شفا آنلاین>سلامت> باقلا در خانواده حبوبات جای میگیرد و به عنوان یکی از منابع غذایی فیبر و پروتئین شناخته شده است. در ۱۰۰ گرم باقلا، ۲۶ گرم پروتئین وجود دارد و می‌توان گفت که خوردن این ماده غذایی نیز به تامین پروتئین مورد نیاز بدن کمک میکند. به این دلیل است که خوردن آن را به همراه برنج، به عنوان یک تکمیل کننده پروتئین توصیه میکنند، زیرا این ماده غذایی تمامی اسید‌های آمینه ضروری بدن را ندارد و با ترکیب شدن با غلات می‌تواند کامل شود.
به گزارش شفا آنلاین:در این مقاله، تصمیم داریم به تمام خواص و مضرات باقلا بپردازیم و تمام ترکیبات آن را مورد بررسی قرار دهیم. با ما همراه باشید
بررسی خواص و مضرات باقلا برای بدن
دو نوع باقلا داریم، باقلای تازه طبعی سرد و تر دارد، باقلای خشک طبعی سرد و خشک. این گیاه سرشار از ویتامین‌های آ و ب و ث میباشد و سرشار از املاح معدنی از جمله آهن، آهک و فسفر هست. این گیاه برای کم خونی بسیار خوب هست. دقت داشته باشید بعضی از افراد به باقلا حساسیت شدید دارند پس در بهرهگیری از آن دقت کنید.
فواید و مضرات باقلا برای بدن
باقلا گیاهی هست علفی و یکساله که ارتفاع آن تا ۸۰ سانتیمتر میرسد. این گیاه بومی جنوب غرب آسیا و شمال آفریقاست که از ۵هزار سال پیش کشت میشود.
برگ‌های آن متناوب و مرکب هست که دارای برگچه‌هایی بشکل تخم مرغ میباشد. گل‌های باقلا درشت و سفید که دارای لکه‌های سیاه و یا بنفش هست.
میوه آن که همان باقلا هست دارای غلافی پوشیده از کرک بطول تقریبا ۱۲ سانتیمتر هست. در هر غلاف تعدادی دانه قرار درد. گل و شاخه گلدار، میوه و تخم باقلا مصارف طبی دارند. این گیاه حاوی مواد مغذی لازم برای بدن از جمله فسفر، پتاسیم، ویتامین K و آهن هست.
این گیاه منبع بینظیر تیامین هست که برای حفظ عملکرد طبیعی سیستم عصبی ضروری هست. ویتامین A موجود در آن برای سلامت پوست، تقویت بینایی و رشد استخوان ضروری هست.
مقدار پتاسیم در باقلا به بدن کمک میکند تا فشار خون را در حد طبیعی حفظ کند و عملکرد قلب را تنظیم کند. فسفر موجود در این گیاه برای شکل گیری استخوان و دندان مهم هست و به بدن در بهرهگیری از ویتامین کمک میکند.
منبع غنی فیبر است
فیبر به سیستم گوارشی کمک میکند تا غذا سریع‌تر هضم شود. باقلا کم کالری و بدون کلسترول هست. اسیدآمینه آن نقش انتقال دهنده عصبی را در مغز ایفا میکند.
باقلا حاوی فسفر قابل توجهی هست که برای گروه سنی کودکان، تقویت کننده مناسبی از لحاظ بهره هوشی هست. اضافه بر پروتئین و فسفر، باقلا حاوی مقدار متوسطی آهن و روی هست و در طب سنتی از آن به منظور درمان سرفه‌های خشک، تمیز کردن دستگاه گوارشی، روماتیسم و حتی میگرن بهرهگیری میشود. در صورتی که باقلا با پوست مصرف شود مقدار بسیار قابل توجهی فیبر وارد بدن میکند که می‌تواند در کاهش چربی‌های خون و درمان یبوست موثر باشد.
● ترکیبات شیمیایی:
در صد گرم دانه باقلا سبز و خام مواد زیر موجود هست:
ـ آب: ۷۲ گرم
ـ پروتئین: ۴/۸ گرم
ـ مواد چرب: ۰۴/۰ گرم
ـ نشاسته: ۸/۱۵ گرم
ـ کلسیم: ۲۸ میلی گرم
ـ فسفر: ۱۵۵ میلی گرم
ـ آهن: ۲/۲ میلی گرم
ـ سدیم: ۴۰ میلی گرم
ـ پتاسیم: ۴۷۰ میلی
خشک شده آن مقوی‌تر از تازه آن میباشد، ولی ویتامین ث آن کم میشود.
ـ ویتامین آ: ۲۲۰ میلی گرم
ـ ویتامین ب ۱: ۰۳/۰ میلی گرم
ـ ویتامین ب ۲: ۰۱۸/۰ میلی گرم
ـ ویتامین ب ۳: ۵/۱ میلی گرم
ـ ویتامین ث: ۳۰ میلی گرم
ـ آرسنیک: ۰۲/۰ میلی گرم
ضمنا باقلا دارای ماده‌ای بنام فیتین Phytine میباشد که بسیار مغذی هست و تقویت کننده بدن هست. این ماده کلسیم بدن را فراهم سازی میکند باقلا غذای خوبی هست برای دوران نقاهت.
خواص دارویی:
باقلا دارای مقدار زیادی ال دوپا «L DOPA» هست؛ ماده‌ای که سال هاست در درمان پارکینسون مورد بهرهگیری قرار میگیرد.
– اثر دیگر باقلا در بازرسی پرفشاری خون هست؛ بنابراین به کسانی که فشار خون دارند، خوردن آن پیشنهاد میشود. اضافه بر این‌ها باقلا دارای خاصیت افزایش دهندگی قوای جنسی هست.
اما باید دانست که این ماده خوراکی سرشار از تیرامین بوده و افرادی که دارو‌های مهارکننده منوآمین اکسیداز «MAO» مصرف میکنند، باید از خوردن آن خودداری کنند.
همینطور باقلا برای افرادی که دارای کمبود آنزیم گلوکز ۶ فسفات و هیدروژناز میباشند «مبتلایان به فاویسم»، ممنوع هست؛ چون دارای ترکیب‌های ویسین، کنویسین و ایزواورامیل هست و ممکن هست باعث خطر مرگ شود.
باقالا از نظر طب قدیم ایران سرد و تر هست و گل آن گرم میباشد.
۱» دم کرده گل باقلا ضد تشنج و ادرار آور هست.
۲» دم کرده گل باقلا سنگ کلیه را دفع میکند و برای قولنج‌های کلیوی خوب هست.
۳» جوشانده باقلا برای ورم مثانه خوب هست.
۴» جوشانده باقلا اثر خوبی در رفع رماتیسم دارد.
۵» از جوشانده باقلا برای درمان نقرس بهرهگیری کنید.
۷» باقلا را اگر با آب سرکه و آب بپزید و با پوست بخورید اسهال مزمن را درمان میکند.
۸» برای رفع گرفتگی صدا در باقلا را با روغن بادام و قند مخلوط کنید و بخورید.
۹» برای رفع کوفتگی و ورم پستان، باقلا را با آب جو مخلوط کرده و با سرکه و نعناع بپزید و ضمادی راکه بدست می‌آید روی ورم و کوفتگی قرار دهید.
۱۰» ضماد باقلا با شنبلیله و عسل برای نرم کردن دمل و ورم بناگوش و زیر چشم خوب هست.
۱۱» جوشانده باقلا شکم روش‌های مزمن را برطرف میکند.
۱۲» ضماد باقلا جوش و کورک را میرساند و چرک را خارج میکند.
۱۳» برای درمان تکرر ادرار از جوشانده ریشه باقلا بهرهگیری کنید.
۱۴» جوشانده سر شاخه‌های باقلا مستی مشروبات الکلی را برطرف میکند.
۱۵» برای رفع التهاب و درد نوک انگشتان و ناخن باید یک مشت برگ باقلا را با نیم لیتر آب جوشانید.
مصرف چندان باقلا می‌تواند موجب نفخ یا سنگینی معده میشود و همینطور در بعضی از افراد به دلیل نقص وراثتی کمبود آنزیمی، مصرف آن می‌تواند منجر به تشدید کم خونی در این افراد شود؛ و بگذارید کمی سرد شود و انگشتان خود را بمدت دو ساعت در آن قرار دهید تا برطرف شود.
● ضرر‌ها:
باقلا در بعضی از اشخاص نفخ و سنگینی سر و معده میکند برای پیش گیری از این عوارض باید ابتدا باقلا را پوست کنده و بجوشانید و آب آنرا دور بریزید. سپس به آن مقدری آب اضافه کرده و بعد از پختن با روغن بادام و ادویه گرم مثل دارچین و فلفل بخورید.
مصرف باقلای تازه ممکن هست مسمومیت و حساسیت شدید بکند که گاهی موجب مرگ میشود بنابراین باید در خوردن باقلای تازه و خام احتیاط کنید.
خاصیت‌های باقلا برای بدن
– تقویت کننده مغز و قلم استخوان‌ها میباشد.
– خشک شده آن قدرت غذایی اش بیشتر از تازه آن میباشد ولی ویتامین ث آن کم میشود.
– در عین حال که برای کم خونی مفید هست ولی افرادی که نسبت به آن حساسیت دارند از خوردن آن خودداری کنند. چون گلبول‌های خون آنها سفید میشود و سریعاً دچار کم خونی میشود و اگر چنانچه خون تزریق نکنند امکان مردن آنها به وجود می‌آید.
– برای از بین بردن لکه‌های پوست باقلا را پخته له نموده به صورت ماسک روی پوست بگذارید.
– کسانی که نقرس دارند ۴۰ گرم باقلا را در یک لیتر آب بجوشانند و در فواصل غذا یک فنجان بنوشند.
– برای درمان رماتیسم و درد مفاصل و سیاتیک از روش شماره ۸ بهرهگیری شود.
– کسانی که لاغر میباشند جهت تقویت باقلا بخورند.
– باقلا نیرو دهنده غرایز جنسی هست.
– سریع الهضم هست.
– برای درمان ورم پروستات باقلا را آب پز نموده همراه آب آن میل شود.
– یک ماسک شاداب کننده پوست:
یک قاشق غذاخوری گرد باقلا با گلاب مخلوط کرده روی صورت بگذارید.
– آرد باقلا به صورت ماسک ضد رویش مو هست.
– حضرت امام رضا «ع» فرموده اند: باقلا ساق‌ها را محکم می‌نماید و خون تازه در بدن تولید می‌نماید.
– حضرت امام صادق «ع» فرموده اند: باقلا بخورید زیرا معده را دباغی میکند.
– برای بازشدن دمل آرد باقلا را به صورت ضماد بگذارید.
– باقلا برای سرفه‌های خشک مفید هست و پاک کننده ریه و سینه میباشد.
– برای التیام محل ضرب خوردگی آرد باقلا را با آرد جو مخلوط نموده به صورت ضماد بگذارید.
– برای ورم پستان که در اثر انعقاد شیر باشد از باقلا بهرهگیری کنید.
– برای جلوگیری از برگشت مو به داخل چشم «مژه» از سرمه آرد باقلا بهرهگیری کنید.
– زیاده روی در خوردن باقلا باعث کندشدن ذهن می‌گردد.
– برای درمان یبوست از باقلای تازه به صورت آب پز بهرهگیری کنید.
– برای جلوگیری از سفیدشدن مو گل باقلا را به صورت ضماد روی مو بگذارید.
– برای درمان کیسه صفرا پوست باقلا را خشک کرده آرد نمایید باقلا از نظر طب قدیم ایران سرد و گل آن گرم هست. دم کرده گل باقلا ضد تشنج و ادرار آور هست. همچنین سنگ کلیه را دفع میکند و برای قولنج‌های کلیوی مفید هست.
در آب جو حل کنید صبح ناشتا میل شود.
– برای درمان سوختگی آتش ضماد برگ و پوست باقلا را بگذارید.
– برای درمان میگرن از دم کرده گل آن بهرهگیری کنید.
– برای آسان شدن هضم باقلا، ابتدا باقلا را در آب خیسانده به مدت ۲۴ ساعت سپس پخته کنید.
– خوردن باقلا برای تقویت عصبی و روحی مفید می،باشد.
– برای دفع سنگ کلیه از دم،کرده گل باقلا بهرهگیری شود. ۶۰ گرم در یک لیتر آب به مدت ۲۰ دقیقه دم،کرده به تدریج میل شود.
– برای درمان تشنج از باقلا بهرهگیری شود.
– برای رفع ورم مثانه که ناشی از وجود سنگ میباشد از باقلا بهرهگیری کنید.
– برای درمان آب آوردن انساج از باقلا بهرهگیری کنید.
– برای درمان چرکین شدن کلیه و لگنچه «پیلونفریت» پوست سبز روی باقلا که تازه هست در آب پخته و از این جوشانده روزی ۲۰ گرم میل شود تا بهبودی حاصل گردد یا این که پوست باقلا را خشک نموده هرصبح ناشتا یک گرم یا دو گرم از آن را همراه دم کرده کاکل ذرت میل کنند.
– برای درمان چرکین شدن ادرار می‌توان از باقلا بهرهگیری کرد.
– دم کرده گل باقلا ضدتشنج هست.
– برای درمان اسهال باقلا را با آب و سرکه بپزید و با پوست بخورید.
– ضماد باقلای پخته به محل گازگرفتگی سگ‌ها باعث میشود که سم آن را به طرف خود بکشد و از خطر آن جلوگیری کند.
در کتاب مخزن الادویه که یکی از منابع مهم طب سنتی ایران در دنیا هست و امروزه در گرایش‌های طب و داروسازی سنتی دانشگاه تدریس میشود راجع به باقلا چنین نوشته است:
«باقلا که به عربی فول نامیده میشود از حبوب مشهور هست. طبیعت تازه آن سرد و‌تر هست و خشک شده آن سرد و خشک هست. مقوی قوای جنسی، تسکین و درمان زخم معده و اسهال و استفراغ هست. آرد رقیق آن با روغن بادام و قند برای سرفه و خشونت سینه و حلق نافع بوده و باعث نفخ میشود و برای پیش گیری از ضرر‌ها آن بهتر هست آب پخته آن دور ریخته شود و پس از پختن با روغن بادام و ادویه‌های تند مثل فلفل و دارچین مصرف شود. نفخ باقلای کهنه کمتر از تازه آن بوده و نوع بدون پوست آن نسبت به باقلای با پوست دارای نفخ کمتری هست.»
در عمل، امروزه باقلا خواصّ پزشکی سنّتی خود را از دست داده و فقط مصرف خوراکی دارد. در بعضی از نواحی باقلاخیز، مثل گیلان و مازندران، باقلای خام، به تفنّن، تنها یا با بعضی «مخلّفاتِ» دیگر خورده میشود. اما خوردن باقلای پختة گرم «همراه با نمک و گلپر و سرکه» در کوچه و بازار بویژه در فصل سرما در همۀ جا معمول هست.
