با بالارفتن دمای هوا، مواد غذایی به سرعت فاسد می‌شود، این موضوع برای خوراکی‌هایی مثل شیر، ماهی، گوشت چرخکرده، انواع سس‌ها و کنسروها یا غذاهایی که مدت زمان زیادی در یخچال می‌مانند، بیشتر اتفاق می‌افتد
شفاآنلاین>سلامت> هوا گرم که می‌شود، آمار مسمومیت‌ها هم بالا می‌رود. تابستان بهترین فرصت برای رشد باکتری‌ها و ایجاد مسمومیت‌هاست. غذاها و مواد خوراکی و حتی میوه‌ها بیشترین ظرفیت مسمومیت را دارند.
به گزارش شفاآنلاین، با بالارفتن دمای هوا، مواد غذایی به سرعت فاسد می‌شود، این موضوع برای خوراکی‌هایی مثل شیر، ماهی، گوشت چرخکرده، انواع سس‌ها و کنسروها یا غذاهایی که مدت زمان زیادی در یخچال می‌مانند، بیشتر اتفاق می‌افتد. مسمومیت‌های غذایی در تابستان شایع‌تر است و بیشتر از همه گریبان کودکان را می‌گیرد. گفته می‌شود گاهی می‌تواند منجر به مرگ شود. براساس اعلام وزارت بهداشت، هر‌سال بیش از ١٠میلیون نفر در کشور دچار مسمومیت غذایی می‌شوند، ٩٠درصدشان عفونت‌های شدید می‌کنند و ١٠درصد دیگر هم جانشان را از دست می‌دهند.
اسهال و استفراغ شایع‌ترین نشانه ابتلا به مسمومیت است، چرا آمار ابتلا به مسمومیت در تابستان بیشتر است؟ متخصصان تغذیه می‌گویند؛ رعایت‌نکردن مسائل بهداشتی در تهیه، توزیع و مصرف موادغذایی و به‌خصوص بی‌دقتی در نگهداری درست موادغذایی در خانه مهمترین عامل بروز مسمومیت‌های غذایی است و گرمای هوا این موضوع را تشدید می‌کند. از آن‌طرف به دلیل بالارفتن مسافرت‌های تابستانی، احتمال استفاده از آب و غذای آلوده هم بالا می‌رود و شرایطی را فراهم می‌کند تا بیماری‌هایی مثل مسمومیت غذایی، اسهال و استفراغ، بیماری‌های عفونی دستگاه گوارش، تب حصبه، وبا، تب مالت و... از طریق مواد غذایی منتقل می‌شود.
این غذاها را نخورید
مصرف غذای مانده به‌ویژه گوشت و ماهی پخته‌شده: میزان مسمومیت غذایی ناشی از مصرف ماهی بسیار شایع و خطرناک‌تر از سایر غذاهای دیگر است، گوشت پخته ماهی با داشتن قابلیت جذب بالایی از میکروب‌ها زودتر فاسد می‌شود. مصرف غذاهای مانده مثل تخم‌مرغ نیم‌پز، بستنی غیرپاستوریزه، سالادالویه، شیرینی‌های تر و خامه‌ای هم منجر به مسمومیت می‌شوند.
خوراکی‌هایی که برای چندین‌بار سرد و گرم شده‌اند: حتی نباید غذاهای پخته‌شده را در شرایط یخچالی قرار داد.
مصرف غذاهای رستوران‌های بین‌راهی: توصیه می‌شود در هنگام مسافرت، تا حدامکان از رستوران‌های بین‌راهی که از نظر بهداشتی مورد تأیید نیستند، استفاده نکنید؛ چراکه بیشترین مسمومیت غذایی از طریق این رستوران‌های غیربهداشتی در افراد ایجاد می‌شود.
استفاده چندین‌باره از بطری‌های پلاستیکی آب: آب مصرفی در طول روز یکی از مهمترین نکات حفظ سلامتی بدن به شمار می‌رود. بطری‌های پلاستیکی را چندین مرتبه مصرف نکنید، همچنین در طول سفر از آب رودخانه‌ها، چشمه‌ها و منابع آبی دیگر که از سلامتی آن بی‌اطلاع هستید، به هیچ عنوان استفاده نکنید؛ چراکه همین چشمه‌ها و رودخانه‌ها منشأ بروز بسیاری از مسمومیت‌های شدید در بدن انسان می‌شود.
مصرف مواد غذایی آلوده به عوامل بیماری‌زا مانند (باکتری‌ها، قارچ‌ها و ویروس‌ها): مصرف این خوراکی‌ها می‌تواند منجر به مسمومیت‌های غذایی شود. مسمومیت غذایی براساس میزان سم درگیر و سلامت فرد می‌تواند خفیف تا شدید باشد. سیکلوسپورین، اشریشیا کلی، لیستریا و سالمونلا برخی از عوامل بیماری‌زا هستند که اغلب با مسمومیت غذایی در ارتباط هستند.
سوشی و سایر محصولات دریایی که به صورت خام و پخته‌نشده سرو می‌شوند.
کالباس‌ها و هات‌داگ‌هایی که گرم یا پخته نشوند.
گوشت چرخکرده گاو که ممکن است شامل گوشت چندین حیوان باشد.
شیر، پنیر و آبمیوه غیرپاستوریزه.
میوه‌ها و سبزیجات خام و شسته‌نشده.
اگر این نشانه‌ها را دارید، مسموم شده‌اید
١- حالت تهوع
٢- اسهال
٣- استفراغ
٤- سرگیجه
٥- بی‌حالی
٦- تپش قلب
٧- بی‌اشتهایی
٨- گرفتگی عضلات شکم
٩- تب خفیف
١٠- حالت تهوع
علایم مسمومیت غذایی (استفراغ، اسهال، تهوع، سردرد و درد شکمی) معمولا ٣-١روز بعد از خوردن غذای آلوده شروع می‌شود. این علایم معمولا از نیم‌ساعت تا سه‌ساعت پس از خوردن غذای آلوده ایجاد می‌شود و نخستین قدم درمان، اصلاح آب و الکترولیت‌هاست تا حجم آب و الکترولیت از دست‌رفته بدن جبران شود.
مراقب میوه‌ها و سبزیجات شسته‌نشده در یخچال باشید: میوه‌ها و سبزیجات شسته‌نشده می‌توانند به راحتی آلودگی را به مواد غذایی دیگر منتقل کنند. میوه‌ها را خوب ضدعفونی کنید و بعد در یخچال قرار دهید، چراکه برخی میوه‌ها مثل هندوانه و خربزه در زمین رشد می‌کنند و گاهی آبیاری آنها با آب فاضلاب انجام می‌شود. برای جلوگیری از کرم‌خوردگی به میوه‌هایی مثل آلبالو و گیلاس سم می‌زنند که این آلودگی‌ها می‌تواند منجر به آلودگی میوه‌های دیگری که در کنارشان قرار گرفته، شود.
وجود آب آلوده در کنسروهای فاسدشده می‌تواند منجر به مسمومیت شود: حواستان به تاریخ انقضای کنسروها باشد، اگر تاریخ مصرفشان گذشته باشد، می‌توانند منجر به مسمومیت شوند، چراکه مواد خوراکی داخلشان، فاسد شده و آب داخل آن‌هم، دچار فساد شده است.
وقتی دچار مسمومیت شده‌اید، این غذاها را نخورید:
از محصولات لبنی به جز برخی از محصولات مثل ماست کم یا بدون لاکتوز دوری کنید؛ زیرا بیمار به دلیل اسهال نمی‌تواند لاکتوز را تحمل کند.
غذاهای چرب، تند و شیرین
غذاهای با فیبر بالا -از خوردن مواد غذایی دارای فیبر شامل سبزیجات و میوه‌ها، آجیل و دانه‌ها، مغزها، حبوبات و مرکبات خودداری کنید.
الکل و کافیین -در مسمومیت غذایی فعال از مشروبات الکلی، قهوه، کاکائوی داغ، چای و شکلات اجتناب کنید؛ زیرا مصرف آنها از دست دادن آب بدن را تشدید می‌کند و منجر به تشدید اسهال می‌شود. بهترین گزینه این است که با مایعات خود را هیدراته نگه دارید.
عصاره سیب و گلابی -سوربیتول، گلوکز و فروکتوز موجود در آب سیب و گلابی در برخی از مردم ممکن است اسهال را بدتر کند.
غذاهای چرب
غذاهای پرادویه
مواد غذایی با محتوای قند بالا
غذاهای تند
غذاهای سرخ‌شده
نیکوتین
جدی بگیرید
١- همیشه قبل از آشپزی‌کردن یا خوردن غذا دست‌هایتان را بشویید.
٢- غذایتان را به درستی بسته‌بندی و نگهداری کنید.
٣- گوشت و تخم‌مرغ را کاملا بپزید.
٤- هرچیزی که با مواد غذایی خام تماس پیدا می‌کند، باید قبل از استفاده برای تهیه سایر غذاها ضدعفونی شود. میوه‌ها و سبزیجات را قبل از مصرف به دقت بشویید.
٥- حتما باید به یاد داشته باشید که کنسرو را به مدت ۲۰دقیقه در آب بجوشانید. غذاهای آب‌دار مثل خورش و سوپ را نیز باید قبل از مصرف ۱۰ تا ۱۵دقیقه جوشاند. شیر پاستوریزه را هم باید به مدت ۱۰دقیقه جوشاند و درصورتی که می‌خواهید آن را به صورت خنک در تابستان مصرف کنید، باید به تاریخ مصرف آن توجه کنید.
٦- در مسافرت به جایی که در آن آب و مواد غذایی ممکن است آلوده(Infected) باشد، استفاده از پروبیوتیک‌ها قبل و بعد از سفر می‌تواند به حفظ سلامت روده کمک کند.
٧- اگر علایم مسمومیت را دارید، به هیچ وجه خوددرمانی نکنید؛ چرا که بی‌توجهی به این موضوع می‌تواند منجر به انتشار مواد سمی و حتی گاهی مرگ شود. گفته می‌شود در صورت وجود خون در مدفوع، استفراغ و تب بالا (۵/۳۸ درجه) یا در مواردی که علایم بیش از یک روز طول بکشد، باید حتما به پزشک مراجعه شود.
٨- داروهای بدون نسخه مثل ایمودیوم و پپتوبیسمول به کنترل اسهال و فرونشاندن تهوع کمک می‌کنند. با این حال شما باید قبل از استفاده از این داروها با پزشکتان مشورت کنید؛ چون بدن برای خلاص‌شدن از شر سموم، از اسهال و استفراغ استفاده می‌کند. همچنین استفاده از این داروها ممکن است شدت بیماری را پنهان کند و باعث شود که مراجعه به پزشک را به تأخیر بیندازید.
پس از مسمومیت چه کنیم؟
از مصرف غذاها یا آشامیدنی‌هایی که می‌تواند وضع شما را بدتر کند، دوری کنید.
مکیدن تراشه‌های یخ می‌تواند زمانی که شما در حال تجربه شرایط استفراغ شدید هستید، مانع از دست‌دادن آب بدن شود؛ هنگامی که استفراغ برطرف شد به‌تدریج مصرف نوشیدنی‌های روشن مانند نوشیدنی‌های الکترولیت، آب سیب و آب را جایگزین کنید.
از خوردن نوشابه‌هایی که سبب تحریک دیواره معده و محصولات لبنی که سبب تشدید اسهال می‌شود، خودداری کنید.
کراکرهای نمکی، ژلاتین، موز، برنج، بلغور جو دوسر، آب مرغ، پوره سیب‌زمینی، سبزیجات آب‌پز، نان تُست، نوشابه‌های بدون کافیین، آبمیوه رقیق و نوشیدنی‌های ورزشی مصرف کنید.
مواد خوراکی در چه شرایطی آلوده می‌شوند؟
زمانی که پخت‌وپز مواد غذایی (به ویژه مرغ، گوشت خوک، همبرگر، سوسیس و کباب) به طور کامل انجام نشود.
نگهداری غذا در کمتر از ٥ درجه سرما به درستی انجام نشود.
مواد غذایی پخته‌شده در دمای گرم بیش از حد طولانی بماند.
کسی که بیمار است و یا دست‌های کثیفی دارد، به مواد غذایی دست بزند.
از مواد غذایی تاریخ گذشته استفاده شود.
غذاها چطور مسموم می‌شوند؟
باکتری‌ها: باکتری‌ها رایج‌ترین علت مسمومیت غذایی هستند. برخی از باکتری‌های خطرناک عبارتند از ای‌کولای، لیستریا و سالمونلا. از بین آنها سالمونلا مهمترین عامل موارد جدی مسمومیت غذایی در ایالات متحده است. طبق گزارش CDC، حدود یک میلیون مورد مسمومیت غذایی (شامل نزدیک به ۲۰هزار مورد بستری در بیمارستان) را می‌توان به عفونت ناشی از سالمونلا نسبت داد. کامپیلوباکتر و سی.بوتولینوم (بوتولیسم)، دو باکتری کمتر شناخته‌شده و بالقوه کشنده هستند که ممکن است در غذای ما کمین کنند.
انگل‌ها: مسمومیت غذایی ناشی از انگل‌ها به‌اندازه مسمومیت غذایی ناشی از باکتری‌ها متداول نیست؛ اما انگل‌هایی که از طریق غذا منتشر می‌شوند، هنوز هم بسیار خطرناک هستند. توکسوپلاسما انگلی است که اغلب در موارد مسمومیت غذایی دیده می‌شود. این انگل معمولا در جعبه ادرار گربه وجود دارد. انگل‌ها می‌توانند سال‌ها در دستگاه گوارش شما زندگی کنند، بدون آنکه به وجودشان پی ببرید. با این حال در صورتی که انگل‌ها در روده افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند و همچنین زنان باردار ساکن شوند، آنها را در معرض عوارض جانبی خطرناکی قرار می‌دهند.
ویروس‌ها: مسمومیت غذایی ممکن است توسط ویروس نیز ایجاد شود. نورو ویروس که به ویروس نورواک نیز معروف است، هر سال باعث بیش از ۱۹میلیون مسمومیت(Poisoning) غذایی می‌شود. در موارد نادر این ویروس می‌تواند کُشنده باشد. ساپو ویروس، روتا ویروس و آسترو ویروس نیز علایم مشابهی ایجاد می‌کنند اما شیوع کمتری دارند. ویروس هپاتیت A یک بیماری جدی است که می‌تواند از طریق غذا منتقل شود.
نظرشما
آخرین اخبار