افراد بسیاری وجود دارند که یا به دلیل بیماری و یا مشکلات دیگر یا بی هیچ دلیلی در اجابت مزاج خود مشکل دارند و شاید به یبوست مبتلا شده باشند
شفا آنلاین>سلامت>معمولا پزشکان اجابت مزاج را از سه بار در طول روز تا سه بار در طی هفته طبیعی می دانند و آن را مشکل خاصی قلمداد نمی کنند.
به گزارش شفا آنلاین، افراد بسیاری وجود دارند که یا به دلیل بیماری و یا مشکلات دیگر یا بی هیچ دلیلی در اجابت مزاج خود مشکل دارند و شاید به یبوست مبتلا شده باشند، اما سوالی که در این بین باید پاسخ داده شود این است که؛
بهترین زمان برای مدفوع کردن!
طب سنتی(Traditional medicine) تعدادی ورودی و خروجی برای بدن تعریف کرده است و از این رو یک بدن سالم باید قادر باشد مواد مفید را از ورودیها دریافت کرده و در خود حبس کند تا در نهایت آنها را به مصرف برساند، همچنین باید بتواند مواد مضر را از بدن بیرون بریزد که به این فرآیندها، احتباس (نگه داشتن مواد مفید) و استفراغ (دفع مواد مضر) گفته میشود.
درواقع می توان اینگونه تفسیر کرد که بالا آوردن مواد غذایی فقط یک نوع از استفراغات است و به هرگونه خروجی دیگر از بدن مثل مدفوع نیز استفراغ گفته میشود.
جالب است بدانید دفع مدفوع همیشه با مقداری آب و مواد مفید بدن نیز همراه است یعنی فقط مواد مضر از آن دفع نمیشود.
روزی چند بار دفع طبیعی است؟
اجابت مزاج از سه بار در روز تا سه بار در هفته طبیعی محسوب میشود البته به شرط اینکه هربار خیلی طول نکشد و نیازی به زور زدن بیش از حد و استفاده از وسایل کمکی برای تخلیه مدفوع وجود نداشته باشد.
اجابت مزاج باید حداقل روزی یک بار انجام شود، قوام مواد دفعی نیز باید به صورتی باشد که فرد را اذیت نکند یعنی نه آنقدر خشک باشد که مدت دفع را طولانی کند، به فرد فشار بیاورد و ناحیه مقعد را زخم کند و نه آنقدر آبکی باشد که همراه خود مایعات بسیار زیاد و مواد مغذی را که از قبل جذب شده اند، دفع کند.
انواع اسهال و انواع یبوست(Constipation)
پزشکان یبوست را به دو صورت تعریف میکنند:
یکی زمانی که تعداد دفعات مدفوع کردن کم میشود (کمتر از سه بار در هفته)
و دیگری زمانی که فرد هر روز دفع دارد، اما یا دفع ناکامل دارد یا اجابت مزاجش همراه با مشکلاتی مثل احساس انسداد است و نیاز به وسایل کمکی برای تخلیه مدفوع پیدا میکند.
اسهال نیز به حالتی گفته میشود که در آن قوام مدفوع کاهش پیدا میکند، حال این کاهش قوام میتواند همراه با افزایش دفعات اجابت مزاج (بیشتر از سه بار در روز) یا افزایش حجم مدفوع (بیشتر از ۲۰۰ سی سی در روز) باشد.
اگر حجم مدفوع افزایش پیدا نکرده باشد و فقط تعداد دفعات اجابت مزاج زیاد شده باشد، میگوییم فرد دچار اسهال کاذب شده است و این حالت بیشتر در کسانی دیده میشود که مبتلا به روده تحریک پذیر هستند.
درصورت وقوع یبوست یا اسهال و حتی اسهال کاذب، حتما باید به پزشک مراجعه کنید و تحت درمان قرار بگیرید.
اگر شکم تان دیر به دیر کار میکند، بخوانید!
زمان عمل دفع در افراد مختلف بسیار متفاوت است. برای بعضی افراد ۲ بار در روز طبیعی و برای بعضی دیگر ۲ بار در هفته طبیعی است، اما اجابت مزاج معمولاً هر ۱۲ ساعت و گاهی هر ۷۲ ساعت یک بار انجام میشود.
برای اینکه بدن خود را عادت دهید تا حداقل روزی یک بار دفع مدفوع داشته باشد، باید هر روز ۲۰ تا ۳۰ دقیقه بعد از هر وعده غذایی (صبحانه، ناهار و شام) به دستشویی بروید و حتی اگر نیاز به دفع ندارید سعی کنید در آنجا بمانید و مقداری آب خنک روی دست و محل دفع بریزید.
این کار رودهها را تحریک میکند تا با حرکات دودی شکل و غیرارادی خود، مواد دفعی را به سمت پایین سوق دهد.
ممکن است در روزهای اول این تمرین، هیچ دفعی صورت نگیرد یا میزان دفع خیلی کم باشد، اما باید بدانید که با تکرار آن پس از مدتی دستگاه گوارش حالت شرطی پیدا میکند و میتوانید نیم ساعت بعد از هر وعده غذایی به راحتی تخلیه مدفوع داشته باشید.
سه حالت غیرطبیعی دفع
مدفوع باید قوام خمیری و پیوسته داشته باشد، بنابراین اگر به حالت گلوله گلوله خارج شود و بخشی از آن خشک باشد و بخشی از آن آبکی، طبیعی محسوب نمیشود و در واقع این حالت نشان میدهد مسیر هضم طبیعی نبوده است.
همچنین مواد دفعی باید یکپارچه هضم شده باشند، بنابراین وجود تکههایی از غذای هضم نشده در مدفوع میتواند نشانه بیماری باشد، مدفوع باید از نظر بو و تا حدودی رنگ، تابع غذای خورده شده باشد؛ برای مثال اگر فردی غذای حاوی سیر بخورد طبیعی است که مدفوعش کمی بوی سیر خواهد گرفت، اما اگر فرد سیر نخورد و مدفوعش بوی سیر بدهد، غیرطبیعی است و باید بررسی شود.
دلیل بوی بد مدفوع
مدفوع نباید بوی خیلی بدی داشته باشد، بوی بد مدفوع نشان دهنده تخمیر به وسیله باکتریها در روده بزرگ است، برای مثال افرادی که بدن شان فاقد آنزیم هضم شیر (لاکتوز) است اگر شیر مصرف کنند مدفوع شان بسیار بدبو خواهد شد، زیرا شیر در روده باریک شان هضم نمیشود و باقی مانده قند آن وارد روده بزرگ شده و توسط باکتریها تخمیر میشود.
لازم به ذکر است که کمبود لاکتوز هم میتواند به صورت اولیه وجود داشته باشد و هم به صورت ثانویه و براثر یک بیماری خاص ایجاد شود و اگر فکر میکنید مدفوع تان بوی خیلی بدی دارد، باید در مراجعات پزشکی این موضوع را مطرح کنید تا مشخص شود بیماری خاصی دارید یا صرفا نوع مواد غذایی مصرفی تان دلیل این بوی بد است.
دلایلی برای زیاد دستشویی رفتن و دفع مدفوع زیاد
ورزش
ورزش منظم و یا افزایش فعالیت فیزیکی میتواند حرکات روده را تنظیم کند.
ورزش کردن روند گوارش شما را بهبود میبخشد و انقباضات عضلانی را در روده بزرگ افزایش میدهد که به حرکت منظم مدفوع کمک میکند.
اگر یبوست دارید، ورزش کردن میتواند به کاهش علائمتان کمک کند و باعث شود که شما به طور مرتب مدفوع کنید.
قهوه زیاد
اگر شما عاشق قهوه هستید، ممکن است متوجه باشید که باید بلافاصله بعد از اولین فنجان خود از دستشویی استفاده کنید، چون کافئین فعالیت ماهیچه روده بزرگ را تحریک میکند.
کافئین باعث اثر لاسکاتیو میشود و به انتقال مدفوع از کلون کمک میکند.
قاعدگی زنان
قاعدگی(Menstruation) در زنان میتواند حرکات روده را تحریک کند، دانشمندان بر این باورند که سطح هورمون پایینتر (استروژن و پروژسترون) ممکن است مربوط به سلولهای رحمی باشد که رحم شما را تحریک میکند که میتواند به علائم روده بزرگ مرتبط باشد و زمانی که ماهیچههای شکم بزرگ منقبض میشوند، شما مستعد حرکات روده بیشتری هستید.
استرس(Stress)
استرس و اضطراب میتواند حرکت روده و نظمش را تغییر دهد؛ وقتی تحت فشار زیادی قرار میگیرید، عملکرد بدن شما نامتوازن میشود و میتواند فرآیند گوارش و سرعتتان را تغییر دهد.
این میتواند باعث افزایش حرکات روده با اسهال شود، اما در برخی موارد استرس و اضطراب میتواند موجب کند شدن حرکات روده با یبوست شود.
تغذیه
حرکات روده منظم نشانه مثبتی است که سیستم گوارشی شما درست کار میکند، اگر اخیرا عادتهای غذایی خود را تغییر داده اید و میوه ها، سبزیجات و دانههای کامل را میخورید، ممکن است شاهد افزایش حرکات روده باشید.
به این دلیل است که این غذاها حاوی انواع خاصی از فیبر رژیمی میباشند. فیبر یک عنصر ضروری در رژیم غذایی شما است، به این دلیل که:
به حفظ سطح قند خون کمک میکند.
به جلوگیری از بیماریهای قلبی کمک میکند.
سلامت روده بزرگ را بهبود میبخشد.
به غیر از بهبود سلامت سیستم گوارشی، رژیم فیبر بالا به افزایش اندازه مدفوع و نرم کردن آن برای جلوگیری از یبوست کمک میکند.
مصرف زیاد آب نیز میتواند به بودن آب اضافی کمک کند، چون آب توسط فیبر جذب میشود و به تخلیه مواد زائد از بدن شما نیز کمک میکند.
داروها
اگر شما به تازگی داروهای جدید یا درمان آنتی بیوتیک را شروع کرده اید، نظم روده شما میتواند تغییر کند. آنتی بیوتیک(Antibiotics) ها میتوانند تعادل نرمال باکتری را که در سیستم هاضمه زندگی میکنند، خراب کنند.
داروهای دیگر ممکن است باعث تحریک حرکت معده و روده شوند در نتیجه، ممکن است متوجه شوید که خیلی بیشتر دستشویی میروید و یا علائم اسهال دارید.
آنتی بیوتیکها و یا داروهای خاصی ممکن است نظم روده شما را برای مدت زمانی که آنها را مصرف میکنید، تغییر دهند. به طور معمول، مدفوع شل در ارتباط با استفاده از آنتی بیوتیک در عرض چند روز پس از اتمام درمان، حل میشوند.
اگر برنامه مدفوع کردنتان به حالت عادی باز نگردد، ممکن است علائم دیگری از جمله اینها را داشته باشید:
درد شکمی
تب
تهوع
استفراغ
مدفوع متعفن
بیماری سلیاک
آلرژی(Allergy) ها یا عدم تحمل برخی مواد غذایی، مانند بیماری سلیاک میتواند دستشویی شما را بیشتر کند؛ بیماری سلیاک یک بیماری خود ایمنی است که باعث میشود بدن شما به طور منفی به گلوتن واکنش نشان دهد.
گلوتن عمدتا در گندم، چاودار و محصولات جو یافت میشود.
اگر به خاطر بیماری سلیاک دچار اختلالات گلوتنی شده باشید، هنگامی که غذاهای حاوی گلوتن را هضم میکنید، یک واکنش خودایمنی دریافت خواهید کرد. این میتواند باعث آسیب به پوشش روده کوچک در طول زمان شود که منجر به جذب ناقص مواد غذایی میشود.
به غیر از مدفوع کردن زیاد، بیماری سلیاک میتواند در کنار دیگر علائم ناراحت کننده از جمله این موارد وجود داشته باشد:
اسهال
خستگی
کم خونی
نفخ
کاهش وزن
سردرد
زخم و آفت دهان
برگشت اسید معده
بیماری کوهن
بیماری کوهن نوعی بیماری روده ملتهب است و این یک بیماری خود ایمنی است که میتواند سبب التهاب و ناراحتی در بخش گوارشی شما شود و در هر جایی از دهان شما تا انتهای روده بزرگ اجرا شود.
این التهاب میتواند منجر به تعدادی از علائم شود، از جمله:
دفع مدفوع زیاد
اسهال شدید
مدفوع خونی
زخم و آفت دهان
درد شکمی
از دست دادن اشتها
کاهش وزن
خستگی
فیستول
سندروم روده تحریک پذیر
سندرم روده تحریک پذیر اختلال معده و روده است که بر روی فرکانس حرکات روده شما تاثیر میگذارد.
چندین عامل خطر برای پیشرفت IBS وجود دارد که شامل این است که شما چگونه مواد غذایی خود را از طریق دستگاه گوارش خود منتقل میکنید.
سندرم روده تحریک پذیر هم چنین موجب بروز علائم دیگری میشود، از جمله:
نفخ
درد شکمی
مدفوع نرم با اسهال و یا مدفوع سخت با یبوست
در خواست ناگهانی برای مدفوع