خدمات پزشکی از راه دوردرمسیرتوسعه

شفاآنلاین>سلامت>دمتی توسط فرد مجاز در نرم افزار مجاز و در زمان مجاز انجام گیرد، در شرایط استاندارد، بیمه نسبت به آن متعهد می‌شود.»
 به گزارش شفاآنلاین:از سوی دیگر، قاسم جان بابایی، معاون درمان وزارت بهداشت هم با اشاره به برنامه های اجرا شده برای توسعه خدمات تله‌مدیسین در دوران کرونا، خاطرنشان می‌کند: «با استفاده از خدمات دوراپزشکی، مردم از راه دور ویزیت و مشاوره خواهند شد. همچنین خدمات تشخیصی از جمله ارسال مدارک تصویربرداری نیز از طریق این ظرفیت پشتیبانی می‌شود. بنابراین دسترسی مردم افزایش می‌یابد. این امکان در بیش از ۴۲ نقطه کشور فراهم شده است. امیدواریم بزودی با تلاش و کوشش دانشگاه‌ها و فراهم شدن زیرساخت‌های لازم شاهد برقراری این نوع سرویس‌دهی در نقاط کم‌برخوردار و برخوردار برای ویزیت و مشاوره بیماران باشیم.»
او تاکید می‌کند: «استفاده از این زیر ساخت در شرایط بحرانی اپیدمی کرونا می‌تواند بسیار موثر واقع شود. اولویت کنونی ما خدمات از راه دور به بیماران سرپایی است و دومین بحث ارائه خدمات مشاوره از راه دور برای بیماران بدحال در آی‌سی‌یو است. در گام‌های بعدی این خدمات تسری یافته و شامل بیماران خاص و سایر حوزه‌ها خوهد شد.»
همچنین محمد جهانگیری، معاون فنی و نظارت سازمان نظام پزشکی نیز معتقد است که با وجود ایجاد زیرساخت‌های مناسب برای توسعه تله‌مدیسین، همچنان نیاز است که این زیرساخت‌ها ارتقا یابد. او می‌گوید: «زیرساخت‌های طرح خدمات پزشکی از راه دور در سال‌های گذشته توسط وزارت بهداشت و سازمان نظام پزشکی در کشور فراهم شده است. امروزه با توجه به شیوع بیماری کرونا و محدودیت تردد و کاهش مراجعه به مطب پزشکان، خدمات مراقبت پزشکی از راه دور بیشتر از گذشته مورد توجه مردم و سیاست‌گذاران نظام سلامت قرار گرفته است. خدمات مراقبت‌های پزشکی از راه دور بر اساس پروتکل‌های خاص و قواعد مشخص انجام می‌شود تا مردم اطمینان کاملی از دریافت خدمات مناسب از این طریق داشته باشند.»
جهانگیری با اشاره به اهمیت ایجاد زیرساخت‌های مناسب برای توسعه خدمات تله مدیسین، یادآور می‌شود: «زیرساخت اجرای طرح مراقبت‌های پزشکی از راه دور باید به گونه‌ای فراهم شود تا ناظران بتوانند به خوبی بر نحوه عملکرد پزشکان نظارت کافی داشته باشند تا مشکلات حقوقی و نحوه پرداخت‌ها، دارای قابلیت بررسی از سوی ناظران باشد. نسخه‌نویسی الکترونیکی و پرداخت آن بر اساس شرایط خاص و پروتکل‌ها انجام می‌شود و در این زمینه، بسته‌هایی مانند مشاوره از راه دور نیز طراحی شده است. در این راستا باید تمامی زیرساخت‌های لازم در کشور فراهم شود تا ناظران در زمینه تماس‌های گرفته شده از سوی مردم و تایید مستندات، دسترسی لازم را داشته باشند. مراقبت‌های پزشکی از راه دور بر اساس قانون برنامه ششم توسعه و بودجه سال ۹۹ انجام شده است و این طرح تحت نظر وزارت بهداشت، سازمان نظام پزشکی و دبیرخانه شورای عالی بیمه انجام می‌شود.»
با توجه به اجرای پایلوت خدمات پزشکی از راه دور در هشت دانشگاه علوم پزشکی سراسر کشور، کارشناسان امیدوارند که مسیر توسعه این خدمات، تداوم داشته باشد.
ضرورت توسعه بیشتر «تله‌مدیسین» در دوران کرونا
با وجود پیشرفت‌های ایران در مسیر توسعه خدمات تله مدیسین، صاحبنظران نظام سلامت معتقدند که برای شتاب‌بخشی به این توسعه باید چالش‌ها و ناهمواری‌های پیش‌رو نیز برداشته شود. همچنین آنها تاکید دارند که باید در دوران کرونا، توسعه بیشتر خدمات پزشکی از راه دور در اولویت قرار بگیرد.
علی غلام ‌زاده، ارائه دهنده خدمات تله مدیسین به ضرورت توسعه خدمات دوراپزشکی در دوران کرونا اشاره می‌کند و به سپید می‌گوید: «در ایام کرونا که ماندن در خانه به عنوان بهترین واکسن و دارو شناخته می‌شود، خدمات تله مدیسین می‌تواند به تحقق این هدف کمک کند. در ایام کرونا، دنیا به اهمیت خدمات پزشکی از راه دور، بیشتر واقف شد. خوشبختانه اخیرا گام‌های مثبتی برای توسعه خدمات تله مدیسین برداشته شده است. مجموع این اقدامات موجب شده است که هم‌اکنون فرهنگ استفاده از خدمات پزشکی از راه دور در کشورمان، رفته رفته نهادینه شود و خیلی از مردم و مسئولان با خدمات تله مدیسین آشنا شوند. با این وجود هنوز نیاز است که برای توسعه بیشتر این خدمات از ظرفیت رسانه‌ها استفاده شود تا شاهد توسعه این خدمات در نظام سلامت باشیم.»
او تاکید می‌کند: «در دوران کرونا با انبوهی از بیماران الکتیو روبرو هستیم که خیلی از آنها به دلیل ترس از کرونا، حاضر نمی‌شوند به مراکز درمانی مراجعه کنند. حتی همین ترس از مراجعه به مراکز درمانی، گاهی به تشدید بیماری افراد منجر می‌شود. در این شرایط خدمات پزشکی از راه دور می‌تواند خدمات حرفه‌ای و تخصصی به افراد متقاضی ارائه دهد. این اتفاق موجب می‌شود که درمان بسیاری از بیماری‌ها به تعویق نیفتد. خیلی از مردم فکر می‌کنند که خدمات تله مدیسین در دوران کرونا صرفا شامل ویزیت غیرحضوری بیمار است، در حالی که امروزه پیچیده‌ترین خدمات تشخیصی و درمانی نیز با کمک تله مدیسین، قابل ارائه است.»
غلام‌ زاده به ساختار فعلی نظام درمانی در مناطق محروم کشور نیز گریزی می‌زند و می‌گوید: «در بسیاری از شهرهای محروم با کمبود جدی نیروهای متخصص و فوق تخصص مواجه هستیم. گاهی اعلام نتیجه یک آزمایش پزشکی یا تصویربرداری پزشکی، مدت ها طول می‌کشد، زیرا نیروی انسانی متخصص در برخی مناطق کشور وجود ندارد. با توسعه خدمات تله مدیسین، بسیاری از این مشکلات در مناطق محروم حل خواهد شد. شاید بسیار سخت باشد که مثلا چندین پزشک فوق تخصص را در یک شهر کوچک و محروم جذب کرد، اما توسعه خدمات تله مدیسین می‌تواند این اتفاق را محقق کند. در آن شرایط پزشک عمومی یا پرستار فعال در مناطق محروم می‌تواند بجای ارجاع بیمار به کلانشهرها از خدمات تله مدیسین، بهره ببرد و خدمات فوق تخصصی به بیماران ساکن این مناطق ارائه شود. بنابراین توسعه خدمات پزشکی از راه دور در ایامی غیر از دوران کرونا هم بسیار کارساز و موثر است.»
حمایت از استارتاپ‌ها برای توسعه خدمات تله مدیسین
در بسیاری از کشورهای توسعه یافته، بخش بزرگی از خدمات تله مدیسین توسط استارتاپ‌ها ارائه می‌شود. برخی از این شرکت‌های دانش‌بنیان به حدی رشد کرده‌اند که حتی در حوزه گردشگری سلامت هم موفق به جذب بیمار خارجی و ارزآوری شده‌اند، اما در کشور ما هنوز برای پیشرفت خدمات تله‌مدیسین به استارتاپ‌ها اعتماد چندانی نشده و حمایتی از آنها صورت نگرفته است. در زمینه اعطای مجوز نیز سختگیری‌های زیادی وجود دارد. برخی از صاحبنظران نظام سلامت می‌گویند اگر می‌خواهیم تله‌مدیسین در ایران جا بیفتد و نهادینه شود، راهی بجز حمایت از استارتاپ‌های قانونی و بامجوز نداریم.
پیمان شادیان‌پور، فعال استارتاپی حوزه سلامت هم در گفتگو با سپید با اشاره به برخی مشکلات قانونی در این حوزه، یادآور می‌شود: «یکی از بزرگ‌ترین مشکلات در حوزه استارتاپ‌های سلامت، قوانین دست و پاگیر و قدیمی وزارت‌خانه‌های مرتبط است. ماهیت استارتاپ، خلق راه‌های نوین و خلاقانه جهت برطرف کردن نیازها و مشکلات موجود است. بنابراین دور از انتظار نیست که برای این راه‌حل‌ها قوانینی وجود نداشته باشد. مقاومت برخی از مسئولان مربوطه در برابر این راه حل‌های استارتاپی و وجود قوانین پوسیده و قدیمی، باعث ایجاد اصطکاک در مسیر رشد این نوع کسب و کارها شده است. در این زمینه، پیشنهاد من برگزاری نشست‌های مشترک بین استارتاپ‌های حوزه سلامت و مدیران مربوطه جهت شنیدن راه حل‌ها، شکستن این مقاومت و تغییر در این قوانین است.»
او خاطرنشان می‌کند: «مشکل دیگر، هزینه‌های سنگین تبلیغات و بازاریابی است. استارتاپ برخلاف سایر صنایع تولیدی و کارخانه‌ها، برای تولید محصول خود از کمترین امکانات و نیروی انسانی برخوردار است و برای دیده شدن نیازمند تبلیغات محیطی و رسانه‌ای است. متاسفانه خیلی از استارتاپ‌ها از پس هزینه‌های این کار برنمی‌آیند. ورود سازمان‌های دولتی و ارگان‌های مرتبط جهت حمایت در این زمینه و کمک به دیده شدن استارتاپ‌ها می‌تواند یک بازی دو سر برد باشد. یعنی از یک سو رشد استارتاپ و از سوی دیگر برطرف شدن گوشه‌ای از مشکلات جامعه از طریق ارائه راه‌حل‌های نوین استارتاپی می‌تواند این بازی دو سر برد را ایجاد کند.»
شادیان پور به اهم فعالیت استارتاپ‌های حوزه سلامت در ایران نیز اشاره می‌کند و می‌گوید: «شروع فعالیت استارتاپ‌های حوزه سلامت، حول محور نوبت‌گیری از پزشکان شکل گرفته است و در این حوزه فعال هستند. متاسفانه به دلیل فرهنگ غلط و اشتباه ، ورود سایر کسب و کارها در هر حوزه‌ای بر الگوی کپی‌برداری آغاز می‌شود. در حال حاضر اکثر استارتاپ‌ها در حوزه سلامت، خدمات نوبت‌گیری از پزشک را ارائه می‌دهند که این تمام نیاز مخاطب نیست. البته به تازگی به دلیل شیوع ویروس کرونا، ارائه خدمات مشاوره و ویزیت از راه دور (تله ویزیت) هم این روزها داغ شده است. ارائه خدمات پاراکلینیکی مانند تصویربرداری، فیزیوتراپی، خدمات پزشکی در منزل و خدمات آزمایشگاه هم از نیازهای این حوزه به حساب می‌آید که متاسفانه در اکوسیستم استارتاپی حوزه سلامت، کمتر به این موضوع پرداخته شده است. خدمات متنوع بیمه‌های درمانی کماکان به صورت سنتی به مردم ارائه می‌شود. در حوزه دارویی نیز به دلیل موانع قانونی فراوان عملا هیچ استارتاپی وجود ندارد. همچنین زمینه سبک زندگی و آموزش‌های پزشکی نیز جای کار بسیار دارد و در این حوزه‌ها نیز با خلا استارتاپ‌های موفق در حوزه سلامت مواجه هستیم.»
با توجه به اهمیت توسعه خدمات تله‌مدیسین در دوران کرونا، انتظار می‌رود که بروکراسی‌های زائد در مسیر توسعه استارتاپ‌های فعال در حوزه خدمات پزشکی از راه دور برداشته شود تا دولت با کمک بخش خصوصی بتواند خدمات درمانی باکیفیت و با هزینه بسیار پایین را به دورترین نقاط کشور ببرد.