شفاآنلاین>سلامت> آمارهای جهانی حاکی از آن است که شیوع دیابت و مرگ و میر ناشی از آن در
کشورها و سنین مختلف رو به افزایش است به طوری که اکنون در هر هشت ثانیه یک
نفر بر اثر ابتلا به این بیماری جان خود را از دست می‌دهد. همچنین تعداد
افراد مبتلا به دیابت تا سال ۲۰۴۰ دو برابر افزایش می‌یابد. در سال ۲۰۱۹ حدود ۴.۲ میلیون نفر از جمعیت دنیا به خاطر دیابت از بین رفتند. یعنی تقریبا ۱۱.۳ درصد کل مرگ و میرهای جهان بابت دیابت و عوارض آن بوده است.
اکنون هر هشت ثانیه در جهان یک نفر به خاطر دیابت از دنیا می‌رود و مرگ‌ومیر ناشی از این بیماری و عوارض آن از جمع مرگ‌ومیر در بیماری‌های واگیردار مانند سل، مالاریا و ایدز بیشتر است. طبق آمارها در حال حاضر شیوع دیابت در جمعیت بزرگسال ایران ۱۱.۴ درصد است و جمعیت جوان کشورمان بیشتر دچار مرگ ناشی از دیابت می‌شوند.
با توجه به اینکه دیابت نوع یک و ۲ دارد و نوع یک آن ارثی است اما علت اصلی شیوع و افزایش دیابت نوع ۲، تغذیه ناسالم و کاهش فعالیت جسمی بوده و از سوی دیگر نیز بخش عمده هزینه‌های درمانی، مربوط به همین نوع دیابت است. بنابراین پیشگیری از ابتلا به دیابت نوع ۲، بهترین و ارزان‌ترین راهکار کاهش هزینه‌ها است.
دیابت چه آسیب‌هایی وارد می‌کند؟
احمد بهروزی متخصص غدد در این زمینه به خبرنگار ایرنا می گوید: عوارض ناشی از دیابت سال ها پس از ابتلا به این بیماری ایجاد می شود و هرچه سطوح گلوکز خون شدیدتر کنترل شود، احتمال بروز یا بدتر شدن این عوارض کمتر است و به مرور زمان، سطوح بالای قندخون سبب تضعیف گردش خون و آسیب رساندن به بیشتر اعضای مهم بدن می شود.
وی می افزاید: دیابت نوع ۲ با توجه به سبک زندگی ناصحیح شیوع فراوانی دارد و یکی از مهمترین آسیب هایی که این بیماری به مرور زمان وارد می کند، مشکلات بینایی است. به همین خاطر آزمایش سالانه چشم به منظور شناسایی تغییرات اولیه در چشم لازم است.
بهروزی ادامه می دهد: دیابت خطر بیماری عروق کرونر را به میزان زیادی افزایش می دهد و علت مرگ در بیش از ۸۰ درصد افراد دیابتی اختلال قلبی یا عروق قلبی است. همچنین احتمال بروز تصلب شرایین، بیماری عروق کرونر، فشارخون بالا، افزایش سطوح کلسترول خون، حمله قلبی و سکته در این بیماران بیشتر است.
این پزشک اضافه می کند: دیابت می تواند به عروق خونی کلیه که برای فیلتر کردن مواد زاید ضروری است، آسیب وارد کند و این مساله سبب نارسایی برگشت ناپذیر کلیه می شود که در مدت چند سال رخ می دهد. به محض بروز علایم آسیب کلیوی مانند فشارخون بالا یا تورم پاها و دست ها، کلیه ها به شدت آسیب می بینند.
بهروزی اظهار می دارد: در مبتلایان به دیابت، گردش ضعیف خون در پوست می تواند منجر به زخم و عفونت شود. زخم ها به کندی بهبود می یابند و در صورت عدم بهبود زخم ها و عفونت های پا، می تواند منجر به قطع عضو شود.
وی، حساسیت به عفونت را در مبتلایان به دیابت شایع می داند و می گوید: بسیاری از عوارض دیابت به مرور زمان رخ می دهند و یک برنامه رژیم غذایی و ورزشی به بهبود وضعیت کنترل قندخون کمک می کند.
اسدالله رجب رئیس انجمن دیابت ایران نیز در این زمینه می گوید: ۲۰ درصد جمعیت بالای ۲۰ سال کشور مبتلا به دیابت نوع ۲ هستند و سالانه حدود ۳۰۰ هزار نفر به شمار دیابتی‌ها اضافه می‌شود. همچنین هر چه عمر متوسط ایرانیان بالاتر می رود، ابتلا به این بیماری نیز بیشتر می شود.
وی با اشاره به افزایش چهار برابری بیماران دیابتی کشور در ۲۵ سال
گذشته، می افزاید: اگر بتوانیم این بیماری را به موقع شناسایی و درمان
کنیم، هزینه های درمان آن نیز کاهش می یابد و توجه به پیشگیری در ابتلای
افراد به این بیماری بسیار ضروری و با اهمیت است.
رجب اضافه می
کند: چاقی و اضافه وزن، عوامل محیطی، نداشتن تحرک و تغذیه سالم از جمله
عوامل ابتلا به بیماری دیابت است و ۸۰ درصد افرادی که دارای اضافه وزن و
چاقی هستند، در معرض ابتلا به دیابت نوع ۲ قرار دارند.
وی با بیان اینکه سبک زندگی غلط مردم باعث شیوع فراوان این بیماری شده است، اظهار می دارد: استفاده از غذاهای فرآوری شده و استرس به دیابت نوع ۲ بیشتر دامن می زند و به مرور زمان همه اعضای بدن را تحت الشعاع قرار می دهد.
رجب تصریح می کند: مردم باید سبک زندگی و تغذیه خود را تغییر دهند. در غیر این صورت در آینده ای نزدیک با بیماران دیابتی زیادی در کشور مواجه می شویم که هزینه های نظام سلامت و بهداشت و درمان را نیز تحت تاثیر قرار می دهد.
وی با اشاره به اینکه امروزه شرایط مبتلایان به دیابت سخت تر شده است، تصریح می کند: در شرایط کنونی دیابتی ها همچون سایر افراد باید به تغذیه ایمن و سالم بیش از پیش توجه کنند. رعایت اصول تغذیه سالم بسیار کمک کننده بوده و لازم نیست مصرف ویتامین ها و مکمل های دارویی را جزو تغذیه خود قرار دهند و باید بیشتر از مواد غذایی مفید استفاده کنند.
رجب اظهار می دارد: داشتن تحرک جسمی منوط به حضور در باشگاه های ورزشی نیست. در منزل هم می توان با نرمش های سبک و کششی فعالیت فیزیکی داشت. بعد از هر وعده غذایی حداقل ۱۵ دقیقه در منزل راه بروید، این کار به پیشگیری از چاقی و اضافه وزن نیز کمک می کند.
