به گزارش شفاآنلاین:همایش مجازی یادمان قربانیان سوانح ترافیکی با حضور محمد اسلامی وزیر راه و شهرسازی، مهناز ملانظری رئیس دانشگاه الزهرا (س) و جمعی دیگر از مسئولان دانشگاهی صبح امروز برگزار شد.
ملانظری، رئیس دانشگاه الزهرا (س) در این مراسم اظهار کرد: سوانح ترافیکی یکی از پیچیدهترین مشکلات کشور ایران است و کاهش تلفات ناشی از آن، از منویات مقام معظم رهبری، استراتژی اساسی دولت جمهوری اسلامی و همچنین اولویت و ماموریت اصلی وزارت راه و شهرسازی در دهههای اخیر بوده است.
او افزود: جمهوری اسلامی ایران علیرغم روند کاهشی مرگ و میر سوانح ترافیکی در سالهای اخیر هنوز هم در مقایسه با دیگر کشورها بیشترین تلفات ترافیکی را دارد. سوانح حمل و نقل جادهای، دومین عامل مرگ و میر در ایران و دلیل اصلی مرگ جوانان ۲۴-۱۰ ساله است. بیش از ۹۰% مرگ ومیرهای ناشی از حوادث ترافیکی در کشورهای با درآمد کم و متوسط مانند ایران، اتفاق میافتد و خسارات ناشی از تصادفات جادهای در برخی کشورها برابر ۲ تا ۵ درصد سود ناخالص ملی برآورد شده است.
ملانظری تصریح کرد: از دست رفتن جوانان و گروه سنی فعال و مولد جامعه از نظر اقتصادی، خانوادگی و عاطفی، اجتماعی و شغلی صدمات سنگینی به جامعه وارد میکند. به صورتیکه بیشتر خانوادهها با وقوع مرگ یا معلولیت ناشی از تصادف ترافیکی، از دست دادن نانآور خانواده و هزینههای سنگین درمانی مصدومان و معلولان تصادفات به زیر خط فقر سقوط میکنند. سوانح ترافیکی همچنین صدمات غیرقابل جبرانی بر سیستمهای سلامت، بیمه و دستگاه قضایی کشور وارد میکند.
او با بیان اینکه مقابله با سوانح ترافیکی و تلفات ناشی از آن نیاز به تقسیم مسئولیت و مشارکت همگانی دارد، تاکید کرد: بعد از سالها تلاش و کوشش از طرف مسئولان و تصمیم گیران، با توجه به ظرفیت و امکانات موجود زیرساختهای جادهای و وسایل نقلیه کشور تا حدودی بهبود یافتهاند، خودروها مجهز به کیسههای هوا، کمربندایمنی، و دیگر وسایل حفاظتی و هشداردهنده شدهاند. در حال حاضر بیشتر جادهها عریض شده و دو طرفه هستند و از علائم ترافیکی هشداردهنده و روشنایی کافی برخوردارند، اما هنوز هم تصادفات ترافیکی ادامه دارد و روزانه نزدیک به ۵۰ نفر از عزیزان ما در جادهها کشته میشوند. بنابراین علیرغم پیشرفتهای تکنولوژی و بهبود راهها و خودروها هنوز هم اصل مشکل به جای خود باقی است.
او گفت: سازمان ملل با صدور بیانیه و قطعنامههایی از جمله برنامه توسعه هزاره سوم و برنامه توسعه پایدار که شامل مجموعهای از اهداف، مقاصد و شاخصهای جهانی است از کشورهای عضو خواسته است که زمینه ارتقای رفاه و سلامت جوامع انسانی را فراهم کنند.
رئیس دانشگاه الزهرا (س) بیان کرد: درحال حاضر برنامه جهانی «دهه اقدام ایمنی راه» به عنوان سند بالادستی و راهنمایی جامع برای دست اندرکاران و مسئولان در پیشگیری از سوانح ترافیکی مورد نیاز است. در این قطعنامه به پنج رکن اصلی در اقدامات ایمنی مبتنی بر رویکرد سیستم ایمن شامل؛ مدیریت ایمنی راه، حرکت و راههای ایمن، وسایط نقلیه ایمن، کاربران ایمن و پاسخهای بعد از سانحه اشاره شده است.
ملانظری اظهار کرد: علاوه بر برنامه بهبود ایمنی راه، از میان اهداف توسعه پایدار، هدف سوم و یازدهم بطور اختصاصی به وظایف و ماموریتهای وزارت راه و شهرسازی در جمهوری اسلامی ایران نزدیک است که با جامع نگری و توجه به توصیههای جهانی فوق میتوان تحول ساختاری در بخش حمل و نقل زمینی به وجود آورده و به اهداف توسعه پایدار دست یافت.
ایمنی راه بر زندگی همه افراد تاثیرگذار است
او ادامه داد: بهبود ایمنی راهها و گسترش حمل و نقل پایدار، با توجه ویژه به نیازهای افراد آسیبپذیر جامعه مانند: زنان، کودکان، افراد معلول و افراد مسن ممکن میشود. اجرای برنامههای جهانی در کنار آگاهسازی و آموزش عموم مردم، همراه با اعمال قوانین و استانداردها به صورت پایدار، قوی، و موثر به طور قطع نیاز به مشارکت همگانی به ویژه زنان دارد. ایمنی راه مسئلهای است که بر زندگی هر فردی چه به صورت مستقیم (تاثیر عاطفی مانند از دست دادن عزیزان) و چه غیرمستقیم (مانند خسارت اقتصادی بر فرد و جامعه) تاثیر میگذارد.
۲۳ درصد از کشتههای تصادفها در ایران زنان هستند
رئیس دانشگاه الزهرا (س) افزود: آمارها نشان میدهد که حدود ۲۳ درصد تمام کشتههای تصادفات ترافیکی در ایران را زنان تشکیل میدهند، این نسبت در مورد مصدومیتها حدود ۳۹ درصد است (تفاوت موجود بین تعداد فوتیها و مصدومیتهای زنان میتواند به دلیل رانندگی کمتر آنها در جادههای بین شهری باشد). یک چهارم کشتهها و نزدیک به ۴۰ درصد مصدومیتهای سوانح ترافیکی، نشان دهنده برخوردار نبودن زنان از ایمنی کافی در راهها و خیابانهای کشور و آسیب پذیری آنان است.
ملانظری ادامه داد: با اینکه مردان سه برابر زنان در تصادفات ترافیکی کشته میشوند، اما از دست دادن و معلولیت مردان ارتباط مستقیم و غیرمستقیمی با آسیبپذیری زنان دارد و به دلیل بار عاطفی سنگین ناشی از دست دادن عزیزان و بی سرپرست شدن آن ها، زنان بیش از مردها صدمه میبینند.
او گفت: زنان بیشترین استفاده کنندگان حمل و نقل عمومی هستند، بنابراین متناسب کردن حمل و نقل شهری و زیرساختهای ایمن شهری با نیازهای آنها مانند؛ ایستگاههای اتوبوس، زیرگذرها و روگذرهای ایمن میتواند به جابجایی راحت و ایمن آنها کمک کند. تامین ایمنی زنان و توجه به نیازهای آنان در حمل و نقل جادهای و توجه به عدالت و برابری جنسیتی در برنامه ریزیهای مربوط به حمل و نقل و تردد در شهرها و بین شهرها، دسترسی همه به وسایل حمل و نقل عمومی، امکان دسترسی به خدمات و امکانات آموزشی و بهداشتی و فراغتی در مناطق شهری و تدوین سیاستهای حمایتی برای تامین مسکن مناسب بخصوص برای زنان سرپرست خانوار از مهمترین راهبردها برای رسیدن به توسعه شهری محسوب میشوند.
زنان جزو موثرترین گروههای اجتماعی به شمار میآیند
ملانظری با بیان اینکه برای رسیدن به توسعه پایدار به عنوان یکی از بسترهای تعالی و رشد انسان ها، یاری و مشارکت همه گروههای اجتماعی مورد نیاز است، تاکید کرد: مشارکت زنان در امور برنامهریزی و مدیریت شهرها، تخصیص عادلانه فرصتهای شغلی بین زنان و مردان به ویژه در مشاغل مهم و اثرگذار و انعکاس دیدگاهها و نیازهای گروههای مختلف زنان در تحقق توسعه حمل و نقل پایدار حائز اهمیت هستند. زنان با نیمی از جمعیت جوامع و به دلیل ارتباط مستقیم با گروههای سنی جوانان، نوجوانان، کودکان و نیز تاثیر بر نیم دیگر جمعیت، یعنی مردان از مهمترین و موثرترین گروههای اجتماعی به شمار میآیند.
او اظهار کرد: دامنه تاثیر هر زن میتواند از خانواده تا کل جامعه گسترش یابد، واقعیتی که در جوامع در حال توسعه کمتر مورد توجه قرار گرفته است. زنان به عنوان مادر، خواهر، همسر و... میتوانند از قدرت و جاذبه خود در تغییر رفتارهای مثبت نقش داشته باشد.
ملانظری تصریح کرد: به عنوان بخشی از مسئولیت و تعهد فردی در ایمنی راهها و کاهش سوانح ترافیکی، باید از نفوذ زنان در تغییر رفتارهای ایمنی کاربران راه بهره برد. زنان از طریق برگزاری کمپینهای منسجم و تشکیل تیمهایی از افراد متعهد و با اراده توانایی و قدرت چشمگیری در ایجاد ایمنی و بهبود رفتارهای رانندگی دارند.
او ادامه داد: برای اینکه سیاستهای موثری اتخاذ شود و مداخلات هدفمندی با لحاظ کردن تفاوتهای جنسیتی انجام شود، پژوهشهای زیادی مانند بررسی میزان استفاده از مدهای حمل و نقل بین مردان و زنان، بررسی امکانات شهری ایمن متناسب با نیازهای زنان، شناسایی عوامل خطر سوانح ترافیکی در بین زنان و مردان در شهرهای مختلف، بررسی تفاوت سوانح ترافیکی بین رانندگان و مسافران مرد و زن پیشنهاد میشود.
رئیس دانشگاه الزهرا (س) تاکید کرد: در بهبود ایمنی راه استراتژیهای مربوط به ارتباطات رسانهای و تقویت همکاری بین سازمانهای دولتی و غیردولتی و مشارکت جامعه میتواند، موثر باشد. طراحی و اجرای برنامه موفق و جامع مشارکت اجتماعی زنان منجر به توانمندسازی آنان در ارتقای ایمنی میشود.
زنان مخاطبان اصلی تحقق توسعه پایدار هستند
او ادامه داد: هدف توانمندسازی، قادر کردن افراد و جوامع برای تصمیمگیری در زمینه انتخاب بهترین گزینه با توجه و تاکید بر تعیین کنندههای سلامت و ایمنی آحاد جامعه (مانند عوامل اجتماعی، محیطی و فیزیکی) است. با ترویج فرهنگ مشارکت، تشویق فعالیتهای داوطلبانه و انساندوستانه و افزایش فعالیتهای مردم محور با استفاده از نظام انگیزش و همچنین گسترش همکاری، همیاری و هماهنگی بین بخشی در دستگاههای اجرایی میتوان به اهداف ایمنی راه و در نهایت کاهش حوادث جادهای و هزینههای ناشی از آن رسید.
ملانظری ادامه داد: توانمندیهای زنان در میزان موفقیت کشورهای در حال توسعه سیاستگذاران کلان دولتی را وامیدارد تا از نقش آنها در حرکتهای اجتماعی غافل نشوند. نمونههای بسیار زیادی از مشارکت زنان در برنامههای حفاظت از محیط زیست وجود دارد که نقش قاطع آنها را در روند اجرا، تصمیمگیریها و بهبود کیفیت زندگی شهروندان نشان میدهد. زنان با انتخاب روشهای سالم و بهداشتی زندگی برای خود و خانواده، به طور مستقیم و غیرمستقیم در توسعه پایدار نقش دارند و در جهان معاصر مخاطبان اصلی تحقق توسعه پایدار هستند.
باید به اهمیت نقش زنان در ایمنی راه پرداخته شود
او گفت: در مناسبتهای ملی و بین المللی ایمنی راه و یا مناسبتهای مختلف مربوط به بانوان از جمله روز زن باید به اهمیت نقش زنان در ایمنی راه و جنبههای مختلف آن پرداخته شود. روز زن فرصتی است تا در مورد پدیدههای اجتماعی مانند سوانح ترافیکی و تاثیر آن بر خانوادهها و کشور و در مورد اهمیت نقش زنان در بهبود ایمنی راه بحث شود. اولین بار در سال ۲۰۱۴ در موراکو توسط کمیته ملی پیشگیری از تصادفات و کنگره جهانی زن و ایمنی راه به نقش زنان در پیشگیری از سوانح ترافیکی و بهبود ایمنی راه به عنوان سفیران ایمنی راه پرداخته شد.
نقش زنان در تحولات اجتماعی ثابت شده است
رئیس دانشگاه الزهرا (س) تاکید کرد: هنگامی که به نقشهای مختلف زنان در خانواده و جامعه دقت میشود در مییابیم که حتی با چالشهای بزرگ و موانع ظاهرا صعب العبور زنان به انجام کارها میپردازند. از نظر تاریخی نقش زنان در تحولات اجتماعی ثابت شده است.
او ادامه داد: نقش زنان به عنوان سرپرست خانوار، افراد حرفهای و متخصص، شهروندان، برنامه ریزان و کشاورزان و همچنین در عرصه آموزش کلید حمایت از طرحهای توسعه پایدار است. آموزش و توانمندسازی زنان اجازه میدهد که پشتکار مطلق با فرصتهای آموزشی ترکیب شود و آنان به هر نقشی در جهت برنامه توسعه پایدار برسند.
ملانظری اضافه کرد: نقش زنان در آموزش و تربیت و کارهای فرهنگی قابل اغماض نیست، زیرا بیش از ۶۷ درصد از ابتکارات فرهنگی جهان از طریق زنان روی میدهد. اگر زنان با آموزش توانمند شوند شوق زندگی، عزم و اراده آنها را به یکی از موثرترین عضو جامعه تبدیل میکند. بنابراین به منظور حمایت و تقویت زنان آموزش آنان یک اولویت است. یک ضربالمثل قدیمی میگوید اگر مردی را آموزش دهید، یک فرد را آموزش دادهاید، اما اگر زنی را آموزش دهید، یک نسل و یک ملت را آموزش داده اید.
او تصریح کرد: زنان بهتر از مردان، مرگ بیست هزار نفر و زخمی شدن حدود سیصد هزار نفر را در جامعه درک میکنند، زیرا تقریبا تمام بار مراقبت، خدمت و بالاخره سوگواری برای کشته شدگان و فقر ناشی از دست دادن نان آور خانواده بر دوش آنان است.
ملانظری اظهار کرد: مطالعات نشان داده است که توانایی ابراز هیجان و همدلی در زنان بیش از مردان است. زنان دارای هوش هیجانی بالاتری هستند.
او ادامه داد: اشاره کردن به این توانمندیهای زنان اصلا به معنی فمینیسم نیست، بلکه توجه به ضرورت استفاده از این پتانسیل همدلی، دوست داشتن، مراقبت و خدمات داوطلبانه زنان در جامعه است. بسیاری از موفقیتهای جوامع انسانی ناشی از تغییر در تفکر و فرهنگ و بهبود دیدگاه مردم نسبت به سلامتی و ایمنی خود بوده است. در دهههای اخیر دیدگاه مردم جهان نسبت به شیوه زندگی سالم، بهبود کیفیت زندگی و افزایش نشاط در جامعه دچار تحول عظیمی شده است.
رئیس دانشگاه الزهرا (س) بیان کرد: بانوان شاغل در وزارت راه و شهرسازی و سازمانهای وابسته، علاوه بر انجام وظایف سازمانی خود میتوانند نقش ارزندهای در کاهش حوادث ترافیکی داشته باشند، زیرا به صورت مستقیم یا غیر مستقیم با مسائل و مشکلات جادهها، درگیر هستند. آنان به واسطه نوع وظیفه، از تواناییهای علمی، فنی و حرفهای متمایز و منحصر به فردی برخوردار هستند. بانوان وزارت متبوع پتانسیل آن را دارند که به عنوان رابطان و سفیران ایمنی نقش آموزش و ارتقای فرهنگ ایمنی ترافیک و اصلاح رفتارهای پرخطر رانندگی را در جامعه به عهده بگیرند.
ملانظری در پایان یادآوری کرد: نقش زنان در برگزاری کمپینهای همدردی با خانوادههای قربانیان جادهای و همچنین شرکت در برنامههای داوطلبانه آموزش مادران، مربیان و مراقبان کودکان و همچنین آموزش جوانان و نوجوانان در زمینه ایمنی عبور و مرور کاملا شناخته شده است. با راهبری دقیق، سازماندهی و برنامه ریزی متناسب باید از این پتانسیل استفاده شود.yjc