طی روزهای اخیر انتقادات فراوانی به صنف پزشکان از سوی مردم و نخبگان انجام شده است. انتقاداتی از قبیل فرار مالیاتی، دریافت زیر میزی، هزینههای سنگین، زمان طولانی روند درمان و حتی تشکیل کمپین «نه به انحصار پزشکان» تنها بخشی از انتقادات مطرح شده به برخی پزشکان است
شفا آنلاین>سلامت>کارشناس اقتصاد سلامت با اشاره به انحصار در جامعه پزشکی گفت: پزشکان به سمت ایجاد انحصار برای خود پیش میروند تا منافع مالی بیشتری کسب کنند،باید پزشک سالاری در جامعه از بین برود.به گزارش شفا آنلاین، طی روزهای اخیر انتقادات فراوانی به صنف پزشکان از سوی مردم و نخبگان انجام شده است. انتقاداتی از قبیل فرار مالیاتی، دریافت زیر میزی، هزینههای سنگین، زمان طولانی روند درمان و حتی تشکیل کمپین «نه به انحصار پزشکان» تنها بخشی از انتقادات مطرح شده به برخی پزشکان است. از سوی دیگر سرانه تعداد پزشک در کشور بسیار کم است و نسبت به بسیاری از کشورهای منطقه و جهان وضعیت خوبی ندارد. در همین راستا گفتوگویی با میثم مهدیار، کارشناس اقتصاد سلامت درباره دلایل انتقادات مردمی و انحصار پزشکان انجام شده است.عدم نظارت موثر عامل افزایش پروندههای قصور پزشکیمیثم مهدیار، کارشناس اقتصاد سلامت در ابتدا ضمن تشریح دلایل سرانه کم تعداد پزشکان گفت: مسئله تعداد سرانه کم پزشکان، با برخی مسایل دیگر پیوند خورده است و برای فهم ماجرا باید به لایههای عقبتر ماجرا مراجعه کنیم.وی گفت: یکی از مسائل مرتبط با این ماجرا، مسئله عدم نظارت مؤثر بر فرایندهای درمانی است. عدم نظارت باعث شده است که تعداد پروندههای قصور پزشکی رو به افزایش باشد و از سوی دیگر شکایات بیماران در این پروندهها معمولاً به نتیجهای نمیرسد یا احکامی که صادر میشود بازدارندگی کمی دارد. وی ادامه داد: یکی دیگر از مسائل مرتبط با تعداد سرانه کم پزشکان، نظارت وزارت بهداشت بر رشتههای پزشکی است و وزارت علوم اختیاری در این زمینه ندارد.مهدیار با بیان اینکه بیمه در کشور ما بیشتر از اینکه توسط مردم یا ذینفعان سیاستگذاری شود، توسط پزشکان سیاستگذاری میشود گفت: به طور مثال در آخرین مورد، در برنامه ششم توسعه، بیمه سلامت دوباره زیر نظر وزارت بهداشت(Ministry of Health) رفت. یعنی وزارت بهداشت هم خدمت ارائه میکند و هم وکیل بیمار برای خرید خدمت است و از سوی دیگر نظارت بر پزشکان یا رسیدگی به قصورات پزشکی یا شکایت پزشکی را هم خودش بر عهده دارد.
روندهای درمانی وزارت بهداشت فسادآور است
این کارشناس اقتصاد سلامت در ادامه گفت: در واقع سه مرحله اساسی روندهای درمانی را پزشکان تصمیمگیری میکنند و این تجمیع قدرت فسادآور است.
وی با اشاره به این موضوع که شاهد نوعی پزشکسالاری در کشورمان هستیم گفت: این موضوع باعث شده که سیاستگذاری سلامت در کشور ما بیشتر به نفع پزشکان باشد.
مهدیار ادامه داد: حتی تغییر و اصلاحاتی که در نظام پزشکی بخواهد اتفاق بیفتد بیشتر از اینکه به نفع مردم باشد، به نفع پزشکان است. در طرح تحول سلامت نیز دیدید چطور منابع مالی به سمت بیشتر به سمت پزشکها هدایت شد.
وی تصریح کرد: قاعدتاً پزشکان به سمت ایجاد انحصار برای خود پیش میروند تا بتوانند عواید و منافع مالی بیشتری برای خودشان کسب کنند. در همین راستا تلاش میکنند که ورودی این رشته را کنترل کنند که از آن سمت این سرانه به نفع خودشان باشد و بتوانند منافع بیشتری را در واقع جذب کنند.
باید اختیارات حاکمیتی از پزشکان گرفته شود
مهدیار در ادامه با پرداختن به راهکارهای موجود گفت: معتقدم یک اصلاح اساسی ساختاری لازم است؛ در واقع همینطور که برای خیلی از اصناف ابزارهای کنترلی و نظارتی حاکمیتی و مردمی تعبیه شده، این اتفاق در نظام سلامت باید بیفتد. به طور مثال، ساختار بیمه از ساختار وزارت بهداشت باید تفکیک شود تا این تعارض منافع اتفاق نیفتد.
وی افزود: از سوی دیگر باید اختیارات حاکمیتی از نظام پزشکی(Medical system) گرفته شود و این سازمان به اختیارات صنفیاش بسنده کند. همچنین آموزش پزشکی به دامن نظام آموزش عالی برگردد و در واقع ساختار موازی آموزش بدون نظارت برچیده شود؛ رسیدگی به شکایات علیه پزشکان همانند صنفهای دیگر در دست نظام قضایی باشد.
وی افزود: راهکارهای دیگر از قبیل افزایش ظرفیت دانشگاهها نیز معلول آن اتفاق اصلی است. یعنی ما باید به ریشهکن کردن پزشکسالاری توجه کنیم و این مسئله با گرفتن اختیارات حکومتی از آنها حل میشود.
پزشک سالاری باعث شکاف طبقاتی در نظام سلامت شده است
مهدیار درباره تداوم شرایط موجود گفت: بیمه سلامت دچار بحران است. شما میبینید در تأمین اجتماعی و بیمه سلامت با بحران زیادی مواجه هستیم. اکنون بیمارستانها به بیمهها بدهکار هستند، داروخانهها از بیمهها طلبکار بوده و به واسطه همین اشکالات، بساری از خدمات درمانی از زیر پوشش بیمهها بیرون آمده است.
کارشناس اقتصاد سلامت با بیان اینکه پزشک سالاری(Medicinal medicine) باعث شده که یک شکاف درآمدی عمیقی در مراکز درمانی اتفاق بیفتد تصریح کرد: پزشکانی با حقوقهای نجومی و کارانههای نجومی داریم که با کارمندانی که با حداقل حقوق در حال ارایه خدمت هستند قابل مقایسه نبوده و این شکاف و بیعدالتی ساختاری، طبعات زیادی بر کیفیت و کمیت خدمات سلامت میگذارد.
وی خاطر نشان کرد: همین شکاف طبقاتی در نظام سلامت در رضایت و کیفیت ارائه خدمات سلامت تأثیرگذار است و چون نظام سلامت یکی از فراگیرترین نظامهای اجتماعی است، قطعاً در فرایندهای اجتماعی تأثیرگذار خواهد بود. در ادامه این موضوع نارصایتیهای سیاسی را بالا خواهد رفت و کیفیت زندگی کاهش میابد و به دیگر نظامهای اجتماعی از قبیل خانواده، آموزش و پرورش و ... سرایت میکند.فارس