بينش مهندسي بر نوعي عقلانيت مكانيكي و ساده انگارانه متكي است؛ همان‌قدر كه براي ساخت يك خانه يا يك كارخانه لازم است
شفاآنلاین>سلامت> می‌گویند بینش مهندسی در تاریخ معاصر كشور ما و به‌خصوص در دهه‌های اخیر، نقشی تاثیرگذار داشته است. بسیاری از فعالان سیاسی موثر و بنیان‌گذاران سازمان‌های سیاسی از طیف‌های مختلف مهندسی و فارغ التحصیلان دانشكده‌های فنی بوده‌اند و نه فارغ التحصیل علوم سیاسی! و در واقع دانشكده فنی دانشگاه تهران همواره از مهمترین كانون‌های سیاسی كشور بود.
بينش مهندسي بر نوعي عقلانيت مكانيكي و ساده انگارانه متكي است؛ همان‌قدر كه براي ساخت يك خانه يا يك كارخانه لازم است. البته مقدار زيادي خوش‌بيني هم در آن وجود دارد، به اندازه خوش بيني مهندسي كه پس از ساخت پل با اطمينان زير آن مي‌ايستد و البته در اين بينش باور به فعاليت جمعي (از نوع فعاليت جمعي‌اي که كارگران در اطاعت وامر اقاي مهندس از خود نشان مي‌دهند) نقشي محوري دارد.
اما متاسفانه روند تعاملات اجتماعی(social) بسیاربسیار پیچیده‌تر از سازوکارِ تولید و کار در یك كارگاه است. در این نوع تعاملات اكثر مواقع ممكن است برخلاف انتظار موتور كوچك، موتور بزرگ* را روشن نكند و معمولا حتي در صنعت هم تاكتیك‌های *تولید قطعات فلزی نمی‌توانند با استراتژی‌های كارخانه سایپا یكی باشند و بدتر از همه اینكه این كارخانه، خلافِ سایر دستگاه‌ها و كارخانه‌ها هیچ كاتالوگی ندارد. كتاب های ماركس و لنین هم اگر چه مثل كاتالوگ‌های كارخانه‌ها بسیار قطورند اما وقتی واقعاً مشغول مطالعه خود آن‌ها می‌شوید، میبینید که كتاب‌های ماركس در اصل كلمات و جملات پیچیده و ثقیلی با معانی اقتصادی هستند و كتاب های لنین هم فقط مشاجرات لفظی تند و تیز، با انواع اتهامات خطاب به مخالفینش! اگر هم خودتان را لنین و مخالفینتان را مخالفین لنین به حساب بیاوری، یعنی بخواهی كاتالوگ‌مآبانه از این كتاب‌ها استفاده كنید، چنان نتایج افتضاحی به بار می‌آید كه یا باید سازمان را منحل كنید یا با چوب و چماق حرفتان را به كرسی بنشانید. این كه این موضوع تا چه حد محدود به كشور ما و تا چه حد خاص كشورهایی‌ست كه در دوران گذارند، موضوع مهمی است، اما مقصود این یادداشت نیست.
در این‌جا فقط میخواهم به این نكته اشاره كنم كه این بینش مهندسی محدود به سیاست ما نیست نوعی بینش مهندسی با همان نگاه مكانیكی و همان باور خوش‌بینانه به عقل در كار پزشكی هم وجود دارد. كافی‌ست با یكی از اساتید دانشگاه صنعتی شریف درباره ابتلای یكی از بستگانش به صرع دقایقی هم‌كلام شوید تا دریابید نگاه مهندسی به كار پزشكی چگونه می‌تواند باشد. تنها جواب‌هایی دقیق درباره علت‌ها طلب می‌كند و هر نوع كاری را مقدور می‌پندارد.
نگاه مهندسی به طب محدود به مهندسان نیست. هر نگاهی كه ارزش نمی‌دانم‌های آگاهانه طب در پاسخ به سوالات را درك نمی‌كند یا نادانی طبیب می‌پندارد، هر نگاهی كه تنها پاسخ‌هایی دقیق و بی‌چون‌وچرا را می‌طلبد، هر نگاهی كه خواستار نوعی تضمین در كار پزشكی‌ست هر نگاهی كه تنها در بند نتیجه است و به راهكار توجهی ندارد. ترجیح كارهای عملی بر كارهای تعقلی در واقع نوعی نگاه مهندسی به مقوله‌ایست كه از اساس مبانی پیچیده‌تری دارد. به‌علاوه، اینكه سینوزیت به‌عنوان علت سردرد بسیار محبوب‌تر از مفهوم میگرن است. نوعی نگاه مهندسی به قضیه است و راه حلی قاطع و دوست‌داشتنی‌ای دارد. سینوزیت نوعی آلودگی بیرونی است كه كارگاه را فراگرفته؛ می‌توان با شستشوی مناسب نشد با جراحی، كاملاً از آن پاك شد. در مقابل میگرن چیست؟ نامی كه دكترها روی این سردرد می‌گذارند و خودشان هم نمی‌دانند چیست!!
عامل ویروسی در بسیاری از التهابات سیستم عصبی هم همین‌طور است. درك اینكه ویروس می‌تواند نخاع یا عَصّب صورت یا عصب گوش را مبتلا كند ایده جالبی است؛ هم قابل فهم و هم قابل علاج. بینش مهندسی معتقد است به عمل كار برآید به سخندانی نیست. بینش پزشكی (Medical)تشخیص را بیش از هر چیز از ورای گفت‌وگویی نظام‌مند در می‌یابد. بینش مهندسی بسیار زودتر به نتیجه می‌رسد و زود عمل می‌كند بینش پزشكی می‌تواند تهور مورد لزوم برای هیچ كاری نكردن، صبر وانتظار را هم دریابد.
آیا نگاه مهندسی به پدیده‌های انسانی و اجتماعی مختص جامعه ماست یا این هم روندی اجتنابناپذیر در بیرون آمدن از سیاهه قرون است؟
*"اشاره است به كتاب مبارزه مسلحانه هم استراتژي هم تاكتيك اثر مسعود اخمد زاده و تئوري موتور كوچك موتور بزرگ ./ دکتر بابک زمانی/ متخصص بیماری های مغز و اعصاب
*"اشاره است به كتاب مبارزه مسلحانه هم استراتژي هم تاكتيك اثر مسعود اخمد زاده و تئوري موتور كوچك موتور بزرگ ./ دکتر بابک زمانی/ متخصص بیماری های مغز و اعصاب
نظرشما
آخرین اخبار