دیابت، نیازمند توجه فوری

بر اساس طبقه‌بندی سازمان بهداشت جهانی 4 نوع دیابت داریم؛ دیابت نوع یک که بیشتر کودکان، نوجوانان و افراد زیر 30 سال به آن مبتلا می‌شوند و عملاً راهی برای پیشگیری از آن وجود ندارد. بروز این نوع دیابت به این‌ شکل است که سلول‌های تولیدکننده نسولین مثل سلول‌های بتای لوزالمعده، ناگهان تخریب‌شده و از بین می‌روند و به این دلیل دیگر انسولین مورد نیاز بدن ترشح نمی‌شود.

نوع دیگری از دیابت که شایع‌ترین نوع آن نیز است، دیابت نوع 2 است که به آن دیابت بزرگ‌سالان هم می‌گویند. در این نوع دیابت سلول‌هایی که انسولین تولید می‌کنند، به ناگهان از بین نمی‌روند؛ بلکه به علت نوعی مقاومت به انسولین، انسولینی که در بدن ترشح می‌شود، به‌درستی عمل نکرده و یا تولید انسولین کاهش پیدا می‌کند و پیشروی این نوع دیابت به‌آرامی و تدریجی است که از بروز آن به‌راحتی می‌توان پیشگیری کرد. چاقی می‌تواند یکی از دلایل عمدهٔ مقاومت به انسولین باشد که با افزایش فعالیت و بهبود رژیم غذایی قابل حل است. در شروع ابتلا به این دیابت هیچ علائمی ظاهر نمی‌شود و به همین دلیل است که بیش از 50 درصد دیابتی‌ها از بیماری خود بی‌خبر هستند.

دیابت نوع سوم دیابت بارداری است؛ یعنی دیابتی که خانم‌ها در دوران بارداری به آن مبتلا می‌شوند. تقریباً 20 درصد از خانم‌های باردار مستعد هستند که در این دوران مبتلا به مشکلات متابولیسم در قند خون خود شوند و قند آنها افزایش پیدا کند. به همین دلیل خانم‌های باردار در هفتهٔ 24 تا 28 باید تست‌های لازم برای دیابت بارداری را انجام دهند.

نوع دیگر دیابت، دیابت نوع 4 است. این نوع دیابت همراه با بیماری‌های دیگر ظهور می‌کند و یک بیماری ثانویه بر بیماری اولیه به شمار می رود. بیماری تالاسمی یا انواعی از بیماری‌های کبدی یا بیماری‌هایی که لوزالمعده را درگیر می کند از این دسته هستند که در انتها این بیماری‌ها دیابتی نیز می‌شوند. همچنین مصرف بعضی داروها که برای برخی بیماری‌ها تجویز می‌شوند می‌تواند باعث بروز دیابت شوند. مثلاً افراد مبتلا به آسم یا آرتریت روماتوئید با استفادهٔ طولانی‌مدت از کورتن‌ها در معرض ابتلا به دیابت نوع 4 قرار می‌گیرند.

گفتنی است که دیابت درمان قطعی ندارد و با شیوه‌های درمانی که انجام می‌شود تنها می‌توان آن را کنترل کرد. در ایران نیز برای کنترل شیوع این بیماری و همچنین آگاه‌سازی مردم درزمینهٔ پیشگیری از دیابت انجمن دیابت ایران از سال 1370 خورشیدی مشغول به ارائه خدمات است و بر همین مبنا به‌صورت منظم مراسم روز جهانی دیابت را در کشور برگزار می‌کند. این انجمن در طی سال‌ها فعالیت آموزشی و پژوهشی و همچنین برگزاری کلاس‌ها و کارگاه‌ها ویژه پزشکان، پرستاران، مبتلایان و افراد در معرض خطر، سعی در بهبود و کنترل پیشرفت این بیماری داشته است.

 هدف از اقدامات صورت گرفته توسط انجمن دیابت ایران جلب نظر عموم مردم، حمایت از افراد مبتلا به این بیماری و یادآوری اهمیت این بیماری به سیاست‌گذاران بهداشتی و درمانی کشور است تا شاهد هزینه‌های مادی و معنوی بسیار این بیماری و عوارض خطرناک و مرگ‌ومیر ناشی از آن نباشیم. چراکه به‌راحتی می‌توان از بروز این بیماری پیشگیری کرد. وضعیت موجود حاکی از آن است که سرعت شیوع دیابت در ایران نسبت به سایر کشورهای خاورمیانه بسیار بالاست، به‌گونه‌ای که بیش از 5 میلیون مبتلا به دیابت در کشور وجود دارد. از طرفی با توجه به پیش‌بینی‌های صورت گرفته در سال 2040 بیش از 72 میلیون بیمار دیابتی در خاورمیانه خواهیم داشت که به همین نسبت شیوع این بیماری در ایران نیز بسیار بالا خواهد بود.مجله رازینوس

دکتراسدالله رجب رئیس انجمن دیابت ایران