تأثیر حضور در فضا بر بدن انسان

 شفا آنلاین>اجتماعی>  «پگی ویتسون» فضانورد 57 ساله آمریکایی که در مجموع 3 پرواز فضایی خود، 665 روز از زمین دور بوده رکورددار حضور در مأموریت‌های فضایی< Space missions> در میان فضانوردان آمریکایی است. اما زندگی در فضا چه تأثیراتی روی انسان دارد؟

به گزارش شفا آنلاین:تأثیرات سفر به فضا و زندگی در کرات دیگر روی بدن انسان همواره ذهن دانشمندان را به خود مشغول کرده است. طبق تحقیقات انجام‌شده، بدن انسان در سفرهای فضایی نه تنها دچار تغییرات زیست‌شناسی می‌شود بلکه تغییرات ژنی هم پیدا می‌کند.

آزمایش‌های دانشمندان روی دو برادر دوقلو که در یک ایستگاه فضایی ساکن شدند، نشان می‌دهد که بدن آن‌ها تحت تأثیر فضا دچار تغییرات DNA شده است.

از آن‌جایی که ناسا قصد دارد مأموریتی طولانی‌مدت برای انسان به مقصد مریخ در سال 2030 تدارک ببیند و افراد زیادی مشتاق پرداخت هزینه‌های گزاف برای انجام این تجربه هستند، دانشمندان ناسا بیشتر از گذشته پیگیر بررسی اثرات اقامت‌های طولانی‌مدت در حالت بی‌وزنی شده‌اند.

تجربه فضانوردان تاکنون نشان می‌دهد که پس از گذراندن مدتی طولانی در فضا و بازگشت به زمین، مشکلاتی در زمینه گردش خون، بینایی، کاهش تراکم استخوانی و کاهش بافت عضلانی برای آن‌ها به وجود آمده است.

«اسکات کلی» دانشمندی است که در طول مأموریت فضایی 340 روزۀ خود، آزمایش‌های متعدد پزشکی روی نمونه‌هایی از مایعات بدن انجام داد و با نمایش تغییرات اتفاق افتاده به ناسا کمک کرد تا تأثیر بلندمدت زندگی در فضا را بهتر بررسی کند.

از آن‌جایی‌که سفر به مریخ با جدیت از طرف ناسا پیگیری می‌شود و داوطلبان این سفر باید آمادگی‌های لازم را به دست بیاورند، این مسأله اهمیت ویژه‌ای پیدا می‌کند، چراکه سفر بی‌بازگشت به سیاره سرخ می‌تواند دو تا سه سال به طول انجامد.

زمانی که انسان روی زمین است بدنش بر نیروی جاذبه غلبه می‌کند و از آن‌جایی که این نیرو در فضا نقشی ندارد، بدن انسان برای انجام کارهای مشابه در زمین، نیروی مشابهی صرف نمی‌کند و به همین دلیل است که فضانوردان باید روزی دو ساعت تمرینات ورزشی خاصی انجام دهند تا این کمبود فعالیت جبران شود.

در غیاب نیروی گرانش، جریان خون در بدن به سمت نیم‌تنه بالا تغییر می‌کند و در نتیجه رگ‌های خونی در پاها وظیفه برگرداندن خون به سمت قلب را از دست می‌دهند و ضعیف می‌شوند. همین مسأله باعث می‌شود که وقتی فضانوردان به زمین برمی‌گردند، دچار مشکلاتی مثل غش و سرگیجه شوند، چراکه تحت تأثیر نیروی گرانش زمین، خون به سمت پاها حرکت می‌کند اما رگ‌های خونی پاها دچار ضعف و سستی هستند و نمی‌توانند خون را به بالا برگردانند.

همین مسأله تغییر در جریان مایعات بدن می‌تواند باعث بروز مشکلات بینایی و ورم پلک‌ها شود. هرچند که از نظر ناسا هنوز این دلیل با قطعیت ثابت نشده است.

از جمله تغییرات دیگری که در آزمایش «اسکات کلی» زمانی که به زمین برگشت، دیده شد، تغییر در دستگاه گوارش و سیستم ایمنی بدن او بود.

گفتنی است که به منظور کسب آمادگی کافی برای سفر به مریخ، ناسا علاوه بر بررسی تغییرات فیزیکی و ژنتیکی، شرایط روحی و روانی اسکات کلی را نیز پس از بازگشت مورد تحقیق و آزمایش قرار داده است.