نگرانی داروسازان ازسوخت امتیازارزی

به گزارش شفاآنلاین: بر اساس اظهارات مسئولان سازمان غذا و دارو و اعلام بانک مرکزی روند تخصیص ارز دارو بر اساس لیست‌های اعلامی سازمان غذا و داروی وزارت بهداشت به این بانک در حال انجام است، اما به دلیل مشکلات ارزی به وجود آمده برای کشور روند تامین و تخصیص ارز به‌کندی پیش می‌رود.

مرتضی خیرآبادی، عضو هیئت‌مدیره سندیکای صاحبان صنایع داروهای انسانی ایران و روح‌الله عبدالعلی‌زاده، کارشناس ارزی سازمان غذا و دارو با شرکت در یک گفت‌وگوی آنلاین به بررسی روند تخصیص ارز، مشکلات موجود و راه‌حل برون‌رفت از این مشکلات پرداختند.

خیرآبادی در این خصوص گفت: «در چند ماه گذشته در روند تخصیص و تامین ارز شرکت‌های دارویی و روند فروش ارزهای رسمی و نیمایی به شرکت‌های دارویی مشکلاتی به وجود آمده که با توجه به شرایط کشور و روندی که وجود داشته اعتراضاتی را از سوی شرکت‌ها شاهد بوده‌ایم.»

عبدالعلی‌زاده هم با تایید این مشکلات گفت: «در حال حاضر شرایط به‌گونه‌ای است که باید همه به همدیگر کمک کنیم تا تامین دارو با مشکل مواجه نشود. البته بخش مهمی از روند تامین داروی مورد نیاز کشور به تامین و تخصیص ارز مربوط می‌شود که دولت و نهادهای مسئول در این بخش در حال چاره‌اندیشی هستند.»

وی افزود: «ما هم در سازمان غذا و دارو منابعی را که بانک مرکزی در اختیار سازمان قرار می‌دهد را از طریق سایت سازمان و نامه‌نگاری به شرکت‌ها اطلاع‌رسانی می‌کنیم و آنها درخواست‌های خود را برای دریافت ارز به ما اعلام می‌کنند.»

کانال مالی عمان

خیرآبادی در ادامه به کانال مالی جدید که با کشور عمان ایجاد شده اشاره کرد و گفت: «در چند روز گذشته با شرکت‌هایی که در عراق مستقر هستند هم مذاکراتی را داشته‌ایم تا بتوانیم با این کشور هم مانند کشور عمان مبادلاتی را داشته باشیم.»

وی افزود: «اگر این توافق حاصل شود در چند روز آینده با کمک بانک مرکزی و سازمان غذا و دارو، ارزهایی را که در داخل کشور عراق و به‌صورت دینار داریم را با روش‌های تبدیلی و به نرخ ارز این کشور در اختیار شرکت‌های دارویی قرار خواهیم داد.»

عضو هیئت‌مدیره سندیکای صاحبان صنایع داروهای انسانی ایران با اشاره به اینکه در حال حاضر ارز حاصل از صادرات باید منشا خارجی داشته باشد و واریز به‌صورت نقد صورت گیرد، گفت: «هفته گذشته جلساتی را در بانک مرکزی داشتیم که فرصت 45 روزه به شرکت‌ها برای بازگرداندن ارز حاصل از صادرات بدهند تا شرکت‌ها بتوانند 70 درصد میزان ارز صادراتی خود را پاس کرده و از لیست سیاه خارج شوند. البته بانک مرکزی ارز بعضی از کشورها مانند افغانستان و عراق را قبول می‌کند.» خیرآبادی ادامه داد: «البته قرار بر این است که نماینده بانک مرکزی در امور صادرات در سندیکای داروسازان مستقر شود تا شرکت‌هایی که صادرات داشتند و نتوانسته‌اند پول حاصل از صادرات را برگردانند به همراه مقادیر صادرات در لیستی قرار گیرند و پس از آن این لیست در اختیار بانک مرکزی قرار خواهد گرفت تا در روند تخصیص ارز به این شرکت‌ها گشایش‌هایی صورت گیرد.»

وی افزود: «مشکل ما در سندیکا این است که شرکت‌ها اطلاعات خود را خیلی دیر به دست ما می‌رسانند و ما نمی‌توانیم با بخش مربوطه در بانک مرکزی در این خصوص وارد مذاکره شویم؛ بنابراین شرکت‌هایی که در زمینه صادرات و ارز حاصل از آن و برگشت آن مشکل دارند باید در اسرع وقت به سندیکا نامه بنویسند و بعد از جمع‌بندی این نامه‌ها با بانک مرکزی در این خصوص صحبت و مذاکره خواهیم کرد.»

در ادامه عبدالعلی‌زاده، کارشناس ارزی سازمان غذا و دارو در خصوص کانال مالی کشور عمان گفت: «برای استفاده از کانال مالی عمان، بانک مرکزی یک لیست در اختیار سازمان غذا و دارو قرار داده است که در آن اسامی 25 شرکت عمانی برای طرف قرارداد ذکر شده است و شرکت‌های ایرانی با این شرکت‌ها که مورد تایید طرف عمانی و بانک مرکزی ایران است می‌توانند کار کنند و از کانال آنها حواله مورد نیاز خود را تامین کنند.»

در ادامه خیرآبادی، عضو هیئت‌مدیره سندیکای صاحبان صنایع داروهای انسانی ایران هم گفت: «یکی از مشکلاتی که شرکت‌ها دارند این است که اطلاعی از نوع ارزها ندارند. برای مثال نمی‌دانند که در ماه آینده چه ارزهایی در بانک مرکزی وجود دارد و از چه طریق می‌توانند از این ارزها استفاده کرده و فیش‌های ارزی خود را به نوع ارز موجود تغییر دهند. ضمن اینکه بانک‌ها هم در این مسیر شرکت‌ها را اذیت می‌کنند.»

وی افزود: «درخواست شرکت‌های داروسازی از سازمان غذا و دارو این است که در این خصوص نامه‌نگاری با بانک مرکزی داشته باشد و در این نامه قید شود که در روند تبدیل فیش‌های ارزی شرکت‌های دارویی سهولت اتفاق بیفتد.»

عبدالعلی‌زاده هم در این خصوص گفت: «درخواست سازمان غذا و دارو از شرکت‌های دارویی این است که قبل از گرفتن هر نوع ارز بررسی کنند که امکان استفاده از آن ارز را داشته باشند. چراکه امروز شرکت‌هایی هستند که پس از گرفتن ارز امکان استفاده از آن را پیدا نمی‌کنند و اعلام می‌کنند که ذی‌نفع آنها پول را نمی‌گیرد یا اینکه بانک عامل نمی‌تواند ارز را حواله کند.»

وی افزود: «این بررسی موجب می‌شود که سهمیه‌های ارزی سازمان غذا و دارو زود تمام نشود و سهمیه‌ها بلااستفاده نمانده و سوخت نشود. ازاین‌رو درخواست چندین‌باره ما این است که شرکت‌ها هماهنگی‌های خود را با ذی‌نفعان و بانک‌های عامل قبل از گرفتن هر نوع ارز انجام دهند.»

کارشناس ارزی سازمان غذا و دارو اضافه کرد: «از سوی دیگر بانک مرکزی هم در فواصل زمانی کارگزاری‌هایی را به سازمان غذا و دارو معرفی می‌کند که ما هم اطلاع‌رسانی در این خصوص از طریق نامه و یا سایت سازمان به شرکت‌ها می‌کنیم تا شرکت‌ها نسبت به تغییر فیش‌ها اقدام کنند.»

سوخت بیش از 200 میلیون دلار ارز دارو در سال 98

خیرآبادی، عضو هیئت‌مدیره سندیکای صاحبان صنایع داروهای انسانی ایران در ادامه به بیان یک نمونه از هدر رفت منابع اشاره کرد و گفت: «در آمار سال 98 یک میلیارد و 860 میلیون دلار به دارو اختصاص پیدا کرده بود که توانستیم یک میلیارد و 800 میلیون دلار گشایش اعتبار کنیم ولی بیش از 200 میلیون دلار از ارز گشایش شده به دلیل اینکه شرکت‌ها نتوانسته‌اند ارز را تبدیل کنند، سوخت شد.»

وی افزود: «درخواست ما از شرکت‌ها این است که در تخصیص‌ها و تبدیل فیش‌ها ارزهایی را که امکان استفاده از آنها دارند درخواست کنند. از سوی دیگر بانک‌های عامل هم موظف هستند که این کار را برای شرکت‌های داروسازی انجام دهند. همچنین بحث دیگر در این خصوص ارتباط مستقیم مدیران عامل شرکت‌های داروسازی با معاونین بانک مرکزی و معاونین ارزی بانک‌های عامل است که بایستی در این خصوص جلسات مستمر و دوره‌ای داشته باشند.»

خیرآبادی بار دیگر به کانال مالی عمان اشاره کرد و ادامه داد: «امروز یک ماه است که کانال ریالی عمان باز شده است و چندین شرکت در تماس با بنده عنوان می‌کنند که بعد از مراجعه به بانک عامل این امکان وجود نداشته که فیش ایجاد شود. البته این مشکل بر اثر عدم اطلاع‌رسانی بانک‌های بزرگ به شعبات کوچک در سراسر کشور هم است.»

وی گفت: «البته نحوه کار با ارز عمان با ارزهای رایج بسیار متفاوت است. در روند عادی سازمان غذا و دارو لیست تقاضای ارزی را به بانک مرکزی ارسال می‌کند و بانک مرکزی بعد از تایید، لیست را به بانک‌های عامل ابلاغ می‌کند، اما زمانی که بانک مرکزی ریال عمان را به بانک عامل ابلاغ کرد شرکت داروسازی باید یکی از شرکت‌های طرف قرارداد در عمان را انتخاب کرده و با آن عقد قرارداد نماید و در تعهدنامه‌ای که به بانک عامل داده می‌شود هم باید اسم شرکت طرف عمانی قید شود. البته رویه در این خصوص متفاوت است و برخی بانک‌ها فقط تعهدنامه را قبول دارند و برخی دیگر اعلام می‌کنند که باید اسم شرکت عمانی هم در پروفورم قید شود. پس از این اقدام شرکت داروسازی ریال را از بانک عامل خریداری کرده و تایید بانک عامل به بانک مرکزی اعلام می‌شود و این بانک مستقیماً به بانک مرکزی کشور عمان ابلاغ می‌کند و از این به بعد بانک‌های عامل از روند خارج می‌شوند و بعد از عقد قرارداد شرکت با طرف عمانی مبلغ از سوی بانک مرکزی عمان به شرکت مربوطه داده می‌شود.»

در ادامه عبدالعلی‌زاده، کارشناس ارزی سازمان غذا و دارو به نقش سازمان غذا و دارو در خصوص کاهش ارز تخصیص داده شده به شرکت‌های تولیدکننده گفت: «سازمان غذا و دارو در این خصوص سیاست‌گذار نیست. امسال نسبت به سال‌های گذشته شاهد کاهش ارز دولتی دارو هستیم ولی ازآنجاکه میزان مصرف و نیاز کشور در این بخش کاهش نداشته است لذا تصمیم بر این شده که برخی داروها که عمده آنها داروهای بدون نسخه هستند از فهرست دریافت ارز خارج شوند و به آنها ارز نیمایی داده می‌شود.»

خیرآبادی هم در این خصوص گفت: «قرار بر این شده است که برخی داروها از لیست ارز رسمی خارج شوند و وارد ارز نیمایی شوند. البته شاید عنوان شود که در این خصوص سیاست‌های دوگانه وجود دارد ولی سازمان غذا و دارو در این خصوص فهرست مشخصی دارد و در این لیست عنوان شده است که کدام داروها ارز رسمی دریافت می‌کنند و چه داروهایی مشمول ارز دولتی نخواهند شد.»

در ادامه عبدالعلی‌زاده، کارشناس ارزی سازمان غذا و دارو به نقش سازمان غذا و دارو در پاسخ به پرسشی درباره چرایی تبدیل ارز دولتی برخی شرکت‌ها به ارز نیمایی گفت: «متاسفانه اشتباهی در این خصوص به وجود آمده بود. این اتفاق از تاریخ 20 تیرماه افتاده بود و سامانه بانک مرکزی زمان تامین و یا خرید ارز تخصیصی پیام می‌داد که این ارز باید با ارز نیمایی تامین شود که بعد از پیگیری سازمان غذا و دارو مشخص شد که با اشتباه وزارت صمت برخی گروه‌ها در فهرست ارز نیمایی قرار گرفته بودند. ازاین‌رو با مکاتبه سازمان غذا و دارو این مشکل برطرف و اصلاح شد و اولویت‌ها به ارز دولتی بازگشت.»

وی در ادامه گفت: «امسال یک و نیم میلیارد دلار به دارو اختصاص داده خواهد شد، اما تا به امروز میزان ارز تخصیص داده شده به دارو قابل ملاحظه نبوده و رایزنی‌هایی در این خصوص در حال انجام است. البته مواد اولیه دارو و داروهای تولید نهایی بر اساس سیاست‌های ارزی سازمان غذا و دارو ارز مورد نیاز خود را دریافت خواهند کرد.»

عبدالعلی‌زاده به مشکل کارخانجات در تامین مواد اولیه مورد نیاز برای تولید هم اشاره کرد و افزود: «سازمان غذا و دارو تمام تلاش خود را برای تامین ارز از طریق بانک مرکزی انجام می‌دهد و پیشنهاد ما این است که شرکت‌های داروسازی از منابع در دسترس استفاده کنند تا از مرحله فعلی که کشور در تامین ارز مورد نیاز در تنگنا است عبور کند.»

کارشناس ارزی سازمان غذا و دارو در پاسخ به این سوال که چرا زمانی که مشکل ارز وجود دارد به داروی تولید شده خارجی ارز داده می‌شود؟ هم گفت: «تخصیص ارز در کمیته‌های فنی انجام می‌شود و برای هر دارویی در اداره مربوطه تصمیم‌گیری می‌شود. البته معاونین بازرگانی شرکت‌ها هم باید در وضعیت‌ فعلی و در مقاطع تخصیص ارزی فعال‌تر باشند زیرا بسیاری از شرکت‌های واردکننده با سیاست حداقل اسناد کالای خود را وارد می‌کنند، اما شرکت‌های تولیدکننده تا ارز مورد نیاز را تامین نکنند مواد اولیه خود را وارد کشور نمی‌کنند.»

وی اضافه کرد: «امروز شاهد هستیم که شرکت‌های واردکننده داروی خود را چندین ماه قبل از تخصیص و تامین ارز وارد کشور می‌کنند و حتی در مواقعی دارو در کشور به فروش می‌رود و ارز پس از آن به شرکت‌ها تخصیص داده می‌شود.»

تفاوت تخصیص ارز دولتی و نیمایی

عبدالعلی‌زاده در ادامه به نحوه تخصیص ارز دولتی و نیمایی هم اشاره و اضافه کرد: «امروز برای دریافت ارز دولتی چیزی به نام ثبت تخصیص وجود ندارد و بانک مرکزی ارز دولتی را بر اساس لیستی که سازمان غذا و دارو ارسال می‌کند تخصیص می‌دهد، اما روند برای تخصیص ارز نیمایی به این صورت است که هر فیشی که قدیمی‌تر باشد در اولویت دریافت ارز قرار می‌گیرد.»

وی افزود: «امکانی که برای سهولت در دسترسی به ارز نیمایی وجود دارد این است که می‌توان بانک عامل و نوع ارز را به‌راحتی عوض کرد و بانک و نوع ارز درخواستی که معرفی شده را به بانک و ارز دیگری از طریق مراجعه به سایت بانک‌ها تغییر داد. البته نرخ ارز نیمایی هم متفاوت است و خود شرکت‌ها باید به دنبال تامین ارز ارزان‌تر باشند چون این ارز بر اساس ارز حاصل از صادرات نرخ‌گذاری می‌شود و شرکت‌های صادراتی پس از صادرات ارز خود را به بانک‌ها می‌فروشند و ممکن است نرخ خریدوفروش بین بانک‌ها متفاوت باشد.»

خیرآبادی هم در خصوص روند ثبت سفارش‌هایی که ارز آنها روپیه هند و یوان چین است و در حال منقضی شدن هستند، گفت: «طبق برنامه‌ریزی‌های بانک مرکزی دارو همیشه در اولویت تامین ارز است، ولی در مواردی متقاضیان پس از تخصیص ارز از طرف بانک مرکزی در صف خرید ارز قرار می‌گیرند و باید ارز درخواستی آنها در بانک مرکزی باشد تا به آنها ارائه شود. ضمن اینکه طبق اعلام مسئولان بانک مرکزی در ارزهایی همچون یوان و روپیه مشکلاتی در تامین وجود دارد، اما قرار شده دارو و تجهیزات پزشکی در اولویت تخصیص قرار گیرند.»

عبدالعلی‌زاده هم در پاسخ به پرسشی درباره وضعیت تخصیص ارز در ماه‌های آینده بخصوص ارزهای یوان و روپیه، گفت: «در این خصوص نمی‌توان پیش‌بینی دقیق کرد، ولی همه تلاش مسئولان بانک مرکزی و سازمان غذا و دارو بر این است که ارز مورد نیاز به‌سرعت تامین شود.»