اسم بازار سیاه دارو که به میان میآید ناخودآگاه نام خیابان ناصرخسروی تهران به ذهن خطور میکند. خیابانی که دلالان آن همچنان سرشان شلوغ است و داروهایی که به اسم درمان کرونا معروف شدهاند را با قیمتهای چند ده میلیونی به فروش میرسانند.
شفاآنلاین>سلامت>کرونا هر بازاری را هم که با رکود مواجه کرده باشد، رونق عجیبی به بازار سیاه دارو داده است.
به گزارش
شفآنلاین: اسم
بازار سیاه دارو که به میان میآید ناخودآگاه نام خیابان ناصرخسروی تهران به ذهن خطور میکند. خیابانی که دلالان آن همچنان سرشان شلوغ است و داروهایی که به اسم درمان کرونا معروف شدهاند را با قیمتهای چند ده میلیونی به فروش میرسانند.
این خیابان مدتها است که پیادهرو شده و خبری از هیاهوی ماشینها نیست. مغازههای فروش اقلام پزشکی همگی شلوغ هستند و در پیادهروها دلالها نشستهاند. یکی در میان ماسک به چهره دارند و به هرکدام که نزدیک میشوی، در گوشت مدام کلمه دارو را تکرار میکنند. «مامور بازار است!» هم اصطلاحی که برای اطلاع دادن به هم استفاده میکنند. آن طرف این بازار مکاره هم کسانی ایستادهاند که جگرگوشه و عزیزشان نیمهجان روی تخت بیمارستان افتاده، اموالشان را آتش زدهاند و به حراج گذاشتهاند تا هرچه از دستشان برمیآید، برای آن عزیز دریغ نکرده باشند.
این روزها دسترسی به داروهای کرونا برای همگان به یک دغدغه تبدیل شده است زیرا تقاضاها بسیار بالا است و دلالان تا میتوانند بازارگرمی میکنند، آن هم با هر دوز و کلکی. البته تهیه داروی اصلی و غیرتقلبی هم در این بازارسیاه کار هرکسی نیست.
اینطور نیست که یک نفر تشریف ببرد ناصرخسرو و مثل آبخوردن دارو تهیه کند و بازگردد. روش کار دلالان هم به این صورت است که هر دلالی مشتریاش را اول برانداز و آنالیز میکند بعد مثل بازرسها سوال و جواب، گاهی هم ادای دایه مهربانتر از مادر را درمیآورند و مظلومانه و با چربزبانی مشتری را با الفاظی مثل«جان مادرت اگه ماموری بگو»، «منو از نونخوردن ننداز»، «من از همه بیچارهترم با این شغلم» و... فرد مورد نظر را تخلیه اطلاعاتی میکنند. بعد که مطمئن شدند طرف مشتری واقعی است تازه سیاهبازیشان شروع میشود و با گفتن جملاتی همچون «این دارو نایاب است و باید هزار جا زنگ بزنم.» این دلگرمی را به مشتری میدهند.
از ناصرخسرو برگردیم به این اوضاع فعلی که در موج سوم کرونا شاهد افزایش مرگومیرها و بیماریهای ناشی از این بیماری هستیم. این روزها بسیاری از مراکز درمان از بیماران کرونایی پرشده و کادر درمان هم خستهتر از همیشه به خدماتدهی میپردازد.
در این شرایط کرونا همچنان روند صعودی خود را داشته و مرگومیرها بیش از هر زمان دیگر در کشور ثبت میشود. این در حالی است که بهرغم تلاشهای جهانی تاکنون واکسن یا دارویی ویژهای برای درمان کرونا مورد تایید قرار نگرفته است و نمیتوان به تاثیر یک داروی ویژه در درمان این ویروس اذعان داشت.
به گفته متخصصان فرد در صورت ابتلا به کرونا از خدمات آیسییو، داروهای متعدد، پلاسما درمانی و ... استفاده میکند و در این شرایط نمیتوان روش خاصی را مناسب در بهبود کرونا دانست. بر این اساس در ایران هم مانند بسیاری از کشورهای دنیا داروهای خاصی برای کاهش شدت بیماری مورد استفاده قرار میگیرد که در برخی افراد موثر و در برخی دیگر غیرموثر بوده است، اما افراد مبتلا به کرونا در این ایام چگونه این داروها را تهیه میکنند؟
البته برخی بر این باورند که در روزهای کرونا میتوان کموکاستیهای بخش دارو را از طریق ناصرخسرو برطرف کرد، اما غافل اینکه این خیابان پرحاشیه میتوانند مرگ را به جای درمان برای بیماران به دنبال داشته باشد.
رونق بازار سیاه پس از کرونا
مینو محرز، عضو کمیته علمی ستاد ملی مقابله با کرونا با اشاره به آشفتهبازار ناصرخسرو میگوید: «کرونا موجب پررونق شدن بازار سیاه داروی ناصرخسرو شده و تعداد بسیاری از مردم روزانه برای دستیابی به داروهای کووید 19 به این بازار مراجعه میکنند در حالی که هنوز هیچ دارویی برای درمان این بیماری قطعیت نیافته است.»
وی با بیان این مطلب میافزاید: «در گایدلاین کمیته علمی مقابله با کرونا نوشته شده که در حال حاضر هیچ داروی برگزیدهای در درمان کرونا وجود ندارد و اگر دارویی هم لازم باشد بیمارستانها بهصورت رایگان در اختیار بیماران قرار میدهند؛ لذا اگر پزشک هم نسخهای برای بیماری نوشته باشد مردم نباید با قیمتهای میلیونی داروهایی را که هنوز تاثیرگذاری آن محرز نشده است از بازار ناصرخسرو خریداری کنند؛ البته ضروری است مردم جهت تهیه نسخه با معاونتهای درمان دانشگاههای علوم پزشکی و وزارت بهداشت در تماس باشند تا از لازم بودن یا نبودن دارو مطلع شوند.»
محرز با بیان اینکه امروز سوداگران از استیصال مردم سوءاستفاده میکنند و داروهایی که مشخص نیست موثر هستند یا نه را به مردم میفروشند، ادامه میدهد: «درحال حاضر داروهای موثر در بهبودی کووید ۱۹ در بیمارستانها موجود است و لازم نیست مردم برای تهیه آن به بازار ناصرخسرو مراجعه کنند.»
نیازی برای مراجعه به ناصر خسرو نیست
فرامرز اختراعی، رئیس هیئت مدیره سندیکای تولیدکنندگان مواد دارویی، شیمیایی و بسته بندی دارویی هم با اشاره به مراجعه بیمارانی که برای یافتن داروی کرونا به ناصرخسرو مراجعه میکنند، میگوید: «فعالیت قاچاقچیان دارو در خیابان ناصرخسرو بهعنوان یکی از ناهنجاریهای جامعه باید از سوی نهادهای مسئول مدیریت شود.»
وی درباره آخرین وضعیت توزیع داروهای ویژه درمان کرونا در کشور اظهار میکند: «داروهای ویژه درمان کرونا در اختیار بیمارستانها به اندازه کافی قرار میگیرد.»
اختراعی با بیان اینکه مسئله اصلی این است که تاکنون داروی ویژهای برای کرونا یافت نشده است، تصریح میکند: «در این میان برخی از داروها با توجه به وضعیت بیمار تجویز میشود. این داروها در بیمارستانها بهوفور در اختیار کادر درمان قرار دارد. البته ارجاع خانواده بیمار به خارج از محیط درمانی برای یافتن دارو کار نادرستی است چون بیمارستان در صورت بروز کمبود دارویی باید با سازمان غذا و دارو هماهنگ باشد.»
به گفته او داروهای متعارف برای کرونا در مراکز درمانی به وفور وجود دارد. رییس هیات مدیره سندیکای تولیدکنندگان مواد دارویی، شیمیایی و بسته بندی دارویی با بیان اینکه تعداد تختهای آیسییو اندک و جمعیت بیماران فراوان است، میافزاید: «خوشبختانه در زمینه تامین دارو مشکلی وجود ندارد.»
اختراعی با بیان اینکه کمبودی در زمینه فاویپیراویر، رمدیسویر و کلترا وجود ندارد، میگوید: «شرکتهای داروسازی مازاد نیاز در حال تولید و عرضه هستند. البته برخی داروهای گران چندان اثربخشی ندارند. ضمن اینکه تجهیزات این بیماران هم گران هستند و تامین هزینههای آن برای بیمهها سنگین امکانپذیر نیست.»
به گفته اختراعی، داروی فاویپیراویر هم در توزیع داروخانهای قرار گرفته، اما رمدسیویر فقط در بیمارستانها تجویز میشود زیرا داروهای تزریقی ممکن است خطراتی را برای کبد و کلیه به دنبال داشته باشند و به این دلیل جزو داروهای بیمارستانی محسوب میشوند.
اختراعی تاکید میکند: «صلاح نیست که بیمار خارج از مراکز درمانی رمدسیویر تزریق کند. هرچند فاویپیراویر با اینکه خطرات کلیوی دارد، اما باز هم اجازه تجویز آن داده شده است.»
تجویز داروهای بیمارستانی ممنوع است
محمدرضا شانهساز، رئیس سازمان غذا و دارو هم درخصوص داروهای کرونا ازجمله رمدسیویر میگوید: «در بحث داروهای کرونا طبق پروتکلهای درمان عمل میشود و داروهای بیمارستانی تنها در بیمارستان عرضه میشوند. در مورد تامین اقلام خوراکی داروهای کرونا هیچ مشکلی حتی برای بخش سرپایی نداریم.»
وی تاکید میکند: «داروهای بیمارستانی اگر در خارج از بیمارستان تجویز شوند، مغایر دستورالعملهای کمیته علمی کرونا است. اگر به هر حال مراجع درمان به ما اعلام کنند ما برای تامین این اقلام در بخشهای غیربیمارستانی هم مشکل خاصی نداریم و خواهشم آن است مردم را از مراجعه به ناصرخسرو به هر دلیلی، منع کنید.»
شانهساز میافزاید: «در حال حاضر این داروها تامین شده و مشکلی در این زمینه نداریم. در مورد عرضه این داروها در ناصر خسرو که البته تقلبی هم بودند، برخورد مناسب صورت گرفت؛ این داروها اصلا رمدسیویر نبود، بلکه آنتیبیوتیکهای معمولی بود و برچسب آنها برداشته شده بود و با قیمتهای ۵۰ تا۶۰ میلیون تومانی عرضه میشد.»
شانهساز میگوید: «از همکاران پزشک خواستار آن هستیم که تجویز این داروها را در خارج از بیمارستان انجام ندهند، تهیه اینها برای مردم در خارج از بیمارستان وجود ندارد و در ناصرخسرو هم که همین کلاهبرداریها و تقلبها است. ضمن اینکه اکنون تمام داروها به لحاظ برچسب اصالتی که دارند باید هنگام تهیه چک شوند.»
هنوز هیچ دارویی کشف نشده است
مرتضی متذکر، دکترای ویروسشناس هم مراجعه مردم به ناصرخسرو را بیهوده میداند و میگوید: «بر اساس آخرین یافتههای علمی و نظر سازمان بهداشت جهانی و سایر سازمانهای معتبر بینالمللی ازجمله سازمان غذا و داروی آمریکا، تا این لحظه هیچ دارویی برای پیشگیری یا درمان کووید ۱۹ کشف نشده است.»
وی با اشاره به اینکه درمان بیماریهای ویروسی با درمان بیماریهای باکتریایی متفاوت است، بیان میکند: «برخلاف آنتی بیوتیکها که برای چند دسته از عفونتهای باکتریایی تولید میگردد، داروهای بیماریهای ویروسی تنها برای یک ویروس مشخص ساخته میشود و انتخابی است.»
متذکر ادامه میدهد: «تلاشهای زیادی برای ساخت داروی اختصاصی کووید ۱۹ در سطح جهانی آغاز شده که تا این لحظه هیچ یک از آنها تایید نشده است و داروهای پیشنهادی نیز در مرحله آزمایش قرار دارد.»
وی با تاکید بر اینکه تهیه داروی کرونا از بازار سیاه اشتباه است، بیان میکند: «حتی داروهای آزمایشی هم در مرحله پیشرفته بیماری و در بیمارستان باید مورد مصرف قرار بگیرد و استفاه از آنها برای بیماران سرپایی توصیه نمیشود.» متذکر میگوید: «مصرف داروهایی که اثر آنها ثابت نشده است، میتواند در مورد بیمارانی که حال عمومی آنان خوب است، عوارض ناخواسته ایجاد کند.»
به گفته وی مصرف خودسرانه داروها میتواند عوارض شدید کبدی و کلیوی به همراه داشته باشد و بیمار را به شرایط وخیمتر از بیماری کرونا هدایت کند.سپید