با وجود اینکه سیاستمداران خارجی بارها اعلام کرده اند که تحریم‌ها تاثیری بر دارو و تجهیزات پزشکی نخواهد گذاشت در عمل شاهد کمبود دارو و افزایش قیمت آن هستیم
شفاآنلاین>سلامت> دسترسی بیمار به دارو یکی از مراحل ابتدایی برای درمان و حفظ حیات بیمار است. چندی است نوسانات ارزی و تحریم‌ها زندگی را برای بیماران به خصوص بیماران خاص کشور دشوارتر از گذشته کرده است.
به گزارش شفاآنلاین، با وجود اینکه سیاستمداران خارجی بارها اعلام کرده اند که تحریم‌ها تاثیری بر دارو و تجهیزات پزشکی نخواهد گذاشت در عمل شاهد کمبود دارو و افزایش قیمت آن هستیم. فشار تحریم‌ها بر مردم به خصوص بیماران روز به روز افزایش می‌یابد تا جایی که نرسیدن دارو برای بیمار هموفیلی می‌تواند نتایج ماندگار بر سلامت او بگذارد. به گفته مدیرعامل کانون هموفیلی ایران قبلا دولت یارانه دارو را مستقیم به واردکننده می‌داد اما امروز واردکننده‌ها به قیمت بازار تجارت جهانی(یعنی اگر دارو از ایران خارج شود به همین قیمت خواهد بود) داروها را وارد کشور می‌کنند. احمد قویدل با اشاره به اینکه سه سال پیش داروهایی مانند فاکتور هشت برای مثال با قیمت چهار هزار تومان توزیع می‌شد درحالی که قیمت اصلی آن چیزی حدود ۴۰۰ هزار تومان بود و این تفاوت یارانه را دولت مستقیم به وارد کننده می‌داد، به «آرمان» می‌گوید: در نتیجه در چرخش دارویی داروخانه‌ها قیمت داروی فاکتور هشت چهار هزار تومان بود و اصلا برای سازمان‌های بیمه‌گر این رقم مهم نبود و اساسا داروخانه‌هایی که این دارو را توزیع می‌کردند از بیمه‌ها مطالباتی بر اساس قیمت چهار هزار تومان داشتند.
مدیرعامل کانون هموفیلی ایران علت تغییرات در داد و ستد دارو را محدود کردن قاچاق آن اعلام می‌کند و توضیح می‌دهد: از سه سال پیش که بحث حذف یارانه‌ها و اصلی شدن قیمت دارو مطرح شد، دولت برای اینکه قیمت دارو در سیستم قاچاق به صورتی نباشد که وقتی دارو از داروخانه با قیمت چهار هزار تومان خارج شد با قیمت بالاتر و به صورت قاچاق به فروش رسد، قیمت فاکتور هشت را به 400 هزار تومان برگرداند و قیمت فاکتور هفت هم که 20 هزار تومان بود به یک میلیون و 80 هزار تومان برگرداند و عملا باعث شد که حجم نقدینگی که در ارتباط با کار داروخانه‌ها جاری می‌شود، بسیار بالا شود و این امر باعث بدهی‌های کلانی شد که مراکز درمانی و داروخانه‌ها به شرکت‌های پخش دارند و از یک طرف هم بیمه‌ها نمی‌توانستند این پول‌ها را به درستی پرداخت کنند چون حوزه فعالیت سازمان‌های بیمه‌گر هم ساختار مناسبی برای پاسخگویی به این حجم از نقدینگی نداشتند. مدیر عامل کانون هموفیلی با بیان اینکه سازمان‌های بیمه‌گر خود گرفتار مشکلات و مطالباتی از دولت هستند، درباره این مشکلات توضیح داد: پول این داروها وارد سازمان‌های بیمه‌گر می‌شد و به داروخانه‌ها بر نمی‌گشت و این مساله به بدهی انبوهی از بیمه به داروخانه‌ها تبدیل شد. از طرفی داروخانه‌ها نمی‌توانستند بدهی خود به شرکت‌های پخش را پرداخت کنند. برداشت 500 میلیون یورویی از صندوق ارزی، برای جبران همین مطالبات بود. به هیچ کس گزارش دقیقی از این روند ارائه داده نشده است اما به صورتی که گفته شده بخشی از این ارز اختصاص داده شده است و بخشی در حقیقت هنوز مشخص نیست که چرا اختصاص داده نشده است. این برای نخستین بار در تاریخ ایران بود که چنین برداشتی از صندوق ذخیره ارزی صورت می‌گرفت.
شرکت‌های پخش دارو نمی‌دهند
روند بدهکاری داروخانه‌ها، شرکت‌های بیمه و شرکت‌های وارد کننده و توزیع کننده دارو همه به نوعی گریبان بیماران را گرفته و شرایط را برای آنها سخت‌تر کرده است. قویدل با بیان اینکه این نبود پرداخت هزینه‌های دارویی به داروخانه‌ها باعث شد که شرکت‌های پخش داروخانه‌ها را در فهرست سیاه خود قرار دهند، توضیح می‌دهد: متاسفانه این رویه غیرانسانی تا جایی پیش رفته است که عملا شرکت‌های پخش، داروهای حیاتی(سهمیه‌ای) را به داروخانه‌ها نمی‌دادند که وضعیت پیچیده‌تر و دسترسی بیمار به دارو سخت‌تر شود. ما در بیشتر استان های کشور شاهد این مساله بودیم در حقیقت داروها تحریم داخلی شده بود. این مساله در استان‌های دور افتاده(هرچه از مرکز دور می‌شویم) و مناطقی که بودجه‌های جدیدی و جایگزینی نداشتند که این کارها را بتوانند پیش ببرند، به فقدان دسترسی بیمار به دارو تبدیل شد. به گفته مدیر کانون هموفیلی ایران اینها همه در شرایطی است که کمبود داروهایی که در داروخانه‌ها به وجود آمده است تا الان ربطی به تحریم داروها نداشت، او ادامه می‌دهد: اما از این به بعد این عدم اجرای پول توسط سیستم‌های اتحادیه اروپا می‌تواند باعث شود تا ما با مشکل در دسترسی به دارو مواجه شویم. اتحادیه اروپا باید سر قولش بماند و اظهار تاسف کردن به تنهایی کافی نیست. الان بانک‌های ما را تحریم کردند و برای باز شدن راه دسترسی دارو باید اتحادیه اروپا کاری کند و راهی باز شود تا افراد بتوانند به سهولت دارو وارد کنند.به گفته قویدل اگر اتحادیه اروپا به این بی اعتنایی خود کماکان ادامه دهد ما با مشکلات دارویی در کشور مواجه خواهیم شد.
او ادامه می‌دهد: این ادعای آمریکایی‌ها که در حقیقت دارو تحریم نیست یک ادعای دروغ است چون دارو کالا است و برای خرید کالا باید ارز اختصاص داده شود و برای اختصاص ارز باید خط بانکی وجود داشته باشد. تمام تحریم‌هایی که بر بانک‌های ما انجام دادند که آخرین آن مربوط به بانک پارسیان بود، اکثر شرکت‌های دارویی در این بانک حساب داشتند و نتوانستند اعتبارات جدید باز کنند چون صرفا انتقال حساب از یک بانک به بانک دیگر مطرح نیست و باید در بانک دیگر اعتبار داشت. بانک حکمت ایرانیان تحریم نیست اما شرکت‌های بزرگ داروسازی امریکایی و اروپایی باید بتوانند در ایران حساب باز کنند و از همه مهم‌تر اینکه بتوانند صاحب اعتبار شوند شکست در انجام این روند مشکلات بزرگی در دسترسی بیمار به دارو به وجود می‌آورد.
کمیسیون بیماران خاص نداریم
کانون هموفیلی ایران درباره مشکلات جاری امروز بیماران هموفیلی بیانیه 10 ماده را منتشر کرده است. قویدل درباره مطالبات این کانون توضیح می‌دهد: در این بیانیه اعلام کردیم که نسبت به وضعیت عمومی بیماران هموفیلی ابراز نگرانی می‌کنیم. یکی از این مسائل این است که مجلس باید بودجه بیماران خاص را از باقی بیماران جدا کند و نظارتی باشد که نتوان از این ردیف در مسائل دیگر هزینه کرد. دومین نکته این است که در مجلس فراکسیونی به نام بیماران خاص نداریم با اینکه بیماران خاص هزینه‌های گزافی دارند شامل بی‌توجهی مجلس شده اند. او با ابراز امیدواری از اینکه مجلس برای نخستین بار وارد حوزه بیماران خاص شده است و این حوزه را از سه بیماری به هفت بیماری افزایش داده است، توضیح می‌دهد: پیش از این بیماران خاص شامل بیماری‌های تالاسمی، دیالیزی و هموفیلی می‌شد بعد از تغییر به آنها بیماری پروانه‌ای، ام.اس، متابولیک و اوتیسم را به مجموعه بیماران خاص اضافه کردند. برای نخستین بار از حوزه توانبخشی یعنی اوتیسم به بیماران خاص افزوده شده است که نشان دهنده توجه وزارت بهداشت به بیماران است. این افزایش تعداد در انواع بیماران خاص در شرایطی به وجود آمد که به گفته قویدل رشد بودجه درنظر گرفته شده با آن متناسب نبود.
کمیسیون بیماران خاص نداریم
کانون هموفیلی ایران درباره مشکلات جاری امروز بیماران هموفیلی بیانیه 10 ماده را منتشر کرده است. قویدل درباره مطالبات این کانون توضیح می‌دهد: در این بیانیه اعلام کردیم که نسبت به وضعیت عمومی بیماران هموفیلی ابراز نگرانی می‌کنیم. یکی از این مسائل این است که مجلس باید بودجه بیماران خاص را از باقی بیماران جدا کند و نظارتی باشد که نتوان از این ردیف در مسائل دیگر هزینه کرد. دومین نکته این است که در مجلس فراکسیونی به نام بیماران خاص نداریم با اینکه بیماران خاص هزینه‌های گزافی دارند شامل بی‌توجهی مجلس شده اند. او با ابراز امیدواری از اینکه مجلس برای نخستین بار وارد حوزه بیماران خاص شده است و این حوزه را از سه بیماری به هفت بیماری افزایش داده است، توضیح می‌دهد: پیش از این بیماران خاص شامل بیماری‌های تالاسمی، دیالیزی و هموفیلی می‌شد بعد از تغییر به آنها بیماری پروانه‌ای، ام.اس، متابولیک و اوتیسم را به مجموعه بیماران خاص اضافه کردند. برای نخستین بار از حوزه توانبخشی یعنی اوتیسم به بیماران خاص افزوده شده است که نشان دهنده توجه وزارت بهداشت به بیماران است. این افزایش تعداد در انواع بیماران خاص در شرایطی به وجود آمد که به گفته قویدل رشد بودجه درنظر گرفته شده با آن متناسب نبود.
او ادامه می‌دهد: انواع بیماری‌های خاص به هفت بیماری افزایش پیدا کرد اما بودجه آن متناسب با این افزایش نبود. حداقل با این توسعه باید بودجه سه یا چهار برابر شود. در ادامه بیانیه موضوع بیمه‌ها و مداخلات غیرکارشناسی آنها بیان شده است. اینکه در تعداد داروهایی که پزشک برای بیمار می‌نویسد و به دلایل مالی بیمه‌ها در این نسخه‌ها دخالت می‌کنند. تا به امروز در حوزه مجلس به حقوق اجتماعی بیماران توجه خاصی انجام نشده است و دولت اقدامی انجام نمی‌دهد و بیمار خاص مانند مددجوی بهزیستی تحت حمایت رفاهی نیست در حالی که سازمان بهداشت جهانی گفته است اگر هرچه حمایت درمانی درباره بیماران صورت گیرد اما زیرساخت‌های اجتماعی بهبود نیابد، عملا درمان هم به هدر خواهد رفت.
دارو کنترل کیفیت نمی‌شود
قویدل با تاکید بر مهم‌ترین مساله در مشکلات داروهای بیماران خاص توجه‌نکردن به حوزه GMP داروها در ایران است توضیح می‌دهد: یعنی همانطور که داروهای جدید می‌سازیم باید داروسازان به گرفتن مجوزها و تاییدیه‌های بین‌المللی تشویق شوند. این نگرانی بیماران را رفع کنند. گاهی بخشهای تولیدات داخلی ما با هم متفاوت است. بیماران دارو را مصرف می‌کنند در دورهای از دارو راضی است و در دورهای اعتراض می‌کنند که دارو اثر نداشت. این باز می گردد به یکنواختی و کنترل کیفی تولید و اعتقاد داریم که باید همسوی این روند GMP بررسی شود. به گفته مدیر عامل انجمن هموفیلی دارو(medicine) تولید می‌شود، دولت دارو را حمایت می‌کند و تحت پوشش بیمه قرار می‌دهد. او ادامه می‌دهد: جلوی ورود داروی خارجی را هم می‌گیرد، اما این دارو از نظر کیفیت کنترل نمی‌شود. این به نظر من هدر دادن منابع است. در حوزه تولید داروهای فاکتورهای انعقادی، شرکتی در ایران فاکتور هفت تولید می‌کند این شرکت دو سال است که در مسیر تاییدیه گرفتن از اتحادیه اروپا است. ما چنین شرکتی را تشویق می‌کنم که سعی می‌کند برای محصول خود تاییدیه اروپا بگیرد. این کارها هزینه دارد و شرکت‌های داروسازی در ایران بسیار ضعیف عمل می‌کنند و بیمار بر اساس بخشنامه موظف است که داروی داخلی مصرف کند. دارو تولید داخل ایران در نخستین تولید از نظر فرمولاسیون شبیه داروی خارجی ارزیابی شده است. این کنترل بر کیفیت تولید دارو باید به صورت دائمی وجود داشته باشد.
کمیسیون بهداشت حوزه سلامت را در نظر می‌گیرد
یک عضوکمیسیون بهداشت و درمان مجلس با بیان اینکه بیماران خاص هموفیلی و تالاسمی به دارهای خاصی نیاز دارند که بعضا تولید داخل نیست، به «آرمان» می‌گوید: این حرف را هیچ زمانی در جهت دفاع از کمیسیون نمی‌گویم. اعضای کمیسیون بهداشت و درمان وظیفه ذاتی در حفظ سلامت جامعه دارند. یک سال است که دنبال این جریان هستیم تا این مسائل اتفاق بیفتند. بشیر خالقی ادامه می‌دهد:به هر حال جلسات مختلف و پیگیری‌های متعدد در سازمان برنامه و بودجه انجام شده است و نهایتا رقم سه میلیارد و نیم برای ارز چهار هزار و 200 تومان برای تامین دارو اعتبار در نظر گرفته شد. در کنار این مصرف هم زیاد است چون تعداد بیماران هموفیلی مشخص است و ما دنبال این هستیم که هیچ موقع هیچ مریضی نه تنها بیماران هموفیلی دچار مشکل در دسترسی به دارو نشوند الان ما در تبادلات بانکی مشکل داریم همین ارز از یک طرف پیش‌بینی شده است که در حوزه سلامت درنظر گرفته شود. این نماینده مجلس درباره متناسب نبودن افزایش بودجه با افزایش تعداد نوع‌بیماری که به عنوان بیماری خاص در نظر گرفته شده است ادامه می‌دهد: مجلس حوزه سلامت را به صورت کلی در نظر گرفته است و برای دارو و تجهیزات پزشکی در کنار هم برنامه‌ریزی کرده است. مجلس برای گروه‌های خاص اعتباری پیش‌بینی نمی‌کند و اعتبار کلی برای حوزه بهداشت و درمان سلامت در نظر گرفته اند. داروها با ارز چهار هزار و 200 تومان در اختیار بیماران قرار می‌گیرد که بخشی تحت پوشش بیمه‌ها هستند و برای بخشی که بیمه(Insurance) نیستند ارز آزاد در نظر گرفته نمی‌شود.
بیمار هموفیلی را به سربازی نمی‌فرستند
از مطالبات کانون هموفیلی در نظر گرفتن شرایط ویژه در خدمت سربازی و بازنشستگی بیماران هموفیلی است، خالقی دراینباره توضیح می‌دهد: این باز می‌گردد به اینکه بیمار تا چه اندازه در اثر بیماری توانایی‌های خود را از دست داده باشد. اگر مدارک پزشکی در دست باشد حتما چنین کاری ممکن می‌شود. بیمار هموفیلی را به سربازی نمی‌فرستند. باید اسناد و مدارک به صورتی باشد که حین اعزام به سربازی آنها را مطرح کنند. چون هموفیلی نوعی بیماری است که باید دائم تحت نظر باشد. او درباره حمایت‌هایی که دولت از بیماران هموفیلی تا به حال کرده است، توضیح می‌دهد: دولت بیشترین حمایت‌ها را به بیماران خاص اختصاص داده است. سعی می‌شود که اکثر هزینه‌های دارو و درمان برای آنها پرداخت شود و در صورت داشتن کارت هوشمند می‌توانند با پرداخت بخشی از هزینه فرانشیز دارو را تهیه کنند. پیشنهاد دولت و وزارت بهداشت افزایش خدمات است و پیگیری‌ها در دست انجام است. البته لایحه باید از سمت دولت بیاید.
دارو کنترل کیفیت نمی‌شود
قویدل با تاکید بر مهم‌ترین مساله در مشکلات داروهای بیماران خاص توجه‌نکردن به حوزه GMP داروها در ایران است توضیح می‌دهد: یعنی همانطور که داروهای جدید می‌سازیم باید داروسازان به گرفتن مجوزها و تاییدیه‌های بین‌المللی تشویق شوند. این نگرانی بیماران را رفع کنند. گاهی بخشهای تولیدات داخلی ما با هم متفاوت است. بیماران دارو را مصرف می‌کنند در دورهای از دارو راضی است و در دورهای اعتراض می‌کنند که دارو اثر نداشت. این باز می گردد به یکنواختی و کنترل کیفی تولید و اعتقاد داریم که باید همسوی این روند GMP بررسی شود. به گفته مدیر عامل انجمن هموفیلی دارو(medicine) تولید می‌شود، دولت دارو را حمایت می‌کند و تحت پوشش بیمه قرار می‌دهد. او ادامه می‌دهد: جلوی ورود داروی خارجی را هم می‌گیرد، اما این دارو از نظر کیفیت کنترل نمی‌شود. این به نظر من هدر دادن منابع است. در حوزه تولید داروهای فاکتورهای انعقادی، شرکتی در ایران فاکتور هفت تولید می‌کند این شرکت دو سال است که در مسیر تاییدیه گرفتن از اتحادیه اروپا است. ما چنین شرکتی را تشویق می‌کنم که سعی می‌کند برای محصول خود تاییدیه اروپا بگیرد. این کارها هزینه دارد و شرکت‌های داروسازی در ایران بسیار ضعیف عمل می‌کنند و بیمار بر اساس بخشنامه موظف است که داروی داخلی مصرف کند. دارو تولید داخل ایران در نخستین تولید از نظر فرمولاسیون شبیه داروی خارجی ارزیابی شده است. این کنترل بر کیفیت تولید دارو باید به صورت دائمی وجود داشته باشد.
کمیسیون بهداشت حوزه سلامت را در نظر می‌گیرد
یک عضوکمیسیون بهداشت و درمان مجلس با بیان اینکه بیماران خاص هموفیلی و تالاسمی به دارهای خاصی نیاز دارند که بعضا تولید داخل نیست، به «آرمان» می‌گوید: این حرف را هیچ زمانی در جهت دفاع از کمیسیون نمی‌گویم. اعضای کمیسیون بهداشت و درمان وظیفه ذاتی در حفظ سلامت جامعه دارند. یک سال است که دنبال این جریان هستیم تا این مسائل اتفاق بیفتند. بشیر خالقی ادامه می‌دهد:به هر حال جلسات مختلف و پیگیری‌های متعدد در سازمان برنامه و بودجه انجام شده است و نهایتا رقم سه میلیارد و نیم برای ارز چهار هزار و 200 تومان برای تامین دارو اعتبار در نظر گرفته شد. در کنار این مصرف هم زیاد است چون تعداد بیماران هموفیلی مشخص است و ما دنبال این هستیم که هیچ موقع هیچ مریضی نه تنها بیماران هموفیلی دچار مشکل در دسترسی به دارو نشوند الان ما در تبادلات بانکی مشکل داریم همین ارز از یک طرف پیش‌بینی شده است که در حوزه سلامت درنظر گرفته شود. این نماینده مجلس درباره متناسب نبودن افزایش بودجه با افزایش تعداد نوع‌بیماری که به عنوان بیماری خاص در نظر گرفته شده است ادامه می‌دهد: مجلس حوزه سلامت را به صورت کلی در نظر گرفته است و برای دارو و تجهیزات پزشکی در کنار هم برنامه‌ریزی کرده است. مجلس برای گروه‌های خاص اعتباری پیش‌بینی نمی‌کند و اعتبار کلی برای حوزه بهداشت و درمان سلامت در نظر گرفته اند. داروها با ارز چهار هزار و 200 تومان در اختیار بیماران قرار می‌گیرد که بخشی تحت پوشش بیمه‌ها هستند و برای بخشی که بیمه(Insurance) نیستند ارز آزاد در نظر گرفته نمی‌شود.
بیمار هموفیلی را به سربازی نمی‌فرستند
از مطالبات کانون هموفیلی در نظر گرفتن شرایط ویژه در خدمت سربازی و بازنشستگی بیماران هموفیلی است، خالقی دراینباره توضیح می‌دهد: این باز می‌گردد به اینکه بیمار تا چه اندازه در اثر بیماری توانایی‌های خود را از دست داده باشد. اگر مدارک پزشکی در دست باشد حتما چنین کاری ممکن می‌شود. بیمار هموفیلی را به سربازی نمی‌فرستند. باید اسناد و مدارک به صورتی باشد که حین اعزام به سربازی آنها را مطرح کنند. چون هموفیلی نوعی بیماری است که باید دائم تحت نظر باشد. او درباره حمایت‌هایی که دولت از بیماران هموفیلی تا به حال کرده است، توضیح می‌دهد: دولت بیشترین حمایت‌ها را به بیماران خاص اختصاص داده است. سعی می‌شود که اکثر هزینه‌های دارو و درمان برای آنها پرداخت شود و در صورت داشتن کارت هوشمند می‌توانند با پرداخت بخشی از هزینه فرانشیز دارو را تهیه کنند. پیشنهاد دولت و وزارت بهداشت افزایش خدمات است و پیگیری‌ها در دست انجام است. البته لایحه باید از سمت دولت بیاید.
نظرشما
آخرین اخبار