حتی در فرهیخته‌ترین سطوح هم، نظامِ سلامت در اذهان‌شان به «پزشكان» تقلیل یافته و به زعم ایشان اراده و امیال مثبت یا منفی پزشكان است كه تعیین‌كننده مختصات و معایب متنوع نظامِ سلامت به‌نظر می‌رسد
شفاآنلاین>سلامت> چند وقتی است که خبرها و تصویری از خشونت در یک درمانگاه به گوش می‌رسد و طبیعتا در فضای مجازی این خبر دست‌به‌دست می‌شود. در این میان مهم‌ترین نکته‌ای که مغفول می‌ماند، نادر بودن حوادث این‌چنینی است. در جامعه هیجان‌زده‌ای كه دلایل بسیار برای اضطراب فردی و جمعی وجود دارد و در فضایی كه هر روز شاهد تنش‌ها و خشونت‌هایی در بین گروه‌های مردم هستیم، برخوردهای فیزیكی و خشونت‌آمیز میان گروه‌های مردم و پزشكان پایین‌تر از سطح خشونت جامعه است، در حالی که در فضای عمومی و رسانه‌ای پرخاش نسبت به پزشكان بسیار شایع است.
حتی در فرهیخته‌ترین سطوح هم، نظامِ سلامت در اذهان‌شان به «پزشكان» تقلیل یافته و به زعم ایشان اراده و امیال مثبت یا منفی پزشكان است كه تعیین‌كننده مختصات و معایب متنوع نظامِ سلامت به‌نظر می‌رسد.
نه تنها دولت با سنت‌های حكومتی به ارث رسیده‌اش پزشكان جوان را به شیوه‌ای خلاف حقوق اولیه انسانی، در شهرها و روستاها به كار می‌گیرد، بلكه روشن‌فكران و رسانه‌های عمومی حتی در چنین مقاطعی هم تمایلی به دفاع از این پزشكان نشان نمی‌دهند. گویی پزشكان در نظر ایشان به اندازه گروه‌های دیگری كه در چنین مواقعی از آن‌ها دفاع می‌كنند، قابل جانب‌داری نیستند. انگار دفاع از پزشكان، كاری روزآمد و مورد پسند نیست و البته لایک‌خورش هم پایین است. اتفاقا دخالت و دفاع جامعه مدنی از حقوق اولیه انسانی پزشكان است كه می‌تواند چنین جدلی را از منازعه میان اقشار مختلف مردم خارج و سطحی بالاتر از گفتمان اجتماعی پدید آورد.
پزشکان در جامعه امروز ما در حالی مشغول طبابت هستند که اذهان عمومی دائماً تحت بمبارانِ پیام‌هایی غیردوستانه نسبت به آن‌ها از جوانب مختلف است، بسياري از پزشكان مجبور به پذيرش مسئوليتي هستند كه هم شرايط و هم تعرفه‌هاي آن در مقايسه با همكاران خارجي‌شان در سطوحي بسيار پايين‌تر و حتي تحقير‌آميز است. این در حالی است که؛ نگاه ها و سوالات بسياري از بيماران(Patients)، جستجوي بي سرانجام‌شان در گوگل (حتي بعد از توضيحات كامل طبيب)، مشورت گرفتن از افراد غیرمتخصص (از شاگرد داروخانه گرفته تا بستگان دور و نزديك) مراجعات متعدد به پزشكان مختلف و ارزان تنها در يك روز و گاه حتي برخورد هايي بسيار تند و بر خورنده همه‌وهمه حاكي از اعتمادي نه چندان عميق به پزشكان است. بخشي از اين برخوردها الگو برداري از هجمه‌ها و گاه هتاكي بزرگان و از ما بهتران فرهنگي يا حداقل بي‌تفاوتي آن‌ها نسبت به تحقير پزشكان بوده است.
همه این‌ها را پزشكان هرروزه شاهدند، اما برخورد فیزیكی و خشونت آن‌قدر كه در سایر عرصه‌ها از مجلس گرفته تا سر كوچه و خیابان مشاهده می‌شود، در مورد پزشكان شیوع چندانی ندارد. این تفاوت دو علت بیش‌تر ندارد، یکی احترام عمیق و تاریخی مردم ما نسبت به پزشكان كه اجازه حرمت شكنی تا آن حد را نمی‌دهد و دیگری درك عمیق جامعه پزشكی از شرایط دشوار مردم و بردباری ایشان در برابر تمام ناملایمات گفته و ناگفته.
این دو عامل است كه باعث شده گزارشاتی نظیر حادثه «دِیر» هرروز به گوش نرسد. اما چرا همین واقعه محدود هم بازتابی بسیار وسیع در شبكه های مجازی پیدا كرد؟ شاید به این دلیل كه پزشكان از یك‌سو هم‌دلی چندانی علی‌رغم تمام مشكلات پیش‌گفته از جانب جامعه مدنی احساس نمی‌كنند و از سوی دیگر نگران افزایش این گونه برخوردها هستند، وگرنه كسی به فكر مقابله یا خدای نكرده انتقام‌جویی از عضوِ شواری شهر كه تنها به‌همین بهانه نامش را برای اول بار شنیده، نیست.
خدا را چه دیدی شاید یك روز جامعه مدنی متوجه مسئولیت‌های خود بشود و به‌جای انجمن‌ها و گروه‌های پزشكی در چنین مواردی بخش‌هایی از روشن‌فكران و فرهیختگان واكنش نشان دهند و نه‌تنها به ماجرای «دِیر»! بلكه به مشكلات(problems) عدیده و ساختاری‌ای كه نه مشكل شخصی پزشكان بلكه مشكلات نظام سلامت به شمار می‌روند. شاید جامعه و نخبگانش بتوانند ریشه‌های مشكلات سلامت را هم ببینند و دریابند كه پزشكان بعد از بیماران دومین قربانیان اصلی نواقصِ نظامِ سلامت هستند.دکتر بابک زمانی/شرق
مطالب مرتبط
نظرشما
آخرین اخبار