شفاآنلاین>سلامت>امروزه، ما بیش از هر زمان دیگر از نقش مهم سلامت دستگاه گوارش در سلامت کلی بدن خود آگاه هستیم. این دستگاه با گوارش، متابولیسم، سیستم ایمنی بدن، و حتی مغز پیوند خورده است. یکی از سادهترین روشها برای تشخیص برخی بیماریها نیز ممکن است از طریق دهان امکان پذیر باشد.
به گزارش شفاآنلاین:دهان و روده پیوند نزدیکی با یکدیگر دارند. سلامت دهان میتواند تاثیر مستقیم بر سلامت روده داشته باشد و بالعکس. مشکلات سلامت دهان میتوانند با ضعف در گوارش و واکنش سیستم ایمنی مرتبط باشد.
نخستین نشانههای بیماریهای گوارشی نیز ممکن است در دهان پدیدار شوند. بیماریهای التهابی روده مانند بیماری کرون و کولیت زخمی همگی ممکن است موجب بروز نشانههایی در دهان شوند.
خونریزی لثهها
درمان بیماریهای مزمن گوارشی میتواند بسیار دشوار باشد. رودهها در میانه دستگاه گوارش قرار دارند که پیچیدهترین بخش از این دستگاه است. پیوند دهان-بدن میتواند به تشخیص مشکلاتی که در روده رخ داده اند، پیش از این که به یک بیماری طولانی مدت تبدیل شوند، کمک کند.
جینجیویت یا خونریزی لثه ممکن است یکی از نخستین نشانههای التهاب در دهان باشد. اساسا، خونریزی لثهها نشانهای از وجود ناآرامی در دستگاه گوارش است.
ارتباط با نقش روده در کنترل سیستم ایمنی آغاز میشود. زمانی که سیستم ایمنی بیش از حد فعال یا ملتهب است، واکنش بیش از حد به محیط اطراف خود ارائه میکند. خونریزی لثهها یکی از نخستین نشانههای بیماری گوارشی بالقوه است. در ادامه با برخی از این نشانههای دهانی و آنچه درباره سلامت دستگاه گوارش بیان میکنند بیشتر آشنا میشویم.
ضایعات قرمز و صاف روی لثهها و درون گونهها
این ضایعات دردناک میتوانند نشانهای از کمبود ویتامین B۱۲ باشند. افرادی که به میزان کافی ویتامین B۱۲ (تنها در محصولات حیوانی وجود دارد) مصرف نمیکنند، میتوانند با کمبود این ماده مغذی مواجه شوند. ناتوانی در جذب ویتامین B۱۲ نیز میتواند دلیل مواجهه با کمبود باشد.
چندین بیماری میتوانند توانایی بدن برای جذب ویتامین B۱۲ را کاهش دهند که از آن جمله میتوان به گاستریت آتروفیک، کم خونی کشنده، بیماری سلیاک و بیماری کرون اشاره کرد.
عملهای جراحی مرتبط با دستگاه گوارش نیز میتوانند توانایی بدن برای جذب ویتامین B۱۲ را کاهش دهند.
کاندیدا دهانی
عفونت کاندیدا یکی از نشانههای بی تعادلی در سیستم ایمنی است. بروز این شرایط در در دهان ممکن است نشانهای از کمبود روی به واسطه عملکرد ضعیف گوارش باشد. همچنین، کاندیدا دهانی میتواند با شرایطی که موجب بی تعادلی در جمعیت باکتریایی روده میشوند، مرتبط باشد که از آن جمله میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- استفاده از آنتی بیوتیکها
- مصرف بیش از حد شکر و محصولات حاوی شکر
- بارداری
- دیابت شیرین
- سرکوب سیستم ایمنی
- زبان قرمز یا متورم
این به طور معمول نشانهای از بی تعادلی سیستم ایمنی در دستگاه گوارش است.
کمبود اسید فولیک و دیگر ویتامینهای B نیز میتواند موجب تورم زبان شود.
زخمهای دهان یا زخمهای آفتی
زخمهای دهان و لثههای قرمز و ملتهب میتوانند به مشکلات گوارشی اشاره داشته باشند. آنها به دلیل بی تعادلی سیستم ایمنی در روده رخ میدهند.
ضایعات پر از چرک سفید
این ضایعات در دهان مشابه ضایعاتی هستند که در بیماری کرون در روده بزرگ دیده میشوند.
سندرم سوزش دهان
همان گونه که از نام آن مشخص است، این شرایط شامل احساس سوزش در دهان میشود. همچنین، فرد ممکن است از دست دادن چشایی، خشکی دهان و التهاب دهان را تجربه کند. این میتواند نشان دهنده سطوح کم مواد معدنی و ویتامین باشد.
با این وجود، سندرم سوزش دهان ممکن است یکی از عوارض جانبی مصرف برخی داروها مانند داروهای ضد افسردگی باشد.
بیماریهای خودایمنی
واکنش خودایمنی در دستگاه گوارش آغاز میشود. با این وجود، شرایط خودایمنی خاص میتوانند در دهان ظاهر شوند. این نشانههای دهانی ممکن است به تشخیص بهتر شرایط کمک کنند. بیماریهای خودایمنی میتوانند به واسطه تغییرات در میکروبیوم روده، جمیعت باکتریهایی که در دستگاه گوراش حضور دارند، شکل بگیرند.
لیکن پلان
یک راش پوستی عودکننده مزمن که به واسطه التهاب پوست و غشاهای مخاطی شکل میگیرد. این راش به شکل تودههایی کوچک با رویه مسطح و چند ضلعی است که میتوانند به پلاکهای سخت و پوسته پوسته روی پوست تبدیل شوند.
همچنین، ممکن است یک راش در پوشش مخاطی دهان یا واژن شکل بگیرد. این به شکل ضایعهای سفید و تور مانند روی قسمت داخلی گونهها و لثهها شکل میگیرد. این شرایط ممکن است همراه با راشهای پوستی یا احساس سوزش در دهان باشد.
پمفیگوس
پمفیگوس دهانی (بیشتر وولگاریس) گروهی از اختلالات پوستی هستند که میتوانند موجب بروز تاول و زخم روی پوست یا غشاهای مخاطی مانند هان شوند. پادتنهای خودایمنی سلولهای پوست را هدف قرار داده و موجب تخریب و بروز تاول میشوند. غشا مخاطی دهان نیز ممکن است قرمز، ملتهب و زخمی به نظر برسد. پمفیگوس دهانی اغلب با ضایعات پوستی همراه است.
بیماری سلیاک
بیماری سلیاک به واسطه یک واکنش خودایمنی به گلوتن شکل میگیرد. این میتواند موجب بروز زخمهایی در دهان و همچنین اختلال در آرایش و شکل گیری دندان شود. بر همین اساس، مینای دندان تغییر رنگ داده یا ضعیف شکل میگیرد. دندانها ممکن است قهوهای و زبر همراه با نواقصی باشند که میتواند خطر پوسیدگی دندان را افزایش دهد.
آرتریت روماتوئید
یک بیماری خودایمنی مزمن که موجب احساس درد، تورم و سفتی در مفاصل میشود. پروتئینهای التهابی در آرتریت روماتوئید و بیماری لثه مشابه هستند. اگر به آرتریت روماتوئید مبتلا هستید، ممکن است در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به بیماری لثه نیز قرار داشته باشید.
بیماری سیوگرن
سندرم سیوگرن یک واکنش خودایمنی به سلولهای مخاطی است. این شرایط به تجزیه غدد بزاقی منجر شده و جریان بزاق را کاهش میدهد. این میتواند موجب خشکی دهان، افزایش خطر پوسیدگی دندان و از دست دادن دندان شود. همچنین، سندرم سیوگرن موجب خشکی چشم، راشهای پوستی، مفصل درد و بی حسی یا گزگز در اندامهای انتهایی میشود.
دیابت نوع ۲: تنظیم ضعیف قند خون توانایی بهبود شرایط دهان را کاهش میدهد. افراد مبتلا به دیابت نوع ۲ در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به بیماری لثه قرار دارند. این شرایط ممکن است خود را در مراحل اولیه با خونریزی و التهاب لثهها نشان دهد. دیابت نوع ۲ و بیماری لثه با خطر بیشتر حمله قلبی پیوند خورده اند.
چاقی: چاقی با التهاب پیوند خورده است که به نظر میرسد بیماری لثه را تشدید میکند. در شرایطی که هیچ پیوند علت و معلولی مشخص نشده است، افزایش وزن میتواند بر سلامت دهان تاثیرگذار باشد.