کارشناسان مدیریت مصرف خون و نظارت بیمارستانی ما از بیمارستان‌ها بازرسی داشتند و اعمال سزارین نسبت به روزهای عادی افزایش پیدا کرده بود، اما مصرف و رزرو خون هیچ تغییری پیدا نکرده بود.
شفاآنلاین>سلامت>آمارهای رسمی از بهبود وضعیت ذخایر خونی و همچنین افزایش آمار اهدای پلاسمای خون از سوی بهبودیافتگان کرونا حکایت داردبه گزارش شفاآنلاین:در شرایطی که اهدای خون در دوران کرونا به شدت افت کرده است، مردم در روزهای گذشته با اقدامی جهادی و با اهدای خون به شکل گسترده موفق شدند کمبود ذخایر خونی در بیمارستان‌های کشور را تا حدی جبران کنند. حالا خبرهای تازه حاکی از آن است که آمار اهدای پلاسمای خون در بین بیماران بهبود یافته از کرونا نیز بهتر شده است.
محمد رضا مهدی زاده، مدیرکل انتقال خون استان تهران هم یادآور می‌شود: «اکنون ذخایر خونی در استان تهران خوب است و و از بحران خارج شدیم، اما امیدوارم مردم در روزهای سرد زمستان نیز مراجعه کرده و خون اهدا کنند تا با توجه به آلودگی هوا و شیوع کرونا، مشکلی نداشته باشیم. همچنین چند روز است که وضعیت اهدای پلاسمای خون از سوی بهبود یافتگان کرونا بهتر شده و امیدوارم این روند اهدای پلاسما ادامه پیدا کند تا در این روزها که تعداد بستری کرونا افزایش پیدا کرده است، روند افزایشی اهدای پلاسما ادامه پیدا کند.»
او درباره وضعیت مصرف خون و رزرو آن در روز گذشته با توجه به افزایش میزان سزارین نیز یادآور می‌شود: «کارشناسان مدیریت مصرف خون و نظارت بیمارستانی ما از بیمارستان‌ها بازرسی داشتند و اعمال سزارین نسبت به روزهای عادی افزایش پیدا کرده بود، اما مصرف و رزرو خون هیچ تغییری پیدا نکرده بود.»
مدیرکل انتقال خون استان تهران ادامه می‌دهد: «برای ما مهم مصرف و رزرو خون بود، اما خوشبختانه رزرو و مصرف خون در روز گذشته افزایشی پیدا نکرد و تغییری نسبت به روزهای عادی در مصرف و رزرو خون نداشتیم. مصرف خون در سزارین افزایش پیدا نمی‌کند و اگر رزرو خون انجام می‌دهند، برای این است که اگر خدای نکرده عوارضی ایجاد شد، مورد استفاده قرار گیرد.»
او در خصوص اینکه اکنون وضعیت اهدای خون در استان تهران چگونه است، یادآور می‌شود: «اکنون روزانه تقریبا به طور متوسط بین 1200 تا 1300 واحد خون اهدایی در استان تهران داریم و خوشبختانه آمار خوبی است. امیدوارم این تعداد مراجعه تداوم داشته باشد، چراکه کرونا با بحران‌های دیگر متفاوت است. مثلا سیل یا زلزله حداکثر یک هفته تمام می‌شود، اما کرونا بحرانی است که قطعا تا پایان سال و حتی شاید سال آینده ادامه داشته باشد. مردم می‌توانند به صورت مستمر برای اهدای خون مراجعه کنند و این روند خوب ادامه پیدا کند. خوشبختانه ذخایر خونی خوبی با این آمار مراجعه می‌توانیم ایجاد کنیم و به درخواست بیمارستان‌ها پاسخ دهیم.»
مهدی زاده خاطرنشان می‌کند: «اکنون ما به بیش از 90 درصد درخواست بیمارستان‌ها پاسخ می‌دهیم و آن 10 درصد که پاسخ نمی‌دهیم، حالتی است که آن درخواست حالت بهینه‌ای نبوده، در حالی که امکان پاسخ‌دهی 100 درصدی هم وجود دارد. اکنون ذخایر خونی در استان تهران خوب است و ما خوشبختانه از بحران خارج شدیم، اما امیدوارم مردم در روزهای سرد زمستان مراجعه کرده و خون اهدا کنند تا با توجه به اینکه آلودگی هوا هم به کرونا اضافه شده است، مشکلی نداشته باشیم.»
او یادآور می‌شود: «مراکز اهدای خون در طول ماه‌های شیوع کووید۱۹ با رعایت پروتکل‌های بهداشتی در بالاترین سطح، محل‌هایی مطمئن و سلامت برای مراجعه داوطلبان وفادار اهدای خون بوده اند. همدلی و همراهی مردم، گره‌گشای سختی‌ها در همه موقعیت‌های زمانی بوده است. انتظار داریم مردم عزیزمان، در لحظه‌های خروج از خانه به لحاظ انجام کارهای ضروری، اهدای خون برای نجات جان بیماران را نیز یک ضرورت حیاتی بدانند تا با مشارکت بیشتر و وفادارانه اهداکنندگان خون، این روزهای سخت را با لبخند امید و نجات بیماران پشت سر بگذاریم.»
همچنین مهدی زاده خاطرنشان می‌کند: «نیاز روزانه مراکز درمانی استان تهران به فرآورده‌های خونی، حدود ۱۲۰۰ تا ۱۵۰۰ واحد خون است که برای تامین آن، نیاز به مشارکت بیشتر و جدی‌تر مردم در مراکز اهدای خون است.»
از سوی دیگر، پیمان عشقی، مدیرعامل سازمان انتقال خون هم از بهبودیافتگان کرونا درخواست دارد که به شکرانه سلامتی خود اقدام به اهدای پلاسمای خون خود کنند. او تصریح می‌کند: «از مردم می‌خواهیم اهدای خون را فراموش نکنند، چرا که پایگاه‌های اهدای خون استاندارد و کاملا تحت نظارت و کنترل است و جای هیچ نگرانی برای اهدای خون وجود ندارد. بهبودیافتگان از کرونا باید اهدای پلاسما را مورد توجه قرار دهند. با توجه به اینکه پادزهر ضد کرونا در این افراد روز به روز کمتر می‌شود، این افراد باید این فرصت را از دست ندهند.»
او خاطرنشان می‌کند: «میانگین سنی اهداکنندگان پلاسمای بهبود یافته از کرونا از ۳۵ تا ۴۵ سال بوده است. از طرفی مراجعه بانوان برای اهدای پلاسما بیشتر از مراجعه برای اهدای خون بوده است. البته از پلاسمای خانم‌هایی که سابقه زایمان دارند نمی‌توانیم به طور مستقیم و خام برای درمان کووید۱۹ استفاده کنیم. پلاسمای اهدا شده توسط خانم‌هایی که سابقه بارداری دارند نگهداری می‌شود و اگر تهیه دارو از پلاسما مقدور شد، از آن پلاسما برای تهیه داروی کرونا استفاده می‌شود که تمام این نکات پیش از پلاسماگیری برایشان تشریح می‌شود.»
کسی با اهدای خون، کرونا نمی‌گیرد
کارشناسان نظام سلامت بارها اعلام کرده‌اند که اهدای خون به شیوع کرونا منجر نخواهد شد و بیشترین پروتکل‌های بهداشتی در مراکز اهدای خون رعایت می‌شود.
بشیر حاجی بیگی، سخنگوی سازمان انتقال خون ایران هم تاکید می‌کند: «کرونا ربطی به اهدای خون و انتقال خون ندارد، چون کرونا یک بیماری تنفسی است و تمامی پروتکل‌های بهداشتی در مراکز اهدای خون رعایت می‌شود. همچنین با اهدای پلاسما، سیستم ایمنی پایین نخواهد آمد، به این دلیل که آنتی‌بادی به صورت مداوم در بدن ساخته می‌شود.»
او یادآور می‌شود: «متاسفانه در کشور ما از ابتدای شروع طرح جمع‌آوری پلاسمای بهبودیافتگان تنها ۲ درصد مردم جهت اهدای پلاسما مراجعه کرده‌اند که آمار بسیار پایینی است. بهبود یافتگان باید ۲۸ روز بعد از بهبودی جهت شکرانه سلامت به مراکز انتقال خون برای اهدای پلاسما مراجعه کنند و عزیزانی که دارای گروه خونی+A و +AB هستند اقبال بیشتری به اهدای پلاسما داشته باشند، اما در حال حاضر به تمامی گروه‌های خونی نیاز داریم که می‌توانند در تهران به خیابان وصال شیرازی، اداره کل انتقال خون استان تهران مراجعه کنند و توجه داشته باشند که بهترین وقت برای اهدای پلاسما در سه ماه اول پس از بهبودی است.»
حاجی بیگی، ضمن تقدیر از داوطلبان اهدای خون که در سخت‌ترین روزهای بحران کرونا و در آستانه اعمال دور جدیدی از محدودیت‌ها در مراکز اهدای خون کل کشور حضور یافته اند، خاطرنشان می‌کند: «شیوع کرونا که ماه‌ها است کشور را درگیر و موجب کاستن از مراجعه داوطلبان اهدای خون به مراکز شده است، شباهتی به بحران‌های مقطعی مثل زلزله، سیل و یا آتش سوزی‌های وسیع ندارد. بنابراین از داوطلبان نوع دوست اهدای خون خواستاریم که به صورت مستمر و دست کم تا پایان فروکش این موج از شیوع کرونا با سازمان انتقال خون همراه باشند.»
او تاکید می‌کند: «هر اهداکننده خون پس از اهدا دست کم تا سه ماه بعد امکان اهدای خون نخواهد داشت و این موجب می‌شود که در ماه‌های بعد که پیش بینی می‌شود روزهای سخت‌تری از نظر شیوع کرونا نیز باشد با مشکل کمبود اهداکننده خون مواجه شویم. فرآورده‌های خون اهدایی مانند پلاکت تنها سه روز قابلیت نگهداری در کیسه‌های خون را دارد. بنابراین اهداکنندگان خون ضروری است همواره متناسب با میزان مصرف روزانه بیمارستان‌ها با سازمان انتقال خون ایران همراه باشند.»
همچنین ذوالفقار تقوی، مدیرکل انتقال خون استان مازندران هم تاکید می‌کند: «بیشترین رعایت پروتکل‌های بهداشتی را در زمینه اهدای خون در دستور کار داریم، چه در زمینه الزامات شخصی و چه دستگاه‌هایی که فعالیت می‌کنند و این اطمینان را به اهداکنندگان می‌دهیم که نه تنها کرونا، بلکه هیج بیماری واگیری به اهداکنندگان منتقل نمی‌شود.»
این مقام مسئول با بیان اینکه به دلیل اوج‌گیری کرونا تعداد مراجعه کنندگان کاهش پیدا کرده که امیدواریم مردم بیشتر به پایگاه‌های انتقال خون مراجعه کنند، اظهار می‌کند: «مردم باید بدانند نیازهای بیمارستانی در حوزه خون و فرآورده‌های آن بسیار بیشتر شده است. مردم فکر نکنند که الان تعداد بیماران کمتر شده، پس نیاز کمتر شده است، بلکه نیازهای بیمارستانی در حوزه انتقال خون حتی نسبت به قبل از کرونا 1.5 تا دو برابر افزایش پیدا کرده است. امیدواریم مردم با حضورشان و اهدای مستمر خون، دردی از آلام بیماران نیازمند را التیام ببخشند.»
او یادآور می‌شود: «برای اینکه مردم در صف انتقال خون معطل نباشند در کنار فعالیت پایگاه‌ها هماهنگی لازم در سایت نوبت‌دهی اندیشیده شده تا مردم معطل نشوند. در عین حال انتظار داریم بانوان نیز حضور فعال‌تری در بحث اهدای خون داشته باشند.»
گریزی بر مشکلات کارکنان انتقال خون در دوران کرونا
فعالان جامعه پزشکی در حوزه انتقال خون با چالش‌های متعددی روبرو هستند که این چالش‌ها در دوران کرونا، تشدید شده است.
فرهود زعفرانی، مدیرکل فناوری اطلاعات، ارتباطات و تحول اداری سازمان انتقال خون کشور نیز به بخشی از چالش‌های کارکنان حوزه انتقال خون در مواجهه با کرونا اشاره می‌کند و می‌گوید: «در نظر بگیرید که همین الان، برخی از همکاران ما با بیماران بهبودیافته کرونا کار می‌کنند. در این شرایط اگر فردی که برای اهدای خون و پلاسما مراجعه می‌کند، ناقل کرونا باشد، سلامت کادر انتقال خون را هم تهدید خواهد کرد. حتی چند مورد هم از این اتفاقات تلخ نیز داشته‌ایم. همین بهبودیافتگان کرونا که از آنها پلاسما گرفته می‌شود، خانواده آنها نیز ممکن است به کرونا مبتلا شده باشند که این موضوع هم کار ما را سخت‌تر می‌کند. از سوی دیگر، کارکنان بخش انتقال خون از برخی تسهیلات وزارت بهداشت که به بیمارستان‌ها تعلق می‌گیرد نیز محروم هستند.»
او تاکید می‌کند: «بودجه سنواتی که در اختیار سازمان انتقال خون قرار می‌گیرد، فقط بخشی از هزینه‌های تامین تجهیزات، ملزومات و فرآیندهای انتقال خون را تامین می‌کند؛ طوری که هم اکنون سازمان انتقال خون با میلیاردها تومان، کسری بودجه مواجه است.»
همچنین زعفرانی با اشاره به وضعیت درآمدی کارکنان بخش انتقال خون، یادآور می‌شود: «برخی از همکاران حوزه انتقال خون، درآمد ثابت دریافت می‌کنند. بخش زیادی از نیروهایمان نیز به شکل قراردادهای خدمت، قراردادهای کارگری و قراردادهای «ضریب کا» در حوزه انتقال خون فعالیت دارند. درآمد آنها متغیر است و حقوق ثابت ندارند. کلا همکاران ما در سازمان انتقال خون، بخصوص پزشکان و متخصصان اگر از سازمان انتقال خون خارج شوند و در طرح‌های وزارت بهداشت مثل پزشک خانواده فعالیت کنند، درآمد بسیار بالاتری دریافت می‌کنند. نباید از خاطر برد که همکاران فعال در حوزه انتقال خون، کارانه هم ندارند، در حالی که اگر مثلا در یک درمانگاه کار می‌کردند، کارانه نیز به آنها تعلق می‌گرفت. به همین دلایل است که معتقدم کارکنان بخش انتقال خون در سراسر کشور، عاشقانه و بدون در اولویت قرار دادن مسائل مالی و رفاهی در این بخش حساس و حیاتی، مشغول به کار هستند.»
کارشناسان تاکید دارند که برای حل مشکلات بیمارستان‌ها در حوزه خون و فرآورده‌های آن باید اهدای خون به شکل مستمر باشد تا در دوران سخت کرونا، مراکز درمانی با کمبود ذخایر خونی مواجه نشوند.
نظرشما
آخرین اخبار