اختلال طیف اوتیسم یکی از اختلالات عصب رشدی است که با آسیب در تعاملات اجتماعی و رفتارها، علایق و حرکات کلیشهای و تکراری شناخته میشود. میزان شیوع این اختلال روز به روز در حال افزایش است و تاکنون دهها میلیون نفر به این اختلال مبتلا شده اند
شفاآنلاین>سلامت> مجمع عمومی سازمان ملل متحد در ۱۸ دسامبر سال ۲۰۰۷ قطعنامه ۱۳۹/۶۲ را که توسط دولت قطر ارائه شده بود به تصویب رساند.این قطعنامه اعلام میکند که روز ۲ آوریل (مصادف با ۱۳ فروردین در ایران) به عنوان روز جهانی آگاهی از اوتیسم (WAAD)میباشد. این قطعنامه، یکی از سه قطعنامهای است که تاکنون در خصوص بیماریهای خاص به تصویب مجمع عمومی سازمان ملل رسیده و توجه جهانیان را به آگاهی بخشی و شیوع اوتیسم جلب نموده است. قطعنامه روز جهانی آگاهی از اوتیسم، همه کشورهای عضو را تشویق میکند که اقدامات لازم را برای افزایش آگاهی در مورد اوتیسم در سراسر جهان بعمل آورند و آنان را به تشخیص و مداخله زودهنگام ملزم مینماید. در همین راستا تمامی ماه آوریل از سوی نهادهای مرتبط با اوتیسم به عنوان ماه اطلاعرسانی در زمینه این اختلال نامگذاری شده است.اختلال طیف اوتیسم (ASD) Autism Spectrum Disorder یکی از اختلالات عصب رشدی است که با آسیب در تعاملات اجتماعی و رفتارها، علایق و حرکات کلیشهای و تکراری شناخته میشود. میزان شیوع این اختلال روز به روز در حال افزایش است و تاکنون دهها میلیون نفر به این اختلال مبتلا شده اند.
مطابق آمار مرکز کنترل و پیشگیری بیماریهای آمریکا (CDC) شیوع این اختلال در سال ۲۰۰۲، یک در ۱۵۰ تولد و در سالهای ۲۰۰۴ تا ۲۰۰۶ یک در ۱۱۰ تولد و در سال ۲۰۰۸ یک در ۸۸ تولد و در سال ۲۰۱۴ یک در ۶۸ تولد و در سال ۲۰۱۸ از هر ۵۹ کودک در سراسر جهان، یک نفر به اختلال اوتیسم (ASD) مبتلا شده است. با توجه به مشکلات زیادی که این اختلال برای کودک، خانواده و جامعه به بار میآورد و نیز افزایش روزافزون آن، ضرورت غربالگری و تشخیص زود هنگام و ارائه مداخلات بهنگام از حساسیت ویژهای برخوردار است. اوتیسم بر همه افراد بدون در نظر گرفتن نژاد، مذهب، وضعیت اجتماعی، وضعیت اقتصادی یا جغرافیایی تاثیر میگذارد.بر اساس تحقیقات انجام شده درتمام دنیا، اوتیسم از جمله بیماریهای خاصی است که بسیار پٌرهزینه میباشد و والدین و خانوادههای این افراد فشارهای مالی و روانی سنگینی را متحمل میشوند. اختلال اوتیسم نیاز به خدمات تخصصی مستمر اعم از روانشناسی، کاردرمانی، گفتاردرمانی، آموزش و غیره دارد و به همین علت مخارج خانوادههای دارای فرزند اوتیسم به علت دریافت این خدمات بسیار بالاتر از خانوادههایی است که دارای فرزندانی با سایر معلولیتها هستند،رنگ آبی بعنوان نماد رنگ اوتیسم انتخاب شده است، این رنگ (Light It Up Blue) نمایانگر حمایت از مبتلایان و توجه ویژه به نیازهای آنهاست. گرچه افراد اوتیستیک ارتباط سختی با دنیای خارج دارند اما طور دیگری مهربان هستند و چون رفتارهای تکراری را دوست دارند لذا این مهربانی را در دلهای آبی آسمانیِ خود تکرار میکنند.بهمنظور شرکت همه کشورها در کمپین جهانی افزایش آگاهی از اوتیسم، در شب سیزده فروردین (دوم آوریل) و به جهت جلب توجه افکار عمومی و برای حمایت از افراد دارای این اختلال، بناها و ساختمانهای مشهور و مهم در تمامی کشورهای دنیا به مناسبت این روز با نور آبی تزئین و نورافشانی میشوند. بعنوان نمونه، پل طبیعت، برج آزادی و برج میلاد و دیگر مراکز در ایران، مجسمهای واقع در شهر ریودوژانیروی برزیل، شهر باستانی پترا در کشور اردن، بلندترین برج کشور کانادا و ورزشگاه فوتبالی در شهر لندن، ساختمان امپایر استیت و آبشار نیاگارا، کاخ سفید، مرکز تجارت راکفلرو دیگر ساختمانها و بناها همگی با نور آبی مزین میشوند.به مناسبت روز جهانی آگاهی از اوتیسم، دبیر کل سازمان ملل متحد هر ساله پیامی را قرائت مینمایند، بعنوان نمونه آقای آنتونیو گوترز در ۱۳ فروردین ۱۳۹۶ اظهار میکنند "در روز جهانی آگاهی از اوتیسم بیایید نقشی در جهت تغییر برخوردها نسبت به افراد دارای اوتیسم و به رسمیت شناختن حقوق آنها نسبت به مطالبهی حقوقشان و تصمیمگیری آنها درباره زندگیشان مطابق با خواستههایشان بازی کنیم، بیایید به تجدید و بازبینی عهدمان دربارهی رها نکردن هیچکس و اطمینان از اینکه همهی مردم میتوانند بعنوان اعضای فعال به کامیابی و صلح جهانی کمک کنند بپردازیم، طبق حقوقی که سازمان ملل متحد برای معلولین مد نظر قرار داده است، (برخورداری از ظرفیت قانونی بر اساس برابری با دیگران در تمام جنبههای زندگی) افراد دارای اوتیسم نیز از این نوع برابری حقوقی با سایر افراد در جامعه بهرهمند میباشند.
در راستای احقاق این حقوق و کسب آزادی در انتخاب هایشان، بیایید از دسترسی افراد دارای اوتیسم به ملزومات اقامتی و حمایتی اطمینان حاصل کنیم. با دسترسی آنها به حمایتی که نیاز دارند و انتخاب آن برای رویارویی با نقطهی عطف کلیدی زندگی خود توانمند خواهند شد.
زمانی افراد دارای اوتیسم برای ایجاد تاثیری مثبت و قویتر برای آیندهی مشترکمان توانمند خواهند شد که از چنین امکانات برابری جهت رقم زدن سرنوشت و استقلال شخصی بهره مند شوند ."
بیایید با شناخت بیشتر از اوتیسم(Autism)، افراد اوتیستیک و خانوادههای آنان را بیشتر درک کنیم. روح مهربان آنان به درک، عشق، آموزش و حمایت نیاز دارد. این روز در چارچوب مفاد پیمان نامه حقوق افراد دارای معلولیت که در سال ۲۰۰۸ لازم الاجرا شده است نیز برای تاکید مجدد بر اصل اساسی حقوق بشر آمده است. پیمان نامه حقوق افراد دارای معلولیت اولین معاهدهای است که منحصراً بر حقوق افراد معلول تمرکز میکند.
این پیماننامه چارچوبی را برای حصول اطمینان از دسترسی برابر کودکان معلول به مدرسه، خدمات بهداشتی و زندگی اجتماعی ارائه میدهد. این پیماننامه به یونیسف و شرکای آن امکان میدهد تا سیاستگذاران، متخصصین، خانوادهها و جوامع را برای ارائه خدمات فراگیر به تمامی کودکان بسیج کنند. بیایید نگرش خود را نسبت به افراد مبتلا به این اختلال تغییر دهیم و حقوق آنان را به عنوان یک شهروند به رسمیت بشناسیم.
شعار روز جهانی اوتیسم در سال ۱۳۹۸ شمسی و ۲۰۱۹ میلادی: فنآوریهای یاری رسان، مشارکت فعال
در سال جاری، استفاده از تکنولوژیهای کمک کننده برای افرادی که مبتلا به اوتیسم هستند به عنوان ابزاری برای از بین بردن موانع مشارکت کامل اجتماعی، اقتصادی و سیاسی در جامعه و ارتقاء برابری، عدالت و انعطاف پذیری تمرکز دارد.
والدین دارای فرزندان اوتیسم از همه مسئولان محترم به ویژه ائمه جمعه و جماعات و سران محترم سه قوه، نمایندگان محترم مجلس شورای اسلامی، وزراتخانهها، سازمانها، نهادها، شهرداریها، استانداریها، فرمانداریها و کلیه دست اندرکاران درخواست دارند که به دلیل همزمانی روز جهانی اوتیسم با سیزدهم فروردین روز طبیعت، پیشگامتر از دیگر کشورها در سرتاسر جهان به یاری و حمایت و آگاهی بخشی به جامعه اقدام نمایند و از تمامی ابزارهای موجود اطلاع رسانی مانند تبلیغات(Advertising) در صدا و سیما، تهیه بروشورها، استفاده از بیلبوردها و تبلیغات در تمامی رسانههای دیداری و شنیداری و آگاهی بخشی در رسانههای چاپی نظیر روزنامه، مجله و خبرنامه و رسانههای موجود در فضاهای مجازی و همچنین اطلاع رسانی در اماکن عمومی و وسایل نقلیه عمومی و برگزاری همایشها و کنفرانسها استفاده نمایند زیرا این اقدامات، روش بسیار موثری برای افزایش آگاهی به جامعه و حمایت از کودکان مبتلا به اوتیسم و خانوادههای آنان است.
روز جهانی اوتیسم ۱۳ فروردین مصادف با ۲ آوریل در تقویم رسمی کشورمان ایران درج نگردیده و میطلبد که در این خصوص اقدام لازم بعمل آید.