي الهام گرفته است. استقرار محيط زيست سالم نيز به معناي برخورداري انسان‌ها از محيط زيستي پاک است که در آن به رشد و تعالي برسند. از آنجايي که وجود محيط زيست سالم و پاک، هسته توسعه پايدار را تشکيل مي‌دهد، توسعه اقتصادي و اجتماعي در صورتي محقق مي‌شود که شرايط محيط زيستي لازم براي ادامه حيات نسل حاضر و نسل‌هاي آينده با چالش روبه‌رو نگردد. دراين ميان گاهي فرايند پياده‌سازي مولفه‌هاي توسعه پايدار در روستاها در تضاد با الگوهاي توليد، توزيع و مصرف سازگار با طبيعت قرار مي‌گيرد. گسيختگي رابطه انسان با طبيعت، درنتيجه گسترش تکنولوژي‌ها، گاهي باعث به برهم خوردن تعادل محيط و نابودي جلوه‌هاي مختلف محيط زيستي مي‌گردد. بنابراين دوستداران محيط زيست، جهت تعادل بخشي به رابطه انسان و محيط طبيعي او و آشتي بين انسان مدرن و طبيعت، هماهنگي و هم سويي انسان با طبيعت، و پايان دادن به بحران‌هاي قرن حاضر بديل‌هاي مختلفي از جمله توسعه( اکوويليج ها Eco-Village) يا روستاهاي اکولوژيک را مطرح کردند و حتي آن را جنبش اجتماعي و معني‌دار در قرن بيستم قلمداد نمودند. چراکه الگويي از سكونتگاه‌هاي زيستي كه از پايداري لازم در توسعه برخوردار باشد و در کليه ابعاد اقتصادي، اجتماعي، فرهنگي و زيست محيطي به شيوه‌اي مطلوب در تعامل و تبادل بهينه باشند، بيش از پيش احساس مي‌گرديد. از مهم ترين ويژگي‌هاي روستاهاي اکولوژيک توجه به ابعاد توسعه پايدار و مخصوصا بعد اکولوژيک آن است. در واقع الگوي بوم روستا شاخص‌ها و معيارهاي مختلفي از جمله، بهبود كارايي انرژي، تعديل آلودگي‌هاي محيطي، كاهش ضايعات و بازيافت آن، كاهش مصرف آب، حفاظت از فضاي سبز، جلوگيري از پراكندگي نامنظم روستايي، امنيت و مشاركت روستاييان در فرايند توسعه با رويکرد اقتصاد سبز را در برمي‌گيرد. مفهوم نوظهور بوم روستا يا روستاي اکولوژيک مي‌تواند الگويي براي پايداري سيستم‌هاي روستايي در ايران باشد و با سياستگذاري و حمايت مناسب قادر است در عين بهبود محيط زيست روستايي، در تعامل با توسعه اقتصادي و اجتماعي بوم گرا، کيفيت زندگي را در سکونتگاه هاي روستايي ارتقا بخشد و پيشرفت و آباداني همه جانبه را در فضاهاي روستايي داراي پتانسيل تقويت نمايد. به نظر مي‌رسد اين مقوله، مستلزم ارائه برنامه و طرحي مشخص و مدون بر اساس الگوي قابل قبول و منطعف بوم روستا براي نمونه در برنامه پنج ساله هفتم توسعه کشور است كه بصورت جامع و مانع همه ابعاد الگوي بوم روستا را مدنظر قرار دهد و با تامين مالي و حمايت نهادي زمينه استقرار و بالندگي آن را با رويکرد مشارکتي فراهم نمايد تا امكان شكل‌گيري و تکثير بوم روستاها در مناطق مستعد كشور و کنشگري در شبکه جهاني زيست‌بوم‌هاي پايدار روستايي فراهم شود.
عادل سلیمانی دکتری جغرافیا و برنامه‌ریزی روستایی
آرمان ملی
