فیبرومهای رحمی تودهها یا تومورهایی هستند که در عضلات رحم رشد میکنند و در ۹۵ درصد موارد خوش خیم بوده و تنها در پنج درصد موارد ممکن است بدخیم باشند
شفا آنلاین>سلامت>یک جراح و متخصص زنان، زایمان و نازایی گفت: فیبرومهای رحمی تودهها یا تومورهایی هستند که در عضلات رحم رشد میکنند و در بسیاری اوقات خوش خیم هستند.به گزارش شفا آنلاین، شیرین نیرومنش جراح و متخصص زنان، زایمان و نازایی و فلوشیپ پریناتولوژی (حاملگیهای پرخطر) درباره فیبرومهای رحمی اظهار کرد: فیبرومهای رحمی تودهها یا تومورهایی هستند که در عضلات رحم رشد میکنند و در ۹۵ درصد موارد خوش خیم بوده و تنها در پنج درصد موارد ممکن است بدخیم باشند.او بیان کرد: اگر در فردی سابقه خانوادگی ابتلا به فیبروم رحمی وجود داشته باشد، او در معرض مبتلا شدن به این عارضه قرار میگیرد. همچنین هر چقدر سن فرد بیشتر باشد، میران شیوع فیبروم در او افزایش پیدا میکند. فیبرومها ممکن است متعدد یا منفرد باشند. همچنین گاهی فیبرومها کوچک و پراکنده هستند. در رحم میوماتوز هم فیبرومهای میلی متری در تمام عضله رحم پراکنده هستند که باعث بزرگ شدن رحم میشوند.این جراح و متخصص زنان، زایمان و نازایی افزود: تشخیص فیبرومهای رحمی با شرح حال بیمار و با انجام سونوگرافی حاصل میشود. در سونوگرافی میتوان تعداد فیبرومها، ابعاد آنها و محل قرارگیری آنها را به طور دقیق مشخص کرد. فیبرومها ممکن است به مرور زمان بزرگ شوند البته در پارهای اوقات هم آنها در یک اندازه ثابت باقی میمانند. زنانی که به فیبروم مبتلا هستند باید هر ۶ ماه یا سالی یک بار سونوگرافی خود را تکرار و نتیجه آن را با سونوگرافی قبلی مقایسه کنند.نیرومنش تأکید کرد: اگر در معاینه و سونوگرافی فیبرومها در یک فاصله زمانی کوتاه به طور ناگهانی بزرگ شده باشند، در این صورت پزشک به بدخیمی مشکوک میشود و در این مواقع درمان فوری نیاز است. فیبرومها ممکن است در داخل حفره رحم قرار گرفته باشند که به آنها «سابموکوزال» میگویند همچنین برخی اوقات فیبرومها بین عضلات رحم یا در دیواره رحم قرار گرفتهاند در تعدادی از موارد هم فیبرومها در قسمت بیرونی رحم (چسبیده به رحم) واقع شدهاند.او تصریح کرد: اگر فیبرومها در داخل حفره رحم و مجاور مخاط رحم قرار بگیرند، میتوانند خونریزی و لکه بینی را به همراه داشته باشند. فیبرومهایی که در دیواره رحم بوده، اگر نزدیک مخاط رحم باشند و اندازه رحم را بزرگ کرده بوده، ممکن است با افزایش میزان خونریزی و درد قاعدگی همراه باشند، ولی فیبرومهایی که در قسمت خارجی رحم قرار گرفتهاند، ممکن است خونریزی را موجب نشوند و تنها درد لگنی را ایجاد کنند، زیرا بر اثر فیبروم رحم بزرگ میشود و تودههایی در کنار رحم تشکیل میشود، بنابراین ممکن است افراد در این مواقع درد لگنی و قاعدگی، سنگینی و فشار زیر دل را احساس کنند؛ همچنین اگر اندازه فیبروم بزرگ باشد و به مثانه فشار وارد کند، ممکن است تکرر ادرار را به همراه داشته باشد یا بر روی مجاری ادراری و حالبها اثر بگذارد و برگشت ادرار و تخلیه ناکامل آن را از کلیهها به مثانه موجب شود. در برخی موارد هم فیبرومها به روده بزرگ فشار وارد میکنند.این جراح و متخصص زنان، زایمان و نازایی گفت: شایعترین علامتی که باعث میشود بیمار به پزشک مراجعه کند، خونریزی است که در دختران مجرد یا زنان در سنین باروری دیده میشود همچنین این افراد ممکن است به لکه بینی قبل یا پس از قاعدگی مبتلا شوند و شدت خونریزی آنها افزایش یا زمان آن طولانیتر شود.
تشخیص قطعی فیبرومهای رحمی چگونه میسر میشود؟
نیرومنش اظهار کرد: تشخیص قطعی فیبرومهای رحمی در دختران مجرد با سونوگرافی از روی شکم با مثانه پر حاصل میشود، ولی در زنان متأهل باید سونوگرافی واژینال انجام شود؛ این سونوگرافی میتواند حتی فیبرومهای کوچکی را که در داخل حفره یا مجاور مخاط رحم قرار گرفتهاند، تشخیص دهد. درمان دارویی فیبروم چندان مؤثر نیست همچنین ارتباطی بین کمبود ویتامین D و بروز فیبروم پیدا شده است به این صورت که زنانی که به کمبود ویتامین D دچار هستند، احتمال اینکه به فیبروم مبتلا شوند، بیشتر است، بنابراین اگر کمبود این ویتامین وجود داشته باشد باید درمان انجام شود، در زنانی که به اضافه وزن دچار هستند هم فیبروم شایعتر است.
این جراح و متخصص زنان، زایمان و نازایی بیان کرد: به طور کلی پیشنهاد میشود همه زنان به ویژه کسانی که شدت خونریزی آنها زیاد است، قبل و پس از قاعدگی لکهبینی دارند، به درد قاعدگی شدید، احساس سنگینی یا بزرگی شکم، درد زیر دل و تکرر ادرار دچار هستند، هر ۶ ماه یا سالی یک بار سونوگرافی انجام دهند. اگر فیبروم از حدود هفت تا هشت سانتیمتر بزرگتر باشد و به سیستم ادراری فشار وارد کند، خونریزی را موجب شود یا در فاصله بین ۲ سونوگرافی که هر ۳ تا ۶ ماه یکبار انجام میشود، اندازهاش به طور چشمگیری افزایش پیدا کند، به جراحی نیاز است.
او افزود: بسیاری از زنان با وجود داشتن فیبروم در صورتی که اندازه آن خیلی بزرگ نباشد، میتوانند با نظر پزشک باردار شوند البته ممکن است فیبروم در طول بارداری بزرگ شود یا در برخی مواقع دردهای شدید ایجاد کند، بنابراین تنها در صورتی که فیبروم در دهانه رحم یا نزدیک لولههای رحم قرار گرفته باشد و از ورود تخمک به رحم یا انتقال اسپرم به رحم جلوگیری کند، ناباروری ایجاد میشود. همه فیبرومهای کوچک یا متوسط که در معاینه یا سونوگرافی تشخیص داده میشوند، نیاز به جراحی ندارند.
نیرومنش تأکید کرد: فیبرومهایی که در مجاورت مخاط یا حفره رحم قرار گرفتهاند، احتمال اینکه جنین روی آنها واقع شود، بیشتر است که در این موارد ممکن است فرد به زایمان زودرس یا سقط جنین دچار شود. فرصت فرزنددار شدن برای زنان همیشه وجود ندارد به طوری که پس از سن ۳۵ یا ۴۰ سالگی احتمال بارداری کاهش پیدا میکند، بنابراین خانمهایی که در معاینه یا سونوگرافی فیبروم آنها تشخیص داده شده است، اگر تمایل به بارداری دارند باید هر چه سریعتر با نظر پزشک معالج و بسته به اندازه و محل فیبروم باردار شوند و پس از زایمان ممکن است نیاز باشد که فیبرومها تحت عمل جراحی قرار بگیرند.
آیا فیبرومهای رحمی را میتوان بدون جراحی باز خارج کرد؟
نیرومنش یادآوری کرد: فیبرومهایی که در داخل حفره رحم قرار گرفتهاند میتوانند بدون جراحی شکمی از طریق هیستروسکوپی از داخل رحم تراشید. برخی از انواع فیبرومها را هم میتوان از طریق لاپاراسکوپی بدون برش روی شکم خارج کرد.