روز پزشک معنا ندارد!

به گزارش شفا آنلاین، بهروز برومند، پزشک متخصص نفرولوژی و بنیانگذار خدمات درمان بیماری های کلیوی در ایران امروز در سن 79 سالگی از مشکلات جامعه پزشکی و توهین ها گلایه دارد، از او درباره فضای امروز جامعه پزشکی و دغدغه های پزشکان می پرسیم. مشروح این گفت و گو را با هم بخوانیم:

در آستانه روز پزشک هستیم، دغدغه امروز جامعه پزشکی ایران چیست؟

برومند: این روزها پزشکان آماج همه نوع حملات هستند، یعنی هر کی هر جایی کم می آورد به پزشک حمله می کند، نمی گویم که پزشکان تافته جدا بافته هستند اما پزشکان اسباب تمام بدبختی و گرانی مملکت نیستند. نمی گویم هیچ پزشکی از زیر بار مالیات در نمی رود اما فقط پزشکان نیستند که از زیر بار مالیات در می روند ولی مطمئن نیستم که دزدی های نورچشمی ها از فرار مالیاتی پزشکان کمتر باشد. به هر صورت در شرایطی که پزشکان این همه تحت فشار هستند، تنها پاسداشتی که از پزشکان می تواند بشود این است که حمله بیهوده به پزشک نشود.

ما در شرایطی هستیم که حداقل در فضای مجازی می بینیم که افرادی حتی تهدید می کنند که برویم پزشکان را چاقو بزنیم تا آدم شوند، در این شرایط اصلا مراسم روز پزشک گرفتن چندان مفهمومی ندارد.

نظرتان درباره افزایش ظرفیت دانشگاه های علوم پزشکی چیست؟

برومند: این حرف ها مال امروز و دیروز نیست من روزنامه هایی دارم که مربوط به سال 1329 است یعنی بیش از 70 سال پیش پزشکان به نخست وزیر وقت نامه نوشتند که وقتی امکانات ندارند که پزشک تربیت کنید، بی خودی ظرفیت ها را بالا نبرید، درست مثل الان، دانشجویان پزشکی آن زمان اعتصاب کردند که جلوی این جور تصمیمات را بگیرند.

اکنون هم امکانات برای افزایش ظرفیت رشته های پزشکی نیست، مگر می شود بدون امکان ظرفیت اضافه کرد، هر چقدر هم که نیاز باشد. اول باید امکانات ایجاد شود، امکانات آموزشی در بیمارستان باید تامین شود، نمی خواهیم که قاتل تربیت کنیم، می خواهیم پزشک تربیت کنیم. تربیت پزشک امکانات می خواهد که الان بیش از حد فعلی ندارند. بیمارستانها برای تربیت پزشک و حتی اشتغال آماده نیستند به همین علت هر روز شاهد رفتن پزشکان به خارج از کشور هستیم.

خیلی از پزشکان مثل من نیستند که بمانند. هیچ اجباری به ماندن هم ندارم، اجازه طبابت در واشنگتن هم دارم برای رفتن به آمریکا کافی است بلیت بگیرم. نمی شود به عده ای فحش بدهیم، توی سرشان بزنیم بعد بگوییم بمانید و خدمت کنید، خیلی از مسئولان این مشکل را نمی فهمند حتی اگر همه مردم کشور هم پزشک شوند، نمی شود خدمات پزشکی را ارزان کرد.

وقتی هم در پزشکی تولید انبوه شد، دیگر نمی شود گفت حالا اخلاق پزشکی هم رعایت کنید، چون اخلاق پزشکی را باید از استاد یاد بگیرند و استادی نیست که این همه جمعیت را بتواند آموزش بدهند.

منظورتان این است که رعایت اصول اخلاقی در جامعه پزشکی کمرنگ شده است؟

برومند: بله و همین طور کمرنگ تر هم می شود چون استاد نمی بینند، مدل الگو نمی بییند، اخلاق پزشکی خواندنی و در کتاب نیست باید دانشجویان پزشکی الگوها را ببینند تا یاد بگیرند و در این شرایط آموزشی این الگوها را نمی بینند که یاد بگیرند. باید با چشم یک فردی مثل دکتر مهدی آذر و دکتر قریب را ببینی که چطور با علم بالا و در نهایت مهارت و احترام ایستاده و به مردم خدمت می کند.

در گذشته شرایط چطور بود که چنین الگوهایی تربیت می شدند؟

برومند: در گذشته دست کم پزشکان از جانب دولت آسیب نمی دیدند، اکنون بزرگترین لطمه را پزشکان از اداره مالیات می بینند.

این موضوع که مربوط به سالهای اخیر است؟

برومند: چندین سال است شروع شده است، هجمه علیه پزشکان سالهاست وجود دارد. از روزی که معیار به جای سواد و اخلاق شد، ظاهرسازی و بعد معلوم شد، همان هایی که ادعا داشتند حالا پرونده میلیاردی دارند.

مشکلات اقتصادی چه تاثیری بر خدمات پزشکی گذاشته است؟

برومند: مشکلات اقتصادی هم مربوط به امروز و دیروز نیست و فقط تحریم نیست که مشکل ایجاد کرده است، قبل از آن هم خیلی از بیماران توان خرید دارو را نداشتند، بعد این مسائل را به گرانی خدمات پزشکی منتسب کردند، خدمات پزشکی گران نیست، توان مردم پایین آمده است.

چه کسانی می خواهند مردم را در مقابل پزشکان قرار دهند؟

برومند: نمی دانم شاید عده ای برای بیگانگان کار می کنند. کسانی هستند که دارند اختلاس و دزدی می کنند، پزشکان درستکار خار چشم آنها و مزاحم آنها هستند، همان ها علیه فرار مالیاتی پزشکان صحبت می کنند. از بین بردن اعتماد مردم و پزشکان به نفع کیست.

الان اعتماد مردم و پزشکان از بین رفته است؟

برومند: بله، یک بیمار می آید فکر می کند وقتی من در بیمارستان مشاوره می گذارم فقط می خواهم درآمدم را زیاد کنم یا درآمد همکارم را زیاد کنم، فکر می کند من بیخودی می خواهم برای او خرج بتراشم، مورد دومی که دولت اذیت می کند، این است که به بیمارستان ها فشار می آورد که درآمد پزشکان کم شود، من 80 سالم است و دیگر روزهای آخر کارم است و با وجود اصرار بیماران فعالیت پزشکی را کنار می گذارم اما در حالی که بهای بنزین و نان و غذا بالا رفته سعی می کنند نرخ خدمات پزشکی را پایین نگه دارند.

تعرفه های پزشکی با سایر قیمت ها، هزینه ها، تورم و گرانی ها تناسبی ندارد. بیمارستان باید خرج گوشت و غذای مریض را بدهد، وقتی وزارتخانه فشار می آورد که قیمت تعرفه بیمارستان نباید افزایش پیدا کند و بعد کیفیت را هم نگه دارد، نمی شود، اکثر بیمارستان ها در حال ورشکستگی هستند.

بیمارستان های دولتی و خصوصی هر دو در حال ورشکستگی هستند، البته در بخش دولتی بخش بسته می شود و کارمندان دولتی می مانند و حقوق می گیرند اما خصوصی ها در وضعیت بسیار بدی هستند.

این گرانی ها و مشکلات اقتصادی روی کیفیت خدمات بیمارستانی هم تاثیر گذاشته است؟

برومند: 100 درصد، یک پزشک برای اینکه بتواند خدمت مناسب به مریض بدهم باید فکرش آرام باشد، حتما در این شرایط خطاهای پزشکی افزایش پیدا می کند. پزشکانی که بتوانند در این شرایط از کشور می روند یا شغلشان را عوض می کنند یا مطبشان را می بندند. بروید لیست پزشکانی را که مهاجرت کرده اند از رئیس سازمان نظام پزشکی بگیرید که اعلام کرده اند هر سال 700 نفر می روند. پزشکان در روز پزشک سال 98 ناراحت هستند و وقتی یک پزشک ناراحت باشد و کارش را دوست نداشته باشد، کارش را درست انجام نمی دهد.

البته برخی پزشکان هم با تحمیل هزینه های القایی و رفتار تجاری بهانه را فراهم کرده اند؟

برومند: بله قبول دارم، اما در این شرایط افرادی هم هستند که آدم 95 ساله رو به موت را می آورند و شکایت می کند که پزشک به مریض من نرسید و مرد. نمی گویند بالاخره عمر طبیعی چقدر است، مریض بدحال را آورده ای و حالا که فوت کرده اند و علیه پزشک پرونده تشکیل می دهند. حتی یک عده ای اطراف بیمارستان ایستاده اند، وکیل دارند تا ببینند مریض کی مرده است به او می گویند بیا برایت شکایت کنیم. شما یک روز اطراف بیمارستان باشید تا این افراد را ببینید.

ریشه این مسائل کجاست؟

برومند: ریشه این مسائل به فقر مردم مربوط می شود. خیلی از مسئولان هم دلسوز مردم نیستند و گرنه سعی می کردند امکان خدمت پزشکان و سایر صنوف را فراهم می کردند، الان هیچ گروهی بنا نیست کار کند، با کارتخوان که مسئله مملکت حل نمی شود.

چرا با گذاشتن کارتخوان در مراکز پزشکی مخالف هستید؟

برومند: چون مشکل با کارتخوان حل نمی شود، تازه در همین استفاده از کارتخوان هم هزار جور تقلب و رانت وجود دارد. من با دادن مالیات مشکل ندارم اما وقتی به پزشکان می گویند کارتخوان بگذارید یعنی تو دزدی کرده ای، این توهین آمیز است مگر اینکه بگویند همه اصناف و نماینده مجلس هم باید کارتخوان بگذارند. چرا یک نماینده مجلس باید 15 میلیون تومان حقوق بگیرد بعد بگویند یک پزشک متخصص استاد دانشگاه چرا این قدر حقوق می گیرد.

حالا مالیات بگیرند اشکال ندارد اما اگر بناست از پزشک مالیات بگیرند، از مهندس هم باید بگیرند، از مداح هم باید مالیات بگیرند که 20 دقیقه مداحی می کند و چند میلیون تومان می گیرد، حالا نمی توانیم بگوییم فلان جا هم کارتخوان بگذارد ، جاهایی که درآمدشان از کل اداره مالیات بیشتر است.

نتیجه این نارضایی ها در کیفیت خدمات درمانی که مردم می گیرند چیست؟

برومند: قطعا کیفیت خدمات درمانی پایین آمده است، خطاها بیشتر و رضایت مردم کمتر می شود. حرمت ها هم از بین رفته که مردم به راحتی بیایند و دردشان را به پزشک بگویند. نگاه مهرآمیز بین پزشک و بیمار که مهمترین مسئله است از بین رفته است.

در حوزه تخصص خودتان خدمات به بیماران کلیوی و دیالیزی چه تغییری کرده است؟

برومند: الان دیگر برای بیمارستان صرف نمی کند که بیمار دیالیزی پذیرش کند، امکان گسترش بخش های دیالیز وجود ندارد، همین الان برای گسترش بخش دیالیز بیمارستان پارس مشکل داریم، مخارج درمان بیماران از درآمد بیشتر است، مریض ها هم ناراضی هستند، این تازه در یکی از بهترین بیمارستان های پایتخت است بروید سایر مراکز جنوب تهران و شهرهای دیگر را ببینید چه وضعی دارند. خیلی از بیماران دیالیزی کارمندان کم درآمد هستند. خیلی هایشان اصلا بیکارند و درآمدی ندارند.

کمبودی در تجهیزات دیالیز هم هست؟

برومند: بله، صافی دیالیز کمبود ندارد. چون تولید داخل است اما در مورد خیلی از تجهیزات دیگر کمبود داریم، سال گذشته وزارت بهداشت طرحی داشت که می خواستند مراکز دیالیز را خصوصی کنند من به دکتر هاشمی وزیر گفتم، این کارباعث فساد است، یک عده ای میلیاردها تومان گرفتند، گفتند از آنها وثیقه می گیریم، اما آمدند میلیاردها تومان به بهانه خصوصی سازی دیالیز گرفتند و از کشور خارج شدند و این طرح متوقف شد، بپرسید خصوصی سازی دیالیز برای وزارت بهداشت در استان البرز چقدر تمام شد و چند مرکز ساخته شد. افرادی بودند که وابسته بودند و فقط می خواستند وام بگیرند.

شما سابقه کار اجرایی هم دارید، الان پیشنهاد شما برای اصلاح امور پزشکی کشور و رفع این نابسامانی ها و نارضایی ها چیست؟

برومند: کار به دست کاردان سپرده شود، یعنی کسی رئیس دانشگاه شود که خدمات شایسته ای داشته است. من سالها قبل به آقای خاتمی نوشتم، کاری کنید که مسئولان وزارتخانه ها اقوام و آقازاده ها نباشند، آدم های کاردان و کار بلد را منصوب کنید، اما نکردند. آدم های کاربلد بیایند و نه اینکه افرادی برای تبلیغات و داشتن مقام وارد کار شوند، چه اشکالی دارد یک نفر از اقلیت ها اگر شایستگی داشت، او را بگذاریم سر کار.

الان در این وضعیت هم پزشک، هم پرستار و هم بیماران ناراضی هستند، یعنی کار به دست کاردان نیست. توانمندی های افراد و شایستگی هایشان ملاک نیست، مسائل دیگری ملاک است. خیلی حرف ها را هم نمی توان گفت قابل چاپ نیست، وقتی خرافات ترویج می شود مردم می فهمند که با کار و تلاش نمی شود پول درآورد، ملاک های دیگری وجود دارد. با حقه بازی باید پول درآورد.

شما به عنوان پدرعلم نفرولوژی ایران، در روز پزشک چه پیامی برای همکارانتان دارید؟

برومند: پیام من این است که مملکت ما تاریخ ارزنده ای دارد. باید بکوشیم درستش کنیم. با وجود همه فشارها و ناملایمات باید بکوشیم تا مردم از خدمات پزشکی راضی باشند. باید از شأن حرفه پزشکی صیانت کنیم، اگر یک نفر کار اشتباهی کرد، نگوییم اگر دیگران کار بد می کنند، ما هم همین طور عمل می کنیم.

علاوه بر اینکه برای بیماران با وجدان و دقت عمل می کنیم، توانایی مالی بیماران را هم در نظر بگیریم. بسیاری از بیماران توانایی پرداخت هزینه ام آر آی را ندارند یا اسکن های جدیدی مثل پت اسکن آمده که خیلی ضروری نیست اما تجویز می کنند و حتی عده را به ترکیه می برند که پت اسکن انجام دهند، در بیشتر موارد هیچ ضرورتی ندارد، پزشکان طوری رفتار کنند که بیمار مجبور نباشد، خانه اش را بفروشند تا هزینه عمل را تامین کند.جهان صنعت