سرطان؛ بلای جان آسیایی‌ها

شفا آنلاین>سلامت> سرطان یا چَنگار بیماری‌ای است که در آن سلول‌های بدن در یک تومور بدخیم به طور غیر عادی تقسیم و تکثیر می‌شوند و بافت‌های سالم را نابود می‌کنند.

به گزارش شفا آنلاین:هر سال اخباری از ابتلای دوستان، اطرافیان و نزدیکان خود به سرطان‌های مختلف می‌شنوید. اما تعداد مبتلایان در سطح جهان چه قدر است؟

نتایج آخرین تحقیقات آژانس بین‌المللی مطالعات سرطان نشان می‌دهد در سال ۲۰۱۸ میلادی حدود ۹ میلیون و ۶۰۰ هزار نفر به دلیل ابتلا به این بیماری جان خود را از دست خواهند داد. این سازمان همچنین تخمین زده است که تعداد موارد جدید ابتلا به سرطان به ۱۸.۱ میلیون مورد برسد.

این مرکز تحقیقاتی و پژوهشی همچنین می‌گوید در سال ۲۰۱۲ و به صورت تخمینی، ۸ میلیون و ۲۰۰ هزار نفر بر اثر ابتلا به بیماری سرطان <cancer>جان خود را از دست دادند. این در حالی است که موارد جدید ابتلا به این بیماری ۱۲ میلیون و ۱۰۰ هزار مورد بوده است.

طبق اعلام این مرکز پژوهشی، رشد جمعیت، پیری و همچنین توسعه اجتماعی و اقتصادی از عواملی هستند که میزان ابتلا به سرطان را افزایش داده‌اند.

آمار مرگ و میر در کدام قاره بیشتر است؟

هیچ منطقه‌ای در این کره خاکی، از رشد قارچ‌گونه سرطان در امان نیست و این کابوس هر روز نقاط بیشتری را در چهار گوشه جهان در بر می‌گیرد اما آسیا اصلی‌ترین محل ابتلا به سرطان به شمار می‌رود. حدود ۵۷ درصد از سرطان‌های کل جهان که به مرگ منتهی می‌شوند در قاره کهن مشاهده می شوند. همچنین چیزی حدود نیمی از کل موارد ابتلا به سرطان هم در قاره آسیا روی می دهد.

قاره اروپا با اینکه تنها ۹ درصد جمعیت جهان را به خود اختصاص داده است، اما سهمی ۲۰ درصدی در آمار مرگ و میر بر اثر ابتلا به سرطان دارد. همچنین ۲۳ درصد از موارد جدید ابتلا به این بیماری، در قاره سبز ظهور می‌کند.

بعد از آسیا و اروپا، آمریکا در جایگاه سوم قرار دارد. قاره ای که ۱۴ درصد از سرطان‌های منتهی به مرگ در آن دیده می‌شود.

مرگبارترین سرطان در سال 2018

تخمین‌ها حاکی از آن است که سرطان ریه در سال ۲۰۱۸ مرگبارترین نوع سرطان هاست. تخمین زده می شود که سرطان ریه تا پایان امسال جان ۱ میلیون و ۸۰۰ هزار نفر از بیماران مبتلا به سرطان را بگیرد. بعد از ریه، روده، معده، کبد و البته پستان چهار ضلع دیگر از پنج ضلعی سرطان‌های رایج را تشکیل می‌دهند. این پنج عضو از بدن، بیش از سایر بخش‌های بدن به دلیل ابتلا به سرطان جان افراد را در سال ۲۰۱۸ در سطح جهان خواهند گرفت.

آیا سرطان در حال ریشه کنی است؟

شهرام کردستی، استاد سرطان‌شناسی کینگز کالج لندن درباره گزارش جدید آژانس بین‌المللی تحقیقات سرطان گفت: افزایش آمار ابتلا به سرطان که در این گزارش به آن اشاره شده، بسیار نگران‌کننده است. در درمان سرطان به ویژه طی یک دهه اخیر موفقیت‌های چشمگیری حاصل شده اما بسیاری از درمان‌های جدید سرطان به حدی گران‌قیمت هستند که حتی بسیاری از کشورهای پیشرفته هم توان خرید این درمان‌ها را ندارند و این یک هشدار جدی به همه سیستم‌های بهداشت و درمان در سراسر جهان است.

وی افزود: با توجه به این وضعیت، بهترین کار پیشگیری از ابتلا به سرطان است. رژیم غذایی سالم، فعالیت بدنی مناسب، عدم مصرف سیگار و الکل، انجام معاینات دوره‌ای، تزریق واکسن، کنترل آلودگی‌های محیطی و موارد دیگری از این دست می‌توانند آمار ابتلای به سرطان‌های مختلف را کاهش دهند.

نشانه‌ها و راه‌های پیشگیری از سرطان

دکتر رضا ملایری، فوق تخصص بیماری های خون و سرطان بزرگسالان به نشانه های سرطان اشاره کرد و گفت: سرطان نشانه‌های متنوعی را ایجاد می‌کند.  ضخیم شدن یا به وجود آمدن توده در پستان یا هر جای دیگر از بدن، تغییر واضح در یک زگیل یا خال، زخمی که بهبود نمی‌یابد، سرفه آزاردهنده یا خشونت صدا، تغییر در عادات روده‌ای یا ادراری، سوءهاضمه یا مشکل در بلع، تغییر غیر قابل توجیه در وزن و در نهایت خونریزی یا ترشح نامعمول از جمله این نشانه ها است. البته ایجاد این نشانه‌ها یا سایر علایم، همیشه نشانه پیدایش سرطان نیست. ممکن است این علایم، نشانه عفونت‌ها، تومورهای خوش‌خیم یا مسایل دیگر باشند. فراموش نکنید که سرطان در مراحل ابتدایی درد ایجاد نمی‌‌کند.

وی به علل احتمالی سرطان و راه های پیشگیری از آن اشاره کرد و گفت: سرطان طی زمان ایجاد می‌شود و ناشی از ترکیب عوامل مربوط به شیوه زندگی، وراثت و محیط است. برخی عوامل که احتمال پیدایش سرطان را در یک فرد افزایش می‌دهند، شناسایی شده‌اند. بسیاری از انواع سرطان‌ها به دلیل مصرف تنباکو و برخی خوراکی‌ها و نوشیدنی‌ها، قرار گرفتن در معرض اشعه فرابنفش خورشید و تا حدی کمتر، قرار گرفتن در معرض مواد ایجاد‌کننده سرطان (کارسینوژن‌ها)‌ در محیط زندگی و محل کار به وجود می‌آیند که البته برخی افراد نسبت به دیگران به این عوامل حساس‌تر هستند.

ملایری تصریح کرد: کشیدن تنباکو، جویدن و در معرض دود آن قرار داشتن، سبب‌ساز حدود یک‌سوم مرگ‌های ناشی از سرطان در هر سال است. تغذیه به عنوان عاملی دیگر در بروز انواع سرطان است. برخی شواهد، از ارتباط غذای پرچرب و سرطان‌‌های به خصوصی مانند سرطان‌‌های کولون، رحم و پروستات حکایت دارند. همچنین چاق بودن بیش از حد در میان زنان مسن‌تر ممکن است با سرطان پستان در ارتباط باشد. از سوی دیگر، برخی مطالعات بیانگر آن است که غذاهای حاوی فیبر و مواد تغذیه‌ای خاص، می‌توانند در برابر برخی انواع سرطان نقش حفاظتی داشته باشند.

به گفته وی، مردم می‌توانند خطر ابتلا به سرطان را با انتخاب غذاهای سالم کاهش دهند. تغذیه متعادل عبارت است از مقادیر فراوان غذاهای غنی از فیبر، ویتامین‌ها، مواد معدنی و کم‌چرب. این به معنای خوردن مقادیر فراوان میوه، سبزی و غلات در روز و مصرف کمتر تخم‌مرغ، گوشت پرچربی و لبنیات دارای چربی فراوان (مانند شیر کامل، کره و اغلب پنیرها)، سس سالاد، مارگارین و روغن سرخ کردنی است.

این فوق تخصص بیماری های خون و سرطان ادامه داد: تابش اشعه فرابنفش هم یکی دیگر از عوامل افزایش‌دهنده خطر ابتلا به سرطان است. تابش این اشعه موجب پیر شدن زودرس پوست و آسیب پوستی است که می‌تواند منجر به سرطان پوست شود. بهتر است برای کاهش خطر ابتلا به سرطان پوست که با تابش اشعه فرابنفش ایجاد می‌شود، از مواجهه با خورشید در میانه روز (10 صبح تا 3 بعدازظهر) اجتناب کرد. روش ساده دیگر آن است که وقتی سایه شما از خود تان کوچک‌تر است، از ایستادن مقابل خورشید پرهیز کنید.  استفاده از کلاه لبه پهن، عینک‌های آفتابی جذب‌کننده اشعه فرابنفش، شلوار و لباس‌های آستین بلند هم جنبه حفاظتی دارند.

وی بیان کرد: همچنین قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی خاص، فلزها یا حشره‌کش‌ها می‌تواند خطر سرطان را افزایش دهد. آزبست، نیکل، کادمیوم، اورانیوم، رادون، وینیل کلراید و بنزن مثال‌های شناخته شده‌ای از مواد سرطان‌زا هستند. این مواد می‌توانند به تنهایی یا همراه سایر مواد سرطان‌زا مانند کشیدن سیگار خطر ابتلا به سرطان را افزایش دهند. این به آن معناست که استنشاق آزبست می‌تواند سبب مزوتلیوما شود و در افرادی که با آزبست سر و کار دارند و سیگاری هم هستند، احتمال بروز این عارضه افزایش می‌یابد.

گزارش: فرزانه صدقی