زمانی که نفرون*ها Nephron آسیب دیده باشند، یا بدتر از آن، یک کلیه به طور کامل دچار نارسایی شود، مواد زائد در خون جمع شده و از بدن دفع نمی‌شوند که به بروز بیماری سمی منجر می‌شود.
شفاآنلاین>سلامت>بیماری مزمن کلیه شرایطی است که اغلب سال‌ها پیش از این که آسیب پیامد‌هایی جدی برای بدن به همراه داشته باشد، شکل می‌گیرد. در ادامه با برخی علائم که می‌توانند نشان دهنده ابتلا به این بیماری باشند بیشتر آشنا می‌شویم.
* نفرون Nephron:لوله‌های ادراری در هر کلیه را نفرون می‌گویند که در هر کلیه بیش از ۱/۲ میلیون نفرون وجود دارد.
نشانه‌های بیماری مزمن کلیوی: درد
بیماری مزمن کلیه در برخی بیماران موجب پادرد، به ویژه در قسمت بالایی پشت یا جایی که پاها به کمر متصل می‌شوند (در همان سمتی که کلیه نارسا قرار دارد)، خواهد شد. کیست‌های حاوی مایع یا سنگ‌های کلیه نیز می‌توانند از بیماری کلیه ناشی شده و موجب درد بیشتر یا اسپاسم‌هایی شوند که شکل گرفته و از بین می‌روند.
نشانه‌های بیماری مزمن کلیوی: دشواری در تنفس
به واسطه مایع اضافه یا تورم در پاها، که بر حفره سینه فشار وارد کرده و تنفس را دشوار می‌سازد، تنگی نفس می‌تواند نشانه‌ای از بیماری کلیه باشد. آنمی یا کاهش گلبول‌های قرمز خون که سرشار از اکسیژن هستند نیز موجب کمبود اکسیژن هنگام حرکت (به عنوان مثال، بالا رفتن از پله ها) می‌شود.
نشانه‌های بیماری مزمن کلیوی: طعم فلزی در دهان
اورمیا (Uremia)، شرایطی که موجب تجمع مواد زائد در جریان خون به واسطه عملکرد نامناسب کلیه‌ها می‌شود، اغلب به شکل گیری طعم فلزی در دهان منجر می‌شود که با کاهش وزن ناشی از کاهش شدید اشتها همراهی می‌شود.
نشانه‌های بیماری مزمن کلیوی: عوارض پوستی
راش‌ها و تحریک پوست اغلب به واسطه کلیه‌های ناسالم رخ می‌دهند، زیرا این اندام‌ها به ناگاه در دفع مواد زائد از جریان خون ناکارآمد عمل می‌کنند. افزایش مواد زائد در بدن می‌تواند خود را در قالب راش‌های پوستی، آکنه و خارش پوست نشان دهد.
نشانه‌های بیماری مزمن کلیوی: لرز
آنمی یا کم خونی اغلب موجب کاهش دمای داخلی بدن خواهد شد که شکل گیری لرز، به ویژه در اندام‌های انتهایی مانند پاها، دست ها، گوش ها، و بینی، حتی هنگامی که فرد در اتاقی گرم حضور دارد را به همراه دارد.
نشانه‌های بیماری مزمن کلیوی: حالت تهوع
کاهش اشتها می‌تواند به واسطه حالت تهوع شدید و حتی استفراغ ناشی از افزایش مواد زائد در بدن، و ناتوانی در نگه داشتن غذا در معده (گوارش ضعیف) رخ دهد.
نشانه‌های بیماری مزمن کلیوی: تورم
اگر کلیه‌ها در دفع مایع اضافه درون بدن ناکارآمد عمل کنند، این شرایط به تجمع مایع و تورم در پاها یا دست‌ها منجر می‌شود.
نشانه‌های بیماری مزمن کلیوی: خستگی
کلیه‌های سالم به طور طبیعی سطوح مفید از یک هورمون به نام اریتروپویتین (EPO) را ترشح می‌کنند که تولید گلبول‌های قرمز حامل اکسیژن به عضلات و مغز را تشویق می‌کند. اما کلیه‌های ناسالم سطوح کمتری از این هورمون را ترشح می‌کنند یا به طور کامل در این کار ناتوان خواهند بود که به احساس خستگی و کم خونی منجر می‌شود.
نشانه‌های بیماری مزمن کلیوی: سبکی سر
دشواری در تمرکز اغلب در نتیجه کم خونی شکل می‌گیرد، زیرا مغز به میزان کافی اکسیژن دریافت نمی‌کند. سرگیجه، عدم توجه، حافظه ضعیف، غش کردن، و دشواری در تمرکز اغلب نتیجه این شرایط خواهند بود.
نشانه‌های بیماری مزمن کلیوی: تغییرات در ادرار
کلیه‌ها ادرار تولید می‌کنند، از این رو زمانی که دچار نارسایی می‌شوند، ممکن است تغییراتی در ادرار رخ دهند و بیماران نیازمند استفاده فوری از توالت باشند، برای دفع ادرار به طور مکرر شب‌ها از خواب بیدار شوند، ادرار ممکن است از نظر حجم افزایش داشته و با فشار بیشتری تخلیه شود، ادرار ممکن است حالت کف آلود داشته باشد و یا در آن خون دیده شود.
نشانه‌های بیماری مزمن کلیوی: مشکلات خواب
مشکلات خواب یکی دیگر از نشانه‌هایی است که به نظر می‌رسد دست در دست بیماری مزمن کلیه دارد. آن‌ها بین ۴۵ تا ۸۰ درصد از بیماران مبتلا به این بیماری را تحت تاثیر قرار می‌دهند، به ویژه آن‌هایی که در مراحل پیشرفته بیماری قرار دارند.
شایع‌ترین مشکلات خواب شامل اختلالاتی مانند بی خوابی، سندرم پای بی قرار، و آپنه خواب می‌شوند. همچنین، احتمال تجربه حرکات یا انقباض‌های اندامی که می‌توانند به خواب رفتن و خواب باقی ماندن را چالش برانگیز کنند، وجود دارد. کمبود استراحت می‌تواند موجب فقدان پایدار انرژی شود و با گذشت زمان شاید حتی زمینه ساز ابتلا به اختلالات افسردگی شود.
نشانه‌های بیماری مزمن کلیوی: انقباض و گرفتگی‌های عضلانی
افزون بر مشکلات خواب، افرادی که در مرحله پیشرفته بیماری مزمن کلیه قرار دارند انقباض و گرفتگی‌های عضلانی که بیشتر در پاها شایع هستند را نیز تجربه می‌کنند. دلایل مختلفی برای این گرفتگی‌های عضلانی وجود دارند که از آن جمله می‌توان به گردش خون ضعیف در نتیجه انتقال اکسیژن کمتر به عضلات اشاره کرد.
گرفتگی‌های عضلانی می‌توانند در افرادی که سطوح برخی مواد مغذی مانند کلسیم و منیزیم در بدن آن‌ها کم است، یا به واسطه استفراغ مکرر یا اسهال با دست رفتن مایع و الکترولیت مواجه هستند نیز شکل بگیرند. آسیب عصبی - که به واسطه عملکرد ضعیف کلیه‌ها و تجمع سموم در بدن رخ می‌دهد - نیز ممکن است دلیل گرفتگی‌های عضلانی باشد.
نشانه‌های بیماری مزمن کلیوی: مشکلات سلامت جنسی
یکی دیگر از نشانه‌های بیماری مزمن کلیه تغییرات در سلامت جنسی فرد است. به گفته بنیاد کلیه کانادا، بیش از نیمی از افراد مبتلا به بیماری مزمن کلیه برخی مشکلات در عملکرد جنسی را تجربه می‌کنند. برای زنان این شرایط می‌تواند به صورت کاهش میل جنسی و خشکی واژن نمایان شود، در شرایطی که برای مردان مشکلات رایج شامل کاهش میل جنسی، اختلال در نعوظ و مشکلات مربوط به انزال می‌شوند.
سلامت جنسی به دلایل مختلفی، از جمله خستگی و افسردگی می‌تواند تحت تاثیر بیماری مزمن کلیه قرار بگیرد. برخی دارو‌ها نیز می‌توانند بر میل جنسی یا توانایی فرد در برقراری رابطه موثر باشند و همچنین برخی بیماری‌ها مانند دیابت و بیماری عروقی که گاهی اوقات با بیماری مزمن کلیه همراه هستند نیز در این زمینه نقش دارند.
نشانه‌های بیماری مزمن کلیوی: فشار خون بالا
فشار خون بالا یکی از نشانه‌های شایع بیماری مزمن کلیه است. این یک نوع خاص از فشار خون بالا است که به نام پرفشاری خون کلیوی یا پرفشاری خون عروق کلیه شناخته می‌شود. پرفشاری خون کلیوی به واسطه باریک شدن شریان‌هایی که خون را به کلیه‌ها می‌رسانند رخ می‌دهد.
کاهش جریان خون به کلیه‌ها موجب می‌شود تا آن‌ها فکر کنند بدن دچار کم آبی شده است و در واکنش هورمون‌هایی برای تحریک بدن به حفظ سدیم و آب ترشح می‌کنند که به افزایش فشار خون منجر می‌شود. پرفشاری خون کلیوی به طور معمول با دارو‌های فشار خون درمان می‌شود.
دیگر نشانه‌های بیماری مزمن کلیوی
افزون بر علائمی که در بالا به آن‌ها اشاره شد، نشانه‌های دیگری نیز وجود دارند که می‌توانند به بیماری مزمن کلیه اشاره داشته باشند. به عنوان مثال، بدن افراد مبتلا به این بیماری به راحتی کبود می‌شود. این شرایط می‌تواند به واسطه کم خونی رخ دهد یا بیماری موجب تضعیف بافت اطراف رگ‌های خونی و در نتیجه تخریب راحت‌تر آن شود.
بی حسی در اندام‌های انتهایی مانند دست‌ها و پاها نیز شایع است. این شرایط به واسطه آسیب عصبی در بدن رخ می‌دهد. سردرد یکی دیگر از نشانه‌های شایع بین افراد مبتلا به بیماری مزمن کلیه است و می‌تواند به واسطه پرفشاری خون، مشکلات خواب و کم خونی شکل بگیرد.
* نفرون Nephron:لوله‌های ادراری در هر کلیه را نفرون می‌گویند که در هر کلیه بیش از ۱/۲ میلیون نفرون وجود دارد.
نشانه‌های بیماری مزمن کلیوی: درد
بیماری مزمن کلیه در برخی بیماران موجب پادرد، به ویژه در قسمت بالایی پشت یا جایی که پاها به کمر متصل می‌شوند (در همان سمتی که کلیه نارسا قرار دارد)، خواهد شد. کیست‌های حاوی مایع یا سنگ‌های کلیه نیز می‌توانند از بیماری کلیه ناشی شده و موجب درد بیشتر یا اسپاسم‌هایی شوند که شکل گرفته و از بین می‌روند.
نشانه‌های بیماری مزمن کلیوی: دشواری در تنفس
به واسطه مایع اضافه یا تورم در پاها، که بر حفره سینه فشار وارد کرده و تنفس را دشوار می‌سازد، تنگی نفس می‌تواند نشانه‌ای از بیماری کلیه باشد. آنمی یا کاهش گلبول‌های قرمز خون که سرشار از اکسیژن هستند نیز موجب کمبود اکسیژن هنگام حرکت (به عنوان مثال، بالا رفتن از پله ها) می‌شود.
نشانه‌های بیماری مزمن کلیوی: طعم فلزی در دهان
اورمیا (Uremia)، شرایطی که موجب تجمع مواد زائد در جریان خون به واسطه عملکرد نامناسب کلیه‌ها می‌شود، اغلب به شکل گیری طعم فلزی در دهان منجر می‌شود که با کاهش وزن ناشی از کاهش شدید اشتها همراهی می‌شود.
نشانه‌های بیماری مزمن کلیوی: عوارض پوستی
راش‌ها و تحریک پوست اغلب به واسطه کلیه‌های ناسالم رخ می‌دهند، زیرا این اندام‌ها به ناگاه در دفع مواد زائد از جریان خون ناکارآمد عمل می‌کنند. افزایش مواد زائد در بدن می‌تواند خود را در قالب راش‌های پوستی، آکنه و خارش پوست نشان دهد.
نشانه‌های بیماری مزمن کلیوی: لرز
آنمی یا کم خونی اغلب موجب کاهش دمای داخلی بدن خواهد شد که شکل گیری لرز، به ویژه در اندام‌های انتهایی مانند پاها، دست ها، گوش ها، و بینی، حتی هنگامی که فرد در اتاقی گرم حضور دارد را به همراه دارد.
نشانه‌های بیماری مزمن کلیوی: حالت تهوع
کاهش اشتها می‌تواند به واسطه حالت تهوع شدید و حتی استفراغ ناشی از افزایش مواد زائد در بدن، و ناتوانی در نگه داشتن غذا در معده (گوارش ضعیف) رخ دهد.
نشانه‌های بیماری مزمن کلیوی: تورم
اگر کلیه‌ها در دفع مایع اضافه درون بدن ناکارآمد عمل کنند، این شرایط به تجمع مایع و تورم در پاها یا دست‌ها منجر می‌شود.
نشانه‌های بیماری مزمن کلیوی: خستگی
کلیه‌های سالم به طور طبیعی سطوح مفید از یک هورمون به نام اریتروپویتین (EPO) را ترشح می‌کنند که تولید گلبول‌های قرمز حامل اکسیژن به عضلات و مغز را تشویق می‌کند. اما کلیه‌های ناسالم سطوح کمتری از این هورمون را ترشح می‌کنند یا به طور کامل در این کار ناتوان خواهند بود که به احساس خستگی و کم خونی منجر می‌شود.
نشانه‌های بیماری مزمن کلیوی: سبکی سر
دشواری در تمرکز اغلب در نتیجه کم خونی شکل می‌گیرد، زیرا مغز به میزان کافی اکسیژن دریافت نمی‌کند. سرگیجه، عدم توجه، حافظه ضعیف، غش کردن، و دشواری در تمرکز اغلب نتیجه این شرایط خواهند بود.
نشانه‌های بیماری مزمن کلیوی: تغییرات در ادرار
کلیه‌ها ادرار تولید می‌کنند، از این رو زمانی که دچار نارسایی می‌شوند، ممکن است تغییراتی در ادرار رخ دهند و بیماران نیازمند استفاده فوری از توالت باشند، برای دفع ادرار به طور مکرر شب‌ها از خواب بیدار شوند، ادرار ممکن است از نظر حجم افزایش داشته و با فشار بیشتری تخلیه شود، ادرار ممکن است حالت کف آلود داشته باشد و یا در آن خون دیده شود.
نشانه‌های بیماری مزمن کلیوی: مشکلات خواب
مشکلات خواب یکی دیگر از نشانه‌هایی است که به نظر می‌رسد دست در دست بیماری مزمن کلیه دارد. آن‌ها بین ۴۵ تا ۸۰ درصد از بیماران مبتلا به این بیماری را تحت تاثیر قرار می‌دهند، به ویژه آن‌هایی که در مراحل پیشرفته بیماری قرار دارند.
شایع‌ترین مشکلات خواب شامل اختلالاتی مانند بی خوابی، سندرم پای بی قرار، و آپنه خواب می‌شوند. همچنین، احتمال تجربه حرکات یا انقباض‌های اندامی که می‌توانند به خواب رفتن و خواب باقی ماندن را چالش برانگیز کنند، وجود دارد. کمبود استراحت می‌تواند موجب فقدان پایدار انرژی شود و با گذشت زمان شاید حتی زمینه ساز ابتلا به اختلالات افسردگی شود.
نشانه‌های بیماری مزمن کلیوی: انقباض و گرفتگی‌های عضلانی
افزون بر مشکلات خواب، افرادی که در مرحله پیشرفته بیماری مزمن کلیه قرار دارند انقباض و گرفتگی‌های عضلانی که بیشتر در پاها شایع هستند را نیز تجربه می‌کنند. دلایل مختلفی برای این گرفتگی‌های عضلانی وجود دارند که از آن جمله می‌توان به گردش خون ضعیف در نتیجه انتقال اکسیژن کمتر به عضلات اشاره کرد.
گرفتگی‌های عضلانی می‌توانند در افرادی که سطوح برخی مواد مغذی مانند کلسیم و منیزیم در بدن آن‌ها کم است، یا به واسطه استفراغ مکرر یا اسهال با دست رفتن مایع و الکترولیت مواجه هستند نیز شکل بگیرند. آسیب عصبی - که به واسطه عملکرد ضعیف کلیه‌ها و تجمع سموم در بدن رخ می‌دهد - نیز ممکن است دلیل گرفتگی‌های عضلانی باشد.
نشانه‌های بیماری مزمن کلیوی: مشکلات سلامت جنسی
یکی دیگر از نشانه‌های بیماری مزمن کلیه تغییرات در سلامت جنسی فرد است. به گفته بنیاد کلیه کانادا، بیش از نیمی از افراد مبتلا به بیماری مزمن کلیه برخی مشکلات در عملکرد جنسی را تجربه می‌کنند. برای زنان این شرایط می‌تواند به صورت کاهش میل جنسی و خشکی واژن نمایان شود، در شرایطی که برای مردان مشکلات رایج شامل کاهش میل جنسی، اختلال در نعوظ و مشکلات مربوط به انزال می‌شوند.
سلامت جنسی به دلایل مختلفی، از جمله خستگی و افسردگی می‌تواند تحت تاثیر بیماری مزمن کلیه قرار بگیرد. برخی دارو‌ها نیز می‌توانند بر میل جنسی یا توانایی فرد در برقراری رابطه موثر باشند و همچنین برخی بیماری‌ها مانند دیابت و بیماری عروقی که گاهی اوقات با بیماری مزمن کلیه همراه هستند نیز در این زمینه نقش دارند.
نشانه‌های بیماری مزمن کلیوی: فشار خون بالا
فشار خون بالا یکی از نشانه‌های شایع بیماری مزمن کلیه است. این یک نوع خاص از فشار خون بالا است که به نام پرفشاری خون کلیوی یا پرفشاری خون عروق کلیه شناخته می‌شود. پرفشاری خون کلیوی به واسطه باریک شدن شریان‌هایی که خون را به کلیه‌ها می‌رسانند رخ می‌دهد.
کاهش جریان خون به کلیه‌ها موجب می‌شود تا آن‌ها فکر کنند بدن دچار کم آبی شده است و در واکنش هورمون‌هایی برای تحریک بدن به حفظ سدیم و آب ترشح می‌کنند که به افزایش فشار خون منجر می‌شود. پرفشاری خون کلیوی به طور معمول با دارو‌های فشار خون درمان می‌شود.
دیگر نشانه‌های بیماری مزمن کلیوی
افزون بر علائمی که در بالا به آن‌ها اشاره شد، نشانه‌های دیگری نیز وجود دارند که می‌توانند به بیماری مزمن کلیه اشاره داشته باشند. به عنوان مثال، بدن افراد مبتلا به این بیماری به راحتی کبود می‌شود. این شرایط می‌تواند به واسطه کم خونی رخ دهد یا بیماری موجب تضعیف بافت اطراف رگ‌های خونی و در نتیجه تخریب راحت‌تر آن شود.
بی حسی در اندام‌های انتهایی مانند دست‌ها و پاها نیز شایع است. این شرایط به واسطه آسیب عصبی در بدن رخ می‌دهد. سردرد یکی دیگر از نشانه‌های شایع بین افراد مبتلا به بیماری مزمن کلیه است و می‌تواند به واسطه پرفشاری خون، مشکلات خواب و کم خونی شکل بگیرد.
نظرشما
آخرین اخبار