برنامه تقديمي اقاي دكتر نمكي به مجلس برنامه اي حاكي از ايده ها و أرمان هايي بسيار متعالي است اما اگر ابتدا به گفتمان هاي معيوبي كه نقش پيشيني تري در مشكلات سلامت دارند پرداخته نشود اين أرمان ها چون گذشته محقق نخواهند شد
شفاآنلاین>سلامت> روز پنجشنبه ١١بهمن در جلسه هيات مديره انجمن هاي پزشكي با دكتر سعيد نمكي سرپرست وزارت بهداشت مقرر بود بنده هم راجع به اموزش صحبت كنم .
از انجا كه كمبود اجتناب ناپذير وقت -كه هيات رييسه محترم و دكتر حسيني عزيز مجبور به رعايت ان بودند -ممكن است برخي تعابير و معاني را مخدوش سازد متن صحبت هاي خود را قلمي هم ميكنم .با اين اميد كه مورد عنايت خاص مخاطبان اصلي ان يعني جناب وزير و هيات معاونين حاضر در جلسه قرار گيرد .
اين را هم بگويم كه برشمردن اين اشكالات و اصرار در بيان انها به اين معنا نيست كه اين مديران كار كشته از ان بي اطلاع هستند بلكه به اين منظور است كه اولا بعنوان درخواست هاي اصولي جامعه پزشكي ، در گرفتن امكانات در معاملات با بالادستي ها ابزار دست ايشان باشد و ثانيا بياني باشد حاكي از درك جامعه پزشکی(medicine) كه امادگي اورا براي همكاري در اين راه نشان ميدهد.
ابتدا اظهار اميدواري كردم كه با حضور ايشان كه يك basic scientist هستند در وزارت بهداشت بر عمق مسايل conceptual پزشكي در برابر مسايل executive كه اخيرا غلبه بسيار يافته اند افزوده شود .
در ادامه اشاره كردم كه دولت به عنوان عقل جمعي و يك ارگان ناظر و برنامه ريز و اينده نگر بزرگترين دستاورد بشر تاكنون بوده است .دولت اضافه بر وظيفه ذاتي خود در مراقبت از بيماران بسيار فقير بيماران اورژانس و بيماران ناتوان مزمن وظيفه مهم تري دارد كه براي كل سلامت برنامه ريزي كند و با گفتمان هاي معيوبي كه همه به ان عادت كرده اند به مقابله برخيزد . در كشور ما هم عليرغم تمام مشكلاتي كه بر خواهم شمرد سيستم سلامت متمركز ي كه از سال هاپيش پديد امده در صورت استفاده درست ، محمل بسيار مناسبي در رفع مشكلات است .
چنين سيستم متمركزي در بسياري از كشور ها بخصوص كشورهاي درحال توسعه وجود ندارد .فقط به عنوان يك مثال ؛ با چند دستورالعمل وزارت بهداشت و انجام هماهنگي هاي لازم با انجمن سكته مغزي در دوسال گذشته امار درمان سكته مغزي از صفر به پنج هزار درمان موفق در سه ساعت اول رسيد
برنامه تقديمي اقاي دكتر نمكي به مجلس برنامه اي حاكي از ايده ها و أرمان هايي بسيار متعالي است اما اگر ابتدا به گفتمان هاي معيوبي كه نقش پيشيني تري در مشكلات سلامت دارند پرداخته نشود اين أرمان ها چون گذشته محقق نخواهند شد . نوسان و جنب وجوش در محدوده گفتمان هاي موجود مشكلي را حل نخواهد كرد
گفتمان هايي كه همه از مردم و مسيولين و پزشكان(Doctors) به ان عادت كرده ايم و دولت با كمك انجمن ها نقش محوري در اصلاح انها دارد به گمانم به ترتيب زير هستند
- كميت يا كيفيت .؛ هميشه همه جا تنها و تنها صحبت از كميات ميكنند چقدر كجا باش چند امتياز بگير پول چقدر بگير و....هيچ صحبتي در مورد كيفيت كار نميشنوي در طول سي سال حتي يك بار از من در مورد كيفيت كارم و اينكه چرا اين يا ان تجويز را كرده ام كسي از من سوال نكرد . تا كيفيات مناسبي وجود نداشته باشد چه چيزي اموزش داده خواهد شد ؟ بجز انجمن هاي پزشكي چه كسي ميتواند در مورد كيفيات كارهاي تخصصي و اخلاقيات انجام انها دولت را ياري كند ؟
-نظارت يا شكايت ؛گفتمان نظارت اساسا در سيستم سلامت ما جايي ندارد شكايت هست اما نظارت نيست .نظارت كه مستلزم تشويق و تنبيه است وجود ندارد تنها شكايت وجود دارد نظارت مستلزم ثبت و ضبط اطلاعات پزشكي است بنابراين طب را مستند و قابل نظارت ميكند . دانشگاه حق دارد و بايد بر كيفيت اموزش نظارت كند ودولت بايد تمام هزينه هاي ان را بپردازد جز از طريق همكاري انجمن ها چگونه ميتوان بر بر كار پزشكي نظارت كرد؟
- انتصاب يا انتخاب علمي ؛گفتمان ديگري كه به ان عادت كرده ايم عدم وجود سيستم علمي مديريت و عزل و نصب اكادميك است .سيستمي كه بتواند ان را به انتخاب طبيعي كه قرن ها در حوزه هاي علمي ما و در تمام دانشگاه هاي دنيا جريان داشته ودارد نزديك كند و از عزل و نصب اداري و از بالا اجتناب نمايد . بعلاوه نكته مهم تر ان است كه تا زماني كه مديريت علمي در سطح بخش و گروه استقلال مالي نداشته باشدو حرف اول را در خرج كردن منابع نزند اين مديريت به سامان نخواهد رسيد
-سكون يا چرخش ؛گفتمان سكون وضعيت ديگريست كه به ان عادت كرده ايم اموزش پزشكي در تمام دنيا بين المللي است دستياران و دانشجويان ميتوانند دوره هاي چرخشي در هر بخشي داشته باشند . فراخوان براي استخدام هييت علمي بين المللي است . عربستان سعودي بسياري از پوزيشن هاي فلو شيپ در اروپا وامريكا را از سال هاپيش رزرو كرده و در سنتي ترين شهر هايش هم اساتيد امريكايي مشغول كار هستند همه جاي دنيا بهترين ها از هر كشوري را استخدام ميكنند .
همه در حال چرخشند در حالي كه در كشور ما حتي در يك دانشگاه هم بين دو بيمارستان چرخش استادان و دستياران وجود ندارد هر مسافوت علمي به خارج هم بلافاصله به يك مهاجرت اجتماعي تبديل ميشود
راه حل به معناي سرنخ و اولين اقدامي كه در بهبود اموزش ميتوان انجام داد به اعتقاد من تنها تقويت سيستم تمام وقتي هيات علمي جوان دانشگاهيست . به نحوي كه كليه احتياجات اين گروه كاملا براورده گرديده يك سيستم كاملا مدرن دانشگاهي پرداخته شود ولو ابتدا در بخش هاي محدود تري ! اين اقدام با پيروي از الگوي "نطفه و مدل "هم الگويي براي تحول نظام سلامت پديد خواهد اورد و هم اين نطفه را در داخل سيستم معيوب سلامت به تدريج رشد خواهد داد .من بعد از نزديك سي سال كارهيات علمي شهادت ميدهم پزشكان و متخصصان جوان ما از هيچ نقيصه ديگري بيش از معايب سيستم اموزشي رنج نميبرند و هيچ چيز بيش از اصلاح اين معايب ايشان را به ادامه كار در داخل كشور ترغيب نخواهد كرد. دکتر بابک زمانی/ متخصص مغز و اعصاب
نظرشما
آخرین اخبار